SEZAİ KARAKOÇ’UN PİYESLERİNDE NECİP FAZIL KISAKÜREK ETKİSİ

SEZAİ KARAKOÇ'UN SİYASİ DÜŞÜNCESİ, 2021

Tez Başlığı / Konusu: Sezai Karakoç'un Siyasi Düşüncesi Yukarıda başlığı gösterilen tez çalışmamın a) Kapak sayfası, b) Giriş, c) Ana bölümler ve d) Sonuç kısımlarından oluşan toplam 210 sayfalık kısmına ilişkin, 11/02/2022 tarihinde şahsım tarafından Turnitin (Turnitin) * adlı intihal tespit programından aşağıda belirtilen filtrelemeler uygulanarak alınmış olan özgünlük raporuna göre, tezimin benzerlik oranı % 10'dur. Uygulanan filtrelemeler: 1-Kaynakça hariç 2-Alıntılar hariç/dahil 3-5 kelimeden daha az örtüşme içeren metin kısımları hariç Bursa Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tez Çalışması Özgünlük Raporu Alınması ve Kullanılması Uygulama Esasları'nı inceledim ve bu Uygulama Esasları'nda belirtilen azami benzerlik oranlarına göre tez çalışmamın herhangi bir intihal içermediğini; aksinin tespit edileceği muhtemel durumda doğabilecek her türlü hukuki sorumluluğu kabul ettiğimi ve yukarıda vermiş olduğum bilgilerin doğru olduğunu beyan ederim. Gereğini saygılarımla arz ederim. 11.02.2022

Avrasya Beşeri Bilm Araştırmaları Dergisi, 2023

Sezai Karakoç, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı’nda önemli bir İslam şair, aydını ve yazarı olarak öne çıkar. Şairin bu bahsettiğimiz alanlarda sağlam bir edebi birikime sahip olmasının temelinde, Divan edebiyatı, Doğu edebiyatı ve Batı edebiyatına olan hakimiyeti yatar. Karakoç, bu bilgi birikimini kullanarak geleneksel şiir anlayışını modern bir perspektifle harmanlayarak, geleneksel motifleri günümüze ve geleceğe taşımayı başarmıştır. Karakoç’un şiirlerinde en sık ele aldığı konular, insanın varoluşu, medeniyet, İslam’ın dirilişi ve İslam’ın evrenselliği gibi kavramlardır. Şair, insanın varoluşuna dair soruları şiirleri vasıtasıyla sorgulamış, insanın hayatındaki önemli kırılma noktalarına dikkat çekmiştir. Ayrıca, medeniyetin önemini vurgulayarak, medeniyetin oluşumunda İslam'ın etkisine değinmiştir. Şair, İslam’ın evrenselliği konusunda da düşüncelerini şiirleriyle ifade ederek İslam’ın tüm insanlık için bir rehber olduğunu vurgulamıştır. Sonuç olarak, Cumhuriyet dönemi etkisi altında olan ve şiirinin temelini oluşturan gelenekçi şairlerin öncüsüdür. Şair, şiirlerini geleneksel temalar üzerine kurarak diğer şairlerden ayrılır. Bu sayede, şiirleriyle geleneği bugünden ve geleceğe taşıma düşüncesi öne çıkar. Makalede, bu düşünceyi anlamak için şairin belirli şiirleri detaylı bir şekilde incelenmiştir.

2015

Türk edebiyatı ve II. Yeni şiirin önemli şairlerinden olan Sezai Karakoç, Türk milletin geleneksel değerlerini modern değerlerle bütünleştirerek toplumun tutunma noktası haline getirir. Karakoç’un düşünsel dünyasında Türk-İslâmî ve geleneksel değerleri, geçmişte bıraktığımız veya yitirdiğimiz “yitik cennet” imgesini, kolektif bilinçdışın yaratıcı mitik atılımlarıyla ortaya koyar. Karakoç şiirlerinde kolektif bilinçdışının yaratıcı mitik enerjisiyle modern çağ insanın yazıl(a)mayan öyküsünü, şiirsel bir tatla zamanın dili ve ruhuna uygun bir şekilde yeniden inşa eder. Tüm insanlığı ontolojik anlamda kuran sevgi ve aşk, yaratıcı dönüştürücü kadın-anima, din ve inanışlar şairin eserlerinin temel kurucu yaratıcı değerdir. Karakoç, kolektif bilinçdışının yaratıcı mitik enerjisiyle modern çağ insanın yazıl(a)mayan öyküsünü, zamanın dili ve ruhuna uygun bir şekilde yeniden inşa eder. Anahtar Kelimeler: Sezai Karakoç, şiir, aşk, kadın, din, gelenek, imge.

Sezai Karakoç Kitabı, 2023

Kıymetli okurlar, 16 Kasım 2021 tarihinde vefat eden üstat Sezai Karakoç öyle sanıyorum ki onu tanıyan her kişinin hayatına şiirleri, yazıları, düşünceleriyle hatta daha şanslı olan "mahcup ve onurlu çocuklara" doğrudan üstatlık, arkadaşlık, ağabeylik ederek müdahalede bulunmuştur. Çağdan aldığı ilhamla büyük dönüşümler yaşayan dünyamızda insanın varoluş gerçeğini hatırlattığı için adı daima hürmet ve muhabbetle anılmıştır. Doğrusu tarifi zor, bütünüyle satırlara dökülemeyen bir bağdır söz konusu olan. Sadece bu bilgi ve manzara, bize şunu gösterir: O, ömrünün son yıllarında adı kim bilir belki olması gerekenden fazla bir vurguyla, uzletle anılsa da hayatın, eylemin, davanın, edebiyatın, matbuatın tam merkezinde bir hayat sürmüştür. Medeniyetimizin yaşadığı büyük kriz karşısında ümitsiz bir tablo çizmeden, hayat veren, sarsarak müjdeleyen bir perspektifle diriliş mefkûresini anlatmak, yaymak, zihinlerde ve gönüllerde yeşermesini sağlamak için şiirler, yazılar yazmış, dergiler çıkarmış, konuşmalar yapmış hatta partiler kurmuştur. Denilebilir ki Karakoç gerek insanlara dönük gerekse münzevi yanıyla kültür hayatımızda önemli bir açılım yapan özgün bir duruştur. Hiç şüphesiz hayatıyla ve yaptıklarıyla Sezai Karakoç'u konuşmak Türkiye'nin, ölüm-kalım savaşı veren İslam âleminin ve dünyanın yaşadığı birkaç yüzyıllık siyasi, kültürel ve fikrî macerayı konuşmakla aynı anlama gelir. Kendine özgü üslubuyla yazdıklarının, naif ve içli sesiyle kültürel bir eksende medeniyet perspektifiyle dile getirdiği hakikatlerin birkaç nesli kuşattığını, şiirlerinin, düzyazılarının, varlık tasavvurunun, birikiminin daha uzun süre etkisini sürdüreceğini söylemek mümkündür. Açıkçası Zeytinburnu Belediyesi olarak vefatının seneidevriyesinde merhum üstatla ilgili bir sempozyum planlamamızın sebebi bu büyük entelektüel çabayı hatırlayıp anlamaya çalışmaktı. Zira o düşünceyle sanatı bir arada mütalaa etmiş, birini diğerine feda etmeden her iki sahada da değerli eserler ortaya koymuş bir mütefekkir şairdi. Bu sebeple gerek sempozyumdaki tebliğlerde gerekse daha sonra kitaba eklediğimiz yazılarda estetik-poetik donanımıyla düşüncesini ayrıştırmamaya özen gösterdik. Hâliyle şiiri yanında diriliş çizgisindeki hikâyeleri, düşünce yazıları, denemeleri, incelemeleri, günlük yazıları gibi verimlerine özellikle dikkat çekildi.

HİKMET-Akademik Edebiyat Dergisi , 2022

Sezai Karakoç, Diriliş dergisinde 7. cildin ilk sayısından başlayarak 133 sayı boyunca hatırlarını yayımlar. 25 Temmuz 1988-5 Şubat 1992 arasında yayımlanan bu hatıralarda şairin doğduğu 1930’lu yıllardan başlayarak 1970’li yıllara kadar Türkiye’nin geçirdiği siyasal, sosyal, kültürel, ekonomik dönüşümün yanı sıra fikir, sanat ve edebiyat dünyasındaki değişiklikler ve kırılmalar ele alınır. Özellikle ilk sayıda ve sonrasında anılarını neden yazma gereksinimi duyduğunu açıklayan Sezai Karakoç, Ergani’deki çocukluk yıllarından başlayarak 1970’li yıllara kadarki hayatını yaşadığı şehirler/kasabalar ve içinde bulunduğu okullar/kurumlar üzerinden başlıklandırarak anlatır. Onun kitaplarına girmeyen birtakım düşünce ve ilişkilerine dair detaylara hatıralar aracılığıyla ulaşmak mümkündür. Sezai Karakoç, yaklaşık kırk yıllık bir zaman dilimini kapsayan hatıralarında çocukluğundan itibaren şiire ilgisinin nasıl geliştiğine, ilk şiirlerini ne zaman yazdığına, gelenekle ne şartlarda bağlantı kurduğuna, poetik bilincinin nasıl oluştuğuna dair ayrıntılar aktarır. Yazılıp yayımlandıktan sonra pek çok dedikoduya sebep olan ve etkileri bugünlere kadar süren “Monna Rosa” başta olmak üzere bazı şiirlerini ne zaman, hangi şartlarda ve durumlar üzerine yazdığına dair ayrıntıları aktaran Sezai Karakoç, döneminin edebiyat çevresiyle ilgili kişiler, dergiler, yönelimler bağlamında değerlendirmelerine yer verir. Yazarlık hayatının başından 1970’li yıllara kadar yazdığı gazete ve dergilerden de bahseden şairin külliyatına eklenecek yeni yazıların bibliyografyasına da hatıralar aracılığıyla ulaşmak mümkündür. Bu çalışmada Sezai Karakoç’un hatıralarından yola çıkılarak şiirlerine, şiir anlayışına, dönemin edebiyat çevrelerine dair değerlendirmeleri üzerinden şairin kitaplarına girmeyen poetik görüşleri açığa çıkartılmaya çalışılacaktır

Cumhuriyet dönemi Türk şiirinde önemli bir yere sahip olan Karakoç, II. Yeni hareketi içerisinde kendine mahsus dil ve özgün söyleme sahiptir. Özellikle kendine has imge kültürüyle geçmişin bilgi ve deneyimlerini günümüz şiirinde kendine has estetik bir duyuşla yeniden yorumlar. Sezai Karakoç‟un şiirlerindeki kuruluş ve kurtuluş değerleri, geleneksel yaşam bilinci, tarih bilinci, İslâm medeniyeti, Divan edebiyatı ve aşk estetiği gibi unsurlar üzerine kurulur. Sezai Karakoç, insanın içinde yaşadığı şeyler dünyasında yitip gitmemesi için ona tarihselliğini hatırlatan kendilik değerlerine ve kuruluş ve kurtuluş değerlerine sığınması gerektiğini belirtir. Bu açıdan kur(t)uluş değerleri en geniş anlamıyla önceki yaşam ve yaşanmamışlıkların bilgi ve birikimlerini temel izlek ve imgeler düzeyinde aktarılmasıdır. Karakoç‟un öğretisinin merkezinde yer alan kavramların en önemlisi diriliştir. Sezai Karakoç gerek şiirlerinde gerekse denemelerinde “Diriliş” kavramını merkezden çevreye yayılan bir şekilde ele alır. Diriliş estetiği ise kuruluş ve kurtuluş değerleri ve imgelerinin hal zamanında kendilik ve kendi oluş biçimidir. Sanatçının şiirlerinde geleneksel değerler, onu kuşatan, besleyen ve geçmişle hal zamanında ilişki kurmasını sağlayan önemli unsurdur. Anahtar Kelimeler: Sezai Karakoç, şiir, kuruluş ve kurtuluş değerleri, kendilik bilinci, tarih bilinci, aşk estetiği.

Sosyal Bilimlerde Yeni Yönelimler - V, 06 - 07 Temmuz 2018, Tallin - Estonya