Osmanlı ve Avrupa Seramikleri Üzerinden Bir Okuma

Sanat Tarihi Dergisi, 2018

2024

Tüm dünyada yeniliklerin ve teknolojik gelişmelerin ön plana çıktığı 19. yüzyıl, Macar sanatçılarını da hızlı bir dönüşüm içine çekmiştir. Bu dönemde kentleşme ve fabrikalaşmanın neticesinde sanatçılar değişen koşullara uyum sağlamak zorunda kalmıştır. Bu sanatçıların başında ise Balázs Badár ve Kalman Bozsik gelmektedir. Badar ve Bozsik bu dönemde Mezotur ve Kunszentmarton şehirlerinde eserleriyle pek çok sergiye katılarak hem Macaristan'da hem de dünyanın çeşitli ülkelerinde büyük bir başarı elde etmiştir. "Türkiye-Macaristan Dostluk Antlaşması'nın 100.Yılı" anısına ise bu iki sanatçının eserleri Macar Kültür Merkezinde, 1 Haziran-2 Eylül 2023 tarihleri arasında "Yerel ve Modern: Macaristan'ın Güneyinden Seramik Sanatı" başlıklı bir sergiyle Türk izleyiciyle buluşturulmuştur. Makalede, düzenlenen sergi üzerinden Mezotur'da sanat faaliyetlerini gösteren Balázs Badár ve Kunszentmarton şehrinin önemli seramik sanatçısı Kalman Bozsik'in Macar yerel seramik üretimine katkıları anlatılmıştır. Bu iki sanatçının ürettiği seramiklerin Osmanlı seramik sanatı ile ilişkileri ayrıntılı bir şekilde irdelenmiştir. Makalenin son kısmında ise serginin düzeni ve işlenişinden bahsedilmiştir.

KADIKALESİ/ANAİA KIRMIZI ASTARLI GEÇ ROMA SERAMİKLERİ SİNAN MİMAROĞLU Özet Kadıkalesi/Anaia Kazısı’nda günümüze kadar yapılan çalışmalar sırasında karışık tabakalar içinde Geç Roma Kırmızı Astarlı seramikleri az sayıda amorf olarak bulunmuştur. 2013 kazı sezonunda kalenin güney eteklerinde yapılan Prehistorik dönemleri araştırmak için yapılan kazı çalışmaları sırasında, tümlenebilir parçalarında olduğu bir grup Geç Roma Kırmızı Astarlı seramikleri bulunmuştur. Bu seramikler içerisinde sığ ve yayvan gövdeli, ince cidarlı tabaklar bulunmaktadır. Yüksek ağız kenarları kasnak şeklinde olan bu tabaklarda, yayvan halka kaide görülmektedir. Geç Roma Döneminde oldukça yaygın olarak üretilen Roma Dönemi kırmızı astarlı sigillata kaplarının imitasyonu olan bu seramikler, geniş bir coğrafyada dağılım göstermektedirler. Kadıkalesi/Anaia buluntusu bu gruba ait seramikler Afrika Kırmızı Astarlı ve Foça Kırmızı Astarlı seramikleri içinde yer almaktadırlar. Seramiklerin form ve tipolojik özellikleri, İS. 5. yüzyıl sonu-7. yüzyılın başlarına ait olduklarını göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Kadıkalesi/Anaia, Geç Roma, Afrika Kırmızı Astarlı Seramik, Foça Kırmızı Astarlı Seramik Late Roman Red Slip Pottery From Kadıkalesi/Anaia ABSTRACT In the excavations in Kadıkalesi/Anaia, some amorphous Late Roman Red Slip potters has been unearthed in different layers. In 2012 some pieces of the same kind of pottery were found in the south-eastern part of the fortress where excavations on Prehistoric past were carried out. Among them there were thin, shallow and splayed pieces of plates. This plates with high rimmed mouth, we find splayed circular base. Those ceramics that were imitations of Roman sigillata red slip and they are found in quite a widespread geography. What were found in Kadıkalesi/Anaia are considered to belong to the group of African Red Slip and Phokaia Red Slip pottery. Form and typology of the pieces point out the dates late 5th – early 7th century. Keywords: Kadıkalesi/Anaia, Late Roman, Africa Red Slip Pottery, Phokaia Red Slip Pottery

Ovalık Kilikia’nın merkezinde yer alan ve bölgenin en büyük höyüklerinden biri olan Tepebağ Höyük kazılarında saptanan Batı Anadolu kökenli seramikler bu makalenin konusunu oluşturmaktadır. Batı Anadolu’da üretilen ve en karakteristik seramik üsluplarından biri olan Orientalizan seramiklerden Kuzey Ionia ve Güney Ionia üretimi günlük kullanım kapları, Ionia kyliksleri ile ticari Amphoralardan oluşan bu seramikler MÖ 7. ve 6. yüzyıllara tarihlendirilmektedir. Bu çalışma ile bu seramikler formlarına ve üretim alanlarına göre sınıflandırılmış, tarihlendirilmiş ve Tepebağ’ın Batı Anadolu ile Kilikia arasındaki ticari bağlantıdaki konumunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Bilimsel olarak ilk kez değerlendirilen bu dönem seramikleri, Kilikia Bölgesi’nin denizaşırı bağlantılarına önemli ve yeni katkılar sunmaktadır.

ABSTRACT The geographical location of the Eastern Thrace between Greece, Asia Minor and Black Sea is a determining factor for the import and export potential of the region. The Greeks started to colonise the region from the 7th century BC onwards. From the end of the 6th century BC, Eastern Thrace fall under the Persian dominance. Following this period Odryssian Kingdom emerged as a political actor in the region. Macedonian Kingdom took over the contol in the middle of the 4th century BC. Eastern Thrace was included in the Roman borders officially through the establishment of the Provincia Thrakia in 46 BC. In Eastern Thrace, as is the case in Thrace which played host to different civilisations throughout its history, the pottery finds show great variety. On the other hand considering the potential of the region it is clear that the present publications about Greek and Roman Pottery from the Region remain scanty. The planned congress, which will take place at the end of 2016 at Mimar Sinan Fine Arts University/İstanbul, will hopefully be a step forward and contribute to overcome the deficincies.

Yedi, 2018

Klasik Osmanlı döneminde üretilen seramikler genel bir çerçevede değerlendirildiğinde birçok farklı kap tipinin üretilmeye başladığınıgörebiliriz. Bu dönemde üretilen kaplarda görülen artışın sebebi Osmanlı devletinin bir imparatorluk olmasından ilerigelmektedir. Bu sayede dönemin ihtiyaçlarına cevap verebilen kaplar üretilmeye başlamış ve belirli bir zamandan sonra koleksiyonlardayerlerini alan eserler haline dönüşmüştür.Bu çalışma, British Museum’da online olarak sergilenen Klasik Osmanlı Dönemi seramiklerine ait 25 farklı kapalı kap biçimiüzerine yapılmış bir araştırmadır. Bu kaplar üretim biçimlerine göre farklı isimlerde altında gruplandırılmıştır. Her grup kendiiçerisinde üretim özelliklerine göre alt gruplara ayrılmış ve genel özellikleri verilmiştir.

Septem Artes, 2023

Precautions for Detection and Protection of Inscriptions on Ceramics: Evaluation on Examples from Late Antiquity and Byzantine Period) (in Turkish) Along with pottery, other ceramic objects were produced and used for various purposes in antiquity. Almost all of these pottery and object groups are known to bear inscriptions on them. These inscriptions might indicate their functions or the objects may serve as writing materials in the secondary context. The pottery and objects that served as writing materials are defined as “ostraca” (sg. ostracon). The inscriptions regarding the functions of the vessels/objects are also among the most frequently encountered groups of inscribed finds during the excavations. Decorations and inscriptions can be seen only on the exterior surface of intact vessels, whereas on both the interior and exterior surfaces of objects, open-shaped vessels, or broken vessel fragments. Storage, transportation, ceremonial or kitchen/service vessels, architectural object pieces, tiles, bricks, water pipes, bases, unguentaria, pithoi, amphorae etc., form the groups bearing the highest number of inscriptions. There are inscriptions on the surface of the vessels, consisting of more than one line or a single letter. Motifs accompanying the inscriptions, as well as decorations without inscriptions, can be seen almost everywhere on the vessel or ceramic object. These inscriptions can be graffito (incised inscriptions) or dipinto (painted/inky inscriptions) or they can also be observed within the stamps. Graffiti on ceramic objects and vessels can be divided into two main groups ante-cocturam (before firing) and post-cocturam (after firing) inscriptions. Dipinti are mostly in dark red, sometimes black, and rarely in other colours. The identification and preservation process of these inscriptions, from discovery to documentation, from conservation to storage, requires a relatively more careful approach than other artefacts. The main subject of the present study covers the conservation methods and phases which lead these inscriptions into the archaeological literature. In this process, the condition of the arte- facts and the inscriptions, as well as the technique in which the inscription was written, play a crucial role. Due to the organic ink/paint used to paint the dipinti, these inscriptions rarely have survived to the present day. Moreover, the surviving examples need rapid intervention to prevent them from being erased or destroyed. In the case of graffiti, the degree of abrasion of the surface and the phase inscription was written on (before or after firing) should be considered. The diligent work of archaeologists taking part in the field and laboratory and conservators to whom the artefacts are entrusted is crucial for preserving the inscriptions. When an intact vessel or shard/shards is recovered, the parts and fragments (depending on the function of the inscription) that may bear inscriptions should be simply examined. The conditions of the find spots of ceramics are crucial for the first precautions to be taken and the preservation of the ceramics. The exam- ples recovered from densely calcareous soils may be covered with a calcareous layer, while those from the sea may be covered with shells. The first practice to determine the presence of inscriptions is mechanical cleaning. Besides, epigraphical, or unepigraphic stamps can also be counted among the finds requiring a cautious approach and preservation considering the condition of the surface they imprinted on. Although rare, in some examples, the inscriptions or stamps can be applied to the surfaces formed by other materials on potteries. Puzzolana and puzzolana-like mortars, clay, and resin might be highlighted as examples of these surfaces. In addition, there is able to be some problems that come up during preservation and conservation. The chronological scope of this study covers the Late Antiquity and the Byzantine Period.

TUBA KED 23, 2021

The contents of this system and all articles published in Journal of TÜBA-KED are licenced under the "Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0". TÜBA-KED 23/2021 **

Bir Ömür Urfa: Cihat Kürkçüoğlu Armağanı , 2022