Eleştiri - Küratörlük: Koruma ve Kapatmanın Diyalektiği.pdf

15. Ulusal Sosyal Bilimler Kongresi, Türk Sosyal Bilimler Derneği (TSBD), 29 Kasım-01 Aralık 2017, ODTÜ, Ankara, Bildiri Özeti Kitabı, s. 80-81., 2017

Yönetim bilimi, 1900’lü yılların başından itibaren süren tartışmalardan bu yana ağırlıklı olarak çok disiplinli ve/ya disiplinler-arası bir alan olarak tanımlanmaktadır. Hukukun ve psikolojinin eş zamanlı olarak yönetim alanına içkin olarak düşünülmesi, yönetim disiplininin de pratiklerini belirlemiş, kullandığı araç ve yöntemleri tariflemesine dahil olmuştur. Mevcut çalışmada hukuk ve psikolojinin çakışan kararları (yasa dışılık ve delilik) arasında kalmış ancak hangi karar ağırlığını gösterecek olursa olsun değişmeyecek bir sonuçla, bir kapatma uygulamasıyla karşı karşıya olan Muzaffer Sarısülük örneği ele alınacaktır. Çalışmanın kuramsal temelini 1970’lerde tartışmaya açılmış olan psikolojinin bir disipline edici mekanizma ve yönetim aygıtının araçlarından biri olduğu savı ile kapitalist sistemde hukukun mevcut düzenin devamlılığını korumaya yönelik bir işlevselliği barındırdığı savları oluşturmaktadır. Diğer yandan, kapatma uygulamasının 17. yüzyıl Avrupa’sının tümü boyunca görülen kitlesel bir olay ve bir ‘’asayiş’’ yöntemi olarak kullanılmasından bugüne bu uygulamanın sonuçları ele alınacaktır. Muzaffer Sarısülük örneği bu savlar temelinde tartışılacaktır. Hapishaneyi ve tımarhaneleri birer kurumdan ya da mekandan ziyade birer işlev, yönetme pratiği olarak kavramak gerekliliği çalışmaya içkin bir tartışma olarak kurgulanmıştır. İktidarın meşrulaştırılmasının bir aracı olarak psikolojinin politikliği ile delilik ve akıl olguları söz konusu tartışmanın yapı taşlarını oluşturmaktadır. Muzaffer Sarısülük 1958 yılında Çorum’da dünyaya gelmiş ve 1985 yılında Urfa’da edebiyat öğretmeni olarak çalışmaya başlamıştır. 1989’da dönemin başbakanı Turgut Özal’a yazdığı sünnet karşıtı mektubu ile soruşturma geçirmiş ve bir gün ceza almış; ardından Kayseri’ye atanmıştır. Ancak daha sonra istifa kararı verip Çorum’a, ailesinin yanına dönmüştür. İstifa kararını ailesine açıklaması sonucu babası ve kardeşleri tarafından şiddete maruz kalmış, akıl hastası olduğu gerekçesiyle hastaneye yatırılmak istenmiş, kaldığı üç farklı şehirdeki hastaneleri terk ederek Çorum’a dönmüştür. Bu dönemde kendisine, kişinin gerçeklikten koptuğu temeline dayanan psikoz dahilinde şizofreni tanısı koyulmuştur. Köyüne dönmesi sonrasında, köyden 20 km uzaklıktaki ormanlık alanda bir baraka yapmış ve orada yaşamaya başlamıştır. Hayatını halen orada sürdürmektedir. 2013 yılındaki Gezi Eylemleri’nde Muzaffer Sarısülük’ün oğlu Ethem Sarısülük Ankara’da eylemler sırasında bir polis memuru tarafından vurularak hayatını kaybetmiştir. Bu durumu protesto etmek amacıyla Sungurlu’da bir trafonun altında ateş yakan ve bir diş polikliniğinin kapısına ‘’Maddi Tıp Şeytandır’’ yazan Muzaffer Sarısülük bir gün tutukluluğunun ardından, cezai ehliyetinin olmadığını ifade eden tekhekim raporu ile serbest bırakılmıştır. Ancak yargılama süreci devam etmiş ve Muzaffer Sarısülük 12 yıl ceza istemi ile karşı karşıya gelirken diğer yandan da savcılık tarafından yüksek güvenlikli bir hastanede gözetim altında tutulması kararı verilmiştir. Her iki talepte de gerekçe ‘’topluma zararlı olmak’’ şeklinde kavramsallaşmakta, akıl hastanesinin ve cezaevinin kesiştikleri bir yönetme pratiği olarak kapatma ekonomisi çarpıcı bir biçimde karşımıza çıkarmaktadır. Mevcut çalışma ile birlikte hukuk, psikoloji ve bütünsel olarak yönetim disiplininin bir aradalığı ile ortaya çıkan ‘’suç ortaklığı’’nın deşifresinden ziyade, statükonun sürdürülmesine araçsallık etmeyen, toplumsal kurumların ele alınmasında toplumsal adaleti tartışan bir anlayışın ortaya çıkması amaçlanmaktadır. Değişime olan ihtiyaca değinebildiği oranda bu çalışma değerli olacaktır.

2009

MİMARLIK, 2022

dünyada mimarlık müzeleri Mimarlık dergisinin 50. yılını kutladığımız 2013'ün ilk sayısıyla birlikte derginin "ayraç" bölümünde yeni bir koleksiyon oluşturmaya başladık. Ayraçları biriktirerek dünyada bulunan mimarlık müzelerinin bilgisini toplayabilir ve ziyaret edilecek yerler listenize ekleyebilirsiniz. Mimarlık müzeleri "ayraç" koleksiyonuna katkı vermek isterseniz bize

Yaratıcı Endüstriler Uluslararası Tasarım Sempozyumu, YTÜ, 2016

Küratörün tanımı tarihsel olarak değişime uğrayarak bugüne gelmiştir. Günümüzde en temel anlamda küratör, bir sanat etkinliğini yönetmekten, sanat etkinliğinde yer alan eserlerin korunup kollanması, koleksiyon geliştirme, prosedür oluşturma, eğitim ve kamusal alanda görünürlük sağlama gibi çok çeşitli işlerden sorumlu olan kişi olarak bilinmektedir. Küratörlük, Batı Avrupa ülkeleri ve Amerika Birleşik Devletleri'nde müzeciliğin evrimi ve gelişimi ile kurumsallaşma eğilimi göstermiştir. Öznel ve sırlarla dolu bir alandan nesnel ve sarih bir tarih anlayışı düzenine geçiş sürecinde müze müdürleri; temsil, tarihselleştirme, koleksiyon yönetimi, sergileme pratikleri gibi iş ve işlevleriyle modern küratörlüğün nüvesini oluşturmuşlardır. Küratör kelimesinin Türkiye sanat ortamındaki dolaşımı kültürün daha önce hiç olmadığı kadar, kent ve ekonomi ilişkilerinin merkezinde konumlandırılmaya başlandığı 1980'li yılların sonlarına denk düşer. Bu dönemde neoliberal ekonomi politikalarının yapısına uygun bir şekilde, "marka kent" yaratmanın araçlarından biri olarak görülen kültür-sanat etkinlikleri de uluslararasılaşmaya başlamıştır. Türkiye'de 1980'li yılların ikinci yarısından itibaren düzenlenen uluslararası etkinlikler, özellikle İstanbul Bienali; 1990'lı yılların başında sosyoloji, sanat, siyaset gibi farklı disiplinlerden gelen kişilerin ve bağımsız küratörlerin sergileme pratiklerinde etkin rol almaları küratörlük kurumunun tanınmasında etkili olmuştur. Bu dönemden itibaren sanat ortamında, 1. Küratör kime denir? 2. Küratör sanatçı mıdır? / Küratör yaratıcı mıdır? 3. Küratör ile sosyal bilimci arasında benzerlik ve / veya farklılık var mıdır? 4. Küratörün sanatçıya müdahalesi ve / veya yaptırımı olabilir mi? 5. Küratör, sanatçı karşısında galeri, müze ve / veya sermaye grubunun çıkarları yanında mı yer alır? gibi soruların uzun yıllar boyunca tartışıldığı görülmektedir. Bu bildiride küratörlüğün işleyiş mekanizmaları, çeşitleri ile sanat piyasası ve iktidar ilişkilerinin Türkiye'deki küratörlük tartışmalarına yansımaları incelenecektir.

Arredamento Mimarlık, 2023

Ortakla~a i;ah~an bir ekip olarak arada bir diinup geriye bakt1~1m1zda "Acaba bir~eyleri athyor muyuz?" diye sordu~umuz oluyor. Arada bir de bu at-lad1~1m1z ~eyin 'sanat(!)' oldu~unu du~Onup hay1fland1~1m1z da vaki. Kendini var eden ve kendinden menkul , bir deste~e gerek duymadan ayakta kalabilen , veya ayaklan yerden kesilen, ui;ucu, hatta neredeyse irade(!)nin de d1~1nda bir ya~ant1s1 olan ifade, nesne ve kavramlar Oretmenin mumkun-10~0 Ozerinde duruyoruz. Ancak her seferinde duvardan du~Op kendimize geliyoruz . Politik olarnn d1~1nda 'as1h duran ', metinlere diinO~meyen bir zaman-mekan alg1s1rnn ihtimali bizi 1skahyor. Ya~ad1~1m1z zamanlan bir felaket, dunyay1 ise bir dizi y1k1m1n mekarn olarak giirmek, ve dahas1 bu durumun zaten de 'normal ' olarn belirledi~ine hukmetmek i<;imize i~lemi~. Hereyi butun i;1plakh~1 ile giirdO~OmuzO sand1~1m1z ayd1nlanma anlannda bile a~k1n (transcendent) bir geri;ekli~in yarnnda, bulundu~umuz durumun aciliyetini de ai;1k se<;ik seziyoruz. GOnO gunune hayat1 biraz olsun yumuatmak i<;in ba~vurulan kara mizah bu aciliyet kar~1sinda kendine diinuyor , siiz donup kahyor. Fakat cite yandan bu katastrofik durumun da yarnlt1c1 oldu~unu kestirebiliyoruz . Daha ileri giderek, pari;alanan bedenlerin iizgur-le~tirici (sanat gibi) oldu~unu bile siiyleyebiliyoruz . Arna bunlan ak~am haberlerinde izliyor olmak kimseyi iizgurle~tirmiyor : $iddetin izlencelik pornografisi bedenleri a~ir i~kenceler ile tuketiyor , iiylesi du~man ba~ina ... 8. istanbul Bienali ii;in geri;ekle~tirdi~imiz ve a~a~1da detaylanrn verdi~imiz i~in Ozerinden neredeyse tam O<; y1I gei;ti. (Yine) geriye diinup durum deerlendirmesi yapt1~1m1zda bahsedilen ba~lam1n benzer bi<;imde mevcut

2015

Bu calismada zaman icinde sanat yonetimi ve kuratorluk kavramlarinin degisen ve genisleyen rolleri, alt disiplinlerle olan baglantisi ve geleneksel sanat yonetiminden farkli olarak modern sanat yonetimi icindeki konseptleri incelenmistir. Sanat yonetiminin asil isi olan yonetmek kavraminin sanat icinde farkli baglamlarda ele alinmasi gerekliligi, kuratorun sanat yonetimindeki rolu, kendi icinde siniflandirilmasi, kultur endustrisi icinde ele alinan sanat kurumlarinin isleyisi, amaclari ve elestirel yanlari, bunlarla nasil basa ciktiklari irdelenmistir. Bunun yaninda izleyicinin sanat yonetimi ve kurator icin onemi, arac olarak un ve imtiyaz kavramlarinin sanatci ve kurator acisindan degerlendirilmesi, sanat piyasasi ve pazarlama konularinin sanatci ve kurator baglaminda denge olusturmanin gerekliligi, birbirini hangi noktalarda besledigi ve reddettigi, kuratorun sergileme ve sunum modellerinde nasil bir yaklasim sergilemesi gerektigi konulari alt basliklar halinde ele alinmistir. Sa...

Arredamento Mimarlık, 2023

Arredamento Mimarlık Dergisi'nde yayınlanan yazılardan alıntı yapmak kaynak belirtmek koşuluyla serbesttir. Yazılardaki düşünceler yazarlarına ait olup Arredamento Mimarlık Dergisi'ni bağlamaz. Reklamlar reklam verenin sorumluğundadır. Arredamento Mimarlık Dergisi reklamlarda verilen bilgilerden dolayı sorumlu tutulamaz.