SAKARYA İL ÇEVRE DURUM RAPORU

1997

100. YILINDA SAKARYA MEYDAN MUHAREBESİ, 2021

DergiPark (Istanbul University), 2003

Barajlar ve bazı diğer hidrolik yapılar, inşaatartndan sonra nehrin hidrolojisinin önemli öJçiide değişıncsin(• neden olurhır. 't'ukarıda Gökçel{aya baraj anın 1975 "te i�lct n ıcy c geçmesinden sonra Aşağı Sakarya :\'chrindt', hidrolo.iil< özellikler\ nehir rejinıi, katı nuıddc taşuna kapasitesi \'(.' nelırin ınorfolojil\ yapısanda ünt•nıli değişimler meydana gelmiştir. .ı\şağı Sakarya Nl•hı�indc akın1 ölçünıleri grafiksel olarak de�crlendirildiğindc., nehirdc 1975 yalından sonra taşkın pik dcbilt.•rinin düştüğü nıiniınuın dehileı•in ise arttığı göriihnü�tlir. A.yru.�a, l\atl ınadde taşınnıa nıiktarJan (;ök�•el<ay�t Baraj ının işletmeye geçmesinden sonra diişii� g()sterıniştir, bunun sonucunda da ııchir yatağ1nda h!ızı o�•tılnıalar nıeydana gelmiştir. Annllfı11• kelinıeler-Akını dcğişinlleri, katı n1adde mil<.tarı, barajların ınansaha etkisi, Aşağı Sakarya Nrhri.

ÖZET 2012 yılında köklü bir değişikliğe uğrayan ve tek mevzuat altında toplanan Türk Teşvik Sistemi, devletin 2023 yılı hedefleriyle uyumlu olarak düzenlenmiş, bölgelerin gelişmişlik düzeyine göre çeşitli uygulamalar yürürlüğe girmiştir. Mevcut teşvik sistemi bölgesel bazda düzenlenirken, Türkiye'deki coğrafi bölge ayrımından bağımsız olarak iller gelişmişlik düzeylerine göre 6 farklı bölgede sınıflandırılmıştır. En gelişmiş iller 1. Bölgede yer alırken, en az gelişmiş iller 6. Bölgede yer almıştır ve 1. Bölge en az teşvikten yararlanabilecek bölge olurken 6. Bölge en fazla teşvikten yararlanabilmektedir. Bu çalışmada Türkiye'de uygulanan mali teşviklerin yatırım kararları üzerine etkileri 2. Bölgede yer alan Sakarya İli açısından değerlendirilmeye çalışılmıştır. Teşviklerin yatırım kararlarına olan etkileri, sektör seçimi, bölge seçimi ve yeni yatırım kararı alma noktasında araştırılmıştır. Mülakat yöntemi ile yapılan görüşmelerden elde edilen bulgulardan şu yargılara ulaşılmıştır. Sakarya ilinin bulunduğu 2. Bölgeye uygulanan yatırımlar, yatırımcıların kararlarını sektör seçimi, yatırımın yapılacağı il seçimi ve yeni yatırım kararı alma yönünden etkilememektedir. Yatırım teşvikleri yatırımcıların kararlarını yalnızca zamanlama açısından etkileyebilmektedir. ABSTRACT Turkish incentive system which underwent a radical change and which was brought together under a single legislation in 2012 was arranged according to 2023 targets of the government, and various practices were introduced according to the development level of the regions. The existing incentive system has been organized on a regional basis, and the provinces in Turkey have been categorized into 6 different regions regardless of their geographical locations. Most developed provinces were grouped in Region 1 where as the most least developed provinces were grouped in Region 6. Region 1 is where the least amount of incentives will be offered whereas Region 6 will receive the highest amount. This study explores the effects of fiscal incentives applied in Turkey on investment decisions based on the Sakarya Province grouped in Region 2. The effect of incentives on investment decisions was analyzed with regards to selection of industry, selection of region, and decision to make new investments. The following statements are found after interviews which are realized with interview method. Investments which are applied in Sakarya province in the 2nd region does not influence investor’s decisions about selection of sector, provincial selection to do make a new investment and taking investment decisions. Investment incentives can influence the decisions of investors only in terms of timing.

Tütün mamulleri tüketimi günümüzde tüm dünyanın kanayan bir yarası haline gelmiş, alınan tüm önlemlere rağmen gün geçtikçe hem tüketimi artmış hem de kullanmaya başlama yaşı giderek düşüş eğilimi göstermeye başlamıştır. Ülkemizde, 80’li yıllarda sigarada devlet tekelinin kaldırılması ve sigara ithalatının serbest bırakılmasıyla sigara tüketiminde çok ciddi bir artış eğilimi başlamış, Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılan öneriler doğrultusunda Dumansız Hava Sahası uygulaması başlatılmış, sigara kapalı mekânlarda neredeyse tamamen, kamuya açık mekânlarda ise kısmen yasaklanmış, 18 yaşından küçüklere sigara satışına yasak getirilmiş, sigara paketleri üzerine önce uyarıcı yazılar eklenmiş daha sonra ise bu yazılı uyarılar resimlerle desteklenmiştir. Alınan bu önlemler her ne kadar etkisini göstermişse de arzu edilen başarı seviyesini yakalayamamıştır. Bu durum da sigara tüketimini azaltmaya yönelik alınan tedbirlerin eksik olduğunu göstermektedir. Bu çalışma ile şimdiye kadar alınan önlemlerin etki derecesini ve vatandaşların bu önlemlere bakışı analiz edilmeye çalışılmıştır.

Dönem içerisinde en önemli gelişme ABD ve Rusya'nın uzlaşmasıyla 27 Şubat 2016'dan itibaren yürürlüğe giren sınırlı ateşkes uygulamasıdır. 27 Şubat'ta uygulamaya başlanan sınırlı ateşkes ile 9 Mart 2016'da devam edecek Cenevre görüşmelerine şiddetin dozunu azaltarak girmek, aynı zamanda Halep bölgesinde yerlerinden edinmişlere insani yardım ulaştırmak amaçlanmaktadır. Dolayısıyla bu aşamada ateşkesin başarılı olmasını beklemek ve siyasi bir çözümü ummak yanıltıcıdır. Rusya, İran ve Esad rejiminin sınırlı ateşkesi kabul etmesinden çıkarılacak sonuçlar vardır. Sınırlı ateşkesin uygulanmaya başladığı tarihte Esad rejiminin kontrol edebildiği arazi kesimi, Rusya'nın çıkarlarını garanti altına alabilmek için yeterli görülmektedir. Bu alan ayrıca Rusya'nın Suriye'ye tahsis edebileceği askerî destekle kontrol edebilecek alanın sınırlarına yaklaşıldığını göstermektedir. Daha fazlası için Rusya ve İran'ın daha fazla askerî kaynak tahsis etmesi gerekir. Rusya yakın çevresindeki diğer angajmanları nedeniyle, İran ise müteakip aşamalar için elindekileri erkenden kullanmamak için ilave kaynak tahsis edebilecek durumda değildir. Rusya'nın üzerinde müzakere edilebilecek olarak gördüğü alan Lazkiye ve Tartus'u ileriden savunmaya imkân veren M 5 karayolunu, bu kapsamda Şam, Humus, Hama, Halep uzanımını kapsamaktadır. Rusya'nın; Rejim kuvvetlerinin Halep'i ele geçirmesinin ve elde bulundurmasının zorluklarının ve çok boyutlu maliyetinin farkında olduğu düşünülmektedir. Bu bağlamda Halep civarındaki kuşatmanın şehri ele geçirmekten ziyade; İdlib bölgesinin kontrol edilmesi için kullanılması, ABD ile pazarlık marjı olarak tutulması, mülteci hareketlerinin artırılarak Avrupa üzerinde kaldıraç olarak kullanılması ve Sünni nüfusun seyrekleştirilmesi amaçlarına yönelik olduğu düşünülmektedir.