Academia.eduAcademia.edu

TARİH ÖNÜNDE SARTRE ve CAMUS

Abstract

"Yalnızca koltuklarını, diyor Camus, her zaman tarihle aynı yöne yerleştiren eleştirmenlerden etkililik konusunda sürekli ders almaktan biraz yorulmaya başlıyorum". —"Sizden sağcı bir insan yaratmaya çalış­ tığımı düşünüyorsunuz, diye karşılık veriyor Jeanson. Hayır, bunu isteyemezdim : Çünkü bunun hiç önemli olmadığına fazlasıyla inanmıştım. Siz sağda değilsiniz Camus, havadasınız." Arkasından Sartre, daha sert ve yukardan vuruyor: "Koyu bir kendini beğenmişlikten ve kusurluluk duygusundan oluşan bir karışım, gerçeklerin tamamını söylemenizde gözünüzü korkuttu. Sonuçta, içinizdeki güçlüklerinizi maskeleyen ve sanıyorum Akdeniz ölçülülüğü diye adlandırdığınız karanlık bir ölçü­ süzlüğün kurbanı oldunuz." Bana öyle geliyor ki, bir Fransız okuyucu bu güzel vuruşmaların özgünlüğüne her zaman duyarlı olacaktır: P.L. Courier'nin canlılığını sağlayan dil, kalem kavgasının parlak anlatımına ve kalleşçe saldırılarına ne kadar uygun düşüyor! Bununla birlikte, Camus'yü Temps Modernes takımıyla karşı karşıya getiren tartışmada, biraz acımasızca da olsa, bu güzel söz söyleme ustalığından ve bir dost­ luğun, bir beraberliğin gürültülü bir biçimde bozuluşundan başka bir şey olmasaydı üstünde hiç durmamak yerinde olurdu. Ama, çok daha fazlası var 1. Genellikle iyi yazılar yayınlayan bir İsviçre gazetesinde, yetenekli olduğu söylenen genç bir eleştirmen, geçenlerde, insana şaşkınlık veren şu satırları yazıyordu: "Sartre-Camus kavgası, özellikle isteyerek umursamaz olan şu kentsoylu kesimin ilgisini çekiyor. Temps Modernes, Kara Dizi'nin aşağılık romanlarında bulduğu serüven duygularına çok benzeyen toplumsal ve siyasal heyecanlar uyandırıyor onda...