Academia.eduAcademia.edu

Antydepresanty a efekt placebo

Antydepresanty są powszechnie wykorzystywaną metodą leczenia depresji. Od kilkunastu lat pojawiają się doniesienia naukowe sugerujące, że efekt ich działania całkowicie lub częściowo sprowadza się do efektu placebo lub wzmocnionego efektu placebo. Celem wystąpienia jest prezentacja publikacji naukowych wskazujących, że głównym efektem działania leków antydepresyjnych jest efekt placebo oraz przedstawianie krytyki wspomnianych badań. Pod koniec lat 90 przedstawiono metaanalizę badań nad skutecznością leków antydepresyjnych, placebo oraz psychoterapii w leczeniu depresji. Ukazano korelację pomiędzy efektem placebo a efektem działania leku na poziomie 0.9. Późniejsze badania sugerują ponadto, że różnica między aktywnym placebo (gdzie skutki uboczne są podobne do skutków działania leku) a antydepresantami jest niewielka. W późniejszym czasie badania sugerujące ścisły związek efektu placebo i leków antydepresyjnych stały się punktem wyjścia dla dyskusji nad skutecznością leków antydepresyjnych. W ostatnim czasie firma farmaceutyczna GlaxoSmithKline otrzymała karę finansową wynoszącą 3 miliardy dolarów US za promowanie stosowania leków antydepresyjnych w nieodpowiednich celach (w tym m.in. za niedozwolone wspomaganie procesu badań klinicznych nad efektywnością leków antydepresyjnych). Ze względów etycznych, wyniki badań stawiają pod znakiem zapytania zasadność stosowania leków antydepresyjnych. Z drugiej strony należy zauważyć, że badania sugerujące ścisły związek pomiędzy efektem działania leków antydepresyjnych oraz placebo są poddawane krytyce ze względu na brak jasnych kryteriów definicyjnych depresji, branie pod uwagę tylko jednej miary postępów leczenia depresji oraz specyficzną charakterystykę pacjentów branych pod uwagę w badaniach nad skutecznością leczenia depresji.