Yeni Medya ve Etik Gazetecilik Meslek İlkelerine Etkisi

Uluslararasi Akademik Birikim Dergisi

Geleneksel kitle iletişim araçlarının yanı sıra teknolojinin de gelişmesi nedeniyle sosyal medyanın gelişimi sürekli olarak gözlemlenmektedir. Bu da sosyal medya düzeyinde ortaya çıkan etik sorunların araştırılmasını zorunlu kılmaktadır. Etik - insan davranışlarının iyi ya da kötü, doğru ya da yanlış olduğunu belirtmekle beraber medya çapında belirli düzeni de oluşturur. Sahip olduğu meslek ne olursa olsun, herhangi bir şahıs kişisel nitelikleri ile beraber oluşturduğu grubun etik prensiplerine de uymak zorundadır. İletişim süreci de önemli sosyal eylem olarak etik kurallar toplusu ile düzenlenmektedir. Sosyal medya da dâhil olmak üzere yeni medya, teknolojik gelişmenin önemli tezahürleridir. Zaman ve mekân farkını ortadan kaldıran bilgi alışverişinde geniş olanaklar ortaya koyan yeni medya kullanıcının hem de tüketici olarak da davranmasına olanak sağlamaktadır. Böyle bir ortam medyada yeni etik problemlerin meydana çıkmasına veya etik problemlerin daha sık ortaya çıkmasına neden o...

Öz. Basının doğuşundan günümüz medyasına kadar geçen süreçte basının kamuoyu üzerindeki gücü tartışılmış; bu gücün kullanım alanı ve sınırı etik tartışmalara ve olası/mevcut sorunlara çözüm arayışlarına neden olmuştur. Basın özgürlüğü ve halkın bilgi edinme hakkını öne sürerek bir anlamda hukuki bir koruma talep eden medyanın kamuoyu oluşturma gücünü nasıl ve hangi etik değerler çerçevesinde kullandığı basın tarihi boyunca tartışılagelmiştir. Günümüzde medya, teknolojik gelişmeler ve küreselleşmenin hem etkeni hem de sonucu olarak değişen ve gelişen iletişim kavramı ile günlük hayatın doğal bir uzantısı haline gelmiştir. Bununla birlikte, söz konusu gelişmelerin medyanın elindeki olanakları arttırdığı tartışılmaz bir gerçektir. Bu durum, basın üzerindeki etik tartışmaları yeni bir boyuta taşımakta ve farklı sorunsalları da beraberinde getirmektedir. Sorunun temelinde ise klasik denetim mekanizmalarının internetin ve beraberinde getirdiği teknolojinin desteğini alan yeni medya üzerindeki etkisizliği yer almaktadır. Bu noktada, klasik basın üzerine geliştirilen davranış kodlarının yeni medyada etik konusunda yeterli görülmeyeceği ve yeni medya gazeteciliğinin kendine özgü davranış kodları geliştirmesi gerektiği görülmektedir. Diğer taraftan sosyal medyada, hem içerik üreticisi hem de tüketicisi haline gelen yeni medya kullanıcılarının bilinçlendirilmesi ve internet üzerindeki yasal boşluklardan da beslenen dezenformasyonun önlenmesi önem kazanmaktadır. Yeni medyanın beraberinde getirdiği dijital haber toplama, dijital haber üretimi ve etkileşim gibi olanaklar uygunsuz kullanım halinde hukuki ve etik sorunlara neden olabilmektedir. Bu çalışmada yeni medya, iletişim alanında getirdiği yeni olanaklar ve bu olanakların beraberinde getirdiği etik sorunlar çerçevesinde tartışılacak; çözüm önerileri üzerinde durulacaktır.

AJIT-e, 2019

Etik; genel olarak, geçmiş, günümüz ve gelecekte insanların davranışlarının iyi ya da kötü, doğru veya yanlış yönden değerlendirilmesini içeren ve dünyanın her yerinde geçerli olması beklenen ilke ve kuralların bütünü olarak tanımlanabilir. Bu çalışmada, internet haberciliği ve Türkiye'de yayın yapan internet haber sitelerinin habercilik etiğine bakışıyla ilgili örnekler eşliğinde değerlendirmeler yapıldı. Çalışmada etik, ahlak, meslek etiği, medya etiği, internet haberciliğinin etik sorunları gibi konularda site incelemesi yapıldı. İncelenen haberlerin kamuoyunu bilgilendirme amacından çok tık haberciliğine hizmet ettiği ve eğlendirme amacına hizmet ettiği görüldü. Ayrıca bu makalede internet haberciliğinin olumlu ve olumsuz yönlerini tartışarak haberleri medya etiği açısından tartıştık. İnternet haber siteleri medya etiği değerlerine riayet ediyor mu? gibi sorulara cevap aradığımız çalışmada birçok örnekle bu değerlerin nasıl çiğnendiği bir kez daha ortaya çıktı. Abstract Ethic; In general, past, present and future people's behavior can be defined as the whole of the principles and rules that are expected to be valid in all parts of the world, including good or bad, right or wrong evaluation. In this study, Internet journalism and broadcasting in Turkey evaluations, accompanied by examples of internet news sites was done with a view to journalistic ethics. In the study, the subject of ethics, ethics, professional ethics, media ethics, ethics issues of internet journalism were examined. It has been seen that the news reports serve the press service rather than informing the public and serve the purpose of entertaining. In this article, we discussed the news in terms of media ethics by discussing the positive and negative aspects of internet journalism. Do Internet news sites respect media ethics? In the study we are looking for answers to questions such as how many times these values have been broken. GİRİŞ Yeni Medya; gelişen bilgisayar, internet ve mobil teknolojisi ile ortaya çıkan, kullanıcıların zamandan ve mekandan bağımsız bir şekilde interaktif olarak etkileşimde bulundukları sanal medya ortamıdır. Geleneksel medya dediğimiz, yazılı ve görsel basında yani gazete, televizyon ve diğer araçlarda, iletim tek yönlüdür. Ancak, yeni medya araçlarında hedef kitle ile karşılıklı etkileşim mevcuttur. "Yeni" olarak belirttiğimiz kavram aslında mesaj değil, ortamdır. Tarih boyunca insanlar ve toplumlararası bir mesajlaşma olmuştur. En ilkel mağara duvarları yazılarından tutalımda günümüz son sürat teknoloji iletilen bilgiye kadar, temel amaç hep mesajın taşınması olmuştur. işte bu bağlamda bilginin taşınması "günümüz" itibarı ile "yeni" ortamlar ve mecralar ile taşındığından dolayı "yeni medya" kavramı ortaya çıkmıştır. (YÜKSEL, 2012)

Iletisim Kuram Ve Arastırma Dergisi, 2013

Yeni medya gazeteciliği, çok büyük iletişim potansiyeliyle, modern bir haber toplama ve yayımlama biçimidir ya da pek çok farklı katılımcının bağlanabildiği çevrimiçi (online) bir forumdur. Ayrıca, bu biçim ya da forum, dijital ya da çevrimiçi (online) gazetecilik olarak adlandırılan, medya profesyonellerine sınırsız kaynaklar ve teknolojik olanaklar sunan internet üzerinde ve internet aracılığıyla gerçekleştirilen internete özgü bir gazetecilik türüne gönderme yapmaktadır. Yeni medya, teknolojik gelişmelerin ve değişimlerin paralelinde gelişim sürecini sürdürmekte, hızlı olduğu kadar da belirli kurallara bağlı kalmadan geliştiği için yeni sorunları beraberinde getirmekte ve bu nedenle, yeni medya gazeteciliğinin etik düzenlemelere acil olarak kavuşturulması gerekmektedir. Yeni medya gazeteciliğindeki etik sorunları ya da ikilemleri, genel olarak, editöryal bağımsızlık, editöryal kontrol eksikliği, enformasyonun yeniden dağıtılması-telif hakları, haber-reklam-ticari enformasyon ilişkisi, çevrimiçi (online) içeriğin yayımlanma hızı, ticari baskı, köprülerin (hyperlink) kullanımı, doğruluk ve güvenilirlik, kaynaklar, mahremiyet, düzenleme, haber toplama yöntemleri, kaynak şeffaflığı, bloggerlar, yurttaş gazeteciler, profesyonel olmayan gazeteciler, dijital manipülasyon ile nefret söylemi ve saldırgan içerik olmak üzere on sekiz ayrı kategoride sınıflandırmak mümkündür. Bu çalışmada, yeni medya gazeteciliğinde etik bir model önerisinin oluşturulması açısından etik sorunlar iletişim etiği bağlamında değerlendirilerek kuramsal çerçevenin belirlenmesine çalışılmakta ve modern iletişimin vazgeçilmez bir alanı olan yeni medya gazeteciliğinde etik bir paradigma belirlemenin kapsamı ve sınırları tartışılmaktadır.

Journal of International Social Research, 2016

Öz Yeni medya, sunduğu birçok olanakla birlikte insanları ve toplumları etkilediği gibi bir çok farklı meslek alanına da doğrudan ya da dolaylı olarak etkilerde bulunmuş ve bir anlamda bu alanların ve bu alanlarda çalışanların iş yapma süreçlerini tamamıyla değiştirmiştir. Yeni medyanın doğrudan etki ettiği meslek alanlarından belki de en önemlileri halkla ilişkiler ve gazeteciliktir. Bundan daha 10-15 yıl öncesinde basılı olarak gönderilen basın bültenleri yerini e-mail ile gönderilen bültenlere bırakmıştır. Halkla ilişkiler alanında ise geçmişe oranla kurumlar çok daha fazla sosyal medya üzerinden yürütülen kampanyalara odaklanmaktadır. Sonuç olarak yeni medya, hem halkla ilişkiler meslek alanını hem gazeteciliği hem de bu iki birbirine bağlı meslek alanının arasındaki iletişimi derinden ve çok yönlü olarak etkilemiştir. Bu çalışma içerisinde öncelikli olarak geleneksel medyadan yeni medyaya geçiş süreci açıklanmaya çalışılmış, daha sonra yeni medyanın geleneksel medya üzerine olan etkileri, halkla ilişkiler mesleği üzerine olan etkileri ve iki meslek alanı arasındaki iletişim dinamiklerine olan etkileri açıklanmıştır.