Strategia rozwoju turystyki w gminie Sieraków
Anna Kołodziejczak
Alina ZajadaczPrezentowana publikacja jest wynikiem projektu przygotowanego na zlecenie Urzędu Gminy Sieraków przez zespół pracowników Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej oraz Katedry Turystyki Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Celem jego było stworzenie Strategii rozwoju turystyki w gminie Sieraków do 2020 roku. Publikacja składa się z 7 rozdziałów. W rozdziale 1 przedstawiono założenia koncepcyjno - metodologiczne projektu, w szczególności informacje dotyczące istoty strategii rozwoju turystyki, etapów prac nad strategią oraz założenia opracowania Strategii rozwoju turystyki w gminie Sieraków do 2020 roku. W rozdziale 2 opisano położenie, dziedzictwo historyczne, środowisko przyrodnicze, sytuację społeczno-gospodarczą gminy oraz stowarzyszenia lokalne działające na terenie gminy i współpracę zagraniczną. W rozdziale 3 przedstawiono przyrodnicze i kulturowe walory gminy Sieraków, natomiast w rozdziale 4 zaprezentowano infrastrukturę turystyczną, na którą składają się bazy noclegowa i gastronomiczna, obiekty sportowo-rekreacyjne i kulturalno-edukacyjne, szlaki turystyczne, a także dostępność do informacji turystycznej o gminie. Omówiono również dostępność do bazy turystycznej dla osób z niepełnosprawnością. W rozdziale 5 dokonano oceny uwarunkowań rozwoju turystyki w gminie Sieraków na podstawie analiz: ruchu turystycznego, zagospodarowania turystycznego oraz SWOT. W dwóch kolejnych rozdziałach tj. 5 i 6 zawarto część strategiczną, czyli wizję i misję turystyczną gminy, cele strategiczne i operacyjne, markowe produkty turystyczne oraz działania związane z realizacją celów oraz przedstawiono system realizacji i wdrażania strategii rozwoju turystyki w gminie Sieraków. Ze względu na położenie geograficzne gminy Sieraków oraz urzekające walory przyrodnicze, krajobrazowe, kulturowe, turystyka jest jedną z perspektywicznych gałęzi rozwoju gospodarczego tego terenu. Harmonijne wykorzystanie walorów przyrodniczych i antropogenicznych oraz zagospodarowanie gminy w synergii z racjonalną polityką turystyczną władz lokalnych czyni turystykę siłą napędową dalszego rozwoju społeczno-gospodarczego oraz podniesienia poziomu życia mieszkańców gminy. Warunkiem niezbędnym dla uzyskania pożądanych rezultatów jest prowadzenie działań zgodnie z opracowaną i społecznie zaakceptowaną strategią rozwoju turystyki w gminie. Podstawowym celem strategii jest wskazanie takich produktów, działań, które zaspokajają potrzeby turysty, służą wzmocnieniu gospodarki oraz przynoszą korzyści lokalnemu środowisku społecznemu i przyrodniczemu. Wizja i misja turystyczna gminy zawiera najbardziej zasadnicze dążenia i jest jednym z kluczowych elementów służącym budowie długofalowej strategii rozwoju turystyki w ujęciu przestrzennym. Wizja rozwoju turystyki w gminie Sieraków składa się z trzech punktów. Pierwszy punkt wskazuje jednoznacznie, że gmina jest najważniejszym ośrodkiem turystycznym w północno-zachodniej Polsce a budowa jej wizerunku powinna być nadal oparta na turystyce, która jest jej główną szansą na rozwój. Drugi punkt określa rolę i wagę Sierakowa jako marki w zakresie turystyki zdrowotnej, aktywnej i wypoczynkowej. Trzeci punkt związany jest z warunkami życia i wypoczynku mieszkańców, zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Misja stanowi „drogę dojścia” do realizacji przyjętej wizji. Wybór misji to określenie warunków służących budowaniu wspólnych wartości, ukierunkowaniu i zintegrowaniu indywidualnych działań dla osiągnięcia założonych celów. Tymi warunkami w gminie Sieraków są zrównoważony rozwój turystyki, rozwój produktów markowych, atrakcyjna oferta turystyczna w ciągu całego roku, efektywne wykorzystanie bazy turystycznej oraz wzrost dochodów z turystyki Warunkiem skutecznego i efektywnego wdrożenia Strategii rozwoju turystyki w gminie Sieraków do 2020 roku jest odpowiednia koordynacja działań wszystkich zainteresowanych podmiotów i instytucji, konsekwencja jej realizacji oraz dostosowywanie zapisów strategicznych do zmieniających się warunków społeczno-gospodarczych zachodzących w gminie i jej otoczeniu. Strategia turystyczna wzmacnia pozycję tego sektora w gospodarce gminy, daje silny impuls do jej rozwoju poprzez wytyczenie celów i kierunków działania porządkuje i koordynuje różnorodne przedsięwzięcia, wymusza konsekwentną i długookresową politykę turystyczną. Posiadanie strategii zwiększa ponadto szanse gminy przy ubieganiu się o dodatkowe zewnętrzne źródła finansowania w postaci dotacji i subwencji z budżetu państwa, funduszy strukturalnych UE, kredytów bankowych. Często posiadanie takiego dokumentu jest warunkiem koniecznym do ubiegania się o wymienione fundusze. Lokalna władza realizuje kolejne projekty rozwojowe turystyki w oparciu o swoje zasoby, które są dobrze identyfikowane w regionie. Rozwój ten oparty na założeniach koncepcji zakorzenienia korzysta z wspólnych zasobów dóbr wywodzących się z lokalnej specyfiki, endogenicznych surowców oraz umiejętności ich zagospodarowania zgodnie z wymogami ochrony przyrody. Te warunki spełnia gmina Sieraków, gdzie wspólne zasoby obszarów cennych przyrodniczo dostrzeżono, doceniono i dąży się do ich wykorzystania. Koncepcja zakorzenienia odwołująca się do wykorzystania lokalnych zasobów w celu rozwoju danego obszaru zarówno wymiarze gospodarczym, społecznym, jest efektem zmian w myśleniu o funkcjach i celach rozwoju turystyki. Istnieje jeszcze wiele możliwości wzmocnienia rozwoju turystyki w gminie Sieraków w oparciu o tą koncepcję. O ile bowiem mieszkańcy i turyści odwiedzający gminę mają świadomość marki i jej wartości, o tyle promuje ona bardziej miejsce, aniżeli produkty. Brak jest wyrazistego wizerunku gminy oraz markowych produktów turystycznych. Realizacja strategii powinna doprowadzić do markowego wykreowania produktu turystycznego, co jest warunkiem koniecznym dla osiągnięcia rynkowego sukcesu. Tylko taki produkt może bowiem przyczynić się do znaczącego wzrostu konkurencyjności danego obszaru, a stopień jego dostosowania do potrzeb turystów będzie determinować poziom efektywności gospodarki gminy.
