NASİHATNÂMELERDE MÛSİKÎ YÜKSEK LİSANS TEZİ

2014

The companions of the Prophet were the main actors in the intergenerational transmission of the two sources of Islam that are the noble quran and hadith pillars. In this regard, numerous research topics and thousands of works have been made throughout history. In our country, many studies have also been treated in the academic sector and in the popular domain. In this article, the data in master’s and doctoral theses made in faculties of theology in Turkey were collected. Then some estimates based on statistics present in theses related to our subject have been proposed. Finally, aclassification according to the subjects and tags of theses has been done.

İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Lisansüstü Öğrenci Kongresi Bildiri Tam Metin Kitabı, 2020

Hz. Muhammed’in (s.a.a.v) vefat etmesiyle ilk defa gündeme gelen Hilafet; dinî ve siyasî otoritenin tek elde toplanması demektir. Müslümanlar O’nun vefat etmesiyle bir müddet ne yapacaklarını bilememişler, yağmurlu bir kış gecesinde bir o tarafa bir bu tarafa kaçışan çobansız koyunlara dönmüşlerdir. Devlet idaresi boş kalmış, bu durumdan dolayı Ensar halife seçmek için alelacele Beni Saide Sakîfesi’nde toplanmış ve durumdan haberdar olan Hz. Ebu Bekir ise hemen oraya gitmek durumunda kalmıştır. İstişareler sonucu Hz. Ebu Bekir halife seçilmiştir. Hz. Ali ise bu sırada Hz. Peygamber’in cenaze teçhizatı ile uğraşmaktadır. Bu meşguliyetinden dolayı halife seçiminden habersiz kalmıştır. İlk halifenin seçim aşaması aceleye getirildiği için daha sonraları bazı problemlere neden olmuştur. Şiî âlimler hilafetin Hz. Ali’nin hakkı olduğunu iddia etmişler, Sünnî âlimler ise Hz. Ebu Bekir’in hakkı olduğunu ifade etmişlerdir. Bu çalışmanın amacı, ilk halifenin Nass ile tayini meselesinde farklı yaklaşımların irdelenmesidir. Bu çalışma nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemine göre yapılmıştır. Çalışmada kullanılan eserler seçkisiz olmayan örnekleme tiplerinden amaçsal örneklem yöntemine göre belirlenmiştir. Elde edilen bulgular ışığında Sünnî ve Şiî âlimlerin görüşlerinde hilafetin Nass ile tayini meselesinin yer aldığı bulgusuna ulaşılmıştır. Sünnî âlimler İrtidât âyetini (Maide Suresi 51. Âyet) ve Sıddık âyetini (Nisa Suresi 69. Âyet), Şiî âlimler ise Velâyet âyetini (Maide Suresi 55. Âyet) ve Tebliğ âyetini (Maide Suresi 67. Âyet) delil olarak getirmişlerdir. Sonuç olarak delil getirilen bu âyetlere her iki tarafta kendi mezhebince tevillerde bulunarak Sünnîlerin Hz. Ebu Bekir’i, Şiîlerin ise Hz. Ali’yi önceledikleri görülmektedir. Bu bağlamda ilk halifenin seçiminde tarihi sürecin ve şartların göz ardı edilmemesi önerilebilir. The concept of the Caliphate, which emerged for the first time following the death of the Prophet Muhammad (PBUH), refers to the consolidation of both religious and political authority in a single individual. Upon the Prophet's demise, Muslims found themselves in a state of disarray, akin to sheep without a shepherd wandering aimlessly on a cold, rainy night. With the state administration left in a vacuum, the Ansar (helpers of the Prophet) hastily convened at the Bani Sa'ida Mosque to elect a caliph. Upon learning of this gathering, Abu Bakr was compelled to attend. After deliberation, Abu Bakr was chosen as the first caliph. Meanwhile, Ali ibn Abi Talib was occupied with the Prophet's funeral arrangements and was thus unaware of the election process. The haste with which the first caliph was selected led to numerous subsequent problems. Shia scholars have asserted that the caliphate rightfully belonged to Ali ibn Abi Talib, while Sunni scholars have maintained that Abu Bakr was the rightful successor. This study aims to examine the divergent perspectives on the issue of the caliph's designation through divine appointment (nass). Employing a qualitative research methodology, this study utilizes a purposive sampling technique to select relevant texts. The findings reveal that both Sunni and Shia scholars have invoked the concept of divine designation in their discussions of the caliphate. Sunni scholars cite the verses on apostasy (Quran 5:51) and the truthful one (Quran 4:69) as evidence, while Shia scholars reference the verses on guardianship (Quran 5:55) and the delivery of the message (Quran 5:67). Ultimately, both sects have interpreted these verses through their respective theological lenses, leading Sunni scholars to prioritize Abu Bakr and Shia scholars to prioritize Ali ibn Abi Talib. In light of these findings, it is suggested that the historical context and circumstances surrounding the election of the first caliph should not be overlooked. عقب وفاة النبي محمد صلى الله عليه وسلم، برز مفهوم الخلافة لأول مرة، والذي يعني توحيد السلطة الدينية والسياسية في يد واحدة. ولقد حار المسلمون بعد وفاة النبي، وتشبهوا بالغنم الضالة في ليلة مطيرة، لا يعرفون إلى أين يتجهون. وبما أن شؤون الدولة قد تعطلت، اجتمع الأنصار في سقيفة بني ساعدة على عجل لانتخاب خليفة، واضطر أبو بكر الصديق للتوجه إلى هناك فور علمه بالأمر. وبعد التشاور، تم انتخاب أبو بكر خليفة. وكان علي بن أبي طالب مشغولاً بتجهيز جنازة النبي، فلم يعلم بانتخابات الخلافة. إن الاستعجال في عملية انتخاب الخليفة الأول قد أدى إلى العديد من المشاكل لاحقًا. فقد زعم علماء الشيعة أن الخلافة حق لعلي بن أبي طالب، بينما أكد العلماء السنة أن الحق يعود لأبي بكر الصديق. ويهدف هذا البحث إلى دراسة وجهات النظر المختلفة حول مسألة تعيين الخليفة الأول بالتعيين الإلهي (الناس). وقد اعتمد هذا البحث على منهجية البحث النوعي، وتحديدًا تحليل الوثائق. وقد تم اختيار المصادر المستخدمة في الدراسة بشكل مقصود من بين عينات غير عشوائية. وتوصلت النتائج إلى أن علماء السنة والشيعة قد استندوا في آرائهم حول مسألة تعيين الخليفة بالتعيين الإلهي إلى آيات قرآنية. فقد استشهد العلماء السنة بآية الردة (سورة المائدة: 51) وآية الصديق (سورة النساء: 69)، بينما استشهد العلماء الشيعة بآية الولاية (سورة المائدة: 55) وآية التبليغ (سورة المائدة: 67). وفي النهاية، قام كل من الطائفتين بتأويل هذه الآيات وفقًا لمذاهبهم، مما أدى إلى تفضيل السنة لأبي بكر والشيعة لعلي بن أبي طالب. وفي هذا السياق، يُقترح عدم تجاهل السياق التاريخي والظروف المحيطة بانتخاب الخليفة الأول.

Bu çalışmada bağımsız Türk devletlerinin ulusal marşları söz dizimi bağlamında incelenmiştir. Ulusal marşlar ülkelerin bağımsızlık simgesidir. Bunun yanında yazıldıkları dilin özelliklerini de yansıtır. Söz dizimi de bu özelliklerden biridir. Bu bağlamda çalışma, bağımsız Türk devletleri ulusal marşlarında geçen söz dizimi unsurlarının belirlenmesinden oluşur. Marşlar, çalışmanın giriş bölümünde Türkçe söz dizimi için yapılan genel değerlendirmeye göre incelenmiştir. Her marş ayrı başlıkta incelenmiştir. İlk önce ilgili devletin kuruluş ve ulusal marşının yazılış sürecine dair kısa bilgiler verilmiştir. Daha sonra marşlardaki söz dizimi unsurları belirlenmiştir. Marşlarda geçen söz dizimi unsurlarına dair açıklamalar yapılmış, söz dizimi unsurlarının marşlardaki örnekleri gösterilmiştir. Söz dizimi unsurlarının marşların üslubu ve anlamına katkısı üzerine birtakım düşünceler dile getirilmiştir. Bu düşünceler, özellikle marşların aşılamak istediği bağımsızlık ülküsü ile marşta kullanılan söz dizimi unsurlarının uygunluğu üzerine olmuştur. Marşlar arasındaki söz dizimsel benzerlikler ve farklılıklar da yeri geldikçe söylenmiştir. Sonuç bölümünde bağımsız Türk devletleri ulusal marşlarında söz dizimi unsurları topluca verilmiştir. Bu bölümde marşlardaki söz dizimi unsurları üzerine genel bir değerlendirme yapılmıştır.

Mimari akımlar, üsluplar ve yapı malzemeleri bağlamında Hasan Fethi / Hassan Fathy in the context of architectural movements, styles and building materials, 2019

Bu tez kapsamında Mısırlı Mimar Hasan Fethi'nin hayatı boyunca gerçekleştirdiği eserlerinden, yazılarından, söyleşilerinden ve onunla ilgili yayınlanmış (sözlü, yazılı, görsel vb.) kaynaklardan yola çıkılarak, Mimar Hasan Fethi bütün boyutlarıyla tanınmaya çalışılmıştır. Eserleri biçim, işlev, malzeme, yapı ve üslup gibi birçok boyuttan ele alınmıştır. Fethi'nin malzemeye ve maddeye yaklaşımının meydana getirdiği biçimleri, teknik çözümleri bu bağlamda değerlendirilip, Fethi'nin temelde mimarlıkla olan ilişkisi anlaşılmaya çalışılmıştır. Hasan Fethi'nin düşünce dünyasının temel nüvelerini oluşturan yetiştiği mimari ve kültürel ortam incelenmiştir. Fethi'nin çok yönlü bir entelektüel birikime sahip olduğunun altı çizilmiş; yalnız mimar olarak değil, aynı zamanda da bir ressam, bir neyzen, bir entelektüel ve bir eğitimci olduğu da ele alınmıştır. Lisans döneminde almış olduğu mimarlık eğitimine değinilmiş ve bunun eserlerindeki etkileri incelenmiştir. 20. yüzyılın başında dünyaya gelen ve neredeyse bir asır yaşayan Fethi'nin yaşamış olduğu bu uzun süreçte ortaya çıkan mimari düşünce ve teknikler değerlendirilmiştir. Fethi'nin bu düşünce ve tekniklere getirmiş olduğu eleştirel yaklaşımlar ele alınmıştır. Fethi üzerine yazılmış olan eserler incelenmiş, bu yazıların onun yapılarını tasnif edişleri değerlendirilmiş, nihayetinde bu çalışmanın omurgalarından bir tanesi olan yeni bir tasnife gidilmiştir. Bu tasnif bilhassa Fethi'nin tasarımlarında kullanmış olduğu malzeme kararları dikkate alınarak hazırlanmış ve üç ana başlık oluşturularak incelenmiştir: 1928-1941 Arası Dönem Çalışmaları - Eğitimin İzleri, 1941-1957 Arası Dönem Çalışmaları - Geleneğin İzleri ve 1957-1989 Arası Dönem Çalışmaları - Sentezin İzleri olarak ele alınmıştır. Fethi'nin mimarisini oluşturan tasarım ögeleri irdelenmiş, majaz, kaa, dorkaa gibi tasarımlarında sıkça kullandığı işlevsel, biçimsel ve mekansal ögelere değinilmiştir. Hasan Fethi'nin eserlerinin entelektüel ve üslupsal temellerinin tespiti araştırılmış ve bu bağlamda tarihselcilik, eklektisizm, vernakülerizm, postmodernizm gibi terimler üzerinden Fethi'nin mimarlığı ele alınmıştır. Fethi'nin mimarlığının herhangi bir "…İZM" ile olan ilişkileri sorgulanmıştır. ANAHTAR KELİMELER: Hasan Fethi, Mimari Malzemeler, Vernakülerizm, Gelenek, Modernizm, Üslup

2022

Bu çalışmanın amacı yönetim ve pazarlama alanlarında nicel yöntemler kullanılarak yazlan yüksek lisans tezlerine ilişkin metodolojik açıdan bir durum saptaması yapmaktır. Bu amaçla 1990-2005 yılları arasında Gazi Üniversitesi İşletme bölümü'nde yönetim ve pazarlama alanlarında nicel yöntemler kullanılarak yazlan toplam 106 tez, araştırma süreci açısından değerlendirilmiştir. Bu doğrultuda tezler öncelikle araştırma amaç, araştırma deseni, veri toplama araç ve veri analiz yöntemleri açısından incelenmiş, sonrasında tezlerde karşılaşılan sorunlar belirlenmiştir. incelenen tezlerde her iki alanda veri toplama aracının büyük bir çoğunlukla anket olduğu belirlenmiştir. Veri analiz yöntemleri olarak ise yönetimde yordamsal istatistiklerin, pazarlamada betimsel istatistiklerin daha fazla kullanıldığı görülmüştür. Tezlerde karşılaşılan önemli metodolojik sorunların; hipotezlerin kurulma biçimi, hipotez kurulmadan istatistik testlerin yapılması, evren ve örnekleme ilişkin ya hiç açıklama yapılmamış olması ya da yapılan açıklamalarda yetersizlikler bulunması ve örneklemin belirlenmesinde yapılan hatalar olduğu tespit edilmiştir.

Son yıllarda, üç boyutlu (3B) yeryüzü konum bilgisi sağlayan uzaktan algılama teknolojilerinin kullanımı, özellikle yer yüzeyi ve bileşenlerini inceleyen meslek disiplinleri için vazgeçilmez hale gelmiştir. Bu meslek disiplinleri arasında ormancılık oldukça önemli bir konumda bulunmaktadır. Ülkemizde, ağaç tipleri ve dağılımları, tepe çapı ve sıklığı, kapalılık, yükseklik ve göğüs yüzeyi gibi meşcere parametrelerinin tespitine yönelik orman envanteri çalışmalarının yersel ölçümler temelinde zaman, işgücü ve maliyet bakımından olumsuz nitelikte yürütülmesi, ormancılıkta uzaktan algılama teknolojilerinin gün geçtikçe daha yoğun şekilde kullanılması gereğini doğurmaktadır. Bu çalışmada, Houston, ABD'de seçilmiş orman-yoğun bir test alanında, hava kaynaklı lazer tarama nokta bulutları kullanılarak normalleştirilmiş dijital yüzey modeli temelinde 3B meşcere yükseklik haritası üretimi hedeflenmiştir. Üretim aşamalarında karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri sunulmuştur. Üretilen haritanın yatay ve düşey mutlak konum doğruluğu, test alanında gerçekleştirilen 3-5mm rölatif doğruluğa sahip yersel lazer tarama ölçümlerinden elde edilen referans harita ile model bazlı kıyaslama tekniği kullanılarak değerlendirilmiştir. Yapılan analizler neticesinde, hava kaynaklı lazer tarama verileriyle elde edilen 3B meşcere yükseklik haritasının 1/1000 ölçekli topoğrafik haritalardan beklenen mutlak konum doğruluğunu sağladığı sonucuna varılmıştır. KEY WORDS: Stand height map, Airborne laser scanning, terrain laser scanning, forest inventory, accuracy. ABSTRACT: In recent years, the usage of remote sensing techniques that offer three dimensional (3D) geo-information became indispensable for particularly land-related professions which analyze earth surface along with its components. Forestry has a quite significant position in these professions. In our Country, the forest inventory studies, realized for the detection of forest stand parameters such as the types and distribution of the trees, diameter of crown and intensity, closeness, height and timber volume are conducted with time consuming, labor needed and costly ground measurements. This situation increases the requirement on more intensively usage of remote sensing technologies day by day. In this study, based on normalized digital surface model (nDSM) technique, the production of a forest stand height map using airborne laser scanning (ALS) point clouds is aimed in a forest-dominant study area in Houston, USA. The challenges and recommendations on production steps are presented. The horizontal and vertical absolute geolocation accuracy of produced map was evaluated by model-to-model based comparison with a reference map created with terrestrial laser scanning measurements that have 3-5mm relative accuracy. The results show that the forest stand height map produced from ALS data preciously provides the required absolute geolocation accuracy of 1/1000 scaled topographic maps. 1. GİRİŞ Günümüzde gelişmiş çok sayıda teknikle sağlanan uzaktan algılama verileri tıptan arkeolojiye, meteorolojiden peyzaja kadar bilimin hemen hemen her alanında yoğun şekilde kullanılmaktadır. İstendiğinde kilometrekarelerce geniş alanlarda bile saniyeler içerisinde elde edilmesi ve kolay işlenilebilir olmaları uzaktan algılama verilerinin her geçen gün cazibesini artırmakta ve buna bağlı olarak kullanım sahalarını genişletmektedir. Dünyada ve Ülkemizde, uzaktan algılama teknolojileri ile elde edilen verilere en çok ihtiyaç duyan meslek disiplinlerinden biri ormancılıktır. Ülkemizde, yoğun orman envanteri çalışmalarının büyük kısmı halen zaman, işgücü ve yüksek maliyetler gerektiren yersel ölçmelerle gerçekleştirilmektedir. Yersel ölçmelerde meşcereyi temsil edecek rastgele örneklem alanları seçilmektedir. Her bir test alanına ait meşcere parametrelerine yönelik yersel çalışmalar istatistiki olarak genel alana yayılarak tüm alan için sonuçlara ulaşılmaktadır. Bu yöntem özelikle işgücü ve maliyet kalemlerini olumsuz etkilemektedir. Bu yöntemler gerçeğe yakın modellemede önemli ölçüde doğruluk kaybına da sebep olmaktadır. Yersel ölçmelerin yukarıda belirtilen negatif yanları ve az örneklemle geneli yorumlama nedeniyle düşük seviyelerdeki doğrulukları, son yıllarda ormancılığa ilgi duyan bilim insanlarını uzaktan algılama verilerini araştırmaya ve kullanmaya yöneltmiştir. İşte bu noktada önemli bir soru akla gelmektedir; hangi uzaktan algılama yöntemi hangi doğrulukları sağlar ve buna bağlı olarak hangi tip orman envanter çalışmasında hangi tip uzaktan algılama verisi kullanılmalıdır? Bu çalışmada, hava kaynaklı lazer tarama (ALS) verileri kullanılarak orman meşcere haritası üretimi ve üretilen haritanın potansiyelinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Uzaktan algılama verileri ile orman ağaç yüksekliklerinin belirlenmesi, yoğun orman alanlarında orman altı topoğrafyanın modellenmesinde karşılaşılan sorunlar nedeniyle herzaman sıkıntılı bir konu 89

In this study, the Prophet's companions "personally saw with my own eyes" and "ears heard" by using words such as Hz. The Prophet (peace be upon him) narrated traditions, relates from Kutub-i Sitta and analysis, making use of the companions why these statements, these statements GİRİŞ ARAŞTIRMANIN KONUSU, AMACI VE ÖNEMİ I. ARAŞTIRMANIN KONUSU, AMACI VE ÖNEMİ Bu çalışmada, sahabenin "bizzat gözümle gördüm" ve "bizzat kulaklarımla işittim" gibi ifadeler kullanarak Hz. Peygamber'den sallallahu aleyhi ve sellem naklettiği rivayetlerin Kütüb-i Sitte'den tahric ve tahlilini yaparak, sahabenin bu ifadeleri niçin kullandığını, bu ifadelerin rivayet ilmi bakımından ve mânâ ile rivayet açısından önemini tetkik etmeye çalıştık. Ayrıca bu ifadelerin konu tasnifine imkân verip vermediği, konunun öneminden kaynaklanan bir hususiyet mi olduğu, aynı râvîlerin mi bu ifadeleri kullandığı, diğer taraftan sahabenin hadisleri olduğu gibi rivayet etme titizliğinin göstergesi olup olmadığı araştırma sonucunda varılan neticelerle değerlendirilmeye çalışılmıştır. Rasûlüllah'ın sünnetini yaşama, uygulama, muhafaza etme ve sonraki nesillere aktarma hususunda, ayrıca Kur'ân-ı Kerîm'de ve hadîslerde övülmüş olan topluluk sahabedir. Kur'ân-ı Kerîm'de "O Peygamber'e inanıp ona saygı gösteren, ona yardım eden ve onunla birlikte gönderilen nura (Kur'ân'a) uyanlar var ya, işte kurtuluşa erenler onlardır" 1 , "Fakat Peygamber ve onunla birlikte inananlar, mallarıyla, canlarıyla cihad ettiler. Bütün hayır onlarındır ve onlar kurtuluşa erenlerdir" 2 , "İman edip de Allah yolunda hicret ve cihad edenler, (muhacirleri) barındıran ve onlara yardım edenler var ya, işte gerçek müminler onlardır. Onlar için mağfiret ve bol rızık vardır" 3 , "Allah'ın verdiği bu ganimetler, yurtlarından ve mallarından uzaklaştırılmış olan, Allah'tan bir lütuf ve rıza dileyen, Allah'ın dinine ve Peygamberine yardım eden fakir muhacirlerindir. İşte doğru olanlar bunlardır. Daha önceden Medine'yi yurt edinmiş ve gönüllerine imanı yerleştirmiş olan kimseler, kendilerine göç edip gelenleri severler ve onlara verilenlerden dolayı içlerinde bir rahatsızlık hissetmezler. Kendileri zaruret içinde bulunsalar bile onları kendilerine tercih ederler" 4 benzeri âyetlerde Allah, Hz. Peygamber'e saygı gösteren, O'na (s.a.v.) yardım eden, canlarıyla ve mallarıyla destekleyen, zor zamanlarda Resûl-i Ekrem'le birlikte bulunan, onunla hicret eden, hicret edenleri seven, kendileri zaruret içinde bulunsalar bile onları kendilerine tercih edenleri övmekte ve onların tövbelerini kabul ettiğini ifade etmektedir. Hz.

November-2019, ix+ 97 Pages It was aimed to examine the subject of the master's thesis research done in universities in many areas in training classroom taking place at Turkey. The method of systematic analysis and trend studies aimed to reveal trends.In this study, thesis reached by Thesis Review Format developed using content analysis method was examined.The data collection tool was used from the database of the National Thesis Center of the YOK of Turkey.A total of 1127 thesis were approved and published by searching through Primary "School Education Department, Degree in Primary School Education, Department of Teacher Education" Sampling was selected by reference to the number of thesis reached by years.The descriptive and content analysis of the research was conducted on the findings, discussions, conclusions and recommendations parts of the 301 thesis chosen as sample, as well as the purpose, method and method.In addition, scanning model and document analysis, which is one of the qualitative data collection methods, was used. As a conclusion, it was determined that most of the theses were quantitative; were conducted descriptively; questionnaire or likert type scales were mostly used in thesis. Teachers and primary students were mostly worked with; t-test and variant analysis statistics were mostly used. It was also determined in the thesis analyzed that Gazi University, 18 Mart University and University of Marmara were the universities where thesis studies were respectively conducted.