Sztuka i polityka – kłótliwe siostry. KwieKulik

2017

The main object of analyses provided in the paper is one of the key problems of contemporary Poland’s democracy, i.e. the “destructive” model of political rivalry. Action aimed at discrediting a rival in direct “confrontation” proves more beneficial than long-term planning resulting in realization of positive reform plan. As a result political elites cater to their own political needs forgetting about their social role in regard to citizens. As a consequence the gap between the society and politics grows even bigger. The society becomes more and more depoliticized. Indicators of associating oneself with political parties are the lowest in the whole of European Union. Most of the citizens admit they have no-one to vote for, they do not associate themselves even with the party they are voting for the general perception of politicians is extremely critical. It seems that it is important to put clearer emphasis on the fact that the whole of the political stage is responsible for said ne...

2020

W yd aw n ic tw a P ra co w n i D o k u m e n ta cj i Ż yc ia i T w ó rc zo śc i H e le n y M o d rz e je w sk ie j i Fu n d ac ji d la M o d rz e je w sk ie j

2020

Wojciech Sajkowski Uczciwość jako cecha człowieka nieucywilizowanego we francuskim obrazie Słowian Południowych na przełomie XVIII i XIX wieku .

2019

Wśród stosunkowo obszernej literatury dotyczącej instytucji małżeństwa w okresie I Rzeczypospolitej brakowało jak dotąd monografii w całości poświęconej rodzinnym procesom sądowym. Lukę tę starała się wypełnić Anna Penkała 1 , analizując zjawisko sporów małżeńskich na podstawie akt sądowych województwa krakowskiego z I połowy XVIII wieku 2. Pewne wątpliwości nasuwać mogą przyjęte przez Autorkę ramy czasowe rozprawy. Z jednej strony trudno bowiem znaleźć naukowe uzasadnienie dla objęcia badaniami wyłącznie "czasów saskich", które nie przyniosły żadnych szczególnych zmian ani w prawie małżeńskim, ani postępowaniu sądowym. Z drugiej, możemy mówić o specyfice kulturowej i obyczajowej, ale także specyfice funkcjonowania państwa pod rządami dynastii Wettinów. To wówczas zaczęto dostrzegać potrzebę reform szwankującego wymiaru sprawiedliwości. Autorkę można zatem w tym miejscu, przynajmniej częściowo, usprawiedliwić. Rozszerzenie kwerendy na okres XV−XVII w. z jednej i epokę stanisławowską z drugiej strony wymagałoby dużego nakładu pracy, być może przekraczającego możliwości jednego badacza. Jednocześnie, biorąc pod uwagę pokaźną ilość przestudiowanego przez Autorkę materiału 3 , jest on dostatecznie reprezentatywny do badań nad prawem małżeńskim, a liczba poddanych analizie przypadków z praktyki wystarcza, aby na ich podstawie formułować uzasadnione wnioski. Monografia składa się z wprowadzenia, trzech rozdziałów, poświęconych kolejno: działaniom i okolicznościom poprzedzającym zawarcie małżeństwa, sprawom majątko-1 Anna Penkała jest doktorem nauk humanistycznych w zakresie historii i adiunktem w Katedrze Historii Nowożytnej Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie. 2 A. Penkała jest także autorką monografii Panieńskie ochędóstwo. Kwestie posagowe i wienne w małżeństwach szlachty województwa krakowskiego w czasach saskich, wydanej nakładem Wydawnictwa Libron, Kraków 2016, ss. 432. 3 Autorka wykorzystała w pracy źródła rękopiśmienne pochodzące z archiwów prywatnych oraz kancelarii grodzkich zgromadzone w AGAD, Archiwum Narodowym w Krakowie, Archiwum Państwowym w Lublinie i Centralnym Państwowym Archiwum Historycznym Ukrainy we Lwowie.

Orbis Linguarum, 2018

Przywodząc na myśl dorobek artystyczny trzech największych przedstawicieli wiedeńskiej moderny, tj. Gustava Klimta, Egona Schielego i Oskara Kokoschki, nie sposób pominąć miejsca, jakie w ich twórczości zajmują kobiety. Celem niniejszego tekstu będzie więc analiza relacji, jakie łączyły Gustava Klimta, Egona Schielego i Oskara Kokoschkę z istotnymi dla nich kobietami oraz ustalenie, jakie kwestie i tematy dominowały w ich wzajemnej korespondencji. W przypadku Gustava Klimta będzie to jego wieloletnia towarzyszka, partnerka i przyjaciółka-Emilie Flӧge, w przypadku Egona Schielego-żona Edith, w przypadku Oskara Kokoschki natomiast-jego kochanka Alma Mahler. Korespondencja Egona Schielego poszerzona zostanie dodatkowo o listy, w których wspomina on nazwisko swojej kochanki-Wally Neuzil, dzięki czemu możliwe będzie podjęcie próby porównania stosunku artysty do obu kobiet.

Świat Idei i Polityki, 2016

Filo-Sofija, 2016

Będąc studentem historii w Cambridge szybko zrozumiałem po dowcipnych, protekcjonalnych uśmieszkach na twarzy profesorów, że powinienem unikać jakichkolwiek odniesień do Arnolda Toynbeego. Krishan Kumar 1 W XXI w., gdy globalizacja przybiera na sile 2 , w kręgach akademickich paradoksalnie coraz trudniej jest mówić o cywilizacjach. Wydaje się, że teza o pluralizmie cywilizacyjnym, czyli o istnieniu wielu, zróżnicowanych kulturowo cywilizacji wchodzących ze sobą w wielorakie interakcje, nie zawsze budzi dzisiaj entuzjazm. Zwłaszcza wśród badaczy w kręgu zachodnioeuropejskim i-w nieco mniejszym stopniu-amerykańskim daje się zauważyć sceptycyzm wobec tej tezy. Pluralizm cywilizacyjny jest przez nich niejednokrotnie traktowany jako założenie ryzykowne, kontrowersyjne, zabarwione ideologicznie oraz dyskryminujące, a przez to niepożądane w pracach poważnych badaczy. Lista wpływowych naukowców, którzy ciskają krytyczne gromy na badaczy próbujących dzielić współczesny świat na cywilizacje (rozumiane jako zróżnicowane i swoiste formy kulturowe), jest długa 3. Większość krytyków pluralizmu cywilizacyjnego z różnych powodów skłania się dziś do tezy, że na świecie istnieje tylko jedna cywilizacja, natomiast

2009

Przyznanie Polkom praw wyborczych nastąpiło, fortunnie i niefortunnie zarazem, kilkanaście dni po 11 listopada 1918 roku. Fortunnie, ponieważ do zrównania biernych i czynnych praw wyborczych kobiet i mężczyzn doszło tuż po odzyskaniu niepodległości, co miało wymiar symboliczny; niefortunnie zaś dlatego, że rocznica tego wydarzenia na zawsze już pozostanie w cieniu ważniejszych z narodowego punktu widzenia obchodów. Kiedy więc Wydział Politologii i Komunikacji Społecznej Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego zdecydował o nadaniu obradom swojej sekcji w ramach IX Międzynarodowej Konferencji Naukowej "Państwo, Gospodarka, Społeczeństwo" tytułu "Kobiety wobec polityki-kobiety w polityce. Wyzwania, realia, perspektywy", żałowałam bardzo, że nie mogliśmy w ten sposób uczcić dziewięćdziesięciolecia jednego z najważniejszych wydarzeń w historii polskiej państwowości. Ta okrągła rocznica minęła w 2008 roku niemal bez echa. Szczęśliwie jednak w 2009 roku można było świętować inne jubileusze. Najbardziej oczywistym spośród nich była rocznica obrad Okrągłego Stołu i powołania pierwszego niekomunistycznego premiera. Dwadzieścia lat po wydarzeniach, które miały zapoczątkować proces demokratycznych przemian we Europie Wschodniej, można się już było pokusić o próbę odpowiedzi na pytanie o to, jaki udział i jaką pozycję wyznaczyła Polkom w tych procesach Historia. Warto tutaj przypomnieć, że w głównych obradach Okrągłego Stołu uczestniczyły dwie kobiety (reprezentująca stronę rządową Anna Przecławska i Grażyna Staniszewska-reprezentantka opozycji), a jak wspominała później Barbara Labuda , udział kobiet, również tych, które w strukturach Solidarności odgrywały rolę pierwszoplanową, był skutecznie blokowany. Dobitnie i jednoznacznie proces demokratycznych przemian po 1989 roku podsumowała Maria Janion , która w wykładzie inaugurującym Kongres Kobiet Polskich powiedziała m.in.: "Ku mojemu zdumieniu okazało się, że w wolnej Polsce kobieta miała być istotą rodzinną, która zamiast polityką powinna zajmować się domem. Trochę zatem czasu upłynęło, zanim pojęłam, że demokracja w Polsce jest rodzaju męskiego" 1. 1 M. Janion , Solidarność-wielki zbiorowy obowiązek kobiet, wykład inaugurujący Kongres Kobiet Polskich 20-21 czerwca 2009 roku w Warszawie, www.kongreskobiet.pl/index. php/o-nas/44-aktualnosci/46-janion. Wstęp działalności społeczno-politycznej Ulrike Meinhof, należy szukać przede wszystkim w tradycji rewolucyjnej symboliki, ale także w próbach patologizacji bądź odczłowieczenia znanych terrorystek. Jak sugerują dwa kolejne artykuły, nie trzeba podkładać bomb, by się stać przedmiotem medialnej demonizacji. Pierwszy z nich, mojego autorstwa, nosi tytuł Intelektualistka jako wróg narodu. Uwagi o esejach Dubravki Ugrešić. Jego bohaterka, znana chorwacka pisarka i eseistka, uznana została w swojej ojczyźnie za czarownicę, ponieważ bezlitośnie zdemaskowała kulisy wykuwania nowych bałkańskich tożsamości narodowych i ujęła się za oczywistymi ofi arami "męskiej wojny"-gwałconymi kobietami. Błąd, który popełniła Dubravka Ugrešić , polegał na chronicznej nieumiejętności odróżnienia kobiet gwałconych w słusznej sprawie od tych, które na gwałt, z racji swej (prawdziwej czy urojonej) przynależności etnicznej, sobie "zasłużyły". Jak pokazują jej dalsze losy, "kult sprawiedliwości i prawdy" bywa odczytany przez rodzące się z uśpienia, czułe na punkcie swej wielkości i racji wspólnoty wyobrażone, jako zdrada. Drugi ze wspomnianych artykułów, poświęcony medialnemu wizerunkowi przewodniczącej Związku Wypędzonych (Frau Erika Steinbach. Polityczny fenomen działalności przewodniczącej Związku Wypędzonych oraz jego postrzeganie w Polsce), ukazuje łączność pomiędzy narodowymi stereotypami i wyobrażeniami o negatywnej roli kobiet w polityce. Jak zauważa autor, Mateusz Wiliński, polska racja stanu wymaga czujnej obserwacji poczynań Eriki Steinbach , jednak kreowanie jej na drapieżną "blond bes ę" o niemal nieograniczonych wpływach politycznych (co nader często czynią polskie tabloidy) pozostaje w sprzeczności z faktami. Steinbach , w rzeczywistości odgrywająca na niemieckiej scenie politycznej rolę dość marginalną, jest jednak, jak dowodzą badania przeprowadzone przez autora, trzecią (po Angeli Merkel i Willym Brandcie) najlepiej rozpoznawalną przez polskich respondentów postacią niemieckiej polityki. Tymczasem Gesine Schwan , dwukrotnie ubiegająca się o urząd prezydenta, dobrze znana w Niemczech, również ze swej działalności na rzecz pojednania polsko-niemieckiego, nie doczekała się w nadwiślańskich mediach (być może ze względu na zbyt pojednawczą wymowę podejmowanych akcji) żadnego wizerunku... Aneksem do niniejszej publikacji jest przygotowany przez Władysława Masiarza materiał przedstawiający polityczne sylwetki posłanek na sejmy II Rzeczpospolitej (Kobiety w parlamentach II RP 1919-1939). Ufamy, że ów zbiór biografi i, dający pewne wyobrażenie o skali aktywności posłanek okresu dwudziestolecia międzywojennego (daleko wykraczającej niekiedy poza sferę ściśle polityczną) będzie stanowić cenne źródło informacji dla osób zainteresowanych dziejami polskiego parlamentaryzmu.

Zeszyty Prasoznawcze, 2014

Politicians and journalists. Allies or enemies? Contemporary public debate is in general a media debate, organized by journalists working for major media companies. Journalists are not merely employees of their corporations. They, as "opinion leaders", shape political attitudes as well as behaviors of their viewers, readers and listeners. Compounds between media and politics are multifaceted and one of them is relationship between journalists and politicians. Each party tries to infl uence the other, with various results but it certainly can be said that politicians and journalists are interdependent. However, in recent times, journalists are increasingly dependent not only from politicians but also from their employers, thus weakening their professional position. This leads to a reduction of the importance of informational function of the media for the sake of entertainment. The aim of the article is to examine political journalism in terms of relationships between interviewers (journalists) and interviewees (politicians) taking place during television interviews. The analysis is carried out mainly through the prism of actors and themes occurring in the context of the convergence of traditional and tabloid journalistic standards.

Bibliotekarz Podlaski. Ogólnopolskie Naukowe Pismo Bibliotekoznawcze i Bibliologiczne

Artykuł jest recenzją książki G. Minois Historia samotników i samotności. W tym tekście autor pokazuje na jednym przykładzie, jak G. Minois opacznie przedstawia źródła, a przez to nadaje im nowy sens, niezgodny z oryginałem. W rezultacie na podstawie lektury jego dzieła można odnieść mylne wrażenie, co do sytuacji opisanych w źródłach.