Molla Abdurrahman Camî İle İlgili Türkiye’de Yapılmış Çalışmalar

In the Memory of Prof. Dr. Mehmed Cavusoglu, International Classical Turkish Literature Symposium Proceeding Book, 2012

Giriş İmam Şâfiî, bir fıkıh mezhebinin kurucusu olmasının ötesinde İslâm düşüncesi üzerinde önemli etkileri bulunan bir şahsiyettir. Son dönemlerde yerli-yabancı, Müslüman-gayrimüslim pek çok araştırmacı Şâfiî'nin ihraz ettiği bu önemi fark etmiş ve bu husus pek çok müstakil araştırma ve çalışmaya da konu olmuştur. Bu makalede İmam Şâfiî üzerine Türkiye'de yapılan veya Türkçeye çevrilen çalışmalar ele alınacaktır. Bu çalışmanın; zaman, alan ve konu bakımından üç sınırı bulunmaktadır. a) Zaman olarak çalışma, cumhuriyet dönemi sonrası ile sınırlandırılacaktır. Bu sınırlandırmanın gerekçesi, bir yandan cumhuriyet dönemiyle kıyaslandığında önceki dönemde bütünüyle İmam Şâfiî'ye hasredilmiş çalışmaların yok denecek kadar az olması diğer yandan da Şâfiî ile ilgili çalışmaların dünya çapındaki yaygınlığının -Cumhuriyet dönemine tekabül eden-son bir asırda hissedilir derecede artmasıdır. b) Konu olarak yalnızca İmam Şâfiî üzerinde yoğunlaşılacak, Şâfiî mezhebine ilişkin çalışmalara temas edilmeyecektir. c) Alan olarak ise İmam Şâfiî'nin yalnızca "fıkıh ve fıkıh usûlü" düşüncesiyle ilgili yapılmış çalışmalar üzerine yoğunlaşılacaktır. Bununla birlikte bu makale, Türkiye'de Şâfiî üzerine yapılan çalışmaları ele alan ilk deneme olması hasebiyle makalede bütünlüğün görülmesi için bu çalışmalara liste olarak yer verilecektir. Makalenin sonunda söz konusu çalışmalara ilişkin genel bir değerlendirmede bulunulacaktır.

Özet Ortaçağ Türk İslam tarihinin Mısır'da teşekkül eden mühim devletlerinden biri de kendilerini "Ed Devletü't Türkiyye" şeklinde tanımlayan Memlük Devleti'dir. (1250-1517) Memlük Devleti'nin teşekkülünde, Karadeniz'in Kuzey'inden getirilip bölgedeki ravda adasına yerleştirilen Kıpçak kökenli Türkler önemli bir yer edinmiştir. Bu devletin egemen olduğu sahaya büyük etkileri olmuştur. Bu etkiler özellikle kültürel ve sanatsal anlamda tezahür etmiştir. Memlük Devleti'nin siyasi ve kültürel manadaki teşekkülü ve bu teşekkülün egemen olunan coğrafyadaki etkileri dönemin Arap müelliflerinin yazmış olduğu eserlerde kendisini gösterir. Memlük tarihine dair çalışmaların lisan itibariyle Arapça olması bu sahada çalışmanın çok da kolay olmadığını gözler önüne sermektedir. Mevzu bahis Bibliyografya çalışmamızda da dile getirmiş olduğumuz zorluk ve meşakkat yapılan tezlerin sayısında da kendisini göstermektedir. Ülkemizde Memlük tarihine dair çalışmaların geçmiş yıllara göre artış gösterdiğini söylemek pekala mümkündür. Türkiye'de Memlük tarihine dair çalışmalarıyla ön plana çıkan hocalarımızı da burada zikretmemiz, bu sahada çalışma yapacak araştırmacılarımıza klavuzluk etmesi bakımından önem ihtiva etmektedir. Bu sahada özellikle Arapça'dan ve diğer dillerden literatürümüze kazandırmış oldukları çalışmaları ile ön plana çıkan Ramazan

Erdem (Ankara), 1991

T ü rk edebiyatı tarihinin en önemli m eselelerinden biri tekâm ül silsile sinin sağlıklı biçim de ilmi bir zem ine oturtulm am ış olmasıdır. O rtak İslâm

The Maturidiyya Teaching and The Present, 2021

İlk defa Mâtürîdî tarafından kullanılan “ictihadi nesih” kavramıyla neyin kastedildiği hususunda farklı değerlendirmeler yapılmıştır. Bu araştırmada spesifik olarak İmam Mâtürîdî’nin Tevilatü’l-Kur’an’da zikrettiği “ictihad ile nesih” ifadesi ve buradan hareketle kendisine nispet edilen “ictihadi nesih” kavramı üzerine ülkemizde kaleme alınmış çalışmalar hakkında panaromik bir resim çizilecek, Türkiye ilim camiasının konuyla ilgili düşünceleri takdim edilecek ve değerlendirilecektir.

Bu çalışmanın amacı cami merkezli din eğitimi faaliyetleri üzerine Türkiye’de yapılan makale ve bilimsel toplantılarda sunulan bildirileri yöntem ve konu eğilimi bakımından incelemektir. Araştırmada incelenen çalışmalar İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM) İlahiyat makaleler veri tabanında taranarak tespit edilen toplam 104 makale ve bildiri tam metinlerinden oluşmaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. İncelenen çalışmalar, araştırma yöntemi ve konu eğilimleri bakımından analiz edilmiştir. Araştırmada özellikle cami merkezli din eğitiminde hizmet sunan ve hizmet alanlardan geri bildirim sağlayacak daha fazla nicel ve nitel araştırmalara ihtiyaç olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Giriş İmam Şâfiî, bir fıkıh mezhebinin kurucusu olmasının ötesinde İslâm düşüncesi üzerinde önemli etkileri bulunan bir şahsiyettir. Son dönem-lerde yerli-yabancı, Müslüman-gayrimüslim pek çok araştırmacı Şâfiî'nin ihraz ettiği bu önemi fark etmiş ve bu husus pek çok müstakil araştırma ve çalışmaya da konu olmuştur. Bu makalede İmam Şâfiî üzerine Türkiye'de yapılan veya Türkçeye çevrilen çalışmalar ele alınacaktır. Bu çalışmanın; zaman, alan ve konu bakımından üç sınırı bulunmaktadır. a) Zaman olarak çalışma, cumhuriyet dönemi sonrası ile sınırlandırı-lacaktır. Bu sınırlandırmanın gerekçesi, bir yandan cumhuriyet dönemiyle kıyaslandığında önceki dönemde bütünüyle İmam Şâfiî'ye hasredilmiş çalışmaların yok denecek kadar az olması diğer yandan da Şâfiî ile ilgili çalışmaların dünya çapındaki yaygınlığının-Cumhuriyet dönemine tekabül eden-son bir asırda hissedilir derecede artmasıdır. b) Konu olarak yalnızca İmam Şâfiî üzerinde yoğunlaşılacak, Şâfiî mez-hebine ilişkin çalışmalara temas edilmeyecektir. c) Alan olarak ise İmam Şâfiî'nin yalnızca "fıkıh ve fıkıh usûlü" düşün-cesiyle ilgili yapılmış çalışmalar üzerine yoğunlaşılacaktır. Bununla birlikte bu makale, Türkiye'de Şâfiî üzerine yapılan çalışmaları ele alan ilk deneme olması hasebiyle makalede bütünlüğün görülmesi için bu çalışmalara liste olarak yer verilecektir. Makalenin sonunda söz konusu çalışmalara ilişkin genel bir değerlendirmede bulunulacaktır.

Bilhikem VI. Sosyal Bilimler Öğrenci Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 2024

Akademide yapılan araştırmalarda bibliyografik çalışmaların önemli bir yeri vardır. Nitekim bu çalışmalar sayesinde araştırmacı ve yazarlar, yayınlamış kitapları belli bir katalog halinde inceleme fırsatı elde ederler. Bu sayede tekrara girmeden ve eksik nokta bırakmadan yeni eserler ortaya çıkar. Yapılan araştırma, Türkiye'de Kudüs ve özelde Mescid-i Aksa hakkında yapılan çalışmalara odaklanarak, konuyla ilgili akademik araştırmaların ve yayınların bir özetini sunmayı hedeflemektedir. Bu bağlamda bibliyografya, temelde üç ana başlıktan oluşmaktadır. Bu başlıklara göre çalışmalar sınıflandırılmıştır. İlk bölümde telif ve çeviri kitaplar; ikinci bölümde telif ve çeviri makaleler ve üçüncü bölümde ise yüksek lisans ve doktora tezlerine odaklanılmıştır. Ayrıca çeşitli disiplinlerden yapılan çalışmaları içermektedir, bu da Kudüs'ün kültür, dinler arası ilişkiler, tarih, siyaset, mimari ve sanat gibi farklı yönlerini kapsamaktadır. Makalede, her bir çalışma için yazarın adı, çalışmanın başlığı, yayın tarihi, kitap bilgileri veya yayınlandığı dergi vb. bilgiler yer almaktadır. Bu çalışmaların bazıları, Kudüs'ün tarihini ve kültürel mirasını ele almaktadır. Diğerleri ise Kudüs'ün siyasi ve dini dinamiklerini, yerel halkın deneyimlerini ve Kudüs'ün kutsal mekanlarının korunmasıyla ilgili çabaları inceler. Bildiriye eklenen kitap ve makaleler içeriklerine göre dinler tarihi, İslam tarihi, İslam sanatları, edebiyat, sosyoloji vb. alanlar açısından değerlendirilip, grafikler vasıtasıyla gösterilmeye çalışılmıştır. Yapılan tebliğde Türkiye'deki Kudüs çalışmalarıyla ilgilenen araştırmacılar için kapsamlı bir kaynak sunmak amaçlanmaktadır. Türkiye'nin Kudüs konusundaki akademik çalışmalara olan ilgisi ve katkısı, bu makaledeki bibliyografik inceleme aracılığıyla ortaya konulmaktadır.

Vakıf Restorasyon Yıllığı, 2012

restorasy n 100 Anahtar kelimeler: Sultan Ahmet camii, jeoloji, jeofizik, jeoradar, anomali This article summarizes the archaeogeophysical survey performed inside, outside courtyard, all the lower gardens of the Blue Mosque, Fatih, Istanbul. After the ground surveys and field works performed between May-July 2011, underground maps of the 30 metres deep of the floor area of the Blue Mosque were generated. Thus, lots of artificial and natural earth formations which were not be cleared about their existence before , were mapped. The results of the Blue Moque geology studies are also presented in the 3D forms.

II. ABDÜLHAMİD’İN DENEYİMLİ BÜYÜKELÇİSİ KOSTAKİ MUSURUS VE ERMENİ MESELESİYLE İLGİLİ ÇALIŞMALARI, 2020