Çocuk Adalet Sisteminde "Ne Çalışır?"

CEZA YARGILAMASINA DAHİL OLAN ÇOCUKLARA HAKLARI ÇERÇEVESİNDEN BAKIŞ (ARAŞTIRMA RAPORU)

2018

Bu arastirmanin amaci, cocuk mahkemesinde calisan sosyal calisma gorevlilerinin, uygulamaya iliskin algilarinin neler oldugunu ortaya koymaktir. Arastirma kapsaminda cocuk ceza mahkemeleri ve cocuk agir ceza mahkemelerinde gorev almakta olan 6 sosyal calisma gorevlisi ile gorusmeler gerceklestirilmis ve bu gorevlilerin uygulamaya yonelik algilarina iliskin gorusleri elde edilmistir. Arastirmada elde edilen bulgular incelendiginde verilerin sosyal calisma gorevlilerinin gorev tanimi algilari, sosyal calisma gorevlilerinin mahkeme kararlarinin uygulanmasinda kendilerine dusen rollere iliskin gorusleri, sosyal calisma gorevlilerinin suca suruklenmis cocukla gorusurken yasadigi guclukler, sosyal calisma gorevlilerinin suca suruklenmis/ magdur cocuklarin aileleriyle gerceklestirdikleri calismalar, sosyal calisma gorevlilerinin suca suruklenmis/ magdur cocuklarin aileleriyle yasadigi guclukler, sosyal calisma gorevlilerinin mesleki acidan kendilerine iliskin yeterlilik algilari, sosyal ca...

Öz: Çocukların çalıştırılması sorunu tüm toplumların özellikle de az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin öncelikli toplumsal sorunlarından birini oluşturmaktadır. Çocukların çok erken yaşlarda çalışma haya-tına girmeleri/girmek zorunda kalmaları uzun çalışma süreleri, düşük ücretlerle çalıştırılma, eğitimden uzak kalma, şiddete maruz kalma, zararlı alışkanlıklara yönelme vb. birçok sorunu da beraberinde ge-tirmektedir. Bu çalışmanın amacı farklı iş alanlarında çalışan çocukların mevcut durumunu ve yaşamış oldukları sorunları incelemektir. Çalışmanın bir diğer amacı ise, tespit edilen sorunların önlenmesine yönelik çözüm önerileri ortaya koymaktır. Çalışmaya, İstanbul ilinde seyyar satıcı, hurda-atık toplayıcı ve çırak gibi farklı işlerde çalışan 157 çocuk katılmıştır. Çalışmada 38 adet ifadeden oluşan soru for-mu kullanılmıştır. Araştırmada, gelişigüzel örneklem tekniği ile 175 çalışan çocuğa bizzat ulaşılarak uygulama gerçekleştirilmiştir. 18 anket eksik veri içerdiği için analiz dışı bırakılmış ve analizler 157 veri üzerinden gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler SPSS 22.0 paket programı ile analiz edilmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre, çocukların büyük bir kısmının ekonomik nedenlerle çalışma hayatına girdiği görülmektedir. Çocuk çalışanların yaşamış olduğu sorunlarda ise, okula devam etme-me/edememe, çalışma sürelerinin uzunluğu, düşük gelir elde etme, bağımlılık yapıcı madde kullanma ve şiddete maruz kalma dikkati çekmektedir. Tüm bu sorunların bir bütün olarak değerlendirilmesi ve bu sorunlara yönelik politikalar oluşturulması hem çocukların hem de toplumumuzun geleceği açısından büyük bir önem taşımaktadır. Çalışmadan elde edilen sonuçların çocukların çalıştırılmasını önlemeye yönelik politikalara yol gösterici olması beklenmektedir. Abstract: Working children problem is the problem of all societies but especially in underdeveloped countries and developing countries is one of the priority societal matter. Children have to enter / enter their working life at an early age brings with it many problems such as long working hours, low wages,

Türkiye'de Çocuk Adalet Sisteminin Yönetimi, 2012

Bu araştırma, çocuk adalet sisteminin yargı reformu kapsamında yeniden ele alınmasına ve odağında çocuğun ve çocuk haklarının yer aldığı, çocuğun yüksek yararı ilkesini ana akımlaştıran ve nihayetinde çocuklar için adaletin gerçekleşmesine yönelik bir politikanın oluşturulmasına katkı sağlamayı hedefleyen “Çocuklar için Adalet: Bir Paradigma Değişikliğine Doğru” Projesi kapsamında yürütülmüştür. Proje kapsamında yürütülen “Çocuk Adalet Sisteminde Kanunla İhtilaf Halindeki Çocukların Durumu Araştırması”, Türkiye’deki çocuk adalet sisteminde çocuğun karşı karşıya kaldığı durumları değerlendirmeyi ve mevcut çocuk adalet sisteminin çocuklar üzerindeki etkisini görünür kılmayı amaçlamıştır. Araştırmanın temel referansları başta Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına dair Sözleşme olmak üzere Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesi’nin Çocuk Ceza Adaletinde Çocuk Haklarına ilişkin 10. Genel Yorumudur. Araştırma kapsamına, kanunla ihtilafa düşmüş çocuklar, bu alanda çalışan hak temelli sivil toplum örgütleri temsilcileri ve ceza infaz kurumlarında çocuklarla çalışan iki meslek grubu (infaz ve koruma memurları ve psiko-sosyal servis görevlileri) alınmıştır. Araştırmada, çocuk adalet sistemine dahil olan kanunla ihtilafa düşmüş çocukların bu sisteme ilişkin düşünce, yaşantı ve algıları ile hak temelli sivil toplum örgütleri temsilcilerinin, ceza infaz kurumlarında çalışan infaz ve koruma memurlarının ve psiko-sosyal servis görevlilerinin kanunla ihtilafa düşmüş çocukların durumuna ilişkin düşünce, yaşantı ve algılarının nasıl olduğu belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla araştırma süresi boyunca ulaşılabilen kanunla ihtilafa düşmüş çocuklarla derinlemesine görüşmeler yapılmış, ayrıca hak temelli sivil toplum örgütleri temsilcileri, ceza infaz kurumlarında çalışan psiko-sosyal servis görevlileri ve infaz koruma memurları ile birer odak grup çalışması yapılmıştır. Çocuğa özgü adalet sisteminin Türkiye’de güçlendirilmesi amacıyla yapılan bu araştırmaya, başta kanunla ihtilafa düşmüş çocuklar olmak üzere sistemin en önemli öğelerinden biri olan Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü ile bu alanda çalışan Ankara Barosu Çocuk Hakları Merkezi, Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği, Çocuklar Aynı Çatı Altında, Diyarbakır Barosu, Gündem Çocuk Derneği, Güven Eğitim ve Sağlık Vakfı, İnsan Hakları Derneği Mersin Şubesi, Mersin Barosu Çocuk Hakları Komisyonu, Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Genel Merkezi, Trabzon Barosu Çocuk Hakları Komisyonu, Türkiye Çocuklara Yeniden Özgürlük Vakfı ve Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi gibi değerli sivil toplum örgütleri katkı vermişlerdir. Araştırma Sosyal Hizmet Uzmanı Emrah Kırımsoy koordinasyonunda Kocaeli Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Yüksel Baykara Acar danışmanlığında, Çocuk Gelişimi Uzmanı Esin Koman ve Siyaset Bilimci Dilek Karagöz tarafından yürütülmüştür. Veriler, kanunla ihtilafa düşmüş çocuklar için kolluk gücü aşamasından başlayarak tahliye sonrasındaki aşamaya kadar çocukların düşünce, yaşantı ve algıları; diğer gruplar için ayrımcılık yapmama, çocuğun yüksek yararının korunması, adil yargılanma, çocuğun gelişimsel ihtiyaçlarının karşılanması, çocuğun sözünün dinlenmesi ve çocuğun saygınlığı ilkeleri çerçevesinde toplanmıştır. ...

Çocuk Adalet Sistemi Çalışanları Eğitim Programı: Sosyal Çalışma Görevlileri için Eğitim Kitabı, 2013

… “Sosyal Çalışma Görevlileri için Eğitim Kitabı”, adından da anlaşıldığı üzere daha çok sistemde (Çocuk Adalet Sistemi) çalışan sosyal çalışma görevlilerine özgü olarak hazırlanmıştır. 12 Çocuk Adalet Sistemi Sosyal Çalışma Görevlileri için Eğitim Programı Bununla birlikte, yine aynı proje kapsamında hazırlanan ve bu kitapla aynı sistematiğe sahip olan “Hukukçular için Eğitim Kitabı”nda ise sosyal çalışma ile ilgili bölüm sadeleştirilmiş ve sistemin hukuki boyutuyla ilgili daha detaylı bilgilere ve içtihatlara yer verilmiştir. Böylelikle uygulamacıların bir yandan kendi meslek alanları ile ilgili derinlemesine bilgiye ulaşabilecekleri özgün bir esere sahip olmaları, öte yandan ise diğer meslek alanlarına yönelik detaylı bilgi alabilecekleri başka bir kaynağa daha erişimlerinin sağlanması hedeflenmiştir. Kitabın bu alanda çalışan tüm meslek mensuplarına yararlı olmasını ve çocuk adalet sisteminin gelişmesine katkıda bulunmasını dileriz. Çocuklar için Adalet Projesi EDİTÖRLER (İsimlerinin baş harfine göre alfabetik olarak sıralanmıştır) Emrah Kırımsoy, Gündem: Çocuk Derneği Hakan Acar, Doç. Dr., Kocaeli Üniversitesi, SYO, Sosyal Hizmet Bölümü Handan Yokuş Sevük, Prof. Dr., Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hatice Kaynak, Avukat, Ankara Barosu Murat Aydın, Karşıyaka Hâkimi Şahin Antakyalıoğlu, Avukat, Ankara Barosu Uğur Özdemir, Dr., Hacettepe Üniversitesi, İİBF, Sosyal Hizmet Bölümü Yeşim Mutlu, Gündem: Çocuk Derneği Yüksel Baykara Acar, Doç. Dr., Kocaeli Üniversitesi, SYO, Sosyal Hizmet Bölümü

Istanbul Bilgi University, 2021

Mediterranean Journal of Educational Research

Bu çalışma okullarda örgütsel adalet algısının, öğretmenlerin iş doyumu algıları üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla hazırlanmıştır. Araştırma meta-analiz yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Eğitim-öğretim alanında örgütsel adalet iş doyumu arasında yapılmış olan korelasyonel çalışmalar araştırmanın kapsamına alınmıştır. Tarama sürecinde iş doyumu değişkeni kapsamında 19 çalışma dâhil edilmiş ve 6727 kişilik örnekleme ulaşılmıştır. Aynı zamanda okul kademesi, yayın türü, çalışmanın yapıldığı bölge, çalışma alanı ve örneklem büyüklükleri kapsamında moderatör analizi yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda; örgütsel adalet iş doyumu algılarına algılarına pozitif yönlü ve orta düzeyde etkide bulunduğu tespit edilmiştir. Moderatör analizleri sonucunda okul kademesi ve yayın türünün örgütsel adaletin iş doyumu üzerindeki etkisinde moderatör olarak rol oynadığı görülmektedir. Okul kademesi ve yayın türü moderatör analizine göre istatiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Diğer yandan yapılan moderatör analizinde araştırmanın yapıldığı bölge, çalışma alanı ve örneklemin büyüklüğünün örgütsel adaletin iş doyumuna olan etkisinde moderatör olarak rol aldığı bulunmuştur. Araştırmanın yapıldığı bölgeye göre Akdeniz, Doğu Anadolu, İç Anadolu ve Marmara bölgelerinde adaletin öğretmenlerin iş doyumu üzerinde orta düzeyde etki gözlenmektedir. Ege bölgesinde ise geniş düzeyde etki gözlenmiştir. Çalışma alanı moderatöründe ise alanı belirtilmeyen çalışmada örgütsel adaletin iş doyumuna olan etkisinin, eğitim alanında ve işletme alanında orta düzeyde etki gözlenmektedir. Spor bilimleri alanında yapılan çalışmada ise adaletin öğretmenlerin iş doyumuna olan etkisinin geniş düzeyde olduğu gözlemlenmektedir. Örneklem büyüklüğü moderatörüne bakıldığında 101-200 aralığındaki örneklemlerde, 201-300 aralığındaki örneklemlerde, 301-400 aralığındaki örneklemlerde, 401-500 aralığındaki örneklemlerde ve 501-600 aralığındaki örneklemlerde orta düzey etki görülmektedir. 601-700 aralığındaki örneklemlerde ve 701-800 aralığındaki örneklemlerde ise örgütsel adaletin öğretmenlerin iş doyumunu geniş düzeyde etkilediği gözlemlenmektedir. Sonuçlar ışığında örgütsel adalet algısı hakkında yöneticilerin bilinçlendirilmesi, konu kapsamında hizmet içi eğitimler, mentörlük uygulamalarının düzenlenmesi gibi önerilerde bulunulmuştur.

Bu makale, İntihal.net tarafından taranmıştır. Bu makale, Creative Commons lisansı altındadır. Bu makale için etik kurul onayı gerekmemektedir.

Journal of the Human and Social Science Researches, 2022

Bu makale, iTenticate yazılımınca taranmıştır. İntihal tespit edilmemiştir/This article has been scanned by iTenticate. Etik Beyan/Ethical Statement: Bu çalışmanın hazırlanma sürecinde bilimsel ve etik ilkelere uyulduğu ve yararlanılan tüm çalışmaların kaynakçada belirtildiği beyan olunur/It is declared that scientific and ethical principles have been followed while carrying out and writing this study and that all the sources used have been properly cited (Zeynep ŞENTÜRK DIZMAN , Nurgün OKTİK).

Çocuk işçiliği çocukların biyolojik, psikolojik, sosyal ve zihinsel yönden sömürülmesine yol açmakla birlikte çocuk emeğinin en yoğun sömürüldüğü alan sokaklardır. Geniş bir alanı kapsadığı için çocuk açısından diğer çalışma ortamlarından daha fazla tehlike ve riskleri barındıran sokağın denetlenmesi çok daha zordur. Çocuk işçiliğini genelde insan hakları, özelde ise çocuk hakları bağlamında ele alan bu araştırma, sokakta çalıştırılan çocuklar sorununa odaklanmıştır. Kuramsal yaklaşımlarla ortaya konan sorun sosyal hizmet ekseninde; çocuk hakları, eğitim ve uygulama stratejileri bağlamında değerlendirilmiş ve karar mercilerine yönelik bazı öneriler sunulmuştur.