SÜRÜCÜ ÖFKE DÜŞÜNCELERİ ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇE'YE UYARLANMASI

Öz Trafik, öfke duygusunun ifadesine sıklıkla rastladığımız bir ortamdır. Bireylerin yaşadıkları öfke duygusunun trafikteki olumsuz yansımaları da göz önünde bulundurulduğunda, sürücü öfkesine ilişkin farklı bileşenlerin değerlendirilmesi ve bunların ölçümü büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmanın ana amacı, öfke düşüncelerine ilişkin olarak geliştirilmiş olan " Sürücü Öfke Düşünceleri Ölçeği " nin (SÖDÖ) Türkçe uyarlamasını yaparak, geçerlik ve güvenirlik bulgularını elde etmektir. Bu amaç doğrultusunda 20-62 yaş arasında, sürücü ehliyeti bulunan ve en az bir yıldır araç kullanan 127 kadın (%42.8) ve 170 erkek (%57.2) olmak üzere toplam 297 kişi örneklem grubunu oluşturmuştur. Çalışmada Sürücü Öfke Düşünce Ölçeği'nin yanısıra, Sürücü Öfke İfadesi Envanteri ve Sürücü Öfke Ölçeği kullanılmıştır. Yapılan faktör analizi sonucunda " Yargılayıcı Düşünceler " , " İntikam Düşünceleri " , " Olumlu Başaçıkma Düşünceleri " , " Saldırgan Düşünceler " ve " Aşağılayıcı Düşünceler " olmak üzere beş faktörlü bir yapı elde edilmiştir. Bu faktör alt ölçeklerinin Cronbach alfa güvenirlik katsayıları .86 ile .95 arasında değişmektedir. Ölçeğin madde toplam korelasyonları ve yarıya bölme güvenirlik katsayıları da yüksek bulunmuştur. Elde edilen tüm bulgular literatür ışığında tartışılmıştır. Abstract Turkish Adaptation of Driver's Angry Thoughts Questionnaire Traffic, the expression of anger is often an environment that we come across. When the anger of the individual to consider the negative impact they have on traffic, the evaluation of the different components related to the driver anger and * Bu çalışma, yazarların " Stres ve Trafik: Stres ile Trafikte Öfke İfadesi Arasındaki İlişkide Sürücü Öfke Düşüncelerinin Aracı Rolü " başlıklı araştırma örnekleminin bir kısmı kullanılarak gerçekleştirilmiştir.

Araştırmanın amacını Bolton ve Lane (2012) tarafından geliştirilmiş olan Bireysel Girişimcilik Yönelimi Ölçeğinin (BGYÖ) Türkçe’ye uyarlanması oluşturmaktadır. Ekonomik kalkınmada ve sosyal büyümede önemli bir role sahip olan girişimcilik kavramı, akademik çalışmalar kapsamında hep ilgi odağı olduğu söylenebilir. Bundan dolayı, her ölçekteki ve sektördeki işletmeler bireysel girişimcilik yönelimini tespit etmeye ihtiyaç duymaktadır. Bu nedenle gelecekteki çalışmalarda kullanılması için BGYÖ’nin Türkçe’ye adaptasyonu sağlanması önemli görülmektedir. Araştırma Karabük, Kastamonu, Zonguldak ve Bandırma ilindeki devlet üniversitelerinde işletme bölümünde eğitim gören 3. ve 4. sınıf öğrencileri ile gerçekleştirilmiştir. Ölçeğin uyarlanma sürecinde Brislin vd. (1973) beş aşamalı çeviri prosedürü takip edilmiştir. Dil ile ilgili geçerlilik sağlandıktan sonra, elde edilen ölçeğin yapısal geçerliliği ve güvenirliliği analiz edilmiştir. Yapı geçerliliği için açımlayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi gerçekleştirilmiştir. Analizler sonucu elde edilen bulgulara göre BGYÖ’nin Türkçe’ye uyarlamanın kabul edilebilir olduğu, güvenilir ve geçerli bir ölçek olduğu söylenebilir.

2021

Bu çalışmanın amacı, Sporcu Durumluk Öz Eleştiri Ölçeği'ni Türkçeye uyarlamak ve geçerlikgüvenirliğini incelemektir. Araştırma dört aşamada gerçekleştirilmiştir. I) Ölçeğin Türkçeye çevrilmesi II) Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi III) Ölçüt bağıntılı geçerlik ve madde geçerliği IV) Güvenirlik. Ölçeğin çevirisi alan ve dil uzmanları tarafından yapıldıktan sonra faktör analizi için 345 üniversiteli sporcu (Myaş=21.41, SS= 4.57; %47.8 kadın, %51.9 erkek, %0.3 kendini kadın ya da erkek olarak tanımlamayan) çalışmaya dahil edilmiştir. Doğrulayıcı Faktör Analizi sonucunda hem madde faktör yüklerinin (.32-.85) hem de uyum iyiliği indekslerinin (χ 2 /Sd=2.114; RMESA=.057, CFI=.983, GFI=.981, AGFI=.951, NFI=.968, TLI=.967) uygun olduğu görülmüş ve ölçek tek faktörlü bir yapı göstermiştir. AVE (.449) ve CR (.845) değerleri yakınsak geçerliğe kanıt sağlamıştır. Hatalarla Aşırı İlgilenme Ölçeği ve Sporcu Durumluk Öz Eleştiri Ölçeği arasındaki pozitif korelasyon ölçüt bağıntılı geçerliğe destek sağlamıştır (r=.357). Çalışmanın iç tutarlığına kanıt sağlamak amacıyla madde geçerliği test edilmiş tüm maddelere ait alt %27 ile üst %27 grupların madde ortalamaları arasındaki farkların anlamlı olduğu görülmüştür. Ölçeğin Cronbach's alpha iç tutarlık katsayısı .782 olarak bulgulanmıştır. İki hafta aralıklı olarak uygulanan ölçeğin, sınıf içi korelasyon katsayısının zayıf olduğu görülmüştür (ICC=.463). Sonuç olarak, 7 maddelik sporcu durumluk öz eleştiri ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu görülmüştür.

Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2018

Özet: Bu çalışmanın amacı Kassing (1998) tarafından geliştirilen 24 maddelik örgütsel muhalefet ölçeğinin Türkçeye uyarlanmasıdır. Araştırmanın çalışma grubunu Denizli ili Serinhisar, Bozkurt, Çivril ve Sarayköy ilçeleri oluşturmaktadır. Türkçe çevirisinden sonra açımlayıcı faktör analizi (AFA) için ölçek 2015-2016 eğitim öğretim yılında 240 öğretmene, doğrulayıcı faktör analizi (DFA) için ise 2017 2018 öğretim yılında 160 öğretmene uygulanmıştır. Araştırmada KMO (.915) ve Bartlett küresellik testinde X2=6995.252 Sd=276 (p<.000) olması da elde edilen verinin faktör analizine uygun olduğunu göstermektedir. Modelin uyumluluğunu bozan her boyuttaki en yüksek standart hata veren 7 madde modelden çıkarılınca model doğrulayıcı faktör analizi ile doğrulanmıştır. Birinci alt boyut olan “Dikey Muhalefet” için iç tutarlık katsayısı .959, ikinci alt boyut olan “Yatay Muhalefet” için .961, üçüncü alt boyut olan “Dışa Aktarılmış Muhalefet” için ise 969 olarak saptanmıştır. Bu bulgular, ölçeği oluşturan tüm alt boyutların iç tutarlığının yüksek olduğunu göstermektedir. Yapılan AFA sonucunda; birinci faktörün açıkladığı varyans %37.548; ikinci faktörün açıkladığı varyans %27.016; üçüncü faktörün açıkladığı varyans %16.216, bu üç faktörün varyansı açıklama oranı %80.780 olarak bulunmuştur. Madde çıkarıldıktan sonra yapılan DFA sonucunda X2=155.568; RMSEA=.046; CFI=.984 ve SRMR=.591 olarak bulunmuştur. Yapılan geçerlik ve güvenirlik analizleri sonucunda, Örgütsel Muhalefet Ölçeğinin Türkçe formunun ülkemiz okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel muhalefete ilişkin görüşlerinin belirlenmesinde kullanılmasının uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

Bu araştırmanın amacı, Harlos ve Axelrod tarafından geliştirilen İş Yerinde Kötü Muamele Ölçeği (İKMÖ)'ni Türkçe'ye uyarlamaktır. Ölçek Kocaeli Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim görmekte olan 297 üniversite öğrencisi üzerinde uygulanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliliği için açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri yapılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonuçlarına göre, ölçekte bulunan 16 maddenin tamamının iki faktörde toplandığı ve bu iki faktörün toplam varyansın % 60.84'ünü açıkladığı bulunmuştur. Ölçekteki maddelerin faktör yüklerinin 0.54 ile 0.84 arasında değiştiği görülmüştür. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda ise iki faktörlü bu yapının iyi uyum verdiği bulunmuştur (RMSEA=.063, RMR=..055, CFI=. 99, NNFI=.98). Ölçeğin tamamı için Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı 0.94 olarak bulunmuştur. Çalışma sonucunda Harlos ve Axelrod'un İş Yerinde Kötü Muamele Ölçeği'nin Türk toplumundaki eğitim örgütleri için geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir.

YAŞAM BECERİLERİ PSİKOLOJİ DERGİSİ, 2019

Bu çalışma, (Özellik) Empatik Öfke Ölçeği (Vitaglione ve Barlett, 2003)’nin psikometrik özelliklerinin Türkiye örneklemi için uygunluğunu belirlemeyi amaçlamaktadır. Empatik öfke, bir diğerinin haksızlık yaşaması durumunda mağdur için hissedilen, aynı zamanda mağdura yardım etme ve ihlalde bulunanı cezalandırma isteği yaratan bir duygu olarak tanımlanmaktadır. Çalışmanın örneklemini 225 lisans öğrencisi (175 kadın, 49 erkek, cinsiyeti belirsiz 1) oluşturmaktadır. Veriler, (Özellik) Empatik Öfke Ölçeği, Kişilerarası Tepkisellik İndeksi, Ahlaki Kimlik Ölçeği ve demografik bilgi formu aracılığıyla toplanmıştır. Ölçeğin faktör yapısı açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri ile sınanmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonuçları, tek faktörlü bir ölçek modeline işaret etmektedir. Modelin açıkladığı varyans %42.15’tir. Doğrulayıcı faktör analizinde en çok olabilirlik tahmin tekniği kullanılmıştır. Bulgular, tek faktörlü ölçme modelinin geçerliğinin doğrulayıcı faktör analizi ile doğrulandığını göstermektedir. (Özellik) Empatik Öfke Ölçeği, empatinin bilişsel (bakış açısı alma ve fantezi) ve duygusal boyutları (empatik ilgi ve kişisel rahatsızlık) ile olumlu yönde bir ilişki göstermektedir. Olumlu yöndeki benzer ilişki empatik öfke duygusu ve ahlaki kimliğin içselleştirme alt boyutu arasında da gözlenmektedir. Bu sonuçlar ölçeğin ölçüt bağıntılı geçerliğini kanıtlamaktadır. Ölçekten en yüksek ve en düşük puan alan iki grup arasında farkın anlamlılığı da (Özellik) Empatik Öfke Ölçeği’nin geçerli bir ölçme aracı olduğunu ifade etmektedir. Ölçme aracının güvenirliği, Cronbach Alpfa iç tutarlılık katsayısı (0.71) ile iki-yarım ve test-tekrar test güvenirlik değerleri ile desteklenmektedir. Sonuç olarak, geçerlik ve güvenirlik analizi sonuçları (Özellik) Empatik Öfke Ölçeği’nin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğuna işaret etmektedir.

Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2019

Bu çalışmanın amacı, Penley ve Gould (1988) tarafından geliştirilen 15 maddelik örgütsel bağlılık ölçeğinin Türkçeye uyarlanmasıdır. Araştırmanın evrenini Denizli ili Serinhisar, Bozkurt, Çivril ve Sarayköy ilçeleri oluşturmaktadır. Türkçe çevirisinden sonra ölçek 150 öğretmene uygulanmıştır. Araştırmada KMO (.85) ve Bartlett küresellik testinde X2 = 1977,737Sd = 105 (p<.000) olması elde edilen verinin faktör analizine uygun olduğunu göstermektedir. Açımlayıcı faktör analizinde, değişkenler arasındaki ilişkilerden faydalanılarak ortaya çıkan faktörler doğrulayıcı faktör analizi ile doğrulanmıştır. Birinci alt boyut olan “zoraki bağlılık” için iç tutarlık katsayısı .92, ikinci alt boyut olan “ahlaki bağlılık” için .94, üçüncü alt boyut olan “çıkarcı bağlılık” için ise .93 olarak saptanmıştır. Bu bulgular, ölçeği oluşturan tüm alt boyutların iç tutarlığının yüksek olduğunu göstermektedir. Yapılan geçerlik ve güvenirlik analizleri sonucunda, örgütsel bağlılık ölçeğinin Türkçe formunun ülkemiz okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel bağlılığa ilişkin görüşlerinin belirlenmesinde kullanılmasının uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

Bu araştırmanın amacı, Algılanan Romantik İlişki Kalitesi Yapıları Envanteri’nin 6 maddeli kısa formunun Algılanan Romantik İlişki Kalitesi Ölçeği (ARİKÖ) adıyla Türkçe’ye uyarlanması, geçerlik ve güvenirlik çalışmalarının yapılmasıdır. Araştırmada, uygun örnekleme yöntemiyle ulaşılan, Adnan Menderes Üniversitesi’nde eğitimine devam eden ve romantik ilişkisi bulunan toplam 366 katılımcı (n = 279 kadın, %76.2; n = 87 erkek, %23.8) yer almıştır. Katılımcıların yaşları 18 ile 25 (ORT = 20.22, SS = 1.56) arasında değişmiştir. Medyan romantik ilişki süresi bir yıl ve üzeri olarak hesaplanmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi sonuçları, ARİKÖ’nün 6 maddeli ve tek boyutlu orijinal faktör yapısının hedef örneklemde doğrulandığını göstermiştir. ARİKÖ ile ölçüt ölçme araçları arasında saptanan orta ve yüksek düzey anlamlı korelasyon katsayıları, ARİKÖ’nün ölçüt-bağıntılı geçerliğe sahip olduğunu göstermiştir. Güvenirlik çalışmasında, ARİKÖ’nün Cronbach alfa katsayısı .86, yapı güvenirliği .87 ve test-tekrar test güvenirliği .81 olarak hesaplanmıştır. Tüm bu araştırma bulguları, ARİKÖ’nün genel romantik ilişki kalitesinin ölçümünde araştırmacılar ve uygulayıcılar tarafından kullanılabilecek kısa, geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermiştir.

2022

Bu araştırma İklim Değişikliği Anksiyetesi Ölçeği'nin Türkçeye uyarlanması, geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılmasını amaçlamaktadır. Gereç ve Yöntem: Araştırmanın örneklemini Türkiye’de yaşayan ve araştırmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden 18 yaş üstü 698 kişi oluşturmaktadır. Araştırmaya ilişkin veriler “Kişisel Bilgi Formu” ve “İklim Değişikliği Anksiyetesi Ölçeği” kullanılarak sosyal medya platformları aracılığıyla çevrimiçi ortamda toplanmıştır. Ölçeğin uyarlama çalışması için yapı ve dil geçerliliği ile güvenirliliğine bakılmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda ölçeğin iç tutarlılığının test edilmesi için cronbach’s alfa değeri incelenmiş ve yapı geçerliği için açımlayıcı faktör analizi ile doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Bulgular: Ölçeğin orijinal formu, 5’li Likert tipinde olup 13 maddeden ve 2 alt faktörden oluşmaktadır ancak bu çalışmada ölçeğin uygulandığı örneklemden edinilen bulguların analiz edilmesi sonucunda, ölçeğin tek faktörlü bir yapı sergilediği görülmüştür. Yapı geçerliliğini test etmek için uygulanan doğrulayıcı faktör analizi sonuçlarına göre (CFI=.969, NFI=.961, RSMEA=.075, GFI=.945) tek faktörlü yapının uyum iyiliğinin kabul edilebilir düzeyde ve oldukça iyi olduğu saptanmıştır. Bu tek faktörlü yapıda ölçek toplamı için Cronbach’s alfa değeri .947 olarak bulunmuştur. Sonuç: Bu çalışmada Türkçeye uyarlanan İklim Değişikliği Anksiyetesi Ölçeği'nin bireylerin iklim değişikliği anksiyete düzeylerini ölçmek için geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir.