Cielesność a religijność

Humaniora, 2023

Artykuł jest udostępniony na licencji Creative Commons: Uznanie autorstwa-bez utworów zależnych 4.

Collectanea Theologica

I. teologiczne podstawy dialogu kościoła z islamem według papieża Franciszka II. koncepcje "zbawienia" w hinduizmie i buddyzmie I. Teologiczne podstawy dialogu Kościoła z islamem według papieża Franciszka 1. Wstęp P apież Franciszek -podobnie do swoich poprzedników, szczególnie Pa- wła VI, Jana Pawła II oraz Benedykta XVI -jest orędownikiem dialogu międzyreligijnego, nawiązywania i utrzymywania przez Kościół relacji z religiami niechrześcijańskimi. W tym kontekście istotne miejsce zajmuje dziś odniesienie Kościoła do islamu, religii państwa i prawa, kształtującej życie ponad półtora miliarda ludzi na całym świecie. Wypowiedzi papieskie na temat tej religii oraz jej wyznawców są zakorzenione w nauczaniu Soboru Watykańskiego II, zwłaszcza Deklaracji o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich, soborowych wypowiedziach, gestach i czynach dialogu. Niniejszy artykuł prezentuje teologiczne podstawy dialogu Kościoła z islamem według papieża Franciszka. Ich fundamenty wyznacza soborowa Deklaracja Nostra aetate, dziedzictwo Abrahama oraz miłosierdzie Boże. Sobór Watykański II -dwudziesty pierwszy sobór powszechny -został zwołany do Watykanu w 1962 r. przez papieża Jana XXIII. Po śmierci tego papieża był kontynuowany przez papieża Pawła VI. Zamknięcie soboru nastąpiło w 1965 r. Ojcowie Soboru zebrani w Bazylice św. Piotra podjęli prace nad odnową Kościoła (aggiornamento) przez dostosowanie jego misji do wyzwań współczesności. Sobór posiadał charakter pastoralny, co 93 (2023) nr 3, 201-220 czasopisma.uksw.edu.pl/index.php/ct

2004

Pod takim tytułem odbyło się 20 V 2004 r. w Katowicach sympozjum naukowe zorganizowane wspólnie przez Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego oraz Wydział Teologiczny Uniwersytetu Opolskiego. Uroczystego otwarcia obrad dokonał ks. prof. dr hab. Wincenty Myszor, Dziekan Wydziału Teologicznego w Katowicach. Witając zebranych, wskazał na antyczne korzenie mistagogii, które to pojęcie, rozumiane jako wprowadzenie w misterium, zostało przejęte przez rodzące się chrześcijaństwo. Współcześnie pojawia się ono także w ruchach pozbawionych charakteru religijnego, co stanowić może wyraz tęsknoty człowieka za pogłębionym przeżywaniem rzeczywistości. Wprowadzając w tematykę obrad, ks. dr hab. Andrzej Żądło (UŚ) podkreślił konieczność powtórnego odkrycia mistagogii, która w Kościele pierwotnym ukazywana była wierzącym jako najkrótsza droga do prawdy, a co za tym idzie – do wypracowania chrześcijańskiej duchowości (Fragment tekstu)

2015

Stylistyka, 2017

MARZENA MAKUCHOWSKA (Opole) Teksty, które powstaj¹ w sferze komunikacji zwi¹zanej z ¿yciem religijnym, s¹ od pewnego ju¿ czasu nader chêtnie obserwowanym przedmiotem badawczym. Ostatnio ten bardzo bogaty i niejednorodny fragment rzeczywistooeci jêzykowo--kulturowej ze szczególn¹ predylekcj¹ ujmuje siê za pomoc¹ etykietki terminologicznej dyskurs religijny, która -byae mo¿e dziêki definicyjnej niedookreoelonooeci, a zarazem otwartooeci pojêcia dyskurs -przyci¹ga mo¿liwooeci¹ szeroko zakrojonych, wieloaspektowych analiz, integruj¹cych wiedzê lingwistyczn¹ z dorobkiem innych dziedzin humanistyki i nauk spo³ecznych (zob. Witosz 2009: 58). Woeród licznych propozycji rozumienia i badawczego wykorzystania pojêcia dyskursu funkcjonuj¹ takie, wed³ug których dyskurs jest kategori¹ modeluj¹c¹ zachowania spo³eczne i komunikacyjne, zwi¹zan¹ -co istotnez okreoelon¹ wspólnot¹ ludzi, tzw. wspólnot¹ dyskursywn¹, zbudowan¹ na tej samej wizji oewiata, tym samym typie racjonalnooeci, podobnych pogl¹dach, wartooeciach itp. Uznaj¹c ten sam zespó³ norm i regu³, dana wspólnota dyskursywna czerpie w okreoelony sposób z ogólnego zasobu jêzyka narodowego (Gajda 2001: 8). Z wytwarzanych przez ni¹ tekstów mo¿na zatem -jak siê zak³adawyprowadziae regu³y danego dyskursu, poznaae zasady, które ona (z okreoelonych powodów) szczególnie czêsto stosuje, determinuj¹c tym samym kszta³t swych wypowiedzi. Niniejsza praca jest jedn¹ z prób odkrycia regu³ dyskursu religijnego, czyli tego, który w procesach komunikacji wytwarza wspólnota ludzi podzielaj¹cych religijn¹ wizjê oewiata. Inspiracj¹ jest tu hipoteza, i¿ do szczególnie istotnych regu³ tego¿ dyskursu nale¿y wskazana w tytule artyku³u dyrektywa wznios³ooeci.

Nurt SVD, 2019

Prezbiter archidiecezji warmińskiej, doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie filozofii, pracownik naukowo-dydaktyczny Wydziału Teologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie; obszary zainteresowań: filozofia religii, filozofia społeczna; publikował m.in. w "Idei", "Filozofii Chrześcijańskiej", "Logosie i Ethosie", "Studiach Warmińskich". C hrześcijaństwo, obok judaizmu i islamu, jest jedną z dominujących religii w świecie. Powstało w obrębie kultury semickiej, ale bardzo szybko zostało powiązane z kulturą grecką. Tym samym zmieniło swój charakter i przybrało nowe formy. Podleganie zmianom jest zresztą typowe dla chrześcijaństwa. Ma ono miejsce zwłaszcza w czasach kryzysu oraz procesów inkulturacji. Wydaje się, że na przełomie wieku XX i XXI mamy również do czynienia z ważnymi zmianami dokonującymi się w łonie religii chrześcijańskiej. Związane są one z jednej strony z kryzysem religii i sekularyzacją cywilizacji zachodnioeuropejskiej, której tożsamość była historycznie kształtowana przez chrześcijaństwo. Z drugiej natomiast łączą się z ożywieniem religijnym na innych kontynentach i przenikaniem tamtejszych form religijności na teren Europy. Poniższe analizy składają się z trzech zasadniczych części. W części pierwszej będą wskazane zasadnicze tendencje przemian

2014

Im więcej celebracji w katechezie, tym większy rozwój w wierze". Przytoczone słowa przyjęte zostały jako motto ogólnopolskiego sympozjum katechetycznego pt. Celebracje w katechezie, które odbyło się w 1999 r. na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Uzasadniając wówczas dobór tematyki sympozjum, ks. Stanisław Kulpaczyński zauważył, iż "każdy katecheta […] jest przekonany, że baza treściowa jego pracy i dobór celów muszą być zakorzenione w słowie Bożym. W sytuacji katechezy szkolnej czuje się aktualny niedosyt odpowiedniego celebrowania tego słowa. Sam przekaz treści, zwłaszcza zawężony do metod podających, jest często mało mistagogiczny i mało owocny. Dlatego warto na nowo uświadomić sobie znaczenie celebracji liturgicznych w katechezie dzieci i młodzieży" 2 . Pomimo podejmowanych od tego czasu prób dowartościowania mistagogicznego wymiaru katechezy, trudno uznać, że celebracje katechetyczne znalazły już odpowiednią 1 Ks. dr hab. Roman Buchta -kapłan archidiecezji katowickiej, doktor habilitowany teologii w zakresie katechetyki, adiunkt na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego, zastępca redaktora naczelnego "Studiów Pastoralnych", dyrektor Wydziału Katechetycznego Archidiecezji Katowickiej, duchowy opiekun szkół katolickich, organizator ogólnopolskich konferencji dla katechetów szkół specjalnych, autor licznych publikacji z zakresu katechetyki i pedagogiki, redaktor programów nauczania. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się wokół biblijnego wymiaru katechezy, wtajemniczającej funkcji katechezy, wychowania młodzieży w katechezie oraz katechezy dorosłych. 2 S. Kulpaczyński, Słowo wstępne, w: Celebracje w katechezie, red. tenże, Lublin 1999, s. 6-8.

Roczniki Teologiczne

Artykuł jest komentarzem do dokumentu Rady Prawnej i Rady ds. Ekumenizmu Konferencji Episkopatu Polski z 8 marca 2022 pt. Pro memoria dotyczące posług religijnych udzielanych wiernym z Kościołów i Wspólnot kościelnych niemających pełnej wspólnoty z Kościołem katolickim, który przypomina istniejące w tym względzie zasady z dodaniem wyjaśnienia. Artykuł przedstawia cel, strukturę, źródła i wybrane przepisy Pro memoria oraz wyodrębnia ich teologiczne i duszpasterskie akcenty.

2021

* Maria Czerepaniak-Walczak-profesor nauk humanistycznych w dyscyplinie pedagogika; zainteresowania naukowe: pedagogika ogólna, pedagogika czasu wolnego, pedagogika krytyczna i emancypacyjna.

Studia Oecumenica, 2011