Tahtakuşlar Köyü’nde Şamanizm'in İzleri

The Journal of Turk-Islam World Social Studies

Öz: Şamanizm, kimine göre Türklerin eski dini, çoğunluğa göre ise bir inanç sistemi olarak tanımlanmaktadır. Makale kitap ya da tez olarak farklı türlerde üzerine çok sayıda araştırma yapılan bir konudur. Biz de bu çalışmada, Şamanizm ile Katharsis kavramı arasındaki benzerlikleri araştırmaya çalışarak yola çıktık. Ve bu araştırma neticesinde ortaya konmaya çalışılan benzerlikler, birer başlık altında aktarılmaya çalışıldı. Katharsis terim olarak Türkçe'de, "arınmak ve temizlenmek" anlamına gelmektedir. Tüm kötü kişilik özelliklerinden temizlenmek beraberinde arınmayı getirecek, neticede akla ve bilime yaslanan insanların olduğu yerde katharsis işlevini gerçekleştirebilecektir. Bu durumun benzer bir şekilde Şamanizm'de de var olduğu gerçeği bilinmeli ve toplum düzenini sağlamak başta bir şamanın görevlerinden birisi olmaktadır. Yaratım, üretme, zihin ve akıl üstünlüklerinden bahsederken, katharsis kavramı ile Şamanizm'in benzer yanları ortaya çıkmaktadır. Bununla birlikte sanat ve sanatçı kavramları da konu içinde değerlendirmeye alınmıştır. Konumuz gereği, Şamanizm'de olduğu gibi katharsizm de, psikolojik veya fiziksel olarak tıp bilimi kavramı çerçevesinde incelenmeye çalışılmıştır.

Uluslararası Tengri Araştırma Vakfı, 2019

2012

Victor Robinson’un ifade ettigi ilk insanin vahsi ormanlardaki cigligina yanit Since Shamans undertook the task of being a doctor by salving the primitive vererek ve acisini dindirme gorevini ustlenerek hekimlik gorevini yerine getiren and replying his voice in his wild forest, they have taken an important part Şamanlar, tip tarihi sayfalarinda onemli bir yer tutmaktadir. Şamanlar saglik in the history of medicine. They also became a part of a faith system in alani disinda yasadiklari toplumlari da etkileyerek bir inanc sisteminin parcasi their time by influencing the society which they live with. Thus, with their olmuslardir. Boylece edindikleri dinsel kimlikleri ile toplum icin bilinmeyeni religious identity, Shamans are the people who feels the unknown and who hisseden ve ona ulasmada ilk sureci tamamlayan araci konumundadirlar. are the agents for completing the first stage of reaching it. Traces of culture Ozellikle akilci tip uygulamalari oncesinin onemli saglik saglayicilari o...

Atilla Bağcı tarafından çevrilen Altay ve Teleüt Türklerinde Şamanizm adlı eserin tanıtma yazısıdır.

The Journal of Academic Social Science Studies, 2018

Türk cumhuriyetidir. Kavim ilişkileri sabit olduğu için, etnik topluluklar geç zamanlarda oluşmuştur. Bu durum, İslam etkisinin zayıf olmasına, diğer Türk halklarıyla ilişkilerin az olmasına yol açtığı gibi diğer etkenler Sibirya Türklerinin dillerinde arkaik özelliklerin korunmasını sağlamıştır. Eski Şamanist geleneklerini korumaları için de uygun şartlar yaratmıştır. Bu Şamanist geleneklerin etkilerini en belirgin şekilde sözlü edebiyat eserlerinde görmekteyiz. Eliade gibi araştırmacıların yaptıkları çalışmalarda Kuzey ve Güney Amerika'ya kadar dünyanın hemen hemen her yerinde görülebilen bir inanç sistemi olduğu ortaya konmuştur. Buna göre Eliade ‚Şamanizm'' i ilkel esrime tekniği olarak yani kendinden geçme, vecd hali olarak tanımlamıştır. Şamanizm bir din olmamakla birlikte Altay Şamanizm'i söz konusu olduğunda dinî bir karakter de arz etmektedir. Çünkü Güney Sibirya Türklerinin Köktürklerden itibaren bilinen Gök Tanrı dinini Şamanizm ile sentezlemişlerdir. Şaman inancına göre gökyüzünün katları vardır ve en üst katta Tanrı Ülgen oturmaktadır. Yeryüzünde Yer-Su denilen ruhlar yer alırken yeraltında Erlik adını alan insanlara ızdırap veren kötü ruhların efendisi yaşamaktadır. Şaman inancına sahip olanlar bu ruhları insan şeklinde tasavvur etmektedir. Aynı zamanda Şaman inancına göre bütün dünya ruhlarla doludur. Dağlar, göller, ırmaklar ("yer-su") hep canlı nesnelerdir. Bu durum çok eski ilkel devirlerden kalma animizm etkisi taşımaktadır. Türklerin eski inanışlarını Seher Karadağ araştırmaya yardım edebilecek yazılı kaynaklar sınırlıdır. Bu yüzden sözlü edebiyat ürünleri olan destanlar bize en büyük yardımı sağlamaktadır. Diğer Türk destanları ile Sibirya'nın Türk destanları kıyaslandığı zaman, kahramanın gökyüzü ve yer altı âlemlerine daha sık yolculuklar yaptığı görülür. Konular hemen hemen birbiri ile benzerdir. Kahraman, Şamanist inançta olduğu üzere korkunç mahlûkların yaşadığı, kötülükler âlemi olan yer altına yaptığı yolculukta türlü maceralara atılır. Sibirya Türk destanlarında kadın önemli bir yer tutuğu için ilahi bir varlık konumuna gelmiştir. Çalışmamızda Şamanizm inancının ne olduğu, eski Türk inançlarıyla nasıl bir etkileşimde bulunduğunu inceledik. Şamanizm'in izlerini Sibirya Türk destanlarında bulmaya çalıştık. Bu sayede eski Türk inançları hakkında bir fikir edinmeyi amaçladık.

Türk Dünyası Araştırmaları, 2019

It has been found that Shamanism has an influence on Turkish culture which is also influenced by many belief systems. However, it is engrossing to inspect that the elements of Shamanism were seen within that Islamic tradition. The main objective of the current paper is to answer the question of how the elements of Shamanism were transferred into the Turkish culture. By explaining "blowing" as a treatment method and the "Aries-head" symbols, the thoughts on various ways of transfer are presented. It was concluded that these elements were adopted under camouflage by combining with Islamic elements.

Yeni Türkiye Stratejik Araştırmalar Merkezi

2011

Çağlar içerisindeki, büyük Türk milletinin tarihine şöyle bir baktığımızda belki de dünyada en fazla din değiştiren milletlerden biri olduğu görülür. Buna rağmen girmiş oldukları dinlerin de en ateşli savunucuları yine Türkler olmuştur. Hatta zaman zaman kendi kardeşleriyle bile savaşmışlardır. Ancak ne kadar dine girersek girelim, sosyal hayatımızda eski Türk dininin izlerini silmek mümkün olmamıştır. Türk Milletinin hayatına bu kadar tesir eden olgu üzerine de ister istemez araştırmacılar eğilmişler ve kendilerine göre neticeler çıkarmışlardır. Bugüne kadar yapılan incelemelerde aşağı yukarı araştırmacıların takıldıkları nokta, eski Türk dini Şamanizm miydi? değil miydi? olmuştur. İşte biz bu incelememizde, tarihî belgelerden de yola çıkarak, Şamanizm nedir? Kök Tengri Dini ne demektir? İlkeleri nelerdir? konusu üzerinde durarak, okuyucuyu aydınlatmaya çalıştık. Anahtar Kelimeler; Türk, Din, Şamanizm, Kök Tengri. ABSTARCT Glancing through the history of the Great Turkish Nation, İt was observed that Turkish Nation was one of the nations which had many conversions in the world. But the Turks became the worst ordent defenders of the religions they admitted.Owing to this reason, they fıghted their comrades far their religious feelings at times.However religion we admitted, İt wasn't possible to erode the effects of the old Turkish religion upon our social life.The scientists, willingly or unwillingly, focus on this phenomena and produced results themselwes. İn ali analysis up to date, the most importent Question was, " was Şamanizm the old Turkish religion or not?". İn our preseni analysis, We tried to shed some light on Şamanizm and İts principles depending on the historical documents.

Milel ve Nihal, 2020

The concept of shamanism began to be used in the 1950s to express a larger universe by expanding meaning with the studies of religious scholars such as Mircea Eliade. However, this enlargement, on the one hand, has important traces of its narrow meaning in the past, while pointing to an ambiguous area. In this context, it can be mentioned that the meaning of the concept of shamanism expanded and some problems arising as a result. This study focuses on the semantic change and perception created by the concept of shaman/shamanism, which is very important in terms of the history of religions, anthropology, and archeology.

Erdem (Ankara), 1996