Finansal hizmetlere erişim ve sürdürülebilir kalkınma

Kalkınma konusu, son 50 yıldır gelişmekte olan ülkelerin gündemini meşgul eden konuların başında gelmektedir. Gerek gelişmiş, gerekse gelişmekte olan ülkeler, vatandaşlarına daha müreffeh bir hayat sunabilmek için dün olduğu gibi bugün de kalkınma konusuna büyük önem vermektedirler. Bununla birlikte kalkınma konusu, gelişmiş ülkelerden daha ziyade gelişmekte olan ülkeleri ilgilendiren bir konudur. Çünkü gelişmiş ülkeler hâlihazırda kalkınmayı gerçekleştirmiş durumda olan ülkelerdir. Dolayısıyla bu ülkelerin öncelikli amacı, iktisadi büyümeyi arttırarak kişi başına düşen milli geliri artırmaktır. Oysaki gelişmekte olan ülkeler için hedef daha büyüktür. Bu ülkeler kalkınmayı sağlamak için kişi başına geliri artırmanın yanı sıra, sermaye birikimini artırmak, sanayileşmeyi sağlamak ve yapısal dönüşümü gerçekleştirmek zorundadırlar. Kalkınmanın sağlanması kolaylıkla üstesinden gelinebilecek bir konu değildir. Bu da ancak toplumsal bir uzlaşı içinde uzun dönemli, meşakkatli ve sistematik bir çalışmayla mümkün olabilecektir.

III. INTERNATIONAL SYMPOSIUM ON ECONOMICS, POLITICS AND ADMINISTRATION, 2019

Sosyal hizmet disiplininde güçlendirme yaklaşımının ilk kez kullanan Barbara Solomon (1976), güçlendirmeyi, ırkçılıkla mücadele eden siyahî gruplar, diğer azınlıklar ve “onlar adına” değil “onlarla birlikte” hareket eden sosyal hizmet uzmanları için kuramsal ve felsefi bir bakış olarak yapılandırmaktadır. Duyan’a (2010, s. 176) göre güçlendirme; müracaatçıların halihazırda sahip oldukları güçleri vurgulama, destekleme ve kendi kararlarını kendileri vererek yaşamları üzerindeki güç ve denetimlerini artırmadır. Güçlendirmenin bir boyutu olarak görülen yeni bir kavram olan finansal sosyal hizmet, ekonomik ihtiyaç içerisindeki bireylerin ömürleri boyunca sosyal yardımlar halkasının dışına çıkamayan bireyler olmasındansa ekonomik gereksinimlerini karşılamaları ve kendi ayakları üzerinde durabilmeleri için onların finansal becerilerini geliştirmeyi amaçlar. Bu çalışmada finansal sosyal hizmetin felsefesi, gelişimi ve yöntemleri detaylı bir biçimde ele alınacaktır.

Alternatif Yaklaşımlarla Ekonomik Büyüme, 2019

Bu çalışmada, ülkelerin finansal gelişmişlik düzeyi ile ekonomik büyüme oranları arasındaki ilişki incelenecektir. Bu amaçla ilk olarak konuya ilişkin bir yazın taraması yapılmış; sonrasında da seçilmiş ülkeler üzerinden panel regresyon analizi ile güncel duruma yönelik analiz gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın sonuç bölümü genel bir değerlendirmenin yanı sıra, konu hakkında politika önerilerini de içermektedir.

Küreselleşmenin kentsel kamu hizmetlerinin arzı ve finansman yöntemleri üzerindeki etkilerini ortaya koymak bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Çalışma, sözü edilen amaca dönük olarak dört bölümde ele alınmıştır. İlkinde küreselleşme ve devletin rolündeki değişim, ikincisinde ise küreselleşmenin yerelleşme ile olan ilişkisi ortaya konulmuştur. Üçüncü bölümde Avrupa Birliği’nin kentsel kamu hizmetlerine olan yaklaşımı ele alındıktan sonra Almanya, İngiltere ve Polonya ülkeleriyle küreselleşmenin kentsel kamu hizmetlerinin arzı ve finansman yöntemleri üzerindeki etkileri Avrupa Birliği alanında örneklendirilmiştir. Son bölümde ise inceleme konusu Türkiye açısından ele alınmıştır. Küreselleşmenin neoliberal politikaların yaygınlaştırılmasının bir aracı olduğu düşüncesi çalışmada da benimsenen bir yaklaşım olmuştur. Yerelleşmenin ise bu bağlamda küreselleşmenin zıttı olmadığı, aksine küreselleşme sürecini destekleyen bir süreç olduğu kabul edilmiştir. Küreselleşme yoluyla merkezî idarelerin değerlenme alanları olarak sermayeye açılmasını sağlayan kapitalist sistem, yerelleşme ile de kentsel kamu hizmetlerinin yoğun olarak sunulduğu belediyeleri birer değerlenme alanı olarak sermayeye açmaktadır. Ülkelerdeki uygulamalar tek tipte ve aynı zaman sürecinde gerçekleşmese de genel eğilimin oluşturduğu trendin birbirinden farklı olmadığı görülmektedir. Kentsel kamu hizmetleri çeşitli yöntemlerle giderek daha fazla özel kesime gördürülmektedir. Son yıllarda geniş anlamda bir özelleştirme biçimi olarak Kamu-Özel İşbirlikleri öne çıkmaktadır. Finansman boyutunda ise belediyelerin borçlanması ve fiyatlandırma öne çıkmaktadır. İlgi çekici diğer bir sonuç ise belediyelerin kendi gelir kaynaklarının yerelleşme sürecinde beklendiği gibi artmadığıdır. (The aim of this study is to emphasize the effects of globalization on supply and financing methods of urban public services. The study is handled in four sections directed to the mentioned goal. In first section globalization and change in the role of the state, in second section the relation of globalization and decentralization was emphasized. In third section after handling the approach of European Union to urban public services, the effect of globalization on supply and financing methods of urban public services in Germany, England and Poland were sampled in European Union field. In final section the research subject was handled with regards to Turkey. The idea that globalization is a tool for generalizing neo-liberal policies is also an adopted approach in the study. On the other hand decentralization is accepted as not being opposite of globalization in that context, but in contrary is accepted as a process which supports the globalization process. Capitalist system which allows central governments to be opened to capital as areas of assessment through globalization, also opens municipalities where urban public services are intensively given to capital as areas of assessment through decentralization. Although applications in countries are not in same type and are not realized in the same time period, it is observed that the trends formed by general tendency are not different from each other. Urban public services are increasingly assigned to private sector with various methods. In recent years, public-private partnerships are becoming prominent as a privatization method in a broad sense. In financing dimension, the incurring debt of municipalities and pricing become prominent. Another interesting result is that the income sources of municipalities have not increased as expected, during the course of decentralization.)

Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB)'nin çıkarmış olduğu Gösterge dergisinin Yaz 2015 sayısında, finansal sistemin gelişmişliği ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi yarı akademik yarı profesyonel bir dil ile yazmaya çalıştım.

Bu çalışmayla, 2009-2014 dönemi esas alınmak suretiyle, konut talebi ile asgari ücret ve hanehalkı geliri, konut kredisi faiz oranı, konut fiyat seviyesi, konut kredisi vadesi, kredi skor puan değeri ve nihayet kredilendirme oranı arasında pozitif veya negatif yönlü bir ilişkinin varlığı ve ilişkinin derecesi ortaya konmuş; yine, konut talebi ile konut kredisi faiz oranı, konut fiyat seviyesi, konut kredisi vadesi ve nihayet kredi skor puan değeri arasında fonksiyonel bir ilişki olduğu saptanmıştır. Bu tespitler ışığında, Türkiye’de milli gelirden pay alan her bir yüzde 20’lik grubun, finansal yeterlilik bağlamında konut erişim imkanı değerlendirilmek suretiyle; konut erişim imkanı sınırlı hanehalklarına, bu imkanı sağlamaya yönelik yeni bir finansal model önerisi geliştirilmiştir.

Toplum ve Sosyal Hizmet, 2020

Kırılganlaşan para piyasaları, ekonomik krizler ve bununla birlikte ortaya çıkan sosyal refah devletlerinin kemer sıkma politikaları, finansal açıdan kırılgan grupların yeni çözümlere yönelmesini gerektirmektedir. Geleneksel sosyal hizmet uygulamaları ise bu ihtiyacı karşılamada yetersiz kalmaktadır. Bütüncül ve sürdürülebilir bir bakış açısına sahip olan finansal sosyal hizmet uygulamaları ise giderek yaygınlaşmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri'nde ortaya çıkan bu sosyal hizmet müdahalesi kırılgan bireylerin, grupların ve toplulukların finansal olarak güçlendirilmesini amaçlamaktadır. Bu makalenin amacı göreceli olarak yeni ortaya çıkan ve kendini diğer benzer uygulamalardan ayıran bu sosyal hizmet müdahalesi türünü açıklamak ve Türkiye'deki sosyal hizmetler sistemi ve politikalar kapsamında tartışmaktır.

Evde bakım hizmetleri sağlık sistemleri içerisindeki yerini her geçen gün daha da genişletmektedir. Evde bakım, hastanın evinde sağlık profesyonelleri tarafından sağlanan sağlık hizmeti veya desteğini ifade etmektedir. Evde bakım hizmetlerinin amacı sağlık hizmetlerinin maliyetini düşürmek ve verimini artırmaktır. Evde sağlık bakımı geleneksel yataklı tedavi hizmetleri için düşük maliyetli bir alternatiftir ve sağlık hizmetleri için finansal kaynakların kıt olduğu gelişmekte olan ülkeler için önemli bir seçenektir. Bu çalışmada evde bakım hizmetleri kavramı, finansman yapısı, evde bakım hizmetlerinin avantajları ve dezavantajları ile Türkiye’de ve dünyadaki evde bakım hizmetlerinin mevcut durumu hakkında bilgiler verilmiştir.

Bu çalışma, finansın sermaye hareketlerinden ziyade ağırlıklı olarak bankacılık faaliyetleri üzerinde geliştiğinden yola çıkarak, gelişmekte olan ülkelerde finansallaşma sürecinin hanehalkı borçlanma oranı üzerindeki ilişkisini araştırmaktadır. Bununla birlikte literatürde finansallaşma yazını etrafında gelişmiş ülkeler bağlamında birçok çalışma yapılmış olmakla birlikte gelişmekte olan ülkelerde finansallaşmanın hanehalkı borçlanma üzerindeki tesirlerine yeterince yer verilmemiştir. Bu doğrultuda bu çalışmada toplamda on gelişen ülke için 2005-2017 dönemi yıllık verileri seçilerek finansallaşmanın hanehalkı borçluluk üzerindeki etkisi panel veri yöntemiyle analiz edilmiştir. Bu çerçevede finansallaşmayı temsil eden değişkenlerden biri olan özel kredilerin hanehalkı borçlanma seviyesini arttırdığı tespit edilirken, finansal sistem mevduat oranlarındaki değişimin hanehalkı borçlanması üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olmadığı tespit edilmiştir. Aynı zamanda kontrol değişken olarak ele alınan, kişi başına GSYH'daki artışın hanehalkı borçluluk ilişkisiyle pozitif yönde ilişkili olduğu görülmüştür.

Politika Notu, 2022

Yeşil finansman, iklim değişikliği ile mücadele başta olmak üzere çevresel faktörlerin iyileştirilmesi ve zararlı ekonomik süreçlerin sonlandırılmasına yönelik faaliyetlerin finansmanı olarak tanımlanmaktadır. Önemi dünya genelinde artmakta olan yeşil finansman, her geçen gün büyüyen bir piyasaya dönüşmektedir. Ülkemizin çeşitli uluslararası anlaşmalar uyarınca taahhüt ettiği yeşil dönüşümü sağlamak üzere, söz konusu piyasalardan kaynak sağlama ihtiyacı ortaya çıkmaktadır. Bu bağlamda hem ülkemizde yeşil finansman faaliyetlerinin geliştirilmesi hem de uluslararası yeşil finansal piyasalara ulaşılabilmesi için çeşitli altyapı çalışmalarının gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bununla beraber, yeşil ekonomik dönüşümün neden olacağı ekonomik sorunların hafifletilmesi amacıyla sürdürülebilir finansın bir unsuru olan sosyal finansın da geliştirilmesi gerekmektedir. Sosyal finans ile prensipleri bakımından önemli benzerlikleri olan katılım finans sektörünün bu alanda öncü bir rol oynayabileceği değerlendirilmektedir. Bu çalışmada yeşil finansman, sosyal finansman ve katılım finansın sosyal yönünün geliştirilmesine ilişkin gereksinimler araştırılmış ve ülkemiz özelinde konuya ilişkin öneriler sunulmuştur.