Kültür-Mekân İlişkisi

İnşa ettiğimiz zaman bunun sonsuza kadar süreceğini düşünelim. Bunun ne günlük mutluluk ne de günlük kullanım için olduğunu düşünelim. Bu, öyle bir iş olsun ki, bizden sonra gelenler bize müteşekkir kalsınlar. Taş üstüne taş koyarken öyle düşünelim ki, bir gün geldiğinde ellerimiz onlara dokunduğu için mukaddes sayılsınlar ve bizden sonra gelen nesiller yapılan işe ve esere bakıp şöyle desinler: İşte babalarımız bunu bizim için yaptı."

International Language, Literature and Folklore Researchers Journal, 2013

1970s have witnessed a paradigm shift in the translation field due to the fact that lingustics oriented theories lost their significances and instead

Muhayyel Aylık Edebiyat Dergisi, 2018

Mekân, eskilerin dilinde çokça anlamlara gelebilecek, üzerine çokça tanım yapılabilecek bir kavram. Mekân hakkında kaleme alınabilecek bir metnin en afili cümlesi şu olabilirdi: Mekân, kevn kökünden türer, yani “oluş” demektir ve varlığın mihenk noktasında kendi yerini almaktadır. Bir adım daha ileri gidilerek, mekân, imkan ve mesken gibi kavramlarla, kavramsal açıdan akrabalıkları olmamasına rağmen, zorlama ilişkiler kullanılarak insanın yaşam serüvenini ve bu serüvende mekânı kuşatıcı bir özne kılıp okuyucuyu düşüncenin derin(!) sularına doğru yolculuğa sokabilen bir kavram haline de gelebilirdi. Muhayyel aylık edebiyat dergisi yıl 1 sayı 6 ekim 2018

Gaston Bachelard’ın felsefi edebiyat eleştirisi üstüne bir giriş ve "Mallarmé Hülyasının Dinamik Diyalektiği" (Le droit de rêver'den) çevirisi

Sosyolojik Bağlamda Kimlik-Kültür İlişkisi, 2023

Türk Kütüphaneciliği, 2000

İnsanlık tarihi bir anlamda kültür tarihidir. Eğitim, bilim, ekonomi, sanat, teknoloji, yönetim, politika vb. alanlar kültürün alt alanlarıdır. Bir başka deyişle, kültür bu alanlarda üretilenlerden başka birşey değildir. Dolayısıyla bu alanların niteliği, o ülkedeki kültürün de niteliğini belirleyecektir. Ülke miz, kültürel zenginlik ile kültürel duyarlılık yoksunluğunun garip bir likteliğini yansıtmaktadır.

2018

Kultur bir milletin tarih boyunca urettigi sozlu, yazili, maddi ve manevi degerleridir. Butun sanatlar uretildigi toplum hayatindan beslenmektedir. Toplum hayati ise gelenek, gorenek, din, tore, anane gibi yasam tarzimizi sekillendiren normlarin etkiledigi davranis bicimlerinden olusmaktadir. Iste sanatin toplum icin uretildigi performanslar ve eserler bu davranis bicimlerini islemektedir. Bu deneme yazisinin amaci sanat ve estetigin toplum hayatina etkilerini ele almak ve tartismaktir. Toplumda kabul goren ve iyiyi, guzeli oven estetik degerler, insan davranislarini dogruya yonlendiren kultur-sanat ortamlaridir. Sanatin toplumdaki iliskilere yaklasimi ise; dogru bilinen davranislarin gercek dogru olup olmadiginin sorgulanmasidir. Bu sorgulama hayata dair mutluluktan ziyade, kaygilari dile getirmeyi ve aci, eziyet, saygisizlik, zulum, ozgurluk gibi kavramlara dikkat cekmeyi amac edinir. Elbette daima iyi-kotu, guzel-cirkin, zalim-mazlum, suphe-inanc var olacaktir. Insanligin urettig...

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2012

Bu makale, Georges Perec’in otobiyografik özellikler taşıyan, 1960’lar Fransa’sında tüketim toplumunun yükselişi bağlamında döneminin ruhunu yansıttığı öne sürülen Şeyler adlı ilk romanını incelemeye çalışırken, Perec’le yolları kişisel olarak da kesişen Henri Lefebvre’nin “Mekânın Üretimi” düşüncesinin bir arada okunabilmesinin olanaklığı üzerinde durmaktadır. Makale, Perec’in metni ile Lefebvre’in görüşlerinin ilgili dönemde tüketim toplumunun yükselişine yönelik benzer bir eleştirel bakış açısı taşıdığını savunmakta, yaşamın giderek yalnızca tüketim ve metalar üzerinden kurulmaya başlanan bir şey olmaya başlamasının ilgili eleştirilerin ortak çıkış noktası olduğunu öne sürmektedir. Perec’in Lefebvre’nin görüşleriyle birlikte okunabilecek metni bağlamında, yükselen tüketim toplumuna ilişkin eleştirel bakışını, biçimden başlamak üzere zekice tasarlanan metnin dilinde ve kurarak ilerlenen metnin mekânsallıklarında da açıkça görmek mümkündür.

Manas Journal of Social Studies, 2017

…yerin anlaşılması kuramsal çaba olmadan gerçekleşmez… …neredeyse tüm toplumsal ve kültürel kuramlar yerin bir biçimde tanımlanmasına dayanır" John Urry Öz İnsan-çevre ilişkileri diğer bir deyişle insanların mekânla uğraşı her ne kadar insanoğlunun var olduğu günden itibaren ortaya çıksa da akademik anlamda bu çalışmalar daha yakın bir tarihte karşımıza çıkmaktadır. İnsanın çevreyi algılamasıyla ilgili çalışmalar 1960'lara kadar insan, doğal çevre ve insanın doğal çevreyi öğrenmesinin ilkelerini belirleyebilmesi, yaşam çevresinin öğrenilmesi ve kodlanması doğrultusunda daha çok kültür coğrafyacıları ve mimarlar tarafından yapılmıştır. Günümüzde ise bu çalışmalar sosyolojiden edebiyata, psikolojiden kent bilimlerine kadar birçok disiplininin ilgi alanına girerek çok boyutlu bir hâl almıştır. Bu çok boyutluluk hem kavramsal hem de kuramsal açıdan bir karmaşa ortaya çıkarmaktadır. Bu çalışmada insan-çevre ilişkilerini mekân üzerinden anlamak ve okumak için farklı disiplinler içinde de yer alan ve konunun anlaşılmasını kolaylaştıracak olan algı, anlam, aidiyet, mahremiyet, egemenlik alanı, sahiplenme ve kendileme gibi kavramlar mekânla ilişkilendirilmiş; mekân-kimlik etkileşimi ile ilgili çalışmalara giriş niteliğinde bir çerçeve oluşturulmuştur. Çalışmanın ikinci kısmında ise oluşturulan kavramsal çerçevenin üzerine mekân-kimlik etkileşimiyle ilgili olan kuramlardan Fenomenolojik Yaklaşım, Sosyo-Psikolojik Yaklaşım ve Marksist Yaklaşım kentsel mekân düzleminde ele alınmıştır.

2021

Turizm sektörü, ülke ekonomisine doğrudan katkı sağladığı için her sene turist sayısında artışın sağlanması arzulanmaktadır. Özellikle farklı ülkelerden gelecek kültürlü ve ekonomik düzeyi yüksek olan turist sayısındaki artış, ülke içerisindeki birçok sektöründe canlanmasını sağlamaktadır. Turistlerin ziyaret edecekleri yerleri belirlemekte o yerin tarihi, kültürel ve doğal değerlerinin etkisinin önemli olduğu bilinmektedir. Bu nedenle bir bölgede turist ziyaretlerinde artışın sağlanabilmesi için o bölgenin söz konusu değerleri ile birlikte tüm insanlığa tanıtımlarının çok iyi yapılması gerekir. İnsanların ilgisini mekanlara çekebilecek dolayısıyla da turist sayısındaki artışı sağlayabilecek, günümüzün en güçlü tanıtım araçlarından birisi de sinema ve dizi filmlerdir. Çünkü sinema ve dizi filmlerde oluşturulan mekân algısının insanlardaki etkisinin kuvvetli ve uzun süreli olduğu, filmlerde gördüğü mekanlardan etkilenen insanların genelde bu mekanları ziyaret ettikleri bilinmektedir. İnsanların izledikleri sinema ve dizi filmlerdeki mekanlardan nasıl etkilendikleri, en çok hangi özellikteki mekanların ilgilerini çektiği ve ülkemizin tarihi, kültürel ve doğal değerlerinden hangilerinin filmlere mekân edilerek turist sayısında artışın sağlanabileceği sorularının cevaplarının araştırılması bu çalışmanın ana konusu olmuştur. Bu nedenle öncelikle sinema filmlerinin çekildiği mekanlardaki yayın öncesi ve sonrası turist sayılarındaki değişim incelenmiş ve sayısal değerlere dönüştürülmüştür. Aynı çalışma dizi filmler içinde yapılmak istenmiş ancak dizi filmlerin turist sayısına etkisi ile ilgili bir veriye ulaşılamamıştır. Yine de makale kapsamından dizi filmler çıkarılmamıştır. Çünkü dizi filmlerin izlenme oranlarının da sinema filmleri kadar yüksek olduğu İMDb değerlerinden anlaşılmaktadır ve popüler dizilerin insanları daha uzun süre ekrana bağlaması nedeni ile kültür, mekân ve turist sayısının artışına olan etkisinin yadsınamaz olduğu düşünülmektedir. Türk ve yabancı katılımcılarla anket yapılarak izledikleri filmlerde hangi mekanlardan etkilendikleri, Türkiye'deki hangi mekanları bildikleri ve beğendikleri, bu mekanlardan hangilerinin filmlere konu olabileceği, toplumun genelde hangi tür filmleri izlemekten zevk aldığı gibi kriterlerin belirlenmesine çalışılmıştır. Çalışmada elde edilen bulguların film, turizm, kültür ve mekân konuları bileşenindeki çalışmalara katkı sağlayacağı düşünülmektedir.