Trakya Paşaeli Gazetesinde Yayımlanan Edirne Şiirleri

Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2007

Şehir, Türk edebiyatında öteden beri işlenen bir temadır. Bu çerçevede edebiyatımızda başta İstanbul olmak üzere Konya, Bursa, Erzurum, Ankara gibi belli başlı kültür merkezleri yoğun bir şekilde ele alınmış ve işlenmiştir. Ülkemizin önemli kültür merkezlerinden biri olan Edirne de diğer şehirler gibi bazı şairlerin ilgisine mazhar olmuş ve belli seviyelerde işlenmiştir. Uluğ Turanlıoğlu, Mustafa Yıldırım, Ahmet Kutsi Tecer, Arif Nihat Asya bunlardan bazılarıdır. Bu makalede adı geçen şairlerden sadece Ahmet Kutsi Tecer ile Arif Nihat Asya’nın Edirne üzerine yazmış oldukları şiirleri ele alınarak incelenmiş ve sonuçta iki şairin Edirne’ye bakışları ortaya konmaya çalışılmıştır.

Öz: Birinci Dünya Savaşı'nın ardından Mondros Ateşkes Antlaşması'nın imzalanmasından hemen sonra kurulan cemiyetlerden biri olan Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti, Trakya'nın Türklere ait olduğunu kanıtlamak, yaşanabilecek olası bir işgal karşısında teşkilatlanmak ve kamuoyu oluşturmak adına harekete geçer. Bu bağlamda cemiyet tarafından ilk sayısı 2 Aralık 1918'de yayımlanan Trakya Paşaeli gazetesinin söz konusu amaçlar çerçevesinde yayınlar yaptığı görülür. Dolayısıyla daha ziyade siyasi, askerî ve tarihî yazılara yer verilen gazetede bununla birlikte edebî içerikler de bulunmaktadır. Vatan sevgisini esas alan, azınlıkların Osmanlı Devleti'ne karşı almış olduğu tavrı eleştiren, geçmiş günlere duyulan özlemin ifadesi olan, İzmir gibi ülkenin farklı yerlerinde gerçekleşen işgalleri protesto eden, kaybedileceği düşünülen toprakların yarattığı kederi yansıtan ve nihayet güzel günlerin geleceğine olan inancı dile getiren bu şiirler, gazetenin ilk sayısından son sayısına kadar görülmektedir. Söz konusu gazetede en çok ismi görülen şair İskeçeli Mehmet Sıtkı olmakla birlikte Rifat Celal, Eşref, Osman Nuri gibi farklı şairlerin şiirlerine de yer verilmiştir. Çalışmamızda ilk önce Trakya Paşaeli gazetesindeki edebî içeriklerden özellikle Edirne üzerine yazılan şiirler tarihî gelişmeler de göz önünde bulundurularak ve şairlerin ruh hâli ile dönem koşulları arasında nedensellik kurularak ele alınacaktır. Aynı zamanda bugüne kadar Edirne ile ilgili yapılan çalışmalara katkı sağlamak amaçlanmıştır.

Trakya Paşaeli Müdafa-i Hukuk Cemiyeti 100. Yıl Hatırası "Edirne Planı" Genişletilmiş II. Baskı, 2019

Bu plan Trakya-Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti tarafından yapılmıştır. Cemiyet 1918 tarihinde Edirne'de kurulmuştur. Batı ve Doğu Trakya'da o dönemde savaşlar yüzünden ortaya çıkan karışıklıklardan dolayı sıkıntıda olan Türklerin haklarını savunmak için kurulmuştur. Bölgedeki Türk varlığını İngiltere, Fransa ve Rusya’ya barış yoluyla tanıtabilmeyi amaçlamıştır. Türk Milletinin nüfus, ekonomi ve kültür tarihini ortaya çıkarmak için çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmaların bir tanesi de Edirne’nin etnik nüfusunun dağılımını gösteren ve tarihini özetleyen bu plandır. 1918 yıllarında çizilen bu plan, Edirne’de birçok farklı etnik kökene sahip olan halkın barış ve dostluk içinde birlikte yaşadığının göstergesidir. Bunlarla beraber Edirne’de o dönemde bulunan önemli yapıların günümüze ulaşmasında çok büyük bir önem taşımaktadır. *Kitabın tamamı 19 dilde "www.vagusnerve.team" sitesinde mevcuttur. This plan was created by the Trakya-Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti (Trakya-Paşaeli Protection of Law Community). The Community was founded in 1918 in Edirne. It was founded to defend the rights of the Turks who were living in the Western and Eastern Thrace confronting trouble at that time due to the confusion caused by the wars. It aimed to promote the Turkish presence in the region peaceably to England, France, and Russia. Various studies have been carried out to reveal the population, economy and cultural history of Turkish Nation by the community. This plan is one of those studies which shows the distribution of Edirne's ethnic population and summarizes its history. This plan, drawn in 1918, indicates that the population of the city which has many different ethnic roots living together in peace and neighborly. Besides these, vital structures (cultural heritage items) in Edirne at that time have great importance in bringing the past to the present.

VIII. International Balkan and Near Eastern Social Sciences Congress Series, 2018

Özet: Avrupa, Balkan ve Türk tarihinde Edirne her zaman stratejik öneme sahip bir yerleşim bölgesi olmuştur. Balkan savaşları sonrası dönemin süreli yayınlarında Edirne'nin mevcut durum değerlendirmesi çeşitli gazeteci ve araştırmacı yazarlar tarafından mektuplarla ifade edilmiştir.

Edirne'nin Basın - Yayın Tarihi 1361-2006 cilt:1, 2006

Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı , 2015

Mehmet Kökrek, Edirne'deki Yeniçeri Şâhideleri, Türk Dünyası Tarih Kültür Dergisi, C.57, S. 337, Ocak 2015, s.30-34

Edirne Şehir Tarihçileri ve Eserleri, 2019

Edirne Bibliyografyası, 2009

YERİ ESKİ NU. YENİ NU. DURUMU SAYFA, VARAK ÇEŞİDİ HİCRÎ TÂRİHİ BOA. TD 818 20 Başı eksik, sonu tam 308 s. Mufassal-Evkaf BOA. TD 748 73 Tam 312 s. İcmal BOA. TD 275 77 Eksik 840 s. Mufassal-Evkaf BOA. TD 173 120 Başı tam, sonu eksik 347 s. Mufassal BOA. TD 247 128 Tam 54 s. İcmal BOA. TD 259 136 Başı tam, sonu eksik 129 s. İcmal BOA. TD 510 151 Tam 389 s. Mufassal BOA. TD 497 170 Başı tam, sonu eksik 254 s. Mufassal-Müsellem BOA. TD 165 185 Tam 156 s. Evkaf BOA. TD 988 202 Başı tam, sonu eksik 347 s. Evkaf BOA. TD 253 210 Tam 233 s. Evkaf BOA. TD 63 220 Tam 112 s. İcmal BOA. TD 82 222 Başı eksik, sonu tam 104 s. Mufassal-Yörükan BOA. TD 286 223 Tam 123 s. Mufassal-Yörükân BOA. TD 640 226 Tam 94 s. Mufassal-Yörükan BOA. TD 391 240 Tam 232 s. Evkaf BOA. TD 441 303 Tam 109 s. Mufassal-Yörükan BOA. TD 815 306 Başı eksik, sonu tam 159 s. Mufassal-Evkaf BOA. TD 378 309 Tam 74 s. Mufassal-Evkaf YERİ ESKİ NU.

Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (SAUIFD), 2020

Bu makale, iThenticate yazılımı ile taranmış ve intihal tespit edilmemiştir. Plagiarism: This article has been scanned by iThenticate and no plagiarism detected.