Kur’Ân Perspekti̇fi̇nden Ümmet Kardeșli̇ği̇

2019

Ekev Akademi Dergisi, 2015

Bu çalışmada Kur'ân bakış açısıyla düşüncenin değeri ve düşünce özgürlüğünün sınırları incelenerek Kur'ân'ın getirdiği özgürlüğün değeri ortaya konacaktır. Kur'ân-ı Kerim'de değişik söz kalıpları ile düşünme teşvik edilirken, düşünmemenin insanı vardıracağı kötü sonuçlar konusunda da uyarılar yapılmıştır. İnsanın yaşamını anlamlı kılması doğru düşünmesine bağlıdır. Bunun birinci şartı düşüncenin özgür nitelik taşımasıdır. Bu genel bakış göstermektedir ki, Kur'ân'ın getirdiği düşünce özgürlüğüne hiçbir beşeri sistem yaklaşamamıştır. Kur'ân proaktif/yapıcı düşünce ile açılımlar yapılmasını böylece ideal toplumun oluşmasını hedeflemektedir. İnsan onurunu zedeleyici, aşağılayıcı ve başkalarının özgürlük alanlarını ihlal edici düşünceye de kayıtlar koyarak onu doğruya iletir.

TDV Yayınları, Ankara, 2022

'nun 17/12/2021 tarih ve 164 sayılı kararıyla uygun görülmüştür. Bu eserin ilmî / edebî redaksiyonu İLKSAY Kurulu marifetiyle yapılmıştır.

ÖZ Mutezilî tefsir denildiğinde ilk akla gelen şüphesiz Zemahşerî'nin el-Keşşâf adlı eseridir. Bu eser bir takım özellikleriyle tefsir tarihinde öne çıkmıştır. Bunlardan biri onun ayetleri Mutezile ekolünün temel prensiplerine göre yorumlamasıdır. Diğeri de belagat esasları yanında Kur'anî kavram ve deyimleri mükemmel bir şekilde açık-laması, Kur'an'ın i'caz yönlerini, edebi ve nazım güzelliğini ortaya koymasıdır. Bu nedenle yazıldığı günden itibaren âlimlerin ilgisini çekmiş ve üzerine birçok şerh ve haşiye yapılmıştır. Bunlardan biri de Bâbertî'nin Hâşiyetü Keşşâf adlı eseridir. Sadece üç sureyi içine alan bu çalışmada Bâbertî, sadece Zemahşerî'nin retorik inceliklerle bezediği ifadelerini açıklamamış, aynı zamanda ona bir takım tenkitler yöneltmiştir. Bu makale de, Bâbertî'nin, Zemahşerî'ye hem tefsir tekniği hem de i'tizâlî görüşleri bakımından yönelttiği eleştirileri incelemeyi amaçlamaktadır. ABSTRACTThe first thing that comes to mind when one mentioned Mu'tazilite interpretation, is undoubtedly the book named as el-Keşşâf, created by Zemahşeri. This work came to the fore in commentary history through a number of features. One of them is that it interpreted verses according to the fundamental principles of Mu'taziliyyah cult. Besides principles of rhetoric, the other feature is its excellent description of the Qur'anic concepts and statements and it demonstrated the beauty of poetry and literary of Qur'an and its laconic aspects. For this reason, since the day it was written, it had attracted the attention of many scholars and many paraphrases and annotations were written over it. One of them is the book of Bâbertî named 'Hâşiyetü Keşşâf '. In this work which contains only 3 suras of Quran, Bâbertî not only explained Zemahşerî's statements covered with rhetoric elegancies but also he criticized him in some aspects. This article aims to investigate Bâbertî's criticism to Zemahşeri in terms of both the interpreation tecniques and i'tizâl opinions.

ÖZET Kur’ân açısından ideal insan kendi içinde durulmuş ve çevresiyle barışık durumdadır. O içindeki büyük fırtınaların farkına vararak dünya ve ahiret saadetinin, Allah’a kul olmakla mümkün olduğunun bilincindedir. Davranışlarını kontrol ederek, kendi huzurunu başkalarının huzurunda aramaktadır. Onun en büyük önderi ve örneği Hz. Peygamberdir. Kur’ânı anlayıp hayatında ona uymayı temel gaye edinmektedir. ABSTRACT According to the Quran the ideal portrait of human is very peaceful in his inner and with his ambience. He knows his goods and evils feelings and does his best. He is muslim and conscious about the serenity in this world and in the hereafter. He can only be happy when he become the servant of Allah. He controls his behavior and seeks his bliss in the happiness of others. His only leader and model is Muhammed (pbuh). In the view of Quran the ideal human wants to understand the Quran and live according it too.

2022

The characteristics of the Qurʾān are explained in the verses, sometimes in a few words, sometimes in detail. In different verses, the words "ʿajab", "ʿarabī", "ʿadhīm", "hakim", "karīm", "majīd", "mubīn", and "dhi'dh-dhikr" are used as attributes of the word Qurʾān itself. In verses 75-77 of Sūrat al-Wāqiʿa, Allah swore by the places of the stars and stated that the Qurʾān was the karīm, so that the characterization of a book as karīm is began with the Qurʾān for the first time. Muslims often say "Qurʾān Karīm" when they talk about the Qurʾān as an expression of respect and reverence. The commentators have said different things about the meaning of the attribute "karīm" of the Qurʾān. Because the word "karīm" has many meanings in Arabic. In this article, we tried to determine the meaning of the attribute "karīm" of the Qurʾān. For this purpose, we first explained the meanings of the word "karīm" in Arabic, then we dwelt on the meanings of the attribute "karīm" in the Qurʾān, and finally, we tried to decide by evaluating the comments of the commentators about the meaning of the attribute "karīm" of the Qurʾān.

2018

Makale Koprulu ailesinin Kur’ân egitimi ve kiraatine yonelik katkilarini ele almistir. Konunun anlatiminda oncelikle Kur’ân egitimi ve kiraatiyle ilgili hizmetleri bulunan Koprulu ailesiyle alakali genel bilgiler verilip sonrasinda bahsi gecen katkilara deginilmistir. Koprulu ailesinin Kur’ân egitimi ve kiraatiyle alakali hizmetleri, tesis etmis olduklari kurumlar ile bu kurumlardaki Kur’ân egitimi ve kiraatine dair istihdam alanlari ve Koprululerden Kur’ân kiraatiyle alakali eser telifinde bulunan bireylerin telifleri olmak uzere uc ana baslikta ele alinmistir. Konunun anlatiminda istifade edilen kaynaklar daha ziyade Koprulu vakfiyeleri ile bu vakfiyelerle alakali yazilan tez, makale ve maddelerdir. Makalenin yazilis amaci Koprululer’in bahsi gecen husustaki hizmetlerini ortaya cikarmak suretiyle icinde bulunduklari donemde Kur’ân egitimi ve kiraatine yonelik Osmanli ust duzey burokratlarinin bakis acisiyla ilgili perspektif sunmaktir. Incelemeler sonucunda Koprulu ailesinin Kur’â...

umran dergisi- Temmuz sayısı , 2003