Metaphysical enquiries concerning the human person

1997

Ukratko je opisan razvoj ideje putovanja duse kroz nebeske sfere. Autor uspoređuje planetske nizove koji se koriste na mitriŤkim kultnim slikama i u unutrasnjem uređenju mitreja s literarnim navodima o elevaciji u misterijima. On drĺi da je ideja posthumnog putovanja personalne duse predstavljena Celzovim symbolonom (Origenes, Contra Celsum, 6.22) i ne slaĺe se s Turcanovim tumaŤenjem o sedam svjetskih razdoblja i cikliŤkim reintegracijama dusa. Na pojedinim spomenicima istaknuto je mjesto ulaza (Cancer) i izlaza (Capricornus) dusa na granici između boĺanskog i dimenzionalnog svijeta. Autor vjeruje da je "lavoglavo" ili "zmijom ovijeno boĺanstvo" entitet Ťija je sloĺena i promjenljiva ikonografija rezultat personifikacija njegovih razliŤitih stanja u procesu kontrole putovanja dusa. Kada se to biśe prikazuje s licem mladiśa onda je vezano uz ascent u Jarcu - zimskom solsticiju, a kad ima lavlje lice kontrolira silazak dusa u tjelesni svijet, kroz vrata u Raku - l...

Književni jezik, 2019

There is a claim in cognitive linguistics stating that the meaning of phrasemes is motivated by human conceptual system and the primary objective of this paper is to analyze the motivation of meaning of Turkish and Bosnian somatic phrasemes connected to human characteristics. An analysis like this should contribute not only to deepening the knowledge in the field of Turkish and Bosnian phraseology but better understanding and interpretation of grammatic and semantic structures of both languages as well. It is a well-known fact that the speakers of Bosnian and Turkish language inherit similar culture, customs and beliefs. Therefore, the study compares Bosnian and Turkish somatic phrasemes connected to human characteristics trying to establish whether the speakers of these two languages, which are genetically and typologically different languages, are similar in their conceptualization of certain activities and experiences in the domain of body parts. The starting language of the anal...

2018

To understand why some adolescents are prone to develop risky behavior online, it is important to specify characteristics that contribute its occurrence and development. The aim of this research was to examine the relation between cyberbullying, generalized problematic Internet use and problematic online gaming with personality traits of the HEXACO model and Dark Triad. Research was conducted on a sample that consisted of 282 high school students in Osijek. Participants completed HEXACO Personality Inventory (Ashton i Lee, 2007), Short Dark Triad (Jones i Paulhus, 2013), Cyberbullying Questionnaire (Šincek, Tomašić Humer, Duvnjak i Milić, 2015), Generalized Problematic Internet Use Scale 2 (Caplan, 2010) and Problematic Online Gaming Questionnaire (Pápay i sur., 2013). Results reveal a significant correlation between personality traits and risky behaviors. Psychopathy was a significant positive predictor of the criterion cyberbullying, while honesty-humility and agreeableness were mediated by psychopathy. Positive predictor of generalized problematic Internet use was emotionality, while honesty-humility, conscientiousness, and extraversion were negative predictors. Dark personality traits did not predict the criterion. Results also indicated that extraversion was significant negative predictors of problematic online gaming while Dark personality traits were not related to the criterion.

2012

Magnetska rezonancija (MRI) dijagnosti~ka je metoda izbora u oslikavanju ve}ine poreme}aja koji zahva}aju dje~ji mozak. Poreme}aji razvoja mozga odgovorni su za zna~ajan dio smrtnosti i pobola u preterminske i terminske novoro|en~adi. Razvoj mozga karakteriziraju morfolo{ke promjene, histogeneza i mijelinizacija. Oslikavanje ima va`nu ulogu u odre|ivanju vremena nastanka intrauterinih o{te}enja sredi{njega `iv~anog sustava. Intrauterini ili postnatalni nalazi magnetske rezonacije mozga u razvoju imaju zna~ajan utjecaj na odre-|ivanje prognoze i usmjeravanje lije~enja s ciljem prevencije ili smanjenja nepovratnih posljedica fetalne ili perinatalne lezije mozga. Zbog svoje osjetljivosti za tkivne promjene, MRI je metoda izbora u procjeni sazrijevanja mozga. Mogu}nost skeniranja u bilo kojoj ravnini, izvrsna kontrastna razolucija izme|u sive i bijele tvari i izostanak ioniziraju}eg zra~enja tek su neke od prednosti MR-oslikavanja.

Primenjena psihologija

U radu je prikazano istraživanje strukture povezanosti osobina ličnosti i ponašanja vozača u saobraćaju. Uzorak ispitanika činilo je 180 osoba oba pola sa položenim vozačkim ispitom, starosti između 18 i 69 godina, a primenjena su dva instrumenta: Upitnik o ponašanju u saobraćaju (UPS) i Zakermanov i Kalmanov upitnik ličnosti (ZKPQ). Analizom glavnih komponenti prostor merenja upitnika UPS sveden je na četiri glavne komponente: Kršenje propisa, Impulsivnost u vožnji, Bezbedna vožnja i Razdražljivost u vožnji. Analiza strukture povezanosti između dimenzija ličnosti i aspekata ponašanja pri vožnji ukazala je na dva obrasca povezanosti ova dva skupa. Prvi opisuje povezanost skorova na dimenzijama Agresivnost-hostilnost i Impulsivnost sa razdražljivim i impulsivnim ponašanjem prilikom vožnje, i ukazuje na to da agresivna uznemirenost tokom vožnje i oblici rizičnog ponašanja odražavaju stabilne osobine ličnosti vozača. Drugi obrazac povezanosti opisuje vezu stepena miroljubivosti i potre...

2017

Slika 1.3 Jonska veza nastaje kada metalni Na reaguje sa gasovitim Cl. Vodonična veza se obrazuje između dva molekula, gde je pozitivni pol vodonik a negativni pol neki atom velike relativne elektronegativnosti. Vodonična veza se može obrazovati između istih ali i različitih molekula. Ne javlja se u molekulu vodonika zato što je to molekulska a ne atomska sila. vodonična veza Slika 1.4 Vodonična veza. Posledica polarnosti molekula vode su slabe privlačne sile između drugih, susednih molekula vode. Vodonične veze imaju važnu ulogu u biološkim sistemima i prisutne su kod mnogih organskih jedinjenja (alkoholi, kiseline, amini). Vodonična veza koju grade azot i kiseonik u nukleinskim kiselinama omogućava nastajanje i funkcionisanje najsloženijih jedinjenja-makromolekula.

Theoria, Beograd, 2010

Polazeći od stava da je u savremenoj filozofiji sve primetnija tendencija ka relativizovanju važećih granica između filozofije i nefilozofije, autor razmatra pretpostavke prodora teoloških motiva u fenomenološku filozofiju. Prvi deo rada dolazi do zaključka da značajna među savremenim stanovištima pojam filozofije više ne dovode u vezu sa njenim tradicionalnim razgraničenjem od onoga što ona nije, nego sa delegitimisanjem granica. Drugi deo članka razmatra prigovore Badjua i Žanikoa prema kojima bilo kakva vrsta otvorenosti spram teoloških motiva u potpunosti preokreće fenomenologiju u teološki diskurs. Imajući u vidu da se jedinstvo duha više ni ne pokušava uspostaviti posredstvom transcendentalne subjektivnosti, nego se »otvara« odricanjem od subjektivnosti u ime nevidljivog, apsolutnog Drugog, čistog davanja ili arhiobjave, autor zaključuje da okret ka teologiji uvek predstavlja naličje radikalnog razračunavanja sa subjektivnošću.

Nova Prisutnost Casopis Za Intelektualna I Duhovna Pitanja, 2014

Čovek, prostor, tehnologija, ideje: međunarodna bezbednost u trećoj dekadi XXI veka, 2020

Rastući značaj i uloga pojedinca u teoriji i stvarnosti međunarodnih odnosa postali su gotovo nezaobilazni motiv u savremenom promišljanju svetske politike. Nezavisno od teorijskih i metodoloških škola i pristupa, ideja da je današnja pozicija pojedinaca u međunarodnim odnosima daleko prominentnija nego što su to tradicionalne koncepcije podrazumevale-i nego što je ona, uostalom, i bila u ranijim istorijskim razdobljima, pre svega, mada ne isključivo, usled razlike u stepenu tehnološkog razvoja-skoro da predstavlja široki naučni konsenzus. Međutim, bez obzira da li je reč o pojedincima, koji svoj uticaj na međunarodnu politiku ostvaruju oružanim ili neoružanim sredstvima, oni su po pravilu ili nosioci funkcija u okviru država kao ključnih i najmoćnijih aktera u međunarodnom sistemu, ili njihovi-metaforični ili stvarni-taoci i žrtve: biografije državnika i vojnih zvaničnika poput

Theoria, Beograd, 2013

Kimov princip eksplanatornog isključenja (EE) predstavlja problem dualističkim objašnjenjima mentalnih svojstava. Gib kritikuje Kimov EE, ali pokazuje da slabija verzija EE* takođe predstavlja problem mentalnim objašnjenjima iz dualizma. Ovaj članak ispituje mogući odgovor interakcionog dualizma na argumente iz EE i EE*. Pokazuje se da se argumenti iz EE i EE* zasnivaju na premisama argumenta iz dvostruke determinacije (DD)-na kauzalnom isključenju i kauzalnoj zatvorenosti fizičkog domena. Problem eksplanatornog isključenja može se svesti na problem DD. Pokazaću kako interakcioni dualizam može odgovoriti na argument iz EE pobijanjem argumenta iz DD. KLJUČNE REČI: eksplanatorno isključenje, kauzalno isključenje, dvostruka determinacija, interakcioni dualizam. 1 Ostavljam skraćenicu EE iz engleskog jezika (eng. explanatory exclusion), da kasnije ne bi došlo do mešanja sa skraćenicom za princip eksplanatorne individuacije, EI (eng. explanatory individuation) 2