Türkiye Selçuklu Devleti'nde Bir Kültür Elçisi Mecdüddin İshak

DergiPark (Istanbul University), 2023

Makalemizin muhtevası, Türkiye Selçuklu Devleti'nin hizmetinde bulunmuş önemli simalardan biri olan Mecdüddin İshak ve Anadolu'nun kültürel hayatına etkileridir. Mecdüddin İshak, Türkiye Selçuklu sultanları II. Kılıç Arslan, I. Gıyaseddin Keyhüsrev, II. Rükneddin Süleymanşah, I. İzzeddin Keykavus ve I. Alâeddin Keykubat dönemlerinde yaşamış, sultanların hizmetinde bulunmuş önemli bir diplomat ve devlet adamıdır. Devlet adamlığının yanı sıra, önemli bir mutasavvıf ve kültür elçisidir. Mecdüddin İshak, Türkiye Selçuklu Devleti ile Abbasi Halifeliği arasında elçilik görevlerinde bulunmuştur. O, sadece siyasi hayatta ve diplomaside değil, Anadolu'nun fikrî ve kültürel zeminin oluşturulmasına da öncülük etmiştir. Fütüvvet teşkilatının Anadolu'ya gelmesinde etkili olduğu gibi, yaptığı seyahatler sırasında tanıştığı önemli âlimleri Türkiye'ye davet ederek, Anadolu'nun düşünce hayatına önemli katkılarda bulunmuştur. Mecdüddin İshak, Anadolu'ya Muhyiddin ibnü'l-Arabî, Evhadüddin Kirmanî, gibi saygın ilim ve tasavvuf erbabını davet etmiştir.

LIBRI Journal of Book Notices, Reviews and Translations Issue V , 2019

Journal of Book Notices, Reviews and Translations SAYI V (2019) M. KESİK, Selçukluların Haçlılarla İmtihanı. İstanbul 2018. Timaş Yayınları, 480 sayfa. ISBN: 9786050829266 Mahmut DEMİR Libri: Kitap Tanıtımı, Eleştiri ve Çeviri Dergisi'nde bulunan içeriklerin tümü kullanıcılara açık, serbestçe/ücretsiz "açık erişimli" bir dergidir. Kullanıcılar, yayıncıdan ve yazar(lar)dan izin almaksızın, dergideki kitap tanıtımlarını, eleştirileri ve çevirileri tam metin olarak okuyabilir, indire-bilir, dağıtabilir, çıktısını alabilir ve kaynak göstererek bağlantı verebilir. Libri, uluslararası hakemli elektronik (online) bir dergi olup değerlen-dirme süreci biten kitap tanıtımları, eleştiriler ve çeviriler derginin web sitesinde (libridergi.org) yıl boyunca ilgili sayının içinde (Sayı V: Ocak-Aralık 2019) yayımlanır. Aralık ayı sonunda ilgili yıla ait sayı tamamlanır. Dergide yayımlanan eserlerin sorumluluğu yazarlarına aittir.

Journal of International Social Research, 2020

Burçe ULUBİLGİN ÇUHADAR  Öz Meşk, Türk müziğinde bir aktarım ve öğretim biçimidir. Yalnızca bir öğretim biçimi olarak ifade edilemeyecek olan meşk yöntemi; Türk müziğinde uzmanlaşmış bir üstadın kendi belirlediği öğrencisine repertuarını, tekniğini, üslup ve yorumunu aktardığı gibi belirli maddi ve manevi kültür öğeleri ile ahlakı da aktardığı bir usta-çırak ilişkisi biçiminde ifade edilebilir. Kültürel aracılık, kültürel unsurların yardımsız, aracısız, bir biçimde alınamayacağı, hatta anlaşılamayacağı durumlarda karşımıza çıkar. Kültürel aracı, aracı kavramının unsurlarını yerine getiren ve iki taraf arasında yer tutan bir görevde bulunmakla birlikte kültürel değerlerin aktarılmasına yani ilgilisine ulaşmasına kanallık eden kişiler için kullanılan bir kavramdır. Meşk yöntemi de bir aracının varlığı olmaksızın anlaşılamayacak (öğrenilemeyecek) Türk müziğinin ve onun çevresinde şekillenen kültür ve ahlakın öğrenciye aktarımında bir aracılık biçimi olarak karşımıza çıkar. Çalışmada, Türk müziği öğretiminde kullanılan meşk sisteminin bir öğretim yöntemi olmasının dışındaki unsurları da kültürel aracılık kavramı ile anlaşılmaya ve aktarılmaya çalışılır. Çalışmada, meşk yönteminin tüm bu nosyonları ile ele alındığında kültürel aracılığın görevleri olarak sayılan "aktarmak/taşımak, uzlaştırmak, güçlendirmek, korumak, dönüştürmek/değiştirme ve yeniden üretmek" görevlerini de gerçekleştirdiği ve Türk müziğinde bir kültürel aracılık rolü üstlendiği sonucuna ulaşılır.

Tiyatro Ara, 2010

Konya' da vezirlerin yaptırdıkları eserler ve Konya'nın en önemli değerlerinden birisi olan Konyaspor'un tarihi de dergide yer alan başlıca konular oldu. Elinizdeki sayı geniş bir kadronun gayretleri ile ortaya çıktı.

Akademik tarih ve düşünce dergisi, 2014

XI. yüzyıldan itibaren Türk göçlerine sahne olan Anadolu'da Büyük Selçukluların İran'da gerçekleştirdikleri Türk-İslâm mimarisiyle, Anadolu kültürünün kaynaşmasından oluşan yeni bir sanat anlayışının ürünü olan kıymetli eserler vücuda getirilmiştir. Bu eserler daha sonraki yıllarda Beylikler ve Osmanlı mimarisine temel teşkil etmiştir. Anadolu Selçuklu sanat eserleri incelendiğinde bunları etkileyen başlıca faktörlerin İslâm inancı, İslâm öncesine kadar uzanan Türk kültürü ve nihâyet yerli kültürler olduğu söylenebilir. Bu çalışmamızda Türkiye Selçuklularına ait içtimaî müesseselere değineceğiz.

Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, 2020

Büyük Selçuklu tarihinin en önemli simalarından biri şüphe yok ki Nizâmü'l-Mülk'tür. Devletin kuruluş aşamasından ta ki yıkılışına kadar, tıpkı Selçuklu hanedanı gibi, onun ailesinin hükmü geçerli olmuştur. İki aile arasında uyumun olduğu zamanlar, yani Alp Arslan ve Melikşah devirleri, devletin en kudretli yıllarına işaret etmektedir. Fakat Melikşah'ın ölümü sonrasında her iki ailenin itibarını daha önce hiç olmadığı kadar sarsan gelişmeler yaşanmıştır. Büyük Selçuklu inhitatının yaşanmasının birçok sebebi bulunmaktadır. Hanedan içerisindeki rekabet, Haçlı seferlerinin etkisi, Batınilerin askeri ve psikolojik tahripleri bunlardan sadece birkaçıdır. Üzücüdür ki, şimdiye kadar çoğu zaman gözardı edilen Nizâmü'l-Mülk'ün oğulları faktörünü de buraya dahil etmek icap etmektedir. Mezkûr aile baba Nizâmü'l-Mülk'ün hizmetleri dolayısıyla daha ziyade yapıcı faaliyetleri ile hafızalarda yer etmiştir. Bu makale ise ailenin itibarına halel getirme niyetiyle değil, Selçukluların son dönemine anlam verme kaygısıyla ele alınmıştır.

Ortaçağ Araştırmaları Dergisi, 2019

Savaş, Orta Çağ’da devletlerin sorunlarını çözmek ve güçlü kalmak için kullandığı en önemli yöntemdi. Bu sebeple savaşlar var oldukça, askeri teknolojiler de bu duruma paralel olarak gelişim göstermektedir. Şehirlerin yüksek surlarla çevrildiği bir savunma stratejisinin uygulanması da farklı savaş makinelerinin geliştirilmesine neden oldu. Çalışmamızın esası olan Mancınık da bu savaş aletlerinin en önemlilerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Şehir surlarını ve kaleleri tahrip etmek amacıyla icat edilen Mancınıklar, sadece taş fırlatarak surları tahrip etmek amacıyla kullanılmadı. Sur tahribi dışında müdafaa yapan tarafı dehşete düşürmek ve direncini kırmak amacıyla da kullanıldı. Akrepler, veba taşıyan fareler ve insan ölüleri müdafaa yapan tarafı dehşete düşürmek için mancınık yardımıyla adeta bir biyolojik silaha dönüşen savaş unsurlarıydı. Selçuklu ordusunda ise mancınıklar sadece tahrip gücüyle ön plana çıkmakla kalmadı. Hâkimiyet sembolü olan bir savaş makinesi olarak...

turkiyat.selcuk.edu.tr