Kent Sanal Turlarında Kültürel Mirasın Değerlendirilmesi

Sosyolojinin merkezi ilgi alanlarının başında kent sosyolojisi gelmektedir. Kent çalışmaları sosyoloji sahasında kır sosyolojisi çalışmalarından sayıca daha fazladır. Mimarlık, sosyoloji, kamu yönetimi, tarih ve ekonomi bilimleri kent odaklı akademik çalışmalarda bulunmuşlardır. Alev Erkilet' in bu eserinin özelliği yazarın kent hakkında çeşitli dergi, kitap yazılarının toplamından oluşmasıdır. Kitap içerisinde yer alan yazılar Hece, Öneri, Din ve Hayat gibi dergilerde yayımlanmıştır. Bu kitap okuyucuya sunduğu zengin kaynakçası ile kent sosyolojisine, özellikle İstanbul'a dair yoğun bir içeriğe sahiptir. Kitabın sonunda sosyoloji literatüründe pek yer almayan, metinlerde geçen mekânların fotoğraflarına yer verilerek veri çeşitliliği sunulmuştur. Kitapta yer alan birincil veri kaynağı 2006-2012 yılları arasında BİMTAŞ'ta Tarihi Yarımada Koruma Amaçlı Kentsel Tasarım Projesi çerçevesinde gerçekleştirilen, yazarın da yer aldığı bir nitel araştırmanın ürünüdür. Ayrıca telifli bir çalışma olduğu için verilerin tamamının kitapta yer almaması eser için bir sınırlılık oluşturmakta ve akademinin bu veri havuzunu kullanamaması başka bir handikap olarak değerlendirilebilir.

Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2015

Hızla küreselleşen dünyada, ulusal kalıtın tespiti ve kültürel değerlerin sürekliliğinin sağlanması için koruma değil, yayma politikaları uygulanmalıdır. Kültür ürünlerinin sürekliliği, ancak yerelden ulusala, ulusaldan küresele kazandırılarak sağlanabilir. Bu açıdan kentlerin imgeleri belirlenmeli ve var olan tarihî, coğrafî ve kültürel birikimleri tespit edilerek değerlendirilmelidir. Amasya ve Kütahya gibi "Şehzadeler şehri" olarak anılan kentlerden Manisa, tarihî olduğu kadar coğrafî ve kültürel yapısı bakımından da büyük bir zenginliğe sahiptir. Manisa; tarihî mekânları, coğrafî özellikleri, yetiştirdiği şahsiyetler, meşhur yemek ve yiyecekleri, yaşam biçimleri ve gelenek ve görenekleri ile kent kültürü oluşmuş ve imgelere sahip kentlerdendir. Dünya üzerinde parayı ilk olarak kullanan Lidyalıların başkenti Sardes, Philadelphia ve Aigai antik kentleri gibi tarihî bir mirasa ev sahipliği

Journal of Academic Tourism Studies

Özet Kültürel, doğal, sosyal ve teknolojik unsurlarla bütünleşmiş tarihi yapılar olan kentler değişim ve gelişimin bir parçası olmaya devam etmektedirler. Postmodern dönem ile birlikte imaj, sembol ve markalaşmanın önem kazanması günümüz kentlerinin kendilerini diğer kentlerden farklı kılan özelliklerini ön plana çıkarmaya itmektedir. Bu noktada sembollerin, imgelerin varlığı ve kent kimliği oldukça etkili bir araç olarak karşımıza çıkmaktadır. Türkiye Turizm Stratejisi 2023 hedefleri arasında bulunan "Zengin kültürel ve doğal değerlere sahip kentlerimizin markalaştırılarak, turistler için bir çekim noktası haline getirilmesi" ifadesinde kentin markalaştırılarak bir kimliğe sahip olmasının önemi üzerinde durulmaktadır (K.T.B, 2007). Bu araştırmada zengin tarihi, kültürel ve doğal değerleriyle dikkat çeken Çanakkale kentinin kent kimliği incelenmiştir. Kentin, kent kimliği konusundaki mevcut durumu tespit edilmiş ve bu konuda neler yapılması gerektiği hakkında öneriler sunulmuştur. Sosyal bilimlerin nitel araştırma yöntemleri için elverişli bir alan olarak kabul gördüğünden hareketle; bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden gözlem ve görüşme teknikleri ile birlikte ikincil veri toplama yöntemlerinden doküman analizi kullanılmıştır. Dolayısıyla gözlem ve görüşme tekniklerinin birlikte kullanılmasıyla, araştırmada çoklu veri toplama tekniğine (triangulation) başvurulmuştur. Bu yaklaşım, alan araştırmasının bulgularının ve aynı zamanda çalışmanın güvenirlik ve geçerlilik kriterlerinin artırılmasına katkı sunmaktadır. Araştırma sonuçları, Çanakkale'nin önemli bir turizm kenti olarak sahip olduğu kültürel miras unsurlarının doğru, sürdürülebilir bir pespektifte ve bütüncül bir yaklaşımla tanıtımının yapılmasının, kentin turizm, kültür ve sanat merkezi haline gelmesini sağlayacağını göstermektedir.

European Journal of Science and Technology, 2021

Öz Tarihsel süreç içerisinde yeryüzünde farklı coğrafyalarda oluşan toplumsal birikimler, kültürel miras olarak tanımlanmaktadır. Toplumların kendine özgü gelenek, görenek, örf ve adetlerinin yanı sıra, saray, cami, medrese, köprü, han gibi mimari eserleri de toplumsal önem taşımaktadır. Ayrıca, çeşitli coğrafi özellikler sonucunda ortaya çıkan oluşumlar doğal miras olarak tanımlanmaktadır. Her toplumun aidiyet duygusunu gösteren, sahiplenme ve benimseme içgüdüsünü harekete geçiren bu değerler, tarihin hangi sürecinde ortaya çıkmış olursa olsun, geleceğe akarımı yapılmıştır. Anadolu coğrafyası da bu tür bir sorumluluk gerektiren bir potansiyele sahiptir. Önemli doğal zenginlikleri ile kültürel değerlerinin korunarak gelecek nesillere aktarması, dikkat çeken bir alan olarak karşımıza çıkmaktadır. Kültürel açıdan son derece zengin olan Karaman, bu özellikleriyle geçmişte ve günümüzde pek çok medeniyetin ilgi odağı haline gelmiş, çok yönlü ve köklü bir tarihe sahiptir. İlk toplumlardan, Büyük Selçuklulara, Anadolu Selçuklularından Osmanlılara kadar gelişimini sürekli devam ettiren bu medeniyet; mimarisi, geleneksel el sanatları, yöresel üretimleriyle üretilen pek çok eseri, tarih kayıtlarına yazdırmayı başarabilmiştir. Tüm bu sanat eserleri, yapıtlar ve el emeği ürünler, Karaman coğrafyası olarak bilinen topraklarda bölgeye adım adım damgasını vurmuştur. Bu çalışmada, Karaman'da; Bizans Dönemi, Anadolu Selçuklu Dönemi, Osmanlı Dönemi ve özeliklerde Beylikler Dönemine ait pek çok kültürel değere sahip, tarihsel değer taşıyan doğal ve kültürel miras öğelerini barındıran Taşkale Ören Yeri ele alınmıştır. Yapılan incelemeler ve araştırmalar sonucunda elde edilen veriler, Taşkale Ören Yeri'nin zengin bir kültürel potansiyele sahip olduğu belirlenmiş, bu bölgenin yörenin kalkınmasına önemli katkılar verebileceği görülmüştür. Çalışmanın sonucunda, bazı önerilerde bulunulmuştur. Yapılan bu çalışmanın bir sonraki araştırmalara da kaynak teşkil etmesi umulmaktadır.

IV. Kentsel Morfoloji Sempozyumu, 2023

the Journal of Academic Social Sciences, 2018

Bir turizm bölgesi, birçok özelliği ile birlikte sahip olduğu kültürel değerler sayesinde turistleri kendine çekmektedir. Söz konusu kültürel değerler, kültür turizmi kapsamında ürünleştirilip, turist çekim noktasında fayda sağlamaktadır. Bu bakımdan turizm bölgelerinin sahip oldukları kültürel varlıklar, araştırılıp, analiz edilip sürdürülebilir turizm bakış açısıyla değerlendirilmelidir. Antik kentler, tarihi yapılar ve günümüze kadar korunabilmiş değerler, kültür turizminin ana unsurları olarak dikkat çekmektedir. Türkiye söz konusu unsurlar açısından Akdeniz çanağındaki rakipleri arasında önemli bir avantaja sahiptir. Bu noktadan hareketle çalışmanın amacı, kültürel turizmde önemli bir yere sahip olan antik kentlerin, turizm bölgesi imajı perspektifinden incelenmesi olarak belirlenmiştir. Yapılan bu çalışma derleme bir araştırmadır. Bu çalışma sonucunda sürdürülebilir turizm açısından, antik kentler açısından ve kültürel turizm açısından önemli hususlara dikkat çekilmektedir.

Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 2019

Kültürel mirasımız daha önceki kuşaklar tarafından oluşturulmuş evrensel değerlere sahip eserlerdir. Dünyada "miras" fikri toplulukları güçlendiren ve çevresel, kültürel ve ekonomik geleceğini başarıyla planlamalarına yardımcı olan birleştirici bir güçtür. Bu çalışmada, Anadolu coğrafyasında ilk çağlardan bu yana önemli ticaret yolları arasındaki İpek Yolu kültür izlerinin tarihi bir koridor oluşturabilirliği araştırılmıştır. Öneri çalışma alanı olarak seçilen Selçuklu kentleri Kayseri, Konya, Aksaray üçgeninde; doğal peyzajla ilişkili bir kültürel koridor nasıl geliştirilebilinir ve sürdürülebilir turizmle nasıl yaşatılabilir çerçevesi, Ülkemiz açısından irdelenmiştir. Tarihsel harita analizleri, görsel yöntemler, nitel veriler ve söylemlerle ilişkili olarak ayrıntılı analizler yapılmış ve bölgesel rota oluşturulmuştur. Turizm verileri kullanılarak işlevlendirmeler yapılmıştır. "Kültürel İz Koridoru" adını verdiğimiz bu rotalar, yerel yönetimlerin de katkılarıyla kent kimliğinin ve mirasının değer kazanmasına yönelik yeni yönetimsel önlemlere dayanan tarihi bir yol geliştirmeyi mümkün kılmaktadır. Sonuçta; mirasımızın özenle korunması, bu varlıkların ulusal ve uluslararası turizme açılarak sürdürlülebilir turizm açısından çekim alanına dönüştürülmesi ve bu yolla sosyal, kültürel ve ekonomik açıdan da sürdürülebilir kalkınma sağlanmasına yönelik strateji ve öneriler geliştirilmiştir.

Turist Rehberliği Üzerine Güncel Araştırmalar, 2018

Bu çalışma 2018 yılında düzenlenen 1. Turizm Rehberliği Kongresinde Bildiri olarak sunulmuş ve kongre bildirilerinin yer aldığı Turist Rehberliği Üzerine Güncel Araştırmalar kitabında bölüm olarak yayınlanmıştır. ÖZET Somut Olmayan Kültürel Miras (SOKÜM), toplulukların, grupların ve kimi durumlarda bireylerin kültürel miraslarının bir parçası olarak tanımladıkları uygulamalar, temsiller, anlatımlar, bilgiler, beceriler ve bunlara ilişkin araçlar, gereçler ve kültürel mekanlar olarak tanımlanmaktadır (UNESCO, 2003). Gelenekler, kıyafetler, el sanatları, mutfak kültürü, oyunlar gibi pek çok unsur SOKÜM tanımı kapsamında girmektedir. Turist rehberleri meslekleri gereği destinasyonda yaşanan kültürel değerleri turistlere aktarmakla sorumlu olan kişilerdir. Gerek kendi aktarımları ve gerekse destinasyonda yer alan olumlu veya olumsuz uygulamaların gözlemlenmesi ve değerlendirilmesi açısından turist rehberleri önemli bir meslek grubunu oluşturmaktadır. Bu çalışma SOKÜM unsurlarının aktarılması ve korunmasında yaşanan sorunların ve çözüm önerilerinin turist rehberleri tarafından değerlendirilmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla nitel araştırma yöntemlerinden açık uçlu soru formu tekniğine başvurulmuş ve 18 turist rehberine oluşturulan soru formu gönderilmiştir. Araştırmada genel olarak; SOKÜM konusunda turist rehberliği eğitiminde daha çok yer verilmesi gerektiği, gastronominin en çok ilgi gören SOKÜM unsuru olduğu, SOKÜM unsurlarının aktarılmasında kültürün metalaşmasının en önemli problemlerden biri olduğu sonuçlarına varılmıştır.

Turkish Studies, 2023

Although there are many hypothetical studies and suggestions regarding the introduction of the site and the visitor experience, the number of practical examples on this subject is few. Agora of Smyrna, located within the borders of Konak District of Izmir Province, welcomes thousands of visitors every year with the effect of its convenient urban location, and this number continues to increase each year. Various projects are being prepared to increase the visitor experience in the Smyrna Agora, it is aimed to introduce the area and to provide information about the history and archeology of Smyrna/İzmir for visitors of all ages. Within the scope of the 'Heritage Alive' project carried out by the İzmir Association for the Protection and Development of Urban Values (Kentimiz İzmir) and completed in 2022, various practices were carried out to increase the visitor experience and to produce innovative promotional-interpretation tools in the focus of the Agora of Smyrna. In this study, national and international practices on the subject were examined, and the role of the vehicles produced within the scope of the 'Heritage Alive' project in the promotion of the Agora of Smyrna was emphasized. Within the scope of the project, the outputs related to the contribution of innovative heritage tools developed with international partners to the visitor experience and international recognition in the Smyrna Agora were evaluated. At this point, the steps followed in order to convey the connection between the physical visibility of cultural assets in archaeological sites and what they represent to the visitor in a simple way while preserving their integrity are introduced. In recent years, it has been defined how digital applications and program outputs, which are defined only through museums with different approaches, can be constructed at a site with a holistic perspective.