Açık Maden İşletmelerinde İnsansız Hava Aracı (İHA) Uygulamaları

Millî Güvenlik ve Askerî Bilimler Akademik Dergisi, 2014

21. yüzyılın ilk yarısındaki belirsizlik ve bilinmeyen odaklı güvenlik ortamında küresel iklim değişikliği, doğal ve insan kaynaklı afetler, su sorunu, enerji sorunu, gıda sorunu, nüfus artışı, göç ve gelir dağılımı dengesizliği gibi hususların potansiyel risk sahaları olması beklenmektedir. Muhtemel tehlikelere yönelik risklerin kontrol edilmesi amacıyla gerçekleştirilecek uygulamalar kapsamında, dünya genelinde her yıl daha fazla kullanım örnekleri görülmekte olan İnsansız Hava Aracı (İHA) sistemleri, uygun çözümler sunabilme imkânına sahiptir. İHA sistemleri 2000'li yılların başından itibaren hızla yayılmış, sistemlerin sayısı ve çeşitleri artarken paralel olarak kabiliyetleri de oldukça gelişmiş ve askerî güvenlik ortamına yeni bir anlayış getirmiştir. Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu (ICAO), ABD ve Avrupa Birliği liderliğinde yürütülen çalışmalar sonucunda, hâlihazırda her geçen gün daha fazla sayıda görülmekte olan sivil ve ticari İHA uygulamalarının 2020'li yıllarda oldukça yaygınlaşacağı öngörülmektedir.

CAMRY 2 Ⅰ：Ｔ-ＴＰＳ'in Hedeflediği Şirket Görüntüsü ・Ｔ-ＴＰＳ uygulayan şirketlerde kaizen aktiviteleri neticesinde tüm şirket çalışanlarının becerileri ve isteklerinin artması neticesinde şirketin iş sonuçları gelişir(üretkenlik, kalite, karlılık) İş ortamındaki problemleri düzenli olarak tespit edip iyileştirebilen insan kaynağından çokça bulunması sayesinde sonuç alınır. ・Şirketin insana bağlı kazancı ＝Σ(İşçi＋yönetici )×(çalışanın becerisi)×(hevesi arttırmaya yönelik kararlılık) ・ Şirketin öz varlığı ＝ Şirketin beşeri sonuçları + varlık-borçlar ・İyi şirket nedir? ・Kaizenin sınırı yoktur sürekli devam eder ・Kaizenlerin sürekli birikmesiyle mali iyileşmeler ölçülebilir hale gelir ・Kârın sürekliliğiyle şirket devamlı gelişir 2

ÖZET Günümüzde birçok meslek disiplini hızlı, hassas ve detaylı üretilen haritalara ve bu haritalardan üretilen verilere ihtiyaç duymaktadır. Bu ihtiyaç, uzaktan algılama ve fotogrametrik algılayıcı sistemler kullanılarak başarılı bir şekilde elde edilmektedir. Gelişen teknoloji ile beraber son zamanlarda, yeni bir algılayıcı platform olan insansız hava araçları (İHA), fotogrametri ve uzaktan algılama amacıyla kendisine birçok kullanım alanı bulmuştur. Bu araçlar, özellikle küçük alanları içeren çalışmalarda hızlı, hassas, düşük maliyetli ve tekrarlı ölçü elde etme özelliklerinden dolayı, arkeoloji ve kültürel mirasın belgelenmesi, büyük ölçekli harita yapımı, tarımsal uygulamalar ve afet yönetimi gibi birçok alanda kullanılmaya başlanmıştır. Bu çalışmada insansız hava araçlarının fotogrametri ve uzaktan algılama amaçlı kullanım olanakları incelenmiştir. Bu kapsamda bu araçların hangi alanlarda kullanıldığı, veri toplama ve üretimi yöntemleri anlatılmıştır. Ayrıca gelecekte insansız hava araçlarının kullanım alanları ile ilgili beklentiler sunulmuştur. ABSTRACT UNMANNED AERIAL VEHICLES USAGE AREAS AND FUTURE EXPECTATIONS Nowadays many professional disciplines require fast, accurate and detailed maps, and require the data which are produced from these maps. These require can successfully achieve by remote sensing and using photogrammetric sensor systems. In recent times, along with the developing technology, a new sensor platform unmanned aerial vehicles (UAV) has found many usage area in photogrammetry and remote sensing. These vehicles has been used in many areas such as archeology and documentation of cultural heritage, large-scale maps, agricultural practices, disaster management and especially in small area studies, due to properties to obtain fast, accurate, low-cost and repetitive measurements. In this study; unmanned aerial vehicles usage possibilities were investigated in photogrammetry and remote sensing. In this context, usage areas of these vehicles, data acquisition and data production methods are described. In addition, expectations about the future usage areas of unmanned aerial vehicles are presented. 1. GİRİŞ Günümüzde birçok alanda, uzaktan algılama ve fotogrametri teknikleri ile üretilen veriler kullanılmaktadır. Gelişen teknolojilerle birlikte uzaktan algılama, fotogrametrik algılayıcılar ve taşıma platformları hızlı bir şekilde değişmekte ve gelişmektedir. Helikopter, uçak ve uydular gibi birçok taşıyıcı platform amaçlarına uygun olarak yeryüzüne ait görüntülerin elde edilmesi için başarılı bir şekilde kullanılmaktadır. Ancak küçük alanlar söz konusu olduğunda bu tür insanlı taşıyıcı platformlar ve uydular ile veri toplamada bazı sorunlar ile karşılaşılmaktadır. Bu sorunları şu şekilde sıralamak mümkün olmaktadır (Zongjian, L., 2008; Eisenbeiss, H., 2009).  Uydular ve uçaklar yüksek fırlatma ve uçuş maliyetine sahiptir. Bundan dolayı bu araçlardan elde edilen görüntü ve fotoğraflar çok pahalıdır.  Uydular çalışma alanı üzerinden sınırlı sayıda, belirli gün ve saatlerde geçmekte, istenildiği zaman tekrarlı uçuş yaptırılamamaktadır. Bundan dolayı istenildiği zaman anlık veri elde etme imkanı olmamaktadır. Benzer şekilde uçaklar ancak belirlenen bir zamanda sınırlı sayıda uçuş yapabilmekte, aynı alanın tekrarlı uçuşu çok büyük maliyetleri ortaya çıkarmaktadır.  Hava koşulları, uydu ve uçakların görüntü alabilmesi için çok önemlidir. Özellikle bulutlu havalarda uydulardan ve uçaklardan elde edilen görüntüler küçük alanlarda büyük sıkıntılar ortaya çıkarmaktadır.

Gömülü sığ (0-70 m. arası derinlikteki) madenlerin haritalanmasında yüksek çözünürlüklü yeraltı verisi alınmasına olanak sağlayan Yeraltı Radarı (GPR) teknolojisi, madenlerin derinlik, geometri, sınır ve istenildiğinde hacimlerinin hesaplanmasında standart bir jeofizik yöntem haline gelmektedir. Gerek ülkemizde gerekse dünyada gerçekleştirilen çok sayıda çalışmada, yeraltı madenlerinin haritalanmasında GPR yönteminin metamorfik, magmatik ve sedimanter ortamlarda yüksek oranda başarılı sonuçlar verdiği kanıtlanmıştır. Bu makalede GPR’ın krom ve kömür madenlerinin ayrıntılı haritalanmasındaki kullanımı Türkiye’den örneklerle anlatılmaktadır.

Öz İlerleyen teknolojik gelişmelere paralel olarak İnsansız Hava Aracı (İHA) sistemlerinin kullanım sahası her geçen gün artmaktadır. Sadece savunma sektöründe değil sivil alanda da İHA kullanımına olan ilgi ve talep çoğalmıştır. Ancak yapısal olarak insanlı hava araçlarından farklı olmaları sebebiyle İHA'ların kullanımında çeşitli problemlerle karşılaşılmaktadır. Sonuç olarak İHA sistemlerinin hukuki bir zeminde kullanımına yönelik tartışmalar doğmaya başlamış ve hukuki açıdan bir sorunsalın varlığı ortaya çıkmıştır. Bu bağlamda makalede, İHA'lara ilişkin henüz tam olarak oluşmamış olan kapsayıcı hukuki düzenlemelerin bir an önce sonuçlandırılmasına ihtiyaç olduğu savunulmaktadır. Çalışmanın amacı sivil maksatlı İHA kullanımı tartışmalarını hukuki bağlamda irdelemektir. Bunun için öncelikle İHA sisteminin ne olduğundan bahsedilerek İHA kullanımının hukuki sorunsalı tartışılacaktır. Akabinde uluslararası ve ulusal hukuki düzenlemelerin kapsamı incelenecek ve son olarak da sınırlı ölçekte sivil İHA kullanımına yönelik uygulanabilirliği olası düzenleyici bir konsept önerisinde bulunulacaktır.

Istanbul University - DergiPark, 2021

Özet Covid-19, küresel işgücü piyasalarının zayıf noktalarını açığa çıkarmaktadır. Her ölçekteki madencilik şirketi, pandemi sürecinde işçileri evde kalmaya zorlamakta, faaliyetlerini radikal bir şekilde yavaşlatmakta hatta kimi madencilik şirketi ise faaliyetini sonlandırmaktadır. Yeni teknolojiler ve internet bağlantısı birçok sektördeki çalışanın uzaktan çalışmasına izin verirken, bu seçenek tüm ekonomik sektörler veya şirketler için geçerli değildir. Ulusal karantina kısıtlamaları yürürlüğe girdikçe madencilik operasyonlarının azalması nedeniyle işçiler madenlerde ve madencilik süreçlerinde geçici olarak işten çıkarılmaktadır. İster büyük ölçekli ister küçük ölçekli olsun madencilik şirketleri ülkenin milli gelirine önemli ölçüde katkı sağlamaktadır. Bu nedenle pandemi ile mücadelede madencilik şirketlerinin çıkış yolu arayışı devam etmektedir. Bu çalışmada, yeraltı maden işletmelerinde pandemi sürecini maden şirketlerinin ve işçilerinin en az zararla atlatması ve Covid-19 hastalığından korunmaları içi bir hibrit risk yöntemi önerilmiştir. Bu yöntem endüstriyel faaliyetlerde en çok tercih edilen ve kullanılan kontrol listesi yöntemi ve Fine Kinney risk metodunun entegrasyonuna dayanmaktadır. Bu yöntemlerin oluşturulması ve risklerin tespit edilmesi, tehlikelerin belirlenmesi ve çözüm önerilerinin sunulması konusunda yeraltı maden işçilerinden yönetim ekibine, iş güvenliği uzmanından işyeri hekimine kadar çok katılımlı bir ekip oluşturulmuştur. Covid-19'un yeraltı madencilik faaliyetleri üzerindeki etkisi hibrit risk yöntemi sonuçları ve oluşturulan güçlü ve deneyimli ekip sayesinde daha iyi analiz edilmiş ve ortaya çıkarılmıştır. Toplam 30 adet kontrol listesi maddesi ve 1 adet yüksek, 9 adet belirgin risk, 7 adet orta dereceli risk ve 1 adet çok hafif risk tespit edilmiştir. Alına önlemler ve gerekli tedbirler sonucunda söz konusu riskler azaltılmıştır ve Covid-19'la mücadelede işveren ve işçilere tavsiyelerde bulunulmuştur.

International Journal of Innovative Engineering Applications

Maden sahalarında yerinde hacim ve kazı sonrası kabarma faktörünü doğru bir şekilde belirlemek için bir çözüm bulmak, sektördeki zorluklardan biridir. Bu değerler yükleyici kova büyüklüğü seçiminden ekipman kapasitelerinin belirlenmesine, pasa döküm ve cevher stok alanlarının boyutlandırılmasına kadar birçok mühendislik hesaplamalarında gerekli ve önemli parametrelerdir. Bu çalışmada, madencilik faaliyetlerinin detaylı planlanması ve projelendirilmesinde birçok hesaplamada değişken olarak kullanılan yerinde hacim, birim hacim ağırlık ve kabarma faktörünün İHA fotogrametrisiyle belirlenmesi yeni bir yaklaşım olarak sunulmuştur.

Akıllı ulaşım sistemleri ve uygulamaları dergisi, 2022

Teknolojik gelişmelerle birlikte son dönemlerde insansız hava araçları (İHA) alanında önemli gelişmeler ve uygulamalar yaşanmaktadır. Özellikle askeri alanda çok fazla kullanılan İHA'ların ticari hayata adaptasyonu hızlı bir şekilde gerçekleşmektedir. Askeri gözetim ve izleme, telekomünikasyon, sağlık ve kurtarma operasyonları gibi çeşitli uygulamalarda büyük başarılar elde etmeye yardımcı olan İHA'lar dronelar aracılığıyla lojistik operasyonlarda da aktif rol almaya başlamışlardır. E-ticaretin günlük yaşama çok fazla entegre olması lojistik operasyonlarda yenilikçi çözümlere duyulan ihtiyacı da arttırmıştır. Bu kapsamda işletmeler müşteri taleplerine kesintisiz ve hızlı cevap verebilmek için drone taşımacılığını tercih etmeye başlamışlardır. Drone taşımacılığıyla birlikte erişimin zor olduğu, trafik sıkışıklığının yoğun olduğu ve henüz altyapı eksikliklerin tamamlanmadığı lokasyonlara da sevkiyat gerçekleştirilme imkânı doğmuştur. İlgili literatür incelendiğinde, son yıllarda uygulanan bu taşımacılık faaliyetinin incelenmesine yönelik çalışmaların kısıtlı olduğu görülmektedir. Bu çalışmada drone taşımacılığı ile ilgili kavramsal çerçeve anlatılarak, lojistik işletmelerindeki kullanımı uygulamalarıyla birlikte ele alınmıştır. Keşfedici bu araştırma aracılığıyla literatürdeki eksikliklerin giderilmesi hedeflenmiştir. Bu çalışma akademisyenler için drone taşımacılığının sektöre olan yansımalarını gösterirken, uygulamacılar için ise bir vizyon belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırma sonucunda drone taşımacılığının henüz yeni geliştirilen bir süreç olmasına rağmen lojistik işletmelerinde ve operasyonlarında kullanımının hızla arttığı ve yakın gelecekte de önemini arttıracağı tespit edilmiştir.

İHA Destekli İKA, 2019

İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Mühendislik Fakültesi Bitirme Projesi (Hediye Yağmur ÇİFTÇİ-Berkan BOSTANCI)

Bu bildiri heyelanların izlenmesinde insansız hava araçlarından (İHA) elde edilen yüksek çözünürlüklü verilerin kullanılmasında yöntem ve metotların araştırılmasını kapsamaktadır. İHA’lar ile elde edilen yüksek çözünürlüklü verilerin deformasyon analizleri kullanılarak heyelanların hareketlerinin izlenmesini, boyutlarını ve hacimsel olarak hareket eden kütle karakteristiğini ortaya çıkarılmasındaki araştırmalarda kullanılmaktadır. Bu çalışmada Konya, Taşkent ilçesinde bir bölgede meydana gelen heyelan alanındaki araştırmalar yer almaktadır.

Sondaj verilerinin işlenmesi, katı model, blok model oluşturulması ve rezerv hesaplama işlemleri için NETPRO/Mine yazılımı kullanılacaktır. 2.1 Sondaj Verilerinin Değerlendirilmesi Altın cevherinin tespit edilmesi ve özelliklerinin saptanması amacıyla 21021.27 m uzunluğunda 78 adet sondaj çalışması yapılmıştır. Sondajlardan elde edilen verilerde bu bölgede kuvars, kireçtaşı, granit ve andezit gibi formasyonlar tespit edilmiştir. Sondaj verileri Çizelge 2.1'de, NETPRO/Mine üzerinde elde edilen sondaj görünümü ise Şekil 2.1'de verilmiştir.

2016

Bu calisma Silopi (Harbul-Uc Kardesler) asfaltit filonunun Micromine Madencilik tasarim programi kullanilarak yatirimlarin ekonomikligini belirleyen projelendirmeyi ve bunun isiginda acik isletme uretim yontemi ile sahanin modellenmesini icermektedir. Projelendirme asamasinda gunumuzde gelismekte olan paket programlarin uc boyutlu modellemedeki basarisi, yatirimlarin daha dogru yapilmasi, uygun uretim yontemlerinin uygulanmasi asamasinda risklerin minimize edilmesi daha kolay hale gelmistir

İnsansız Hava Aracı (İHA) sistemi; temel olarak yer kontrol istasyonu (YKİ) hava aracından (HA) oluşmaktadır. YKİ’de bulunan bilgisayar içinde koşan YKİ yazılımı sayesinde Yer Veri Terminali (YVT) aracılığıyla HA ile kablosuz iletişim sağlanır. HA’nda bulunan Hava Veri Terminali (HVT) aracılığıyla alınan komutlar Uçuş Kontrol Sistemine (UKS) ve Görev Kontrol Bilgisayarına (GKB) aktararılarak otonom uçuş gerçekleştirilir. YKİ’de bulunan RC kumanda ile İHA, UKS devrede olmadan elle uzaktan komutalı olarak kullanılabilir. Ayrıca, ihtiyaca yönelik olarak HA’na yerleştirilmiş olan faydalı yüklerin (FY) kontrolü ve FY verilerin değerlendirmesi de YKİ üzerinden yapılmaktadır.