İslam Çevre Hukuku

Journal of social and humanities sciences research, 2020

İslâm Hukukunun klasik kaynaklarında günümüz şekliyle sistematik bir çevre hukukundan söz etmek mümkün olmamakla beraber çevre hukukuna zemin teşkil edecek Kur'an ve sünnette genel ilkeler mevcuttur. İslâm hukukunun temel kaynağı Kur'an-ı Kerim'de çevre koruma bilincini sağlayan birçok âyet vardır. Hz. Peygamber'in Sünnetinde de hem fiili hem de kavli birçok hadis yer almaktadır. Kur'an ve Sünnette yer alan ilke ve esaslar, Müslümanlara çevre bilinci hususunda önemli bir sorumluluk yüklemektedir. Bu bakımdan çevre kaynaklarının sürdürülebilirliğinin sağlanması, insanların ihtiyaçlarını temin gayesiyle yaratılan çevrenin bütün ögeleriyle korunması da hayati derecede önem arz etmektedir. Çevre ile ilgili uluslararası düzenlemelerin olmadığı hatta gündem bile yapılmadığı dönemlerde İslam âlimlerinin çevre korumaya dair evrensel nitelikli görüş beyan etmeleri fıkıh mirası açısından ileri bir aşama olarak kayda değerdir.

Environment means everything that related to human. In another point of view, we can describe all the creatures including humans as environment. It has been requested from human beings to act in accordance with certain rules when sending to the world and relations with the rest of creation is based on a certain system. Thus, there have been necessary duties and responsibilities for all creatures and environment including primarily stray non-created human especially himself. In other words, the environment has right on him. In this study, we will discuss the essence of the right environment as seen rights in Islamic law. We will consider where this right stands for the right theory of Islamic law under the methods of Islamic law. Çevre, insanın ilişki hâlinde olduğu her şey anlamına gelmektedir. Başka bir bakış açısıyla ise kendisinin de dâhil olduğu tüm mahlukatı çevre olarak adlandırabiliriz. İnsanoğlu dünyaya gönderilirken belli kurallar çerçevesinde hareket etmesi istenmiş, diğer mahlukatla ilişkisi belli bir sistem üzerine oturtulmuştur. Böylelikle başıboş yaratılmayan insanın başta kendisi olmak üzere tüm mahlukata veya çevreye ilişkin yerine getirmesi gerekli görev ve sorumlulukları bulunmaktadır. Diğer bir deyişle çevrenin onun üzerinde hakkı bulunmaktadır. Bu çalışmamızda İslam hukukunda hak olarak görülen çevre hakkının mahiyetini tartışacağız. Bu hakkın İslam hukukunun hak nazariyesi içerisinde nerede durduğunu İslam hukuk usulu çerçevesinde ele alacağız.

BEYTULHIKME An International Journal of Philosophy , 2022

Şehirler, ormanlar, denizler ve gökyüzünün oluşturduğu insanı kuşatan varlık dünyasına çevre denilmektedir. Bu mekanlar insan gibi tüm canlıların yaşam alanıdır. İnsan bu alanların bir parçası olmasına rağmen zamanla buralara zarar vermeye başladı. Teknik ilerlemeye paralel olarak ağaçlar kesildi, toprak ve sular kirlendi ve gökyüzü zehirlenmeye başladı. Çevre sorunları insanın ve tüm canlı türlerinin geleceğini yok etmeye başladı. Bu sebeple düşünürler yaşanan bu sorunların üstesinden gelmek için çözüm üretmeye başladılar. Bu amaçla yeni çevre kuramları ve çevre ahlakı ilkeleri geliştirdiler. Bu süreçte şüphesiz insanlığa yol gösteren ve evrensellik iddiasında bulunan İslam inancının da yaşanan sorunlara yönelik çözüm önerileri de bulunmaktadır. Gerek Kuran-ı Kerim’de ve gerekse Hz. Muhammed’in yaşamında çevre önemli bir yere sahipti. Ancak dönemleri itibariyle yıkıcı çevre felaketleri olmadığı için İslam alimleri konuya yönelik sistematik bir söylemde bulunmadılar. Ancak bugün Müslümanların çevreye nasıl bakmaları gerektiğine dair sistematik bir çevre kuramı oluşturma zorunluluğu doğmuştur. Çünkü birçok akademik sirkülerde İslam dininin çevre ilkeleri sıklıkla sorulmaktadır. İşte biz bu makalede İslam çevre ahlakına dair bir yöntem ve kuram geliştirme denemesinde bulunacağız. İddiamız görece olup bu konuda çalışma yapmak isteyen bilim insanlarına perspektif sunma amacı taşımaktadır.

Darulhadis, 2022

Today, the environment is one of the most talked about, problems revealed and solutions proposed. The environment is the physical, biological, social, economic and culturel environment in which people and other living things maintain their relationships and interact with each other throughout their lives. Sustaining a healthy life is only possible with a healthy environment. Everyone has the right to live in a healthy and balanced environment. Developing the environment, protecting environmental health and preventing environmental pollution is a constitutional duty of citizens as well as the state. Considering that environmental pollution has reached critical dimensions in the last 50 years, the debates on whether we are the couse or not, should be put aside, and necessary precautions, especially education and awareness raising, should be taken urgently to create a healthy and clean environment and to hand it over to new generations. It is accepted that religious rules, etiquette rules, costomary rules, moral rules and legal rules, are among the rules that ensure the social order. Although the impact and sanction of each of these rules on the individual and society is different, none of them can be completely ignored. In this context, some studies have been carried out considering the effect of religions on creating environmental awareness. Islamic Law is the science that regulates the individual and his creater, the individual and the other individuals, the individual and the society/state, and finally the intersatate rights and duties. In this study, Islamic Environmental Law will be tried to be grounded within the framework of the concept of harîm, which means ‘‘forbidden, protected, untouched, respected.’’

Çevre, organizmaların hayatı, gelişmesi ve etkileşim içerisinde bulundukları harici şartların bütünü anlamına gelir. 1 Biyolojik sistem içerisinde varlığını sürdüren ve bunların çevre ile etkileşiminin tamamı ekasistem olarak isimlendirilir. 2 Canlı organizmalar ile bunların hayat kaynağı olan maddeler ve büyük ölçüde gıda, su ve hava gibi şeyler arasındaki bağlantı onların varlıklarının devamını sağlar. Örneğin bir insan bünyesi asgari doğal çevreden alınan 30 elementten oluşmaktadır. 3 Bu nedenle insan, hayvan ve bitkiler alemindeki canlılar için sürekli temiz hava, bozulmamış gıda, kirletilmemiş su ve diğer yaşam koşullarını sağlamak, dengeli ve ahenkli bir harmoni oluşturmak yaratılışın usta bir mimarı olan insan için temel bir gerekliliktir.

2016

Islâm Ahlakcilarina gore insanin mutlulugu oncelikle insanin kendi kendisini tanimasina ve kendisiyle barisik olmasina baglidir. Akli diger kuvvelerine hakim ve boylece kendisini yonetebilen ve kendisiyle barisik olan insan, etrafindaki canli cansiz diger butun varliklarla ve dolayisiyla Allah ile de barisik olan insandir. Insanin mutlulugu, dogal yapisina uygun davranmasina baglidir. Dogal bir cevrenin varligi elbette insanin tabiatina uygun hareket etmesine yardimci olacaktir. Bu makalenin amaci Islam ahlak ogretisinde cevre bilincinin varligini gostermektir.

İslam Hukuku

Birey ve Toplum, 2012

İslam’a göre evren, ilahî irade ve kudretin eseridir. Allah’ın varlık ve yüceliğinin delilidir. Bu nedenle de o bir değere sahiptir. Ayrıca, yeryüzü ilahî imtihan ortamıdır. Bu nedenle insan, tüm varlıklara karşı sorumluluk bilinciyle yakalaşmalı, doğal düzeni korumalıdır. Yeryüzünü daha güzel hale getirmek için de çaba sarf etmelidir. İslam’da sadaka kavramı, ekolojik bir boyuta da sahiptir. İslam dini, tüm canlılara karşı merhametli olmayı teşvik etmiş; doğaya zarar vermeyi, israfı ve çevreyi kirletmeyi yasaklamıştır. Anahtar kelimeler: Çevre, doğa, insan, Allah, ilahî sıfatlar hikmet, değer, ahlak, uyum, sorumluluk Abstract “Reflections of Islamic Eco-Theology to Practices: Ecological Ethics” According to Islam, the universe is reflections of Devine will potency, power and other attributes. It is proof of God existence and excellence. Do, it has a theological value. Besides, the all earth is a field of the Devine exam. It is entrusted to man. So, human being must behave toward all creatures in sense of responsibility and he must preserve and watch over the natural order. Besides, he must endeavor to beautify the world. Besides, it has forbidden to damage to nature, to waste and to pollute the nature. Islamic comprehension of alms has an ecological dimension. Islam has ordered man to do all creatures a kindness and to have mercy on them. Keywords: Environment, nature, human being, God, Devine attributes, hikmah, value, ethics, harmony, charge

Journal of Turkish Studies, 2014

It seems that the environmental education aspect of Islam is not so much expressed and not found too much voice, eventhough Islam's relation with the environment is scientifically quite explained in papers presented in the "International Environment and Religion" Symposium,