Osman Kapani (1915-1981

Atatürk Ansiklopedisi, 2023

https://ataturkansiklopedisi.gov.tr/bilgi/huseyin-nail-kubali-1903-1981/

OSMANLI DEVLETİ’NİN SON DÖNEMİNDE VAN’DA BASIN (1908-1915)

Koso vo was a part of rite 0110111011 Empire ji"0111 15th ce11tu1J' to 20th ce11twy Th e blood vengeance was co111mo11 among Albanians. particularly Koso vons. 111 th e last quarter of 19th cent111J1, A bdiillw111id 11 took measures to pro vide peace and security. Th e establishment of the Commission f or Blood Peace was one of these measures. Although he did his best to eliminate th e problem he was 11ot .1 ·uccessji.d. Th e .fight against of blood f euds kept 011 the period of the Sultan Reshad. Wh en Kosovo came out of sovereig nty of Ottomans, blood(euds was still active. Key11 1 or<ls: Th e Albanians, Kosova, blood f euds, Co111111issions f or Blood Peace, A bdalha111id 11. Kan davalan insanhk tarihi kadar eski sosyolojik bir olgudur. insanlar kendilerine ve yakmlanna kar~1 yap1lan koti.i muameleleri , yeterli ve etkili hukuki yaptmmlarm bulunmad1g1 donem ve yerlerde kendi yontemleriyle cezaland1rmaya 9al1~m1~lard1r. Yakmlanm kaybeden insanlar o<; alma duygusuna kapilarak oldi.irenin bir yakmma zarar vermeyi rahatlama nedeni say1rn~lard1r. insanl1gm ilk donemlerinden bu yana varhg1 bilinen kan davalannm kapsam1, 9er9evesi ve infaz ~ekli toplumdan topluma farkhhk gostermekle birlikte; gene! olarak bu olgu, hayata ve vi.icut bi.iti.inli.igi.ine kar~1 i~lenen kas1th 88 A. OLMEZ sui;:lan kapsa m1~tir 1 • Baz1 toplumlarda sadece oldlirme olaylanm is;ermekle birlikte, baz1 toplumlarda yaralamalan da kapsam1~t1r. Kan davalanyla ilgili tarihteki ilk metinlerden birisi Mezepotamya 'da gori.ilen Hammurabi Kanunlan'dtr. Babil Krah Hammurabi (M.6. 1795-1750) kana kan, gaze gaz prensibini getirerek k1sas uygulamas1111 kat1 bir ~e kilde kanunla~hrm1~t1r. Bat1da kan davalanna ait ilk metinler ise, Batt edebiyatmm ilk onemli eserlerinden olan ilyada ' da yer ahrn~t1r. M.6. 15 ve 12 yi.izy1llarda Truva'nm altmc1 katmamnda ya~and1g1 di.i~i.ini.il e n mitolojik efsaneye gore, Achilles'in 9ok sevdi gi Patroclus'un intikamm1 almas1111 anlatan yaz1lar Bah di.inyasmda kan davalanyla ilgili ilk metinlerdir 2 • Bunlarm d1~111da Gronland'da Avustralya'da ve Arap Yanmadas1 'nda ve diinyanm pek c;ok yerinde de kan davalanna ait omeklcr bulmak milmki.indi.ir 3 . Ds: semavi dinde kabileler arasmda kan davalarma doni.i~ecek 9atJ~malar reddedilmekle beraber, k1sas uygu lamas1 hukukl bir metin olarak ele ahnm1~tir. Tevrat'ta adam oldi.inne ve yaralama ile sonui;:lanan mi.iessir fiiller cana can, gaze goz, di. ye di:), ayaga ayak, yamga yamk, yaraya yara ~eklinde k1 sasla ceza landmlmas1 ongori.ilmi.i~ti.ir 4 . Ancak, su9un ~ahsiligi esas almarak, maktuliln yakmlarmm sadece katili oldi.irebilecegi ilkesi belirlenmi~t ir. H1ri stiyanl1k'ta, Tevrat'm bu hukmii kaldmlmamakla birlikte, affetme erdemli bir davran1~ olarak sunulmu~tur. islam da ise maktuliin velisine k1sas isteme hakk1 verilmi~tir. Bunun yanmda, maktuli.in velisinin katili affetmesi ya da hataen oldurmelerde di yet uygulamas1 getirilmi~tir 5 . islam hukuku k1sas1 bir hak olarak * Yrd . 009. Dr. Harran Oniversitesi Fen-Edcbiyat Fakliltcsi Tarih Bolumli Ogrctim Oycsi. ademo [email protected]. $amil Dagc1, "K 1sas", TDViA. , C. 25, Ankara, 2002, s.488 . J. Gwyn Griffiths, The Divine Verdict: A Study of Divine Judgement in the Ancient l~cligions, Swansea, Brill , 1989, s.90. Bu 9er9evedc, Mezopotamya'da, Babil Kralt Hammurabi, kan davalann1 yasal bir konu halin c gctircrek evi yakilarak sahibi11in <;oc11gu o/chiriiliirse, evi yaka11111 da r;ocug11111111 oldiin:ilebilecegil1i kabul ctmi~tir. Gronland'da bir adamtn oldurulmcsi; katilin 9ocuklann111 ya da yaktn akrabalartndan biri sinin oldurulmesini gerektirirdi . $ayet bunlar yoksa katilin kom~usu oldurlillirdu. Arap ulkclerindc de su9u isleycn in yerine erkck kardc~lerin oldurulmesi gc lenek halin c ge lmi~ti . (Rouscled Marcel , Adalct Tarihi, <;cv.: Adnan Ccmgi l, Istanbul, 1963, s.6). Eski A/lit , 21. Bab, 23-25. Dagc1 , a.g.m., s.489. OSMAN LI DEVL ETi'NiN KOSOVA 'DA KAN DAVALARINI ONLEME <";ALISMALARI 89 kabul etmekle beraber, affetmeyi tavsiye ederek diyet uygulamasm1 hukukl 9ozi.imlerin biri si haline getirmi~tir 6 . Kan davalannm yaygm oldugu topluluklardan birisi de Arnavutlard1r. Arnavutlar, eski Arnavut gelenekleri arasmdan si.izi.ili.ip geldigini di.i~i.indi.ikleri Lek Dokakin 7 'e samimi sadakat gostererek uymaya 9ah~m1~lard1r 8 . Esasen Lek Dokakin, sadece kan davalanrn dilzenleyen bir metin olarak degil, ayni zamanda Arnavutlann ya~am alanlarmm pek 9ok boyutunu belirleyen bir metin olmu~tur. Genellikle da glarda ya~ayan Arnavutlar arasmda Dokakin, kutsal bir metin gibi goriilmi.i~ti.ir. Hatta. Arnavutlarm 15 . yi.izyildan itibaren Hiristiyan ve Milslilman olmalan bile onlann Lek Dokakin 'e duyduklan saygilanm azaltmam1~l!r 9 . Dokakin 'e en 9ok Kosova ve havalisinde, Malisorler'de, Debre ' de, Mat 'ta ve Le~ civannda sahip 91k1hm~tJr 1 0 . Dolay1s1yla kan davalannm da en 9ok gori.ildiigi.i yerler buralar olmu~tur.

2016

Tehcir yillari Osmanli’nin, ulke butunlugunu ve guvenligini tehdit eden gruplardan arinmasi adina Turkiye tarihinde bir donum noktasi oldu. 19. yuzyilin ilk ceyreginden itibaren Ermeni ayaklanmalarini engellemek icin, Ermeniler uzerinde her alanda yapici uygulamalara gidildi. Ermenilerin memuriyet kazanmasinin onundeki engeller tumuyle kaldirildi. Ust duzey memuriyetlerde, merkez teskilatinda, tercume odasinda gorev alan bircok Ermeni memur, ustlendikleri gorevleri cogu kez kotuye kullandi. 1913-1915 yilinda Trabzon bolgesinde ziraat mufettisligi gorevinde bulunan Osmanli’nin Ermeni vatandasi Nisan Antreasyan, 1916 yilinda taltif edilerek merkeze cekildi ve genel mufettislige terfi ettirildi. Uzman bir ziraatci olan Antreasyan, findik ziraati ve ticareti alaninda Osmanli ekonomisinin gelisimi icin bazi projeler iceren bir eser yazarak yayinladi. Osmanli yoneticileri, basarili ve kariyer sahibi Ermeni vatandaslarina karsi etnik kokenlerinden oturu herhangi bir dissallastirmada bulunm...

2015

The Name of the Thesis: Kili Fortress (1767-1792) Prepared by: IŞIK ERTEKİN In the second half of the 18th century, the reason of military defeats of Ottoman Empire was the lack of taking precautions in military modernisation. The Russo-Turkish war (1768-1774) and the Russo, Austro-Turkish war (1787-1792) has demonstrated this opinion has right sides. After 1711 Prut Campaing, Ottoman Empire could not win a victory over Russian Army except some local military successes and tried to restore its military weaknesses by reforms. However, these reforms could not help to gain back the classical era's glory. Defeats taken against Russia and Austria has been a cause of losing fortresses in Danube coasts one by one, to Russia. Although Ottoman Empire could preserve these fortresses for a while by diplomatic successes, it could not be possible to rebuild the long-term peace on these lands. Kili Fortress has been invaded and got back twice by Russia to Ottoman Empire. This thesis is composed of three parts except the introduction part. In the first part, the pre-conquest, the conquest and the post-conquest situatios of Kili, administrative, economic, geographic status and the transportation opportunities between Kili-the key of Danube-and Istanbul are tried to be discussed. In the second part, pre-Russo-Turkish war (1768-1774) status, the war, the capture of Kili by Russians and getting back to Ottoman control by the Treaty of Küçük Kaynarca, are tried to be exposed. In the third and last part, the fortification of Kili fortress after the Treaty of Küçük Kaynarca and pre-Russo, Austro-Turkish war (1787-1792), the war and the second capture of Kili by Russians are tried to be discussed.

Osmangazi tıp dergisi, 2023