Taberî’Ye Göre Kur’Ân’Daki̇ Ezdâd Keli̇meler

Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2019

Taberî’nin “el-Câmiu’l-beyân” Tefsirine Göre Kur’ân’daki Ezdâd Kelimeler/ Ezdād Words ın the Qur'an According to “al-Cāmiu’l-bayān” of Tabarī

Dokuz Eylül Ünivesitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2017

Nurullah DENİZER * ÖZ İnsan, doğası gereği merak eden, sorgulayan, bir bilginin hakikatini kabullenebilmek için ikna olması gereken ve bu konuda sürekli tatmin arayışı içerisinde bulunan bir varlıktır. Bu durumdan dinî bilgi de istisna değildir. İnsan vahiy ile kendisine bildirilen dinî bilgiler hususunda da sürekli bir merak ve onların hakikatini arayış içerisinde olmuştur. Dinî bilginin fizikî dünyaya dair yönü her devrin imkânları nispetince araştırılmış ve araştırılmaya devam etmektedir. Dinî bilginin metafizik yönü ise fizikî imkânlarla doğrulanabilir bir alan değildir. Dolayısıyla bu konular iman sahası içine girmektedir. Sağlam bir imanın, içerisinde şüphe barındırmaması beklenir. Bununla birlikte imanın bu seviyeye ulaşması sürecinde birey, inandığı konular hakkında şüphe içerisine düşebilir. Bu durumda şüphe; bireyin imanî meselelerde çıkmaza girmesine ve hatta imanını kaybetmesine sebep olabileceği gibi onu, kuşku duyduğu konuları araştırmaya sevk ederek imanda tahkik seviyesine de ulaştırabilir. Bu çalışmada öncelikle, Kur'ân-ı Kerîm'de şüphe anlamında kullanılan kavramlar ele alınacak, Kur'ân-ı Kerîm'de hangi konularda insanların şüpheye düştüğü değerlendirilecek ve Hz. Peygamber'in konu ile ilgili hadîs-i şerîflerinden de yararlanılarak şüphenin iman ile olan ilişkisi, Kur'ân-ı Kerîm ışığında ortaya konmaya çalışılacaktır.

2002

Kur'an'da Türkçe kelimelerin mevcut olduIuna dair dü ünceler önceleri mevcuttu ve Tanzimat'tan sonra bu konuda daha aç k fikirler ortaya konmaya ba lad. Cumhuriyet'in ilan ndan sonra konu hakk nda birkaç makale yaz ld. Bunlar bir yadan a r-Türkçeciler taraf ndan ileri sürülürken, bunlara kar t olanlar taraf ndan da onlar n fikirlerine kar makaleler kaleme al n yordu. 1 Antropolojide safl k kabul edilmediIi gibi dilbilimde de ar-dil kabul edilmez. Bütün rklar n kanlar az çok birbirine kar t I gibi, bütün dillerin kelimeleri de az çok birbirine geçmi tir. Türkçe'miz, oryantalistlerin taksimine göre, Dünya dilleri aras nda Ural-Altay dilleri grubuna baIl d r. Bu dillerin Altay kolundan doIup olu mu tur. Biz münaka alara girmeden konuya geçmek istiyoruz.

Dini araştırmalar, 2020

Kur'ân'daki kelimeler ayete ve bağlama göre farklı anlamlar kazanabilir. Ancak herhangi bir kelimeye tefsirlerde ve meallerde farklı anlamlar verilmesi, bazen ayetleri anlamayı zorlaştırmakta ve anlam karışıklıklarına yol açabilmektedir. Böyle bir probleme sebep olduğunu düşündüğümüz kelimelerden biri fuâddır. Bu çalışmada fuâd kelimesinin ayetlerdeki kullanımı incelerek kelimenin anlamına ulaşmak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, kelimenin sözlük anlamı araştırılmış ve ilgili ayetler bağlamıyla incelenmiştir. Sözlükler ve klasik tefsirlerin kaynak olarak kullanıldığı çalışmada deskriptif yöntem kullanılmıştır. Kaynaklarda daha çok kalp, beyin, akıl anlamları verilen fûad kelimesinin temelde bir duyu, yeti veya işlevi ifade ettiği kanaatine varılmıştır. Bu kelimenin algılama, idrak etme, düşünme, anlama, sezme gibi anlamlar içerdiği sonucuna ulaşılmıştır. Ancak ayetlerde, bahsi geçen yetilerin ait olduğu organa, mecaz yoluyla işaret edilmiş olması da mümkündür. Bu ise anlamayı zorlaştıran karışıklığın ortaya çıkma sebebidir. Çünkü fuâdın anlamı olarak sunduğumuz algılama, düşünme, akıl yürütme gibi işlevler beynin görevi olarak bilinse de Kur'ân bunların yeri olarak kalbi göstermiştir.

2020

Abū Manṣūr Muḥammad al-Māturīdī was a scholar who used the reason while evaluating Islamic tradition. His masterpiece Ta’wīlâtu’l-Qur’ân was also formed by this understanding. This caused the perception that alMāturīdī was standing at a distance from Sufism. This might stem from the inability to reconcile the concept of asceticism or Sufism and his rationalistic perspective. The fact that the symbolic / ishārī interpretations of verses by Sufis were not seen in al-Māturīdī strengthened this perception. Al-Māturīdī made an ishārī interpretation in his book for only one verse, but he reached that conclusion through the reason as well. On the other hand, he narrated some statements in his Ta’wīlât which were very similar to Sufi statements. For example, he mentioned some of the Sufi statements regarding being rich or poor, being patient or grateful, staying away from the evil in order to train the nafs and have an edge with the sultans. When compared to some scholars such as Qushayr (d...

Tarihî Türkçe Kur'an Tercümeleri Üzerine Araştırmalar, 2024

Bu çalışma, Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı, Türk Dili Bilim Dalında, “Eski Anadolu Türkçesi ile Yazılmış Satır arası Bir Kur’an Tercümesi (Gramer – Metin – Çeviri – Sözlük) (105b-170b)” ismiyle 1992’de yapılmış yüksek lisans tezinde (Delice, 1992) geçen fiilleri esas alarak çatı ve görüngü ulamını incelemektedir. Bu doğrultuda Türkiye Türkçesi yazı dilinin oluşumunu fiil işletme eklerinin oluşturduğu çatı ve görüngü bağlamıyla sorgulamayı ve bu ulamların söz dizimsel özelliklerini tespit etmeyi amaçlamaktadır.

Marife Dini Araştırmalar Dergisi, 2019

Kur'ân'da pek çok yemin ifadesi yer almaktadır. Tefsir tarihinin başlangıcından itibaren yazılan muhtelif eserlerde Ku'rân'da geçen yeminlere ilişkin bilgiler verilmesine rağmen konunun etraflıca incelenmediği ve üzerinde yeterince durulmadığı görülmektedir. Buna karşın oldukça erken dönemde yaşamış bir müfessir olan Mâtürîdî, Te'vîlâtü'l-Kur'ân adlı eserinde Kur'ân'da geçen yeminler üzerinde detaylı bir şekilde durmuş, söz konusu yeminlerin nasıl anlaşılması gerektiğine dair açıklamalar yapmıştır. Eserinde yeminleri farklı boyutlarıyla tahlil eden Mâtürîdî, konuyla ilgili bazı temel prensipler zikrederken zaman zaman özgün yorumlar da sunmuştur. Bu çalışma, Mâtürîdî'nin Kur'ân'daki yeminlerle ilgili görüş ve değerlendirmelerini ortaya koymayı hedeflemektedir.

Bayburt Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi

Bu makalede Zemahşerî ve Tabâtabâî’nin Kur’ân’da muhkem ve müteşâbihle ilgili görüşlerinin mukayesesi yapılmaktadır. Çalışmanın amacı, bu iki müfessirin muhkem ve müteşâbihle ilgili görüşlerini kıyaslamaktır. Araştırma, Zemahşerî ve Tabâtabâî’nin muhkem ve müteşâbih hakkındaki görüşleri ile sınırlı tutulmaktadır. Çalışma, nitel bilgi toplama yöntemlerinden yazılı doküman incelemesine dayanmaktadır. Bu kapsamda, literatür taramasından elde edilen veriler, bütüncül bir bakış açısıyla metin analizine tabi tutularak değerlendirilmektedir. Muhkem, “anlaşılmasına yönelik hiçbir şüphe olmayan ve herhangi bir açıklamaya gerek kalmadan kolaylıkla anlaşılan söz” demektir. Müteşâbih ise “birden fazla manaya ihtimali olan ve anlamlarını tespit etmek için başka karinelere ihtiyaç duyulan ifade” anlamına gelmektedir. Kur’ân’da muhkem ve müteşâbih kavramlarına işaret eden üç âyet bulunmaktadır. Bu çerçevede Âl-i ‘Imrân 3/7. âyet, Kur’ân âyetlerinin muhkem ve müteşâbih olmak üzere ikiye ayrıldığını...

tasavvufdergisi.net

Kur"an"a göre ideal anlamda iman irade, azm ve tevekküle dayanan imandır. Bunlar birbirlerini tamamlayan süreçlerdir. Bunlardan ilki iradedir; azm ve tevekkül ise bir irade doğrultusunda ortaya konulur. Birisi bir şeye inanır, bu hususta azm ortaya koyup Allah'a tevekkül gösterirse Allah o kişiyi mutlaka başarılı kılacak ve onun için imkânsız gibi görünen şeylerin gerçekleştiğini görecektir. Kur"an"da azm ve tevekkülden sonra bir mucizenin gerçekleşmesi, mucizenin de imkânsızın gerçekleşmesi olduğuna göre bununla büyük olasılıkla Kur"an bize azim ve tevekkülle önceleri imkânsız gibi görünen şeylerin birer normal iş gibi kolaylıkla vuku bulacağını kişi için her an bir mucizenin gerçekleşebileceği, olağanüstü bir kuvvetin zuhur edeceğinin mesajını vermektedir.