Instytucjonalizm historyczny w kontekście polityki społecznej

2020

Artykuł poświęcono polityce pamięci historycznej, która w ostatnich latach w coraz większym stopniu staje się narzędziem sprawowania władzy, na równi z działaniami gospodarczymi czy militarnymi. Na podstawie książki Zygmunta Baumana "Retrotopia" autor wskazuje, że zjawisko polityki pamięci historycznej, odwołujące się do przeszłości, buduje mityczną wizję świata przeszłego, który w rzeczywistości nigdy nie istniał. Projekt ten służy jednak władzy do budowania społeczeństwa podporządkowanego odgórnie przyjętej idei, zmierzającej do tworzenia świata jeżeli nie doskonałego, to przynajmniej – z założenia – lepszego. Poprzez cel, stosowanie narzędzi (media, techniki memoratywne, edukację) oraz stosunek do wspólnoty (paternalistyczny, nadopiekuńczy) polityka pamięci historycznej łączy się z utopią, co ma służyć polepszeniu życia ludzi we współczesności.

Studia z Polityki Publicznej, 2014

Polityka społeczna jako specjalność nauk o polityce publicznej-próba charakterystyki nr 3(3)2014

Socjolingwistyka

Społeczeństwo. Edukacja. Język, 2017

www.sej.pwszplock.pl Obiektem badań, podejmowanych w artykulie, stały się procesy polityczne, zachodzące w Galicji Habsburskiej, związane z konsolidacją państwa oraz wspólnot etnicznych i wyznaniowych, tworzenie przez te ostatnie podmiotów politycznych, których działalność -w celu ochrony praw i interesów grup -określała specyfikę oraz tendencję w uprawianiu polityki publicznej. Ukraińska, polska, żydowska, niemiecka wspólnoty w Galicji były jednymi z największych w Imperium Habsburgów i stały się aktywnymi uczestnikami stosunków międzyetnicznych na obszarze Imperium. Analiza polityki narodowościowej tego okresu świadczy

Teoria Polityki

Artykuł „Polityka pozainstytucjonalna czy antyinstytucjonalna? Socjologiczne ujęcie ruchów społecznych” poświęcony jest ruchom społecznym, które tworzą rosnący obszar polityki pozainstytucjonalnej, będącej odpowiedzią na porażkę klasycznych instytucji tworzących ład demokratyczny. Socjologiczna perspektywa wybrana przez autora uwzględnia również zjawisko ruchów antyspołecznych, nazywanych też antyruchami społecznymi, które nie stronią od przemocy i nabierają rozpędu, wykorzystując nową przestrzeń publiczną, jaką jest Internet. Ich wpływy rosną, zasilając tych polityków, którzy swoją popularność budują na populizmie i ultranacjonalizmie, jak Putin, Trump, Bolsonaro czy Orban. Przykłady polityki pozainstytucjonalnej i antyinstytucjonalnej w Polsce odnoszą się do ostatnich 10 lat, kiedy znacznie wzrosła liczba ruchów protestacyjnych i ugrupowań radykalnych. The article “Non-institutional or anti-institutional policy? Sociological approach to social movements” is devoted to social movem...

Principia, 2014

Teksty Drugie, 2018

Grzegorz Niziołekprof. dr hab., pracuje na Wydziale Polonistyki UJ. Redaktor naczelny czasopisma "Didaskalia". Autor Polskiego teatru Zagłady (2013) oraz monograii o twórczości Tadeusza Różewicza, Krystiana Lupy i Krzysztofa Warlikowskiego. K to tworzy świadectwo? Mówiący czy słuchający? Jaka relacja ich łączy? Czy jest jakoś regulowana? Co lub kto legitymizuje świadectwo? A co je deprecjonuje? Te pytania stawiano wielokrotnie. Badania nad świadectwem, a nawet sama instytucja świadectwa zrodziły się na skrzyżowaniu wielu dyskursów. Towarzyszyła mu też releksja psychoanalityczna, która takie kategorie jak "prawda" i "fałsz" poddawała gruntownej rewizji, odnajdując fałsz w prawdzie i na odwrót. Etyczne podejście do świadectw polega bowiem na uznaniu pracy afektu, który może zniekształcać fakty. Tego rodzaju podejście wymagało stworzenia instancji, która ma władzę nad świadectwem, nawet jeśli stara się ją ukryć. Która wie, jak go słuchać, jak je zapisywać, jak je czytać, jak je archiwizować. Można nawet zaryzykować twierdzenie, że ukrycie władzy nad świadectwem jest podstawowym warunkiem jej zdobycia. Nawet jeśli analizujący twierdzi, że on również podlega władzy analizowanego, że mu służy, należy zachować krytyczną możliwość wątpienia w równowagę tych wzajemnych relacji władzy. W ten

Teksty Drugie, 2020

W artykule są poddane dyskusji zjawiska dokonujące się wewnątrz historiografii, jak i te które widoczne są w jej otoczeniu. Można do nich zaliczyć komercjalizację, „gadżetyzację” i techno-entuzjazm. W tym pierwszym przypadku historia staje się towarem, konkurującym na rynku z innymi dobrami. W drugim, traktuje się historię jak swoistą zabawę, co prowadzi do uprzedmiotowienia i banalizacji historycznego doświadczenia. Wreszcie techno-entuzjazm to wynik cyfrowych preferencji agend finansujących kulturę, wierzących w to, że immersyjna wizja przeszłości przyciągnie więcej zwiedzających do powstających nowych instytucji. Wspomniane zjawiska w wyjątkowo spektakularny sposób kumulują się w dominującym we współczesnej Polsce modelu muzeum narracyjnego, który zostaje w tym tekście poddany krytycznej refleksji.

Humanities and Social Sciences quarterly, 2014

We współczesnej dyskusji dotyczącej globalizacji gospodarki pojawia się opinia, że neoliberalna gospodarka pogłębiła przepaść między Północą a Południem, utrwalając tym samym asymetrię rozwojową, oraz że ostre nierówności i niesprawiedliwość procesów rozwojowych prowadzą do wręcz ekstremalnego zróżnicowania jakości życia poszczególnych społeczeństw. W artykule wskazano, że konieczne są przekształcenia światowej gospodarki w ramach kosmopolitycznego programu, który umożliwiłyby uzyskanie globalnego sprawiedliwego ładu gospodarczego. Reformy te powinny być wywiedzione z demokracji kosmopolitycznej, która jest normatywną teorią stosunków międzynarodowych. Działanie systemu global governace coraz częściej poddawane jest krytyce. Uważa się, że pogłębia ono utrwalanie mechanizmów nierówności i niesprawiedliwości. Co więcej, często spotyka się opinię, że stanowi on zagrożenie dla demokracji. Współczesna polityka globalna powinna być określana trafniejszym mianem zniekształconej polityki globalnej. Według założeń demokracji kosmopolitycznej należy dążyć do pełnej reformy systemu global governance. Do najistotniejszych wyzwań na płaszczyźnie gospodarczej program ten zalicza niwelowanie dysproporcji rozwojowych. Wskazuje się, że priorytetem dla ładu międzynarodowego w XXI w. jest regulacja rynków i ochrona tych, którzy najbardziej są narażeni na zagrożenia wynikające z globalizacji i asymetrii rozwojowej. Demokracja kosmopolityczna odnosi się do systemu global governance. Jednocześnie powinien on być poddany radykalnej reformie -tak, aby możliwa była zrównoważona gospodarka światowa. Należy ją oprzeć na społecznej demokracji, uniwersalizmie praw człowieka, bezpieczeństwie jednostki ludzkiej oraz rządów prawa solidarności ponadnarodowej. Są to kanoniczne uwarunkowania sprawiedliwego zrównoważonego globalnego ładu gospodarczego. Słowa kluczowe: zrównoważony rozwój, globalizacja, global governance, demokratyzacja part in the co-decision-making processes on a global scale.

Urban Development Issues, 2020

Abstrakt W ujęciach teoretycznych partycypacji społecznej w planowaniu i kształ-towaniu przestrzeni po inicjującej je koncepcji „drabiny partycypacji” S.R. Arnstein (1968) zapanował zastój. Przykładowo problematyka ta w ogóle nie pojawia się w podręcznikach socjologii miasta i przestrzeni. Jest tak mimo „nadprodukcji” narzędzi i metod partycypacji w praktyce zarządzania publicznego, w tym w planowaniu przestrzennym. Artykuł próbuje nadrobić ten brak. Proponuje istotne dla ujęć teoretycznych: 1) pełniejsze zdefiniowanie partycypacji społecznej; 2) inne niż u S.R. Arnstein (1968) klasyfikacje typów partycypacji; 3) przykłady nowych, innowacyjnych w kształtowaniu przestrzeni narzędzi i metod partycypacji społecznej. Szczupłe objętościowo ramy artykułu każą raczej sygnalizować niż rozwijać problemy.