Örgütsel Güç ve Gücün Kaynakları Üzerine Kavramsal Bir İnceleme

Öğretmen Eğitimi ve Öğretim, 2021

This study focuses on the relationship between organizational power sources used by school principals and the organizational ties of teachers. The study is a descriptive study conducted in a relational screening model from quantitative research methods. Research in the 2019-2020 academic year, there are 263 teachers selected by simple random sampling method out of 1051 teachers working in Diyarbakir central sur district. The "organizational strength in schools " scale developed by Altınkurt and Yılmaz (2013) and the "organizational connectivity scale" adapted to Turkish by Dagli,Elçiçek and Han(2018) were used to collect data in the research. Anova, t-test and Korean analysis were carried out to examine the hand-delivered ones. At the end of the analysis of the data, according to the perception of teachers, school principals "mostly" use charismatic power, legal power, Specialized Power and reward power, respectively; it was found that the lower dimensions of organizational connection levels, the emotion connection size, the continuation connection size, and the normative connection size, are less than the "intermediate" level of the ISE. According to the gender of teachers, school principals ' perceptions of reward and power about the charismatic power sub-dimensions differ; their perceptions of attendance and normative commitment sub-dimensions do not differ in the lower dimensions of organizational commitment, but they differ in the lower dimension of emotional commitment. According to the results of the Korean analysis, no significant relationship was found between legal power and the sub-dimensions of emotion, continuation, and normative connection. With the power of emotional reward, resume and a positive and moderate between the dimensions of normative, referent power emotional, resume positive and moderate between the dimensions and normative is coercive power and emotional commitment between the size of the negative, while there is a moderate relationship to continue, and when there are low negative and normative commitment in the size of the ISE; it has been found that there is a positive and moderately significant relationship between the strength of expertise and the dimensions of emotion, continuation and normative. Taking into account the cooperation, economic, social and cultural structure of the country, the same work can be done in the regions of change.

Eğitim Yayınevi, 2022

Hacettepe University Journal of Education, 2020

Bu araştırmada, okul yöneticilerinin kullandıkları örgütsel güç kaynakları ile öğretmenlerin kendini işe vermeleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. İlişkisel tarama modelinde gerçekleştirilen araştırmanın evrenini, 2018-2019 Eğitim-Öğretim yılında Kahramanmaraş ili merkez ilçelerinde bulunan kamu anaokulu, ilkokul, ortaokul ve liselerinde görev yapan 7926 öğretmen, örneklemini ise evren içerisindeki okul türlerinden tabakalı örnekleme yöntemiyle belirlenen 744 öğretmen oluşturmuştur. Araştırma verileri "Okullarda Örgütsel Güç Ölçeği" ve "Kendini İşe Verme Ölçeği" kullanılarak elde edilmiştir. Araştırmada örgütsel güç kaynakları ile kendini işe verme arasındaki ilişkiyi belirlemek için korelasyon analizi yapılmıştır. Örgütsel güç kaynaklarının kendini işe vermeyi ne düzeyde yordadığını belirlemek için de çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; okul yöneticilerinin kullandıkları yasal güç, ödül gücü, uzmanlık gücü ve karizma gücünün öğretmenlerin kendini işe vermeleri ile pozitif; zorlayıcı gücün ise negatif ve anlamlı bir ilişki gösterdiği tespit edilmiştir. Araştırmanın bir diğer sonucu olarak yasal güç, ödül gücü, zorlayıcı güç ve karizma gücü değişkenlerinin öğretmenlerin kendini işe vermelerindeki toplam varyansın yaklaşık %14'ünü açıkladığı ve örgütsel güç kaynakları içerisinden sadece yasal gücün öğretmenlerin kendini işe vermelerinin anlamlı bir yordayıcısı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Bu çalışmanın amacı, örgütlerdeki güç olgusunu ilgili kavramlar ışığında açıklamaktır. Güç olgusu sosyo-psikolojik değişkenlerle Endüstri/Örgüt Psikolojisi çerçevesinde ele alınmış ve alandaki kuramsal bilgiler sunulmuştur. Güçsüzlükten güçlülüğe doğru akan gelişim süreci boyunca, insan farklı türlerde güç sahibi olmakta ve bunlardan farklı biçimlerde yararlanmaktadır. Örgüt içinde gerek resmî gerekse gayriresmî iletişimle algılanabilen sosyal güçten, yöneticiler ve çalışanlar etkilenmektedir. Örgütlerde güç kullanımı ile ilişkili kavramlar ( liderlik, kişiler arası ilişkiler, örgütsel bağlılılık, iş tatmini vb.) araştırmalar yapılmaktadır. Bu çalışmada güç olgusu örgütlerde güç kaynakları, otorite, politik davranış, etkileme, baskı, iktidar, güdülenme, istemli davranış, liderlik, güç mesafesi bağlamlarında derleme yöntemiyle incelenmiştir. Bu derlemenin, güç olgusu hakkında alan yazına katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Sonuçta örgütlerdeki güç ilişkileri hakkında genel bir çerçeve sunulmaya çalışılmıştır.

Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi

Genel anlamda güç; potansiyel etkidir. Yani başkalarını etkileyebilme potansiyelidir. Formal güç-informal güç ayrımına gidildiğinde ise: formal güç kişinin bulunduğu pozisyonundan dolayı başkalarını etkileyebilme potansiyeli; informal güç ise, kişinin bulunduğu pozisyondan bağımsız olarak diğerlerini etkileyebilme kapasitesidir. Literatür incelendiğinde güçle ilgili çok sayıda tanımlamanın ve güç kaynakları sınıflamasının yapıldığı görülmektedir. Yapılan güç kaynakları sınıflamasından en çok kullanılanı French ve Raven tarafından yapılan beşli sınıflamadır. Bu taksonomiye göre güç kaynakları; ödül gücü, zorlayıcı güç, uzmanlık gücü, özdeşim gücü ve yasal güçtür. Fakat litaratürde güç kaynaklarının formal-informal ekseninde bir sınıflamasına rastlanamamıştır. Bu çalışmada formal ve informal yönleriyle güç olgusunun kavramsal çerçevesinin çizilebilmesi için bir derleme yapılması amaçlanmıştır. Yapılan çalışma sonucunda güç konusunun genel anlamda ele alındığı, formal güç informal güç bağlamında yapılan değerlendimelerin yetersiz olduğu görülmüştür. Ayrıca kurumların yönetilmesinde önemli bir araç olabilecek informal gücün yöneticiler tarafından göz ardı edilmemesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

In the field of organizational studies, unlike some other concepts, there is no lack of conceptualizative efforts about organizational power. Here the problem is over-conceptualization. This is the complicated scene on the international level on which the mainstream organizational theories are developed and diffused. On the other hand in Turkey, the matter of organizational power is discussed in a very restricted way. Although the political use of organizational power is a major reflection of organizational reality, it's usually neglected or taken for granted as an absolute structure. Neither of these views gives us a yielding area for gathering the theoretical disputes and actuality together. Such an area can just be reached by acknowledging the political area inside the organizations and studying this area by a critical view. A point of view that gives a considerable base for the dispute on the political use of power in organizations views the organizations as negotiated order...

2020

Bu arastirmada, ilkokul ve ortaokulda gorev yapan ogretmenlerin guc mesafesi algilari ile orgutsel sessizlikleri arasindaki iliskiyi belirlemek amaclanmistir. Arastirmada tarama modeli kullanilmistir. Arastirmanin calisma evrenini 2017-2018 egitim ogretim yilinda Mugla ili Marmaris ilce merkezinde gorev yapmakta olan 405 ilkokul ve ortaokul ogretmeni olusturmaktadir. Arastirmanin orneklemini ise 225 ogretmen olusturmaktadir. Arastirmada Yorulmaz, Colak, Altinkurt ve Yilmaz (2018) tarafindan gelistirilen ‘‘Orgutsel Guc Mesafesi Olcegi’’ ve Dyne, Ang, ve Botero (2003) tarafindan gelistirilen ve Turkceye uyarlamasi yapilan ‘‘Orgutsel Sessizlik Olcegi’’ kullanilmistir. Arastirma bulgularina gore, arastirmaya katilan ogretmenlerin guc mesafesi algilari genel olarak dusuk duzeydedir. 5 yil ve daha az suredir gorev yapan ogretmenlerin 11-15 yil gorev yapan ogretmenlere gore gucu daha fazla mesrulastirdiklari saptanmistir. Ozel okullarda calisan ogretmenlerin gucu kabullenme duzeyleri, devl...

Kaynak Bağımlılığı Kuramı, sistem ve/veya koşulsallık yaklaşımlarının ardından örgüt-çevre ilişkilerini, güç ve bağımlılık ilişkileri temelinde incelemiştir. Kuram çevrenin etkilerini önplana çıkartarak örgüt araştırmaları içinde dikkate değer bir izlek oluşturmuştur. Kuram kapsamında; kaynak ve bağımlılık, güç ve politik ilişkiler, çatışma, özerklik, meşruiyet, belirsizlik, uyum (congruence), kontrol ve kaynak yoğunlaşması (resource intensivty) gibi kavramlar ile yönetici değişimi (executive succession), bağlanmalar/örtüşen yönetim kurulu üyelikleri (interlocking directorates), kooptasyon (cooptation), ortak girişimler (joint-ventures), stratejik birlikler (strategic alliences), birleşme ve satın almalar (mergers and acquisitions) gibi olgular, çevresel bağımlılığa karşı verilen stratejik cevaplar olarak kabul edilmiştir. Kuram, bu olguların bir kısmında güçlü bir açıklayıcı çerçeve getirirken, bazı olguları açıklamak konusunda yetersiz kalmış ve eleştirilmiştir. Öte yandan, kuramın araştırmacılarının güçlü görgül destekler ortaya koyamadığı, alternatif stratejik cevaplara karşı ilgisiz kaldığı, yasal düzenlemelerin etkisinin çok kere gözardı edildiği ve kuramın varsayımlarının farklı kurumsal ve ulusal bağlamlarda test edilmediği yolunda eleştiriler de gündeme getirilmiştir. Mevcut çalışmada, ilgili literatür taranarak Türkiye’de oldukça sınırlı ilgi gören Kaynak Bağımlılığı Kuramı’nın gelişen ve eleştirilen yönlerinin yerli yazına aktarılması ve böylece gerek mevcut kuramsal bilginin, gerekse kuramın geliştirilmesine katkı sağlanması amaçlanmıştır.

Örgütlerde Güç ve Politika, 2019

2019

II. Dunya Savasi sonrasinda uluslararasi sistemde liberalizmin yerini realizm yaklasimi doldurmustur. Realistler, uluslararasi iliskilerdeki temel kavramlardan olan guc ve guc dengesi kavramlarini gercekci bir boyutta incelemisler ve kavrama cok boyutlu bir bakis acisi kazandirmislardir. Realizme gore uluslararasi sistemin temel aktoru devletlerdir. Devletler, anarsik bir duzende guclerini surekli olarak arttirmaya calismaktadirlar. Gucunu fazla arttiran ve sistemi tehdit eden devlete karsi, diger devletler ise ittifak olusturarak guc dengesi tesis ederler

In this study, the relationship between the symbols in/within the organizations and the psychological empowerment is examined. Among the physical symbols that are used in the organizations are dresses and props, the design of physical landscape and office, the technology and dramaturgical props. Physical symbols, like the language, transmit meanings and messages to the employees. The point that business administration reached requires a work environment in which the hierarchial levels decrease and the importance of empowered staff increases. Empowerment is a concept that has been wide spread after 1980s and includes efforts to prevent situations that may cause theweakness of the employees and thereby to increase the self efficacy of individuals. In this way, the physical symbols in the organizations through transmitted meanings and messages may have an impact on individuals to feel themselves empowered psychologically. By the theoretical relationships set up in the study, a proposal was developed to be tested in the further research.

Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2017

Günümüz çalışma hayatında işgörenlerin yüksek bir eforla çoğu zaman hızlı bir şekilde çalışarak işlerini yapmak zorundadırlar. İşletmeler arasındaki rekabetin şiddeti hızlı çalışma temposu ve kaliteli ürün ortaya koymayı zorunlu hale getirmiştir. Böyle bir ortamda enerjik çalışanların varlığı işletmeler için kaçınılmaz hale gelmiştir. Bu çalışmada insan enerjisi kavramından hareketle örgütlerde insan enerjisi kavramı üzerinde durulmuştur. Bu çalışmanın temel amacı; örgütlerde insan enerjisi kavramını çeşitli yönleriyle teorik olarak ortaya koymak ve ilgili literatürü zenginleştirmektir.

Istanbul Aydin Universitesi Dergisi, 2009

Bu araştırmanın amacı, öğretmen algılarına göre örgütsel güç mesafesi ile örgütsel sinerji düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modelinin kullanıldığı bu araştırmanın örneklem grubu, 2018-2019 eğitim ve öğretim yılında İstanbul ili Zeytinburnu ilçesinde ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan toplam 2635 öğretmen arasından seçkisiz basit tesadüfi örnekleme yöntemiyle belirlenen 330 öğretmenden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak öğretmenlerin demografik verilerine ilişkin Kişisel Bilgi Formu, Örgütsel Sinerji Ölçeği ve Örgütsel Güç Mesafesi Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma kapsamında elde edilen bulgulara göre Örgütsel Sinerji Ölçeği alt boyutları demografik verileri incelendiğinde yaşa, cinsiyete göre anlamlı farklılık görülmemiştir. Fakat Örgütsel Sinerji Ölçeği alt boyutlarından biri olan stratejide kıdeme göre anlamlı bir fark tespit edilmiştir. Ayrıca bu araştırmada diğer bir ölçek olan örgütsel güç mesafesi alt boyutları demografik verilere göre incelenmiştir. Örgütsel Güç Mesafesi Ölçeği alt boyutları kıdeme göre incelendiğinde, gücü araçsal kullanma, gücü meşrulaştırma ve güce razı olmada anlamlı farklılık saptanmıştır. Bununla birlikte örgütsel güç mesafesi ile örgütsel sinerji düzeyi arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır.

International Journal of Management and Administration, 2018

Örgütsel bağlılık, çalışanların örgüt içindeki davranışlarını anlamak için önemli bir değişken olmasının yanı sıra, örgütte kalma arzusu, işe gitme oranı, iş doyumu ve iş devir hızı gibi çalışanlara yönelik tutumlarını da etkilemektedir. Bu nedenle, literatürde örgütlerin rekabet edebilirliğini ve hayatta kalmasını sağlamada önemli bir faktör olarak görülmektedir. Yapılan bu çalışmada ikincil kaynaklardan faydalanılarak örgütsel bağlılıkla ilgili kavramsal bir çerçeve oluşturulmuş ve bağlılığın sınıflandırılmasına yönelik yapılan çalışmalar özetlenmiştir. ABSTRACT Organizational commitment is not only an important variable for employees to understand their behavior within the organization, but also affects desire to remain in the organization, absenteeism rate, job satisfaction and turnover. Therefore, in the literature, it is seen as an important factor in the competitiveness and survival of organizations. In this study, a conceptual framework about organizational commitment was composed by using secondary sources and the studies about classification of commitment were summarized.

2021

ÖZET İnsan, doğası gereği çeşitli çevresel faktörlerden etkilenen ve kendisi etkileyen faktörleri duyguları ile şekillendirebilen bir varlıktır. Bu duygulardan birisi de gururdur. Çalışma ortamında da insanın etkilenen ve etkileyen konumu devam etmektedir. Dolayısıyla gurur örgütsel bir boyut ve önem kazanmaktadır. Ayrıca örgütsel gurur işletmedeki insan kaynağının olumlu davranışlarda bulunmasını sağlayan önemli bir faktördür. Bu bağlamda çalışma kapsamında uluslararası literatür çerçevesinde örgütsel gururun kavramsal ve kuramsal çerçevesi incelenerek; örgütsel gururun oluşmasına katkı sağlayan bireysel ve örgütsel öncellerin ortaya konulması ve uluslararası alanyazında örgütsel gurur ile ilgili yapılmış ampirik çalışmaların içerik analizi yöntemi ile ele alınması amaçlanmıştır. Bu kapsamda 2010-2020 yılları arasında literatürde yayınlanmış 25 uluslararası makale incelenmiştir.