Nowe wyzwania dla ochrony praw człowieka

Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna, 2014

The debate Why do we need human rights? took place on April 10th, 2013 at the Faculty of Social Sciences, Adam Mickiewicz University in Poznań. It was a part of the conference Philosophy is changing the world! organized under the auspices of Public Philosophy…

Czasopismo Prawno-Historyczne, 2024

Po upadku bloku sowieckiego w państwach Europy Środkowej poszukiwano nowych narzędzi prawnej ochrony praw człowieka oraz pojęć, które służą tej ochronie. W naturalny niejako sposób -z powodu bliskości geograficznej i dawnych powiązań systemów prawnych -zaczęto zwracać się ku ustawie zasadniczej RFN z 1949 r. oraz koncepcjom prawnym i orzecznictwu, które wokół niej narosły. W tym akcie godność człowieka zajęła bardzo wysokie miejsce, w art. 1 ust. 1 uznano bowiem nienaruszalność godności człowieka, której "poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem wszelkich władz państwowych" 1 . W latach 50. ubiegłego wieku konstytucjonalista Günter Dürig (1920-1996) przedstawił, nawiązując do dzieła Immanuela Kanta, słynną interpretację tego pojęcia, nazwaną potem "formułą przedmiotu" lub "formułą Düriga". Według niej władza państwowa nie może w państwie demokratycznym traktować jednostki wyłącznie jako przedmiotu swoich działań, musi więc być ona traktowana podmiotowo. Zarówno samo pojęcie godności, jak i sposób jego interpretacji, wyznaczony przez Federalny Sąd Konstytucyjny w Karlsruhe, a oparty na formule Düriga, przenikały do porządków konstytucyjnych państw Europy Środkowej. Jako przykład można przywołać art. 30 Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. 2 W czeskiej Karcie Podstawowych Praw i Wolności, która mocą Konstytucji z 16 grudnia 1992 r. została włączona do czeskiego porządku ustrojowego, godność nie ma tak eksponowanej pozycji, lecz została wspomniana -choć bez wskazania jej 1

2017

Thesis: The article seeks to determine - from the examples of the three largest Europeaneconomies - whether economic development is linked to the development ofa liberal or more restrictive social policy on the protection of unborn life. The acceptedthesis is that: 1) the common direction for all analysed cases is the liberalization of thelaw; 2) the protection of unborn life in Germany, France and Great Britain is not wideenough to provide the necessary protection for the unborn.Discussed concepts: The article contains an analysis of the legal acts and case lawof Germany, France and Great Britain concerning the protection of unborn life.Results and conclusions: In both Germany, Great Britain and France, one commondirection for the development of the social sphere is adopted. It can be defi ned as thesystematic progressive liberalization of legal regulations in the fi eld of legal protectionof unborn life. This corresponds to the gradual widening of the protection of the rightsof pr...

Polski Rocznik Praw Człowieka i Prawa Humanitarnego

Regulacje rangi konstytucyjnej i ustawowej w sprawie stanu wyjątkowego mają za cel zapewnienie skutecznego funkcjonowania państwa w warunkach kryzysowych w sferze wewnętrznej i doprowadzenie do jak najszybszej restytucji stanu normalnego. Polski ustawodawca przewiduje niezwykle restrykcyjny model reżimu stanu wyjątkowego w zakresie korzystania z konstytucyjnie zagwarantowanych wolności i praw człowieka i obywatela. Zwłaszcza w sferze wolności osobistej jednostki obostrzenia są jeszcze większe niż w wypadku wprowadzenia stanu wojennego.

2008

BEZPiECZENSTWO t e o r i a i p r a k t y k a Kazimierz Kraj Terroryzm zagrożeniem dla bezpieczeństwa międzynarodowego i praw człowieka Terroryzm współczesny jest zjawiskiem, którego przyczyny tkwią w skomplikowanych procesach społecznych, politycznych i religijnych. Znanych definicji terroryzmu funk cjonuje ponad dwieście. Oczywiście powstają nowe1. Po raz pierwszy słowa terro ryzm we współczesnym jego rozumieniu użyto podczas Konferencji Międzynarodo wego Stowarzyszenia Prawa Karnego w Brukseli2 w 1930 r. Konwencja Genewska z 16 listopada 1937 r. spróbowała opracować definicję terroryzmu. Ustalona wtedy definicja brzmiała: A kty terroryzm u w niniejszej konw encji o zn a cza ją działania p rz e stęp cze, skierow ane przeciw ko jakiem ukolw iek p a ństw u, je ś li zo sta ły p o d jęte z z a m iarem wywołania stra ch u w um ysłach p o szczeg ó ln ych osób, g ru p albo w sp o łeczeń stw ie3. Konwencja nie została ratyfikowana przez wym aganą liczbę jej sygnatariuszy i w związku z tym nie weszła w życie. W 1972 r. Komitet Prawny Organizacji Narodów Zjednoczonych debatował nad definicją terroryzmu międzynarodowego. Przy tej nie udanej próbie zdefiniowania zjawiska terroryzmu omawiano elementy, które powinny być brane pod uwagę przy formułowaniu pojęcia terroryzmu. Zaliczono do nich: dzia łalność przeciw osobom korzystającym z ochrony prawa międzynarodowego (głowy państw i rządów, dyplomaci), działalność prowadzącą do porywania samolotów pa sażerskich, "eksport gwałtu" i "eksport terroryzmu". Debata nie została rozstrzyg nięta. Aby uściślić na potrzeby artykułu charakter oraz przedmiot terroryzmu, posłużę się definicją zaw artą w rosyjskiej ustawie o przeciwdziałaniu terroryzmowi.

2017

2019

W latach osiemdziesiątych zeszłego stulecia państwa członkowskie ówczesnych Wspólnot Europejskich (dalej: WE) podjęły działania mające na celu nawiązanie współpracy w zakresie ochrony ludności na wypadek katastrof naturalnych lub wywołanych przez człowieka. W efekcie, decyzją Rady UE z 23 października 2001 r., stworzony został mechanizm wspólnotowy ułatwiający wzmocnioną współpracę w interwencjach wspierających ochronę ludności (dalej: mechanizm). Zadaniem niniejszego artykułu jest przybliżenie genezy powstania i charakteru mechanizmu, stawianych przed nim celów, zakresu podmiotowego i przedmiotowego, narzędzi realizacji i procedur jego uruchamiania, przybliżenie praktycznych przykładów zastosowania mechanizmu, a także określenie zasad jego finansowania.

Nowa Polityka Wschodnia

Kościół i Prawo, 2020

Życie człowieka jest wartością najwyższą podlegającą prawnej ochronie i obronie w aktach normatywnych w prawie kanonicznym i polskim. Problematyka ochrony życia człowieka jest stale aktualna i generuje ożywioną dyskusję obejmującą kwestię narodzin, życia i śmierci człowieka, m.in. dotyczącą prawa matki o decydowaniu w sprawie aborcji jej nienarodzonego dziecka, postępowania i prawnej ochrony ludzkich embrionów, legalizacji eutanazji czy też klauzuli sumienia w zawodach medycznych 1 . W centrum rozważań obejmujących kwestię życia człowieka i jego prawnej ochrony i obrony w aktach normatywnych znajduje się pojęcie wartości życia ludzkiego, która ma źródło w prawie naturalnym [Sitarz 2019, 86]

2019

Gwałtowny postęp technologiczny jaki dokona się w ciągu dwóch najbliższych dekad, zrewolucjonizuje warunki życia ludzi na ziemi. Będzie miał on również swoje konsekwencje dla bezpieczeństwa globalnego. Celem artykułu jest zidentyfikowanie przeobrażeń jakie dokonają się w sferze nowoczesnych technologii oraz dokonanie oceny ich wpływu na bezpieczeństwo. W artykule przedstawiono jaki wpływ na życie ludzi będzie miała sztuczna inteligencja oraz zidentyfikowano wyzwania i zagrożenia dla ich bezpieczeństwa. Wyjaśniono jakie konsekwencje niesie ze sobą postęp w sferze biotechnologii i w jaki sposób będą one wpływać na prowadzenie walki zbrojnej. Dokonano oceny przeobrażeń jakie dokonają się w sferze nanotechnologii oraz ich znaczenie dla prowadzenia działań militarnych i zapewniania bezpieczeństwa.