Türkiye Cumhuriyeti’nde Çağdaş Seramik Sanatının Gelişim Süreci

Anadolu Üniversitesi Sanat & Tasarım Dergisi, 2016

Günümüzde seramik sanatı, birçok farklı sanat disiplinini bir araya getiren çok yönlü bir sanat olgusuna dönüşmektedir. Seramik sanatında geleneksel öğeleri kullanarak çağdaş yorumlamalar yapmak günümüzde halen kullanılsa da, yeni arayışlar da var olmaktadır. Bu bağlamda çağdaş seramik sanatındaki yeni arayışlar kimi zaman farklı teknik uygulamalarla, kimi zaman seramik malzemenin yanında farklı malzemelerin kullanılmasıyla, kimi zaman da farklı sanat disiplinleri ile birleştirilerek meydana gelmektedir. Bu çalışmada çağdaş Türk seramik sanatının, resim sanatı ile olan etkileşimleri incelenerek, resimsel anlatımı çağdaş seramik sanatında yeni arayışlarla dile getiren çeşitli Türk sanatçılardan örnekler ile değerlendirilip desteklenecektir.

Sanat ve Tasarım Araştırmaları Dergisi, 2022

Sanayi Devrimi sonrasında yenilik ve özgünlük arayışına giren sanatçılar sanat dışı nesneler, geçmiş kültürler, farklı disiplinler ve yeni teknikler ile eklektik bir bakış açısı geliştirmişlerdir. Seramik alanını da etkileyen bu değişim ile birlikte Arts & Crafts, Art Deco gibi sanat hareketleri sayesinde eklektik seramik biçimler görülmeye başlamıştır. Felsefi temellere sahip eklektik eğilim sanat alanında eklektizm olarak adlandırılmış olup, farklı sanatsal dizgilerden alınan öğelerin yeni bir bütün için birlikte kullanılmasını ifade etmektedir. Eklektizm, çoğulcu, her türlü bilgiye açık, sınırları yıkan ve geçmiş kültürlere yakın yapısı sayesinde Postmodernizmin ve dolayısıyla günümüz sanat çehresinin temel unsurlarından biridir. Araştırma kapsamında 18. yüzyılın sonlarından itibaren sanat alanında görülen eklektik eğilim öne çıkan sanatçı ve eserler üzerinden incelenmiştir. Araştırma sonucunda eklektik eğilimin günümüzdeki karakterine değinilmiş ve çağdaş seramik sanatçılarına yeni sanatsal ifade olanakları sağlayacağı öngörülmüştür. Anahtar Sözcükler: Eklektizm, Çağdaş, Seramik, Postmodernizm

IN THE CONTEXT OF AGENDA AND ART RELATION WITH CURRENT ISSUES OF CERAMIC ART IN TURKEY, 2020

ÖZ Günümüz dünyasında, iletişim araçlarının çeşitliliği ve haber alma hızımız düşünüldüğünde, her konunun bu kadar birbirine entegre olduğu bu ortamda, sanat gibi toplumun her kesimine hitap edebilecek farklı düzeylerde icra edilebilen bir dalın güncel konuları barındırmayacağını ya da gündemden uzak kalabileceğini düşünmek yanlış olacaktır. Çünkü sanatçı hayata tüm duyarlılığıyla maruz kalan kişidir. İster istemez içinde bulunduğu ruh halini, duruma dair fikirlerini ve hatta idealize ettiği politik-siyasi-sosyal durumu sanatına yansıtmaktadır. Bu makalede sanatın gündem ile ilişkisi bağlamında Türkiye'de seramik sanatının güncel, politik-siyasi ya da toplumsal konular ile ilgisi, örnekler üzerinden araştırılmıştır.

Karadeniz Arastirmalari Merkezi, 2017

Seramikçilik, Nahçivan'ın bilinen en eski sanat alanıdır. Makalede Nahçivan'daki seramikçilik sanatı üzerinde durulmuştur. Azerbaycan'ın diğer toprakları gibi Nahçivan da tarihte önemli bir sanat merkezi olmuştur. Seramik ürünler boyut, biçim, desen, yapıldığı malzeme ve yapılış teknolojisine göre birbirinden farklıdır. Nahçivan seramikçilerinin yapmış olduğu kil kaplar, sofra veya mutfak seramiği olmak üzere iki gruba ayrılmaktadır. Yapılan araştırma sırasında belli oluyor ki, bu çağa ait seramiklerin süslenmesinde geometrik, zoomorf, nebati, antropomorfik vb. desenler kulanılmıştır. Bunlar basit ve karmaşık kompozisiyonludur. Bu resimler Azerbaycan'ın yanısıra dünyanın çeşitli topraklarında da yaygındır. Süslemede yerel desenlerin yanı sıra, diğer kültürlerle benzer özelliklerin bulunması farklı bölge insanların dini-ideolojik görüşlerinin de benzer olduğunu, her bir desenin derin bir anlamı olduğunu kanıtlamaktadır.

Çağdaş Seramik Sanatında Bir İzmirli: Candan Güngör, 2022

Candan Güngör, İzmir’de doğmuş, büyümüş, sanat eğitimini yine İzmir’de almış bir seramik sanatçıdır. Aynı zamanda bir akademisyen olarak üretimlerini yine bu şehirde sürdürmektedir. Tüm bu İzmirlilik haline ek olarak seramik çalışmalarında da en önemli esin kaynağının yine İzmir olması İzmir’i onun için, O’nu da İzmir için özel kılar. Sanatçının üretimlerine baktığımızda İzmir’in ruhunu hemen hissederiz. Bir batı Anadolu kenti olarak İzmir’in kültürü, dokusu, iklimi, tarihi, jeolojik yapısı Güngör’ün çalışmalarına yansır. Kentin hafızası sanatçının seramik çalışmaları ile bütünleşmiştir. Bir kentin ve o kentten beslenen sanatçının kimliğini oluşturan tüm bu yapıtlar Candan Güngör’ün heykellerinde dikkat çekici unsurlardır. Öte yandan geleneksel yanı ile ön plana çıkmış seramik malzeme ile çağdaş sanat eserleri üretiyor olması, sadece yaşadığı kentte tanınmış yerel bir sanatçıdan çok öte uluslararası arenadaki bir sanatçı olarak Güngör’ü önemli kılmaktadır. Bu çalışma ile Candan Güngör’ün sanatı ve İzmir’in bir kent olarak sanatı üzerine etkilerini ortaya çıkarmak hedeflenmiştir. Kendisi ile yapılan görüşme, O’nun için yaşadığı kentin kültürünü ve hafızasını oluşturan hem bir özne hem de nesne olması bakımından özeldir.

Motif Akademi Halk Bilimi Dergisi, 2020

Anadolu toprakları yüzyıllar boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği etmiş, doğu ile batı arasında kurduğu köprü dolayısıyla kültürler arası etkileşimin yaşandığı bir bölge olarak varlığını korumuştur. Geçmişinden getirdiği bu birikimleri sanatın her alanına yansıtan Anadolu medeniyetleri, bugün Geleneksel Türk Sanatları olarak bilinen sanat dalının da temellerini oluşturmaktadır. Geleneksel Türk Sanatı tarihinin önde gelen dallarından biri olan halı sanatı, Orta Asya'dan günümüze kadar zengin renk, motif ve kompozisyon şemalarını barındıran örnekleriyle varlığını sürdürmüştür. Halı sanatı, var olmaya başladığı dönem itibariyle en iyi örneklerini Selçuklular Döneminde vermiştir. Zengin bir miras olarak günümüze aktarılmış olan söz konusu motifler çağdaş halı desenlerinde kullanıldığı gibi, çağdaş seramik formlarında da kullanılmıştır. Disiplinler arası etkileşime birer örnek olabilecek söz konusu çalışmalar, çağdaş seramik sanatının evrensel yapısını, anlatım dilinin çeşitliliğini kanıtlar niteliktedir. Bu makalede; halı motiflerinin çağdaş seramik sanatında kullanılan örnekleri araştırılacak; Selçuklu halı motifleriyle oluşturulan özgün kompozisyonların çağdaş seramik formlarıyla birlikte kullanılmış olan örneklere de yer verilecektir.

Art-e Sanat Dergisi

Bilim ve teknolojideki gelişmeler, var olan sanat dallarının yeni biçimler kazanması yanı sıra yeni sanat dallarının ortaya çıkmasına da neden olmuştur. Bunlardan birisi de Yeni Medya Sanatıdır ve sanat ile bilim arasındaki karşılıklı ilişkiden ortaya çıkmıştır. Yeni Medya terimi, 1980'lerin sonlarından itibaren sanatçılara sunulan ve sanatın dijital üretimini ve dağıtımını mümkün kılan karmaşık yeni teknolojileri tanımlamak için kullanılır. Daha yakın yıllarda, sanat-bilim bağlantısını biyo-teknolojilerin, biyolojik ve canlı materyalin kullanımıyla ilişkilendiren sanat pratikleri ortaya çıkmış, bu tür sanatsal çabalar “BioArt /BiyoSanat” olarak adlandırılmıştır. Bu çalışmada Biyosanat akımının çağdaş seramik sanatı alanındaki yansımaları araştırılmaktadır. Bu amaçla Biyosanat’a ilişkin literatür taraması yapılmış, konu ile bağlantılı sanatçılar ve eserlerinden örnekler seçilmiş, kişisel internet siteleri ve çeşitli kaynaklardan incelenerek elde edilen veriler değerlendirilmiştir.

Anadolu Üniversitesi Sanat & Tasarım Dergisi, 2018

Sanatçılar içinde yaşadıkları çağdan, toplumdan, siyasi ve kültürel değişimlerden, kendi deneyimlerinden ve aynı zamanda doğadan etkilenerek eserlerini ortaya koyarlar. Her sanatçı, etkilendiği ve beslendiği olgu, durum ya da varlığı, zihinsel ve duygusal süzgeçlerinden geçirerek kendine özgü bir anlatım biçimi ile farklı malzemeleri kullanarak sanat yapıtına dönüştürmektedir. Makale kapsamında, çağdaş seramik sanatında yer alan seramik böceklerden bir kısmı incelenmiştir. İlgili konu, eser üretme noktasında alternatif bir tema olduğu düşüncesinden hareketle ele alınmıştır. Araştırmada, yerli ve yabancı sanatçıların çalışmalarından böcek imgesini ele alış biçimleri göz önünde bulundurularak örneklere yer verilmiştir. Sonuç olarak insanların algısında öncelikle rahatsız edici hisleri öne çıkaran böceklerin, sanatçılar tarafından farklı şekilde ele alınarak yorumlandığı görülmüştür. Bazı sanatçıların böcek figürünü soyutlayarak onlara metaforik bir anlam yükledikleri, kimi sanatçıların ise bu metaforik anlamla birlikte böcek figürünü hoş, sevimli, üzgün, yorgun gibi hallerde göstererek anlatmak istedikleri durumlar üzerinde ironi yaptıkları gözlemlenmiştir.

2024, Wanat. MÖ İkinci Binyılda Batı Anadolu: Son Gelişmeler ve Geleceğe Dair Görüşler, 2024

Bu makale, Batı Anadolu coğrafyasında ilk olarak Erken Tunç Çağı’nda ortaya çıkmış olan ve MÖ 2. binyıl seramik geleneğinde önemli bir yeri olan Altın Mika Astarlı seramiklerin kronolojisini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Ele alınan seramiklerin kronolojisi dışında günümüze kadar yapılmış olan arkeolojik çalışmalardan elde edilen bilgiler ile Batı Anadolu’nun hangi bölgesinin bu tür seramiklerin merkezi olabileceği konusu tartışılacaktır. Ayrıca 20. yüzyılın başlarından günümüze kadar gelinen dönemde Altın Mika Astarlı seramiklerin tanımlamalarına yer verilerek yapılan farklı tanımlamalarda bir birlik oluşmasının önemi vurgulanacaktır.

2019

Ilkcag insanlari ilk sanatsal disavurumlarini dogaya ve dogaustune karsi korku ve hayranlik duygulari ile temellendirmistir. Bu noktada disinin dogurganligi onem kazanmaktadir. Ureme ve neslin devamini surdurme gibi temel icgudusel duygular insanoglunun ilgisini kadin bedeninin hamilelik surecinde gosterdigi degisimlere, dogum eylemine, emzirme eylemine, bebek ve anne iletisimi gibi konulara yonlendirmistir. Kadin ve kadin bedeni yuceltilmis ve kutsallastirilmistir. Bu ana konu etrafinda sekillenen anaerkil bir sosyal duzen ve inanis sistemi olusmustur. Kadinin dogurganligi ve dogum eylemi, hamilelik sureci ve annelik ilkel donemlerden gunumuze kadar seramik sanatinda etkileyici bir esin kaynagi olmustur. Gecmiste dinsel temelli ana tanrica heykelleri ile sekil bulan bu esin kaynagi gunumuzde de etkinligini farkli tarzda eserlerle ozgun uretimler yapan kimi sanatcilarca surdurulmektedir. Bu zengin konunun gelecekte seramik sanati icerisinde yerini korumaya devam edecegi, yeni ve ozg...