Erkek Söylemi

Yazıt Kültür Bilimleri Dergisi, 2021

Dedikodu, belirli bir toplumun üyeleri arasında iletişimi, bilgi – haber aktarımını sağlama ve bu şekliyle değerlerin, geleneklerin aktarılması ayrıca kültürel özelliklerin de yansıtılması açısından önem taşıyan bir halkbilimi türüdür. Halkın en büyük ve en güncel sözlü kültür ürünlerinden birisi olarak kabul edilebilecek dedikodu, folkloru da yakından ilgilendirmektedir. Ne yazık ki bu konudaki çalışmalarda folklorcular geri planda kalmışlardır. Dedikodu, ortaklıkları paylaşan insanlar tarafından yapılmaktadır. Ortak bir kişiden nefret etme sonucu yapılan dedikodular olduğu gibi iş yerinde insanların patronları hakkında, okulda öğrencilerin hocaları hakkında yaptıkları dedikodular bu duruma örnek teşkil etmektedir. Bu durum da halk oluşumunu dolayısıyla halkbilimini akla getirmektedir. Bu ve bunun gibi yönlerle Türk folkloru açısından da incelenmeye açık bir konunun erkekler örneklemi incelenmeye çalışılacaktır. Bu açıdan dedikodu denildiğinde genellikle kadınların akla geldiği bilinmesine karşın erkeklerin de önemli oranda dedikodu ettiği görülmüş fakat bu dedikodunun sohbet, eleştiri, düşüncelerin ifadesi vb. başlıkları altında gizlendiği gözlemlenmiştir. Bunların yanı sıra erkek dedikodusu ve kadın dedikodusunun farklarına da değinilmiştir. Çalışmamız içerisinde Türk folklorunda dedikodudan kimi özelliklerinden (işlevleri, büyüsü vb.) bahsedilmekte; mülakat ve gözlem yöntemiyle erkek dedikodusu hakkında edinilen bilgiler okuyucuya aktarılmaktadır

Erkeklik Söylemi Bağlamında Erkek Giyim Markalarına Yönelik Bir İnceleme, 2021

Kadınlık ve erkekliğin tarihsel süreçte farklı giyim alışkanlıkları ile temsil edildiği gerçeğinden hareketle bu araştırmada, genelde toplumsal cinsiyet kavramına özelde ise erkekliğe, giyinme olgusu açısından bakmak amaçlanmıştır. Bu bağlamda Türkiye’de bazı erkek giyim markalarının erkeklik söylemlerini ortaya çıkarmak için, markaların internet sitelerinden veriler toplanmıştır. Ulaşılan veriler içerik analiz yöntemi ile incelenmiş, erkeklik söylemi bağlamında ‘hegemonik erkeklik’ ve ‘farklı erkeklikler’ olmak üzere iki temaya ulaşılmıştır. Araştırmada hegemonik erkeklik yanında farklı erkeklik temsillerinin izi sürülmüş, ele alınan 15 erkek giyim markasından biri dışında farklı erkekliklere dair veriye rastlanmamıştır. Farklı erkeklikler temasında yer alan bu markanın ise ‘etnografik referanslı’ ve ‘çok kültürlülüğü kucaklayan’ kategorileri ile hegemonik erkeklik dışında kalan Connell’in marjinal erkeklik söylemine kapı araladığı sonucuna varılmıştır. Ayrıca araştırmanın bulguları arasında ‘hegemonik erkeklik’ temasında ‘tarz sahibi’ (11 marka), ‘konfor ve rahatlık düşkünü’ (5 marka), ‘şehirli imajı temsili’ (5 marka) ve ‘başarı temsili’ (4 marka) olmak üzere dört kategori oluşturulmuştur. Marka 12 hariç diğer markaların söylemleriyle hegemonik erkekliği vurguladığı tespit edilmiştir.

ViraVerita (https://viraverita.org/yazilar/erkek-kategorisini-yeniden-dusunmek), 2021

ViraVerita bundan tam sekiz yıl önce, 25 Kasım 2013'te yolculuğuna başladı. O zamandan beri her sene 25 Kasım'da, yayına başlamamızın yıl dönümü vesilesiyle, "Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü"ne dair farkındalık oluşturmak amacıyla bir yazardan "toplumsal cinsiyet ve şiddet" hakkında bir yazı kaleme almasını rica ediyoruz. Sekizinci yılımızda bu kez ViraVerita ekibinin değerli bir üyesi, İlkay Özküralpli'nin yazısıyla geleneğimizi sürdürüyoruz. Kıymetli katkısı için kendisine çok teşekkür ediyor, şiddete yönelik farkındalığımızın ve eleştirelliğimizin hayatımızın her alanında canlı kalmasını ve şiddete karşı mücadelenin güçlenmesini temenni ediyoruz.

Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Araştırmaları Dergisi, 2017

ERKEK YAŞAM TARZI DERGİLERİ BİZE NE SÖYLÜYOR? 1 Şahinde YAVUZ 2 Öz 1980'li yıllar erkek yaşam tarzı dergilerinin yaygınlaştığı yıllardır. Küreselleşmenin de etkisiyle, tüketimin hızlandığı zamana denk düşen bu tarihlerde, Amerika ve İngiltere başta olmak üzere, erkek yaşam tarzı dergilerinin sayısında bir artış gözlenmiştir. 1970'li yıllardan itibaren güç kazanan feminist hareketin kazanımları sonucunda, pek çok kadın iş hayatına girmiş, ekmek parası kazanan erkek modeli aşınmaya başlamıştır. Erkekliğin krizi olarak adlandırılan bu durum ve tüketim toplumunun erkekleri de tüketim evrenine çekmek istemesi bu dergilerin çıkış amacını oluşturur. Bu çalışmada, erkek yaşam tarzı dergilerinin ortaya çıkış sürecinde tüketim toplumu ve erkeklik üzerinde durulmuş ve tüketim toplumuna uyumlu erkeklik tipinin yaratım süreci incelenmiştir. Yeni erkek tipolojisi, bedenine, giyimine narsistçe takıntılı, tüketmekten, modadan zevk alan, sporu hayatının merkezine yerleştiren bir erkektir. Bir kültür aracısı ve kültürel bir metin olarak erkek yaşam tarzı dergileri, modern erkekliğin şekillenmesinde aktif bir rol oynamakta, erkeklerin toplumsal cinsiyete dair kaygılarını meta tüketimi yoluyla aşmayı önermektedir. Erkek yaşam tarzı dergilerinde hegemonik erkeklik değerleri, heteroseksüellik doğallaştırılırken, bu tanıma uymayan erkeklikler dışlanmakta, ideal erkek tanımına uymayan erkekler satın aldıkları tüketim malları, diyet ve spor ile ideal erkeklere benzemeye özendirilmektedir. Erkek yaşam tarzı dergileri, popüler olanla uyumlu bir birliktelik sergileyerek erkekliği tüketim evreninde yeniden tanımlamaktadır.

Mesele, 2013

Hazal Halavut Seni görüyorum Oradasın -ağacın altındasınnefes almıyorsun -gözlerin açık -upuzun yatıyorsunkoca kuşun yanındauyuyorsun Sevim Burak/ "Büyük Kuş" Mâkul bir yazı olmayacak bu. Olamayacak. Çünkü daha ilk satırından mâkullüğün "suratına tüküren" bir romandan bahsedecek; Mavi Neşe'nin ilk romanı Soğuk Ses'ten.1 Mâkullüğün bir suratı var, evet. Sakallı, bıyıklı ya da köse, ama çirkinliğinden çarpılmış bir surat bu. O kadar çirkin, öylesine çirkin ki karşısına geçip de bakmak yürek ister. Bundandır herkesin ezberden mâkul oluşu. Gözlerini kaçırarak, hiç bakmayarak, çirkinliğiyle yüzleşmeden mâkul olunabilir ancak bu cinnetin içinde.

Türk dünyası dil ve edebiyat dergisi, 2024

Toplumun gelişim aşamasının çeşitli dönemlerinde belirli dil yapılarında sabitlenerek ortaya çıkan kültürel değerler ve düşünceler, halkların kendilerini çevreleyen dünyaya, nesne, kişi ve olaylara yaklaşımını anlamamızda yardımcı olmaktadır. Bu sabit dil yapıları aracılığıyla dil çalışmaları çerçevesinde toplumların dilsel dünya görüşü incelenebilmektedir. Bir halkın dil dünya görüşünü en iyi yansıtabilecek arkaik yapılar arasında ise atasözleri yer almaktadır. İnsanlık tarihinin eskiye ait dünya görüşünün en belirgin bilgilerini içerisinde barındıran atasözleri, bizlere geçmişten günümüze insan kültürünün en zengin ve sağlam temelli kaynakları olarak yansımaktadır. Erkek egemenliğinin üstün olduğu çoğu toplumda, atasözleri üzerinden yapılan araştırmalar çoğunlukla toplumda kadın kavramı, kadının toplumdaki yeri, kadının nasıl olduğu veya olması gerektiğine yöneliktir. Toplumların erkeğe yönelik bakış açısını anlamak adına bu alanda tek başına yapılan çalışmaların sayısı daha az olmakla birlikte çoğunlukla "kadın ve erkek" incelemelerde bir bütün olarak ele alınmaktadır. Bu incelemede Türk ve Rus dillerinde bulunan atasözleri üzerinden her iki toplumun erkeğe olan yaklaşımı irdelenmiş, erkeğe yüklenen roller ve onlara yönelik olan bakış açıları tespit edilmeye çalışılmıştır. Böylece her iki toplumun erkeğe yönelik tutumlarının da sosyolojik bir Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi 57. Sayı 56 değerlendirmesi ortaya çıkartılmaya çalışılmıştır. Veri toplama, analiz ve karşılaştırma yöntemleriyle her iki dildeki atasözleri, anlamsal özelliklerine göre sınıflandırılmıştır. Rusçadaki atasözlerinin, çoğu doğrudan çeviri yöntemiyle aktarılmış olup anlamın bulanıklaştığı yerlerde açıklayıcı çevirilere başvurulmuştur. Türkçede anlaşılması güç olan atasözlerinden bazıları da açıklamaları ile birlikte sunulmuştur. Yapılan incelemeler sonucunda, her iki toplumda erkek imajına yönelik benzerlikler ve farklılıklar ortaya konmaya çalışılmıştır.

Erkek, 2022

Dergiye yazılar elektronik posta yoluyla gönderillir. Yayımlanan yazıların sorumluluğu yazarlarına aittir. Yayın Kurulu dergiye girecek yazılarda gerekli gördüğü düzeltme ve değişiklikleri yapabilir. © Türk Edebiyatı dergisinde yayımlanan yazı, şiir ve fotoğraflar izin alınmadan iktibas edilemez. Derginin bütün sayılarında yer alan yazı ve şiirlerin dijital ortamda yayımlanma hakkı Türk Edebiyatı'na aittir.

Arka Kapak Yazısı - SORU VE CEVAPLARLA ERKEKLİKLER Mehmet Bozok Ataerkil erkeklikler günümüzün en can alıcı meselelerinden biri. Erkek egemenliğinin kadınlar ve queer bireyler üzerinde yarattığı yıkıcı sorunlar bunun en önemli göstergesi. Ancak ataerkillik, kadınlar ve queer bireylerin yanı sıra, erkek egemenliğinden yarar sağlayan erkeklere de zarar veriyor. Erkek egemenliği, erkeklerin tüm hayatlara zarar veren bir “üstünlük” yanılsaması yaşamalarına yol açıyor. Ataerkilliğin ortadan kalkması için erkekler de değişmelidir!.. Soru ve Cevaplarla Erkeklikler, erkekler ve erkeklikler üzerine temel tartışmaları, (pro)feminist bir yaklaşımla olabildiğince kapsayıcı bir biçimde, başlıca sorun alanlarını soru ve cevaplarla tartışan bir elkitabı. Erkekler, erkeklikler ve ataerkillik üzerine temel kavramlardan bu alandaki başlıca kuramlara, erkek sosyalizasyonundan erkeklerin gündelik yaşamlarına, ve ataerkilliğin kadınlar ve queer bireylerin yanı sıra erkekler üzerinde yarattığı sonuçlara değin uzanan geniş yelpazedeki birçok konuyu ele alıyor. Soru ve Cevaplarla Erkeklikler, ataerkil erkeklikleri sorgulamaya ve eleştirmeye başlamış okuyucunun yoluna ışık tutmayı hedefliyor.