Philosophisches Institut

Pars Prima /Vb 357va; X 747a/ "Cumque supra disseruerimus", etc. Postquam Magister determinavit de divinis nominibus significantibus tam substantiam quam personas, hic in speciali tractat de tribus significantibus substantiam, pro eo quod specialem inquisitionem requirunt. Et circa hoc tria facit. Primo namque agit de divina scientia. Secundo vero de divina potentia. Et tertio de voluntate. Secunda ibi distinctione 42: "Nunc de omnipotentia". Tertia ibi distinctione 45: "Iam de voluntate". Circa primum duo facit. Primo namque ponit diversa nomina scientiae divinae. Secundo vero exequitur in speciali de ipsis. Secunda ibi: "Scientia vero vel sapientia". Circa primum duo facit. Primo enim enumerat nomina scientiae divinae. Secundo vero nomina illa exponit. Secunda ibi: "Et est praescientia". Dicit itaque primo quod, cum supra dictum fuerit de his quae secundum substantiam dicuntur de Deo, sunt tamen aliqua quae specialem tractatum efflagitant et requirunt, inter quae est unum scientia, quae cum una sit, sortitur tamen diversa nomina; unde appellatur praescientia, praevidentia, dispositio, praedestinatio, et providentia. Postmodum ibi: "Et est praescientia". Exponit /Vb 357vb/ Magister praedicta nomina et tria facit. Primo enim nomina ista exponit, ut patet in littera Secundo ibi: "Hic considerari oportet". Movet circa hoc dubitationem, dicens quod merito dubitatur utrum in Deo esset praescientia, si nulla essent futura, vel dispositio, si nihil esset facturus, vel praedestinatio, si non esset aliquis salvaturus, et videtur quod non, quia natura relativorum est quod perempta se perimunt et posita se ponunt. Nunc autem praescientia refertur ad futura, et praedestinatio ad salvandos, igitur ista non essent si illa non essent. Sed in oppositum videtur triplici ratione. Prima quidem quod si praescientia potuit non esse in Deo ab aeterno, praescientia vero est scientia, scientia vero est essentia, sequitur quod essentia aut aliquid quod est essentia potuit non esse ab aeterno in Deo. Secunda vero quia si potuit Deus aliqua non /X 747b/ praescire, praescire autem est idem quod scire et scire idem quod esse, potuit ergo Deus non esse. Tertia quoque quia idem est in Deo esse praescium et esse Deum; sed potuit non esse praescius, ergo potuit non esse Deus. Tertio ibi: "Ad hoc iuxta modulum". Respondet Magister ad instantias istas, dicens quod praescientia, praedestinatio, dispositio ultra scientiam notant relationem, et ideo verum est quod si futura nulla essent, remaneret quidem scientia in Deo quoad sui realitatem, non autem relatio secundum quam dicitur praescientia vel praedestinatio. Haec est sententia. Utrum intelligere secundum suam rationem formalem vere et proprie sit in Deo. Et quia magister inchoat hic tractatum de intellectu divino, idcirco inquirendum occurrit utrum intelligere secundum suam rationem formalem vere et proprie sit in Deo. Et videtur quod non. Nulla enim qualitas est vere ac formaliter in Deo. Sed intelligere secundum suam formalem rationem est qualitas, sicut lucere, non est enim aliud quam intellectionem habere, sicut vivere vitam habere, ut Philosophus innuit in IX Metaphysicae et Commentator ibidem. Ergo intelligere non est in Deo proprie secundum suam rationem formalem. Praeterea, nullum includens formaliter relationem videtur esse formaliter in Deo, quia nulla relatio realis in Deo est nisi tantum illae quae pertinent ad origines. Sed in substantia et in essentia intellectionis includitur relatio realis, ut Commentator dicit V Metaphysicae, commento 20. Ergo non est in Deo secundum suam rationem formalem. Praeterea, nullum existens in Deo mensuratur a rebus. Sed intelligere refertur ad obiectum sicut mensuratum ad mensuram, ut Commentator dicit ibidem. Igitur id quod prius. Praeterea, multo plus excedit cognitio divina omnem cognitionem creaturae quam cognitio animae et substantiarum abstractarum excedat cognitionem <animalium> [alium Vb] sensitivam. Sed anima et abstractae substantiae excedunt in tantum cognitiones animalium

This issue is dedicated to consciousness in medieval and early modern philosophy of mind. It aims to shed new light on the continuities and innovations during the transition from medieval to early modern philosophy of mind. The four papers, by Sonja Schierbaum, Daniel Schmal, Oliver Istvan Toth, and Philipp N. Müller, focus on consciousness and, more specifically, on one of its less frequently considered aspects: memory.
Consciousness and Memory in Medieval and Early Modern Philosophy, Society and Politics, 2018 Vol. 12 no.2

In our daily lives, we are surrounded by all sorts of things – such as trees, cars, persons, or madeleines – and perception allows us access to them. But what does ‘to perceive’ actually mean? What is it that we perceive? How do we perceive? Do we perceive the same way animals do? Does reason play a role in perception? Such questions occur naturally today. But was it the same in the past, centuries ago? The collected volume tackles this issue by turning to the Latin philosophy of the 13th and 14th centuries. Did medieval thinkers raise the same, or similar, questions as we do with respect to perception? What answers did they provide? What arguments did they make for raising the questions they did, and for the answers they gave to them? The philosophers taken into consideration are, among others, Albert the Great, Roger Bacon, William of Auvergne, Thomas Aquinas, Duns Scotus, John Pecham, Richard Rufus, Peter Olivi, Robert Kilwardby, John Buridan, and Jean of Jandun.
Contributors are Elena Băltuță, Daniel De Haan, Martin Klein, Andrew LaZella, Lukáš Lička, Mattia Mantovani, André Martin, Dominik Perler, Paolo Rubini, José Filipe Silva, Juhana Toivanen, and Rega Wood.

This author-meets-critics volume about Robert Pasnau’s After Certainty treats the history of epistemology, from Aristotle to the present. Pasnau presents this history as a gradual lowering of expectations regarding certain knowledge, the culmination of a sea change dating to the early-modern rejection of Aristotelian essentialism. The result, he concludes, is that contemporary epistemology is, more than any other branch of philosophy, estranged from its tradition. Pasnau’s After Certainty draws conclusions that are not just historical, but also systematic, an effort that led to a 2018 Parisian symposium to evaluate the text, collected here as a volume that stands alone as an intriguing work on the history of epistemology or together with After Certainty as an invaluable companion piece.