Faculty of Law adn Administration

W książce przedstawiono zasadę proporcjonalności jako instrument umożliwiający kontrolę politycznie umocowanych działań władzy, które w nomenklaturze prawnej określa się mianem „władzy dyskrecjonalnej” lub „swobodnego uznania”. Oznaczało to konieczność zbadania doktrynalnych podstaw oraz instytucjonalnego rozwoju sądowej kontroli działań organów władzy, zwłaszcza tych, które pozostawały w sferze swobodnego uznania. Przedmiotem analizy były treści doktrynalne oraz prawo we Francji, Niemczech, Austrii i Anglii oraz w Polsce od XIX w., do czasów obecnych. Pozwoliło to, obok prezentacji samego zagadnienia kontroli kompetencji dyskrecjonalnych i zasady proporcjonalności w podstawowych europejskich kulturach prawnych, ukazać również rozwój nowoczesnej teorii politycznej i szeroko pojmowanego prawa publicznego ze wskazaniem na charakterystyczne dla tych procesów prawidłowości.
****************************************************************************************
The principle of proportionality is presented as a means which makes the judicial review of discretionary powers possible. For this reason, the book starts with an analysis of the very concept of discretionary powers in itself, its philosophical origins and legal consequences, as well as the development of the judicial review of action by the state on its different levels (first administrative, then legislative) in various European countries. The legal systems of the United Kingdom, France, Germany, and Austria are examined from the 19th century to the present day, and the Polish legal system since 1918. This is the context in which the emergence of the principle of proportionality in German law is described, as well as its development and subsequent reception throughout the whole of Europe. Particular attention is devoted to the principle of proportionality in EU law and within the system of the European Convention of Human Rights. An investigation is carried out of the crucial role of case law under the ECHR for the pan-European reception of proportionality. This is followed by an examination of the way in which the German and French legal methods for the judicial review of discretionary powers have shaped the identity of the proportionality principle within EU law.The adoption of the principle of proportionality at the turn of the 20th and 21st century is described in detail in relation to the legal systems of France, Austria, the United Kingdom and Poland. Particular attention is devoted to the fact that the principle was first adopted on the level of constitutional law and only later in administrative law, with a certain exception for the United Kingdom?, due to the absence of a regular constitutional review. It is also pointed out that the judicial means of reviewing discretionary powers (including the principle of proportionality) are very powerful instruments for the strengthening of one political centre against another. This aspect is analysed in the context of administrative – parliamentary relations in 19th-century Europe and in the relations between national legislatures and EU transnational administration in the late 20th and early 21st century.

Aleksander Stępkowski Rozdział II. Polska myśl prawna i prawnicza 5 L. Petrażycki, Wstęp do nauki…, s. 36. 6 Na temat wyborów terminologicznych L. Petrażyckiego zob. Wstęp do nauki…, s. 401-402. 7 L. Petrażycki, Wstęp do nauki…, s. 401. Treści te streszcza L.

Samotnik z Bogoty urasta współcześnie do roli "ikony reakcji" i są po temu realne powody. Niezwykle celnie wymierzane nowoczesnej kulturze, aforystyczne ciosy, z których komponował kolejne tomy swych dzieł, choć nie są w stanie tej kultury powalić, to przecież siarczyście ją po wielokroć policzkują. Scholia nie zawierają przy tym uwag powierzchownych, lecz dotykają nader istotnych zagadnień. Częstokroć jednak pozostawiają one duży niedosyt u czytelnika, który chciałby lepiej zrozumieć, co autor miał w danym przypadku na myśli. Prawnik jest w o tyle lepszej sytuacji, że dysponuje opublikowanym w 1988 roku esejem De Iure 1 , niwelującym, w pewnej przynajmniej mierze, niedosyt wywoływany lapidarnością scholiów. Warto poświęcić mu tutaj nieco uwagi.