Books by Aleksander Stępkowski
Contemporary Challenges to Conscience Legal and Ethical Frameworks for Professional Conduct, 2019
This book is a collection of studies addressing the complex and sensitive issue of conscientious ... more This book is a collection of studies addressing the complex and sensitive issue of conscientious objection. It has become particularly controversial, especially in relation to professional conduct in healthcare services. Due to the development of public health insurance, the moral dilemmas faced by physicians have also become a political issue with significant legal conse- quences. The book provides an in-depth analysis of this complex issue from a multidisciplinary perspective, including philosophical, political, legal and medical points of view. It also presents the experiences of a number of medical and legal professionals in this field.
W książce przedstawiono zasadę proporcjonalności jako instrument umożliwiający kontrolę polityczn... more W książce przedstawiono zasadę proporcjonalności jako instrument umożliwiający kontrolę politycznie umocowanych działań władzy, które w nomenklaturze prawnej określa się mianem „władzy dyskrecjonalnej” lub „swobodnego uznania”. Oznaczało to konieczność zbadania doktrynalnych podstaw oraz instytucjonalnego rozwoju sądowej kontroli działań organów władzy, zwłaszcza tych, które pozostawały w sferze swobodnego uznania. Przedmiotem analizy były treści doktrynalne oraz prawo we Francji, Niemczech, Austrii i Anglii oraz w Polsce od XIX w., do czasów obecnych. Pozwoliło to, obok prezentacji samego zagadnienia kontroli kompetencji dyskrecjonalnych i zasady proporcjonalności w podstawowych europejskich kulturach prawnych, ukazać również rozwój nowoczesnej teorii politycznej i szeroko pojmowanego prawa publicznego ze wskazaniem na charakterystyczne dla tych procesów prawidłowości.
****************************************************************************************
The principle of proportionality is presented as a means which makes the judicial review of discretionary powers possible. For this reason, the book starts with an analysis of the very concept of discretionary powers in itself, its philosophical origins and legal consequences, as well as the development of the judicial review of action by the state on its different levels (first administrative, then legislative) in various European countries. The legal systems of the United Kingdom, France, Germany, and Austria are examined from the 19th century to the present day, and the Polish legal system since 1918. This is the context in which the emergence of the principle of proportionality in German law is described, as well as its development and subsequent reception throughout the whole of Europe. Particular attention is devoted to the principle of proportionality in EU law and within the system of the European Convention of Human Rights. An investigation is carried out of the crucial role of case law under the ECHR for the pan-European reception of proportionality. This is followed by an examination of the way in which the German and French legal methods for the judicial review of discretionary powers have shaped the identity of the proportionality principle within EU law.The adoption of the principle of proportionality at the turn of the 20th and 21st century is described in detail in relation to the legal systems of France, Austria, the United Kingdom and Poland. Particular attention is devoted to the fact that the principle was first adopted on the level of constitutional law and only later in administrative law, with a certain exception for the United Kingdom?, due to the absence of a regular constitutional review. It is also pointed out that the judicial means of reviewing discretionary powers (including the principle of proportionality) are very powerful instruments for the strengthening of one political centre against another. This aspect is analysed in the context of administrative – parliamentary relations in 19th-century Europe and in the relations between national legislatures and EU transnational administration in the late 20th and early 21st century.
Najnowszy stan badań nad postacią i twórczością, jednego z bardziej rozpoznawalnych na zachodzie ... more Najnowszy stan badań nad postacią i twórczością, jednego z bardziej rozpoznawalnych na zachodzie Europy i w USA Polaków.
Papers by Aleksander Stępkowski
Chrześcijaństwo, Świat, Polityka, Dec 28, 2023
The text explores the evolution of anthropological perspectives within Christianity, specifically... more The text explores the evolution of anthropological perspectives within Christianity, specifically focusing on the concept of rights. It traces the historical shift from a pre-modern emphasis on the social nature of humans to the emergence of individualistic anthropology in the 17th century. The tension between freedom and justice becomes a central theme, with human rights seen as a means of protecting individual autonomy from social coercion. The text explores the concept of personhood in Christianity, emphasising its central role in understanding the Trinitarian identity of God and its significance in Christology. It examines the classical definition of a person as an individual substance of reasonable nature, highlighting its limitations when applied to social aspects of human life. The author expresses scepticism about reconciling the concept of human rights with Christian anthropology, asserting that the rights-focused ethics is rooted in a non-Christian philosophical framework. The conclusion acknowledges the contemporary dominance of the rights-focused ethics but warns against the temptation to create a new "Christianity" compatible with this framework, urging a recognition of the anti-Christian nature of the ethical foundations of the modern Western society.
Studies of the Central European Professors’ Network, 2023
The paper aims at describing, in a synthetic but still systematic way, the impact that EU has for... more The paper aims at describing, in a synthetic but still systematic way, the impact that EU has for Polish legal system in general and constitutional order in particular. Considering category of the constitutional identity as determined in the jurisprudence of the Polish Constitutional Court, an attempt is made to demonstrate the way in which Polish constitutional order is altered beyond the procedures provided to this end by the Constitution and without proper involvement of the Polish Parliament. It is described, how delegation of certain powers to EU pursuant to specific provisions of the Polish Constitution has profoundly affected domestic balance of power between three branches in at least two different dimensions. However, regardless which dimension is concerned, it always results in the limitation of the powers of national legislature. This process demonstrates also decline of the modern politics and its displacement by its postmodern successor, where real political power is no-longer located on national level, but above, upon supra-national level.
Człowiek w Kulturze, 2023
Tekst wskazuje na istnienie ścisłego związku między dominującym w danym czasie paradygmatem teolo... more Tekst wskazuje na istnienie ścisłego związku między dominującym w danym czasie paradygmatem teologicznym a kształtem dominującej kultury intelektualnej. Artykuł wskazuje na zależność tego drugiego w stosunku do pierwszego. Na potrzeby artykułu termin "paradygmat teologiczny" rozumiany jest jako dominująca w danej kulturze postawa względem transcendencji. W tym kontekście dokonano rozróżnienia na paradygmaty teistyczny, deistyczny i ateistyczny. Jednocześnie, wskazując na kulturową tożsamość prawa, artykuł stara się opisać sposób, w jaki teologicznie zdeterminowane zmiany w obrębie kultury intelektualnej prowadziły do zmian w instytucjach prawnych.
Christianity World Politics, 2023
The text explores the evolution of anthropological perspectives within Christianity, specifically... more The text explores the evolution of anthropological perspectives within Christianity, specifically focusing on the concept of rights. It traces the historical shift from a pre-modern emphasis on the social nature of humans to the emergence of individualistic anthropology in the 17th century. The tension between freedom and justice becomes a central theme, with human rights seen as a means of protecting individual autonomy from social coercion. The text explores the concept of personhood in Christianity, emphasising its central role in understanding the Trinitarian identity of God and its significance in Christology. It examines the classical definition of a person as an individual substance of reasonable nature, highlighting its limitations when applied to social aspects of human life. The author expresses scepticism about reconciling the concept of human rights with Christian anthropology, asserting that the rights-focused ethics is rooted in a non-Christian philosophical framework. The conclusion acknowledges the contemporary dominance of the rights-focused ethics but warns against the temptation to create a new "Christianity" compatible with this framework, urging a recognition of the anti-Christian nature of the ethical foundations of the modern Western society.
CHRISTIANITY WORLD POLITICS, 2023
The text explores the evolution of anthropological perspectives within Christianity, specifically... more The text explores the evolution of anthropological perspectives within Christianity, specifically focusing on the concept of rights. It traces the historical shift from a pre-modern emphasis on the social nature of humans to the emergence of individualistic anthropology in the 17th century. The tension between freedom and justice becomes a central theme, with human rights seen as a means of protecting individual autonomy from social coercion. The text explores the concept of personhood in Christianity, emphasising its central role in understanding the Trinitarian identity of God and its significance in Christology. It examines the classical definition of a person as an individual substance of reasonable nature, highlighting its limitations when applied to social aspects of human life. The author expresses scepticism about reconciling the concept of human rights with Christian anthropology, asserting that the rights-focused ethics is rooted in a non-Christian philosophical framework. The conclusion acknowledges the contemporary dominance of the rights-focused ethics but warns against the temptation to create a new "Christianity" compatible with this framework, urging a recognition of the anti-Christian nature of the ethical foundations of the modern Western society.
Horyzonty Polityki, Sep 30, 2013
W tekście zaprezentowano wspolczesne procesy konwergencji narodowych systemow prawnych towarzyszą... more W tekście zaprezentowano wspolczesne procesy konwergencji narodowych systemow prawnych towarzyszące politycznej integracji Europy jako aspekt szerszych procesow przemieszczania sie kompetencji do sprawowania suwerennych prerogatyw na coraz wyzszy poziom zycia spolecznego. Proces ten obserwowac mozna na plaszczyźnie interakcji zachodzących miedzy instytucjami umozliwiającymi, z jednej strony, kontrole spoleczną nad dzialaniami wladzy w wymiarze politycznym, z drugiej zaś strony tymi, ktore sprawują ją na podstawie kryteriow prawnych (sądy prawa publicznego). Wspolcześnie, sądy konstytucyjne mające w zalozeniu stanowic zwienczenie systemu prawnej kontroli nad wladzą polityczną w panstwie narodowym okazują sie strukturami wspierającymi przekazywanie suwerennych kompetencji poza granice tych panstw na rzecz ponadnarodowych struktur politycznych. Odbywa sie to poprzez nadawanie postanowieniom narodowych konstytucji znaczenia uwzgledniającego treśc decyzji politycznych podejmowanych na plaszczyźnie ponadnarodowych organizacji. Pozwala to postrzegac zjawisko europeizacji jako swoiste ponowoczesne signum temporis wieszczące schylek panstwa nowoczesnego. W ramach tego procesu ksztaltują sie, poprzez zasadniczą rekonstrukcje instytucji wlaściwych nowoczesności, struktury charakterystyczne wspolczesnym (ponowoczesnym) warunkom spoleczno-politycznym. Wydaje sie rowniez, ze nie da sie przeciwdzialac tym procesom na plaszczyźnie politycznej lub prawnej inaczej niz poprzez radykalną zmiane kulturową, nawiązującą w swej treści do przednowoczesnych kategorii intelektualnych. The paper claims that the contemporary europeanization of law is an aspect of a broader political process of the continuing evolution of the political systems of European countries resulting in the transmission of sovereign power to supranational organisations. This is demonstrated through the level of interactions between institutions, providing different means of social control over the activity of the political power. The said interactions concern, on the one hand, institutions performing political control and, on the other hand, courts conducting judicial reviews of the states’ activities. Within this context, constitutional tribunals that were established to accomplish the system of judicial review within the nation-state, looking for additional legitimacy which would allow them to extend their prerogatives, started the process of the subordination of the constitutional provisions that are constructed to common European standards, the content of which is determined on supra-national level. Through this mechanism, the true meaning of national constitutional provisions is becoming more and more determined outside the specific countries. This process is influenced both, by the European Court of Human Rights and by the EU Tribunal of Justice. This allows for the empowering of supra-national structures, transforming modern sovereign nation-states into the parts of what might be called after U. Beck and E. Grande, the postmodern “European cosmopolitan empire.” The process seems to be unavoidable unless a substantial change in European intellectual culture appears.
Zeszyty Prawnicze, Dec 11, 2016
Zeszyty Prawnicze, Mar 19, 2017
r o w a d z e n ie ' Autor jest stypendystą Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.
Odrodzenie i Reformacja w Polsce, 2003
Zeszyty Prawnicze, Jun 22, 2017
O felix culpa ! Ta apostrofa paschalnego Exultet wydaje się najlepiej wyrażać świadom ość wyróżni... more O felix culpa ! Ta apostrofa paschalnego Exultet wydaje się najlepiej wyrażać świadom ość wyróżnienia, jakim jest interwencyjny głos wy bitnego uczonego w sprawie mej polem iki1. B ez znaczenia jest tutaj fakt, że tekst P rofesora Tom asza G iaro2, najpowściągliwiej to ujm ując, stanowczo odm aw ia jakiejkolw iek m erytorycznej zasadności po d n ie sionym przeze m nie wątpliwościom. o so b isty dyskom fort jest b o wiem niczym w zestawieniu z możliwością przeczytania tekstu b ęd ą cego świadectwem technicznego m istrzostw a i ogrom nej erudycji. W artki strum ień argum entacji czyta się jak powieść szpiegowską, k tó rej negatywny b o h ater niezm ożony w tropieniu {287} poluje {280}, 1 «Zeszyty Prawnicze UKSW» 5.1 (2005), s. 255-274. Na strony tej publikacji wskazują cyfry w (nawiasach zwykłych) zaś na strony Książki, do której odnosiła się polemika (F. Lo n g c h a m p s d e Bé r i e r , Nadużycie prawa w świetle rzymskiego prawa prywatnego, Wrocław 2004) będą wskazywały strony w [nawiasach kwadra towych]. 2 T. Gi a r o , R zym ski zakaz nadużycia praw podm iotow ych w świetle nowej jurysprudencjipojęciowej «Zeszyty Prawnicze UKSW» 6.1 (2006), s. 279-300. Na stro ny tej publikacji wskazują cyfry w {nawiasach klamrowych}.
Odrodzenie i Reformacja w Polsce, 2002
The Chesterton Review, 2022
Teologia i Moralność, 1970
Jednym z istotniejszych zagadnień będących zarówno przedmiotem rozważań na płaszczyźnie tworzenia... more Jednym z istotniejszych zagadnień będących zarówno przedmiotem rozważań na płaszczyźnie tworzenia i stosowania prawa, jak i w dyskursie publicznym, jest problematyka prawnej ochrony życia ludzkiego na prenatalnym etapie jego rozwoju. W ostatnim czasie szeroka dyskusja na ten temat pojawiła się przy okazji obywatelskiego projektu "Stop Aborcji", będącego przedmiotem debaty sejmowej jesienią 2016 roku. Pomimo upływu ponad roku od trzeciego głosowania w niższej izbie parlamentu rozwiązania prawne projektu "Stop Aborcji" są nadal przedmiotem licznych komentarzy ze strony środowisk prawniczych, politycznych i medialnych. Uzasadnia to podjęcie próby usystematyzowania rozważań w zakresie prawnego i doktrynalnego ratio legis inicjatywy, także w kontekście Magisterium Kościoła katolickiego. W pierwszej części artykułu zostaną przybliżone kulisy powstania projektu obywatelskiego oraz okoliczności jego odrzucenia. Następnie zostaną przeprowadzone rozważania na temat odpowiedzialności karnoprawnej matki z tytułu zabicia dziecka na prenatalnym etapie rozwoju. W dalszej kolejności przedstawione zostaną wyniki badań opinii publicznej przeprowadzonych w chwili uruchomienia projektu obywatelskiego a dotyczących prawnej ochrony życia.
Zeszyty Prawnicze BAS, 2015
Aleksander Stępkowski Opinia prawna w sprawie merytorycznej oceny rządowego projektu ustawy o lec... more Aleksander Stępkowski Opinia prawna w sprawie merytorycznej oceny rządowego projektu ustawy o leczeniu niepłodności 1 Legal opinion on the substantive assessment of a Government bill on medical treatment of infertility: Some permissive and, at the same time, controversial solutions proposed in the bill are wrongly presented as the implementation of European Union law. This applies, in particular, to the construct of "donation". This permissive idea, unknown to European law, creates the opportunity of far-reaching abuse, including the acceptance of the practice of surrogacy and the acquisition of parental rights by persons living in homosexual relationship. The bill treats instrumentally participants of assisted reproduction procedures, especially those who are in the embryonic stage of human development, violating thereby the constitutional guarantees of human life and dignity. It also allows for eugenic selection of human embryos, providing a very narrow limitation in this respect. The anonymity of a donor of reproductive cells, proposed in the bill, breaches in many respects the principle of protecting the child's interests.
Prawo Kanoniczne, Jun 15, 1999
Traktat ów po raz pierwszy został wydany w 1568 r. w drukami Jordana Zilettego, jednego z mniejsz... more Traktat ów po raz pierwszy został wydany w 1568 r. w drukami Jordana Zilettego, jednego z mniejszych wydawców weneckich, szczegól nie ulubionego przez Polaków publikujących we Włoszech2, zapewne ze względu na niskie ceny druku w jego oficynie3. Dzieło to doczekało się dwóch wydań łacińskich za życia autora. Owym dmgim była edycja bazylejska z roku 1593 wydrukowana przez Leonharda Osteinego, sump tem Roberta Cambieri. A oto pełen tytuł traktatu: Laurenti Grimaldi Goslici De optimo senatore libri duo, in quibus Magistratum offici, Civum vita beata, Rempub. Foelicita explicantur Opus plance aureum, summorum Philosophorum et Legislatorum do ctrina refertum omnibus Respub. Rite administrare cupientibus, non modo utile, sed apprimo necesarium. Accessit locupres rerum toto opere me morabilium index. J. M. Ossoliński przytacza opinie na temat obydwu wydań wyrażone przez Janockiego, który o każdym z nich wypowiadał się z uznaniem. Weneckie cenił za jego piękno, bazylejskie zaś za poprawność druku, twierdząc jedno cześnie, że oba były rzadkie za granicą, zaś w kraju jeszcze rzadsze4. Traktat, zwyczajem ówczesnym, opatrywała dedykacja, która była skierowana do króla Zygmunta Augusta. Autor podkreśla tam między innymi, że dzięki cnocie króla i świetności całej dynastii Jagiellońskiej, Rzeczpospolita cieszy się doskonałym ustrojem, odpowiadającym wska zówkom największych filozofów, tudzież doskonałym wzorom państw starożytnych5. Oprawiony w czarny aksamit, egzemplarz podarowany królowi, przesłany został w listopadzie 1568 r. do Tykocina6. Wielu autorów opracowań historii literatury polskiej pomija całkowi cie postać autora i jego dzieło.
Uploads
Books by Aleksander Stępkowski
****************************************************************************************
The principle of proportionality is presented as a means which makes the judicial review of discretionary powers possible. For this reason, the book starts with an analysis of the very concept of discretionary powers in itself, its philosophical origins and legal consequences, as well as the development of the judicial review of action by the state on its different levels (first administrative, then legislative) in various European countries. The legal systems of the United Kingdom, France, Germany, and Austria are examined from the 19th century to the present day, and the Polish legal system since 1918. This is the context in which the emergence of the principle of proportionality in German law is described, as well as its development and subsequent reception throughout the whole of Europe. Particular attention is devoted to the principle of proportionality in EU law and within the system of the European Convention of Human Rights. An investigation is carried out of the crucial role of case law under the ECHR for the pan-European reception of proportionality. This is followed by an examination of the way in which the German and French legal methods for the judicial review of discretionary powers have shaped the identity of the proportionality principle within EU law.The adoption of the principle of proportionality at the turn of the 20th and 21st century is described in detail in relation to the legal systems of France, Austria, the United Kingdom and Poland. Particular attention is devoted to the fact that the principle was first adopted on the level of constitutional law and only later in administrative law, with a certain exception for the United Kingdom?, due to the absence of a regular constitutional review. It is also pointed out that the judicial means of reviewing discretionary powers (including the principle of proportionality) are very powerful instruments for the strengthening of one political centre against another. This aspect is analysed in the context of administrative – parliamentary relations in 19th-century Europe and in the relations between national legislatures and EU transnational administration in the late 20th and early 21st century.
Papers by Aleksander Stępkowski
****************************************************************************************
The principle of proportionality is presented as a means which makes the judicial review of discretionary powers possible. For this reason, the book starts with an analysis of the very concept of discretionary powers in itself, its philosophical origins and legal consequences, as well as the development of the judicial review of action by the state on its different levels (first administrative, then legislative) in various European countries. The legal systems of the United Kingdom, France, Germany, and Austria are examined from the 19th century to the present day, and the Polish legal system since 1918. This is the context in which the emergence of the principle of proportionality in German law is described, as well as its development and subsequent reception throughout the whole of Europe. Particular attention is devoted to the principle of proportionality in EU law and within the system of the European Convention of Human Rights. An investigation is carried out of the crucial role of case law under the ECHR for the pan-European reception of proportionality. This is followed by an examination of the way in which the German and French legal methods for the judicial review of discretionary powers have shaped the identity of the proportionality principle within EU law.The adoption of the principle of proportionality at the turn of the 20th and 21st century is described in detail in relation to the legal systems of France, Austria, the United Kingdom and Poland. Particular attention is devoted to the fact that the principle was first adopted on the level of constitutional law and only later in administrative law, with a certain exception for the United Kingdom?, due to the absence of a regular constitutional review. It is also pointed out that the judicial means of reviewing discretionary powers (including the principle of proportionality) are very powerful instruments for the strengthening of one political centre against another. This aspect is analysed in the context of administrative – parliamentary relations in 19th-century Europe and in the relations between national legislatures and EU transnational administration in the late 20th and early 21st century.