Public Finance

, 2ILV 7LSL %D]Õ hONH 6D\ÕúWD\ODUÕQGD 3HUIRUPDQV 'HQHWLPL øOH øOJLOL %LOJLOHU $ .DQDGD 6D\ÕúWD\ÕQGD 3HUIRUPDQV 'HQHWLPL % øQJLOWHUH 6D\ÕúWD\ÕQGD 3HUIRUPDQV 'HQHWLPL & $%' 6D\ÕúWD\ÕQGD 3HUIRUPDQV 'HQHWLPL ,, .XUXO 7LSL hONH 6D\ÕúWD\ODUÕQGD 3HUIRUPDQV 'HQHWLPL øOH øOJLOL %LOJLOHU & 3HUIRUPDQV 'HQHWLPL 3LORW dDOÕúPDODUÕ ' 6D\ÕúWD\ 6WUDWHML %LOGLULPL YH (\OHP 3ODQÕ øOH øOJLOL *HOLúPHOHU 'RNX]XQFX %|OP 7UNL\HGH 6D\ÕúWD\ÕQ 3HUIRUPDQV 'HQHWLPLQLQ 8\JXODQDELOLUOL÷L , 0HY]XDW $oÕVÕQGDQ 8\JXODQDELOLUOL÷LQ 'H÷HUOHQGLULOPHVL $ $QD\DVD YH 3HUIRUPDQV 'HQHWLPL % 0XN YH 3HUIRUPDQV 'HQHWLPL & 6D\ÕúWD\ .DQXQX YH 3HUIRUPDQV 'HQHWLPL YL ,, <|QHWLP $QOD\ÕúÕ YH 0DOL <|QHWLP $oÕVÕQGDQ 8\JXODQDELOLUOL÷LQ 'H÷HUOHQGLULOPHVL $ <|QHWLP $QOD\ÕúÕ YH 3HUIRUPDQV 'HQHWLPL % 0DOL <|QHWLP YH 3HUIRUPDQV 'HQHWLPL ,,, 'HQHWLP 6LVWHPL YH 6D\ÕúWD\ $oÕVÕQGDQ 8\JXODQDELOLUOL÷LQ 'H÷HUOHQGLULOPHVL $ *HQHO 2ODUDN 'HQHWLP 6LVWHPLQLQ 'H÷HUOHQGLULOPHVL % 6D\ÕúWD\ $oÕVÕQGDQ 'H÷HUOHQGLUPH 6RQXo YH gQHULOHU (NOHU .D\QDNoD ÖNSÖZ 3DUDGLJPDWLN G|QúPOHU JQP]GH KHPHQ KHU DODQGD NHQGLQL KLVVHWWLUPHNWHGLU %URNUDWLN \|QHWLP DQOD\ÕúÕQGDQ SHUIRUPDQV \|QHWLPLQH JHOHQHNVHO EWoH DQOD\ÕúÕQGDQ VRQXoRGDNOÕ EWoHOHPH\H VRUXPOX GHYOHWWHQ YDWDQGDúODUÕQD SHUIRUPDQVÕQÕQ KHVDEÕQÕ YHUHQ GHYOHWH GR÷UX X]DQDQ JHOLúLPOHU EXQD |UQHN J|VWHULOHELOLU %HQ]HU úHNLOGH EX G|QúPOHUGHQ HWNLOHQHQ |QHPOL ELU DODQ GD GHQHWLPGLU g]HOOLNOH ODQQ VRQODUÕQGDQ LWLEDUHQ KXNXND X\JXQOXN GHQHWLPLQLQ ELUWDNÕP VRUXQODUD oDUH RODPDPDVÕ EX DODQGD SHUIRUPDQV GHQHWLPL DGÕ YHULOHQ \HQL ELU SDUDGLJPDQÕQ \NVHOPHVLQH \RO DoPÕúWÕU <NVHN 'HQHWLP .XUXPODUÕ RODUDN DGODQGÕUÕODQ YH NDPX IRQODUÕQÕQ HQ \DNÕQ WDNLSoLVL RODUDN ELOLQHQ 6D\ÕúWD\ODU GD EX \HQL ROXúXPGDQ HWNLOHQPLúOHU GHQHWLPOHULQGH NHVLQ KHVDSODUÕQ \DVDODUD X\JXQOX÷XQD YH GR÷UXOX÷XQD LODYHWHQ VLVWHP YH VUHoOHUH RGDNODQDUDN IDDOL\HWOHULQ YHULPOLOL÷LQL HWNLQOL÷LQL YH WXWXPOXOX÷XQX HOH DOPD\D EDúODPÕúODUGÕU $÷XVWRV WDULKLQGH 8OXGD÷ hQLYHUVLWHVL 6RV\DO %LOLPOHU (QVWLWV 0DOL\H \NVHN OLVDQV SURJUDPÕQGD VDYXQGX÷XP WH]LQ ELU YHUVL\RQX RODQ EX oDOÕúPD 6D\ÕúWD\ODUFD X\JXODQDQ \NVHN GHQHWLP ED÷ODPÕQGD JQP]GH HWNLQ ELU úHNLOGH ELUoRN ONHGH \UWOHQ SHUIRUPDQV GHQHWLPOHULQL HOH DOPDNWD YH ONHPL]GH EX DODQGD \DúDQDQ JHOLúPHOHUL VXQPD\D oDOÕúPDNWDGÕU <D\ÕQODQPDVÕ $YUXSD %LUOL÷L 0NWHVHEDWÕQÕQ hVWOHQLOPHVLQH øOLúNLQ 8OXVDO 3URJUDPÕPÕ]ÕQ KD]ÕUODQGÕ÷Õ JQOHUH UDVWODPDVÕ GROD\ÕVÕ\OD EHQLP LoLQ D\UÕ ELU |QHPL RODQ EX oDOÕúPDQÕQ KD]ÕUODQPDVÕQGD WHúHNNU ERUoOX ROGX÷XP NLúLOHULQ EDúÕQGD \RO J|VWHULFLOL÷L YH JHQLú ELOJLVL LOH WH] GDQÕúPDQÕP YH KRFDP 3URI 'U )LJHQ $/78ö JHOPHNWH 7H] MULVLQGH EXOXQPD QH]DNHWLQL J|VWHUHUHN oDOÕúPD\Õ VDWÕU VDWÕU LQFHOHPH WLWL]OL÷LQGH EXOXQDQ KRFDODUÕP 3URI 'U 1LKDW ('ø='2ö$1D 3URI 'U $GHP d$%8.D YH <UG 'Ro 'U g]KDQ d(7ø1.$<$\D LVH úNUDQODUÕPÕ VXQX\RUXP 7H]LQ WDPDPÕQÕ LQFHOH\HUHN \DUDUOÕ HOHúWLULOHUGH EXOXQDQ <UG 'Ro 'U $UPD÷DQ 7$5,0D oDOÕúPDODUÕPÕQ EDúÕQGDQ EX \DQD LOHWLúLP KDOLQGH ROGX÷XP JHQLú ND\QDN GHVWH÷L YH LOJLVL LOH X\JXODPD NRQXVXQGDNL HQJLQ ELOJLVLQGHQ \DUDUODQGÕ÷ÕP $UDúWÕUPD YH 7DVQLI *UXEX ùHIL 8]PDQ 'HQHWoL 6DFLW <g5h.(5H \LQH VRUXODUÕPD EÕNPDGDQ \DQÕW YHUHQ 3HUIRUPDQV 'HQHWLPL *UXEX ùHIL 8]PDQ 'HQHWoL )LNUHW *h/(1H D\UÕFD \DUDUOÕ HOHúWLULOHUL\OH NDWNÕGD EXOXQDQ PHVOHNWDúÕP 'U $GQDQ *(5d(.H WHúHNNU HGHULP %X HVHU SHUIRUPDQV GHQHWLPL DODQÕQGD |]JQ HVHUOHULQ KD]ÕUODQPDVÕQD YHVLOH ROPDVÕ KDOLQGH KHGHILQH XODúDFDNWÕU .XúNXVX] WP KDWD YH HNVLNOHU \D]DUD DLWWLU 7ROJD '(0ø5%$ù 6D\ÕúWD\ODU 7DUDIÕQGDQ *HUoHNOHúWLULOHQ 3HUIRUPDQV 'HQHWLPOHUL YH 7UN 6D\ÕúWD\Õ 8\JXODPDVÕ NDUúÕOÕ÷ÕQGD GDKD NDOLWHOL KL]PHW WDOHS HGHFHN GXUXPD JHOPHVL \DQL ELOLQoOHQPHVL JLEL QHGHQOHUOH VDGHFH KXNXND X\JXQOXN GH÷LO ND\QDNODUÕQ YHULPOL HWNLQ YH WXWXPOX NXOODQÕOPDVÕQGDQ VRUXPOX WXWXOPD GD JQGHPH JHOPLúWLU %|\OHFH 6D\ÕúWD\ GHQHWLPOHUL GH ³KDQJL \DVDODU oHUoHYHVLQGH QH NDGDU ND\QDN NXOODQÕOGÕ"´ DQOD\ÕúÕQGDQ ³ND\QDNODU WRSOXPXQ LVWHGL÷L \|QGH YHULPOL HWNLQ YH HNRQRPLN \DQL HQ \NVHN ID\GD VD÷OD\DFDN úHNLOGH PL NXOODQÕOÕ\RU"´ DQOD\ÕúÕQÕ \DQVÕWDQ YH SHUIRUPDQV GHQHWLPL RODUDN DGODQGÕUÕODQ oD÷GDú DQOD\ÕúD GR÷UX LOHUOHPLúWLU %LUH\OHU WDUDIÕQGDQ |GHQHQ YHUJLOHU NDUúÕOÕ÷ÕQGD QH HOGH HGLOGL÷LQL KDQJL EDúDUÕ G]H\LQH XODúÕOGÕ÷ÕQÕ J|VWHUHQ SHUIRUPDQVÕQ JHOLúWLULOPHVL LoLQ NDPX ELULPOHULQH YH \DVDPD\D |QHULOHUGH EXOXQDQ LGDUv YH PDOL UHIRUPODUÕ WHúYLN HGHQ SHUIRUPDQV GHQHWLPLQL \DSPD\DQ HQ D]ÕQGDQ EX GHQHWLPH JHoPH KD]ÕUOÕNODUÕ LoLQGH ROPD\DQ 6D\ÕúWD\ KHPHQ KHPHQ \RN JLELGLU hONHPL]GH GH GDKD |QFHOHUL ³HWNLQOLN GHQHWLPL´ RODUDN DGODQGÕUÕODQ SHUIRUPDQV GHQHWLPL LOH LOJLOL oDOÕúPDODU |]HOOLNOH 6D\ÕúWD\ ED]ÕQGD GHYDP HWPHNWHGLU %XQXQOD ELUOLNWH 6D\ÕúWD\ODUFD \DSÕODQ SHUIRUPDQV GHQHWLPOHUL ]HULQH 7UNL\H ¶GH LUGHOHQPH\HQ JHQLú ELU DODQ EXOXQPDNWDGÕU 'L÷HU ONHOHUGH GHQHWLP YH SHUIRUPDQV GHQHWLPL GHULQOHPHVLQH LQFHOHQPHVLQH UD÷PHQ 7UNL\H ¶GH 6D\ÕúWD\ ¶ÕQ GÕúÕQGD NRQX LOH LOJLOHQHQ NLúL YH NXUXP VD\ÕVÕ ROGXNoD VÕQÕUOÕGÕU %X QHGHQOH EX oDOÕúPD NRQXVX NÕVPHQ GH ROVD EX ERúOX÷XQ GROGXUXOPDVÕQD NDWNÕGD EXOXQPD DPDFÕ\OD VHoLOPLú oDOÕúPDGD SHUIRUPDQV GHQHWLPLQLQ WDQÕWÕOPDVÕ 6D\ÕúWD\ DoÕVÕQGDQ 7UNL\H ¶GHNL PHYFXW NRúXOODUÕQ SHUIRUPDQV GHQHWLPLQLQ HWNLQ X\JXODQDELOPHVL LoLQ JHUHNOL \HWHUOLOL÷H VDKLS ROXS ROPDGÕ÷ÕQÕQ WHVSLW HGLOPHVL YH EX \ROGD \DSÕOPDVÕ JHUHNHQOHULQ VDSWDQPDVÕ DPDoODQPÕúWÕU %X oHUoHYHGH GRNX] E|OPGHQ ROXúDQ oDOÕúPDQÕQ ELULQFL E|OPQGH 6D\ÕúWD\ODU KDNNÕQGD JHQHO ELOJLOHUH \HU YHULOPLúWLU øNLQFL E|OPGH GHQHWLP NDYUDPÕ YH \NVHN GHQHWLP ]HULQGH GXUXOPXú oQF E|OPGH LVH SHUIRUPDQV GHQHWLPLQLQ JHOLúLPL DPDoODUÕ YH QHGHQOHUL LQFHOHQPLúWLU 3HUIRUPDQV GHQHWLPLQLQ XQVXUODUÕQD SHUIRUPDQV |OoPQGHQ KDUHNHWOH XODúPD G|UGQF E|OPGH KHGHIOHQPLúWLU %HúLQFL E|OP SHUIRUPDQV GHQHWLPL VWDQGDUWODUÕ LOH VUHFLQL DQODWPDNWD DOWÕQFÕ E|OPGH LVH SHUIRUPDQV GHQHWLPLQLQ HWNLQ ELU úHNLOGH X\JXODQDELOPHVL LoLQ JHUHNOL RODQ NRúXOODU EHOLUWLOPHNWHGLU <DEDQFÕ ONH 6D\ÕúWD\ODUÕQÕQ SHUIRUPDQV GHQHWLPL X\JXODPDVÕ LOH LOJLOL ELOJLOHU \HGLQFL E|OPQ NRQXVXQX WHúNLO HWPHNWHGLU 6RQ *LULú LNL E|OP LVH |QFHOLNOH 7UNL\H ¶GH 6D\ÕúWD\ SHUIRUPDQV GHQHWLPLQL GR÷UXGDQ YH\D GROD\OÕ RODUDN JHOLúWLUPH DPDFÕ WDúÕ\DQ oDOÕúPDODUÕ HOH DOPDNWD YH EX oHUoHYHGH XODúÕODQ QRNWD LOH 6D\ÕúWD\ SHUIRUPDQV GHQHWLPLQLQ HWNLQ ELU úHNLOGH X\JXODQDELOLUOL÷LQL WDUWÕúPDNWD D\QÕ ]DPDQGD oHúLWOL |QHULOHU GH JHWLUPHNWHGLU 6D\ÕúWD\ODU 7DUDIÕQGDQ *HUoHNOHúWLULOHQ 3HUIRUPDQV 'HQHWLPOHUL YH 7UN 6D\ÕúWD\Õ 8\JXODPDVÕ 6D\ÕúWD\ODU +DNNÕQGD *HQHO %LOJLOHU %HGv 1 )H\]LR÷OX ³0RGHUQ $QD\DVDODUGD %WoH +DNNÕ´ øVWDQEXO hQLYHUVLWHVL øNWLVDW )DNOWHVL 0DOL\H $UDúWÕUPD 0HUNH]L .RQIHUDQVODUÕ 6HUL øVWDQEXO V øQDQ DJH V )H\]LR÷OX DJP V øVPDLO +DNNÕ 6D\ÕQ $YUXSD %LUOL÷L 6D\ÕúWD\Õ 7& 6D\ÕúWD\ %DúNDQOÕ÷Õ &XPKXUL\HWLQ ¶LQFL <ÕOG|QP 'L]LVL $QNDUD V %HGL 1 )H\]LR÷OX 1D]DUL 7DWELNL 0XND\HVHOL %WoHQLQ .RQWURO &LOW øVWDQEXO hQLYHUVLWHVL <D\ÕQODUÕ 1R øVWDQEXO V +HUEHUW $ 6LPRQ 'RQDOG : 6LPRQ YH 9LFWRU $ 7KRPSVRQ .DPX <|QHWLPL oHY &HPDO 0ÕKoÕR÷OX $QNDUD hQLYHUVLWHVL 6L\DVDO %LOJLOHU )DNOWHVL <D\ÕQODUÕ 1R $QNDUD V 6D\ÕúWD\ODU 7DUDIÕQGDQ *HUoHNOHúWLULOHQ 3HUIRUPDQV 'HQHWLPOHUL YH 7UN 6D\ÕúWD\Õ 8\JXODPDVÕ GHPRNUDVLQLQ YD]JHoLOPH] XQVXUX RODUDN WRSOXPVDO YH SDUODPHQWHU NRQWURO VUHFLQL HWNLQOHúWLUPHN DPDFÕ\OD GD YDUGÕUODU 6D\ÕúWD\ODUÕQ PLV\RQ WDQÕPODPDODUÕ GD V|] NRQXVX YDUOÕN QHGHQOHUL SDUDOHOLQGHGLU $ <h5h70( 25*$1,1,1 '(1(7/(10(6ø 6D\ÕúWD\ODU WHPHOGH \UWPH RUJDQÕQÕQ IDDOL\HWOHULQL PDOL \|QGHQ GHQHWOHPHN LoLQ NXUXOPXúODUGÕU <UWPHQLQ \DVDPD RUJDQÕQGDQ DOGÕ÷Õ KDUFDPD \DSPD JHOLU WRSODPD YH KL]PHW VXQPD \HWNL YH L]QLQLQ \DVDPDQÕQ LVWHGL÷L \|QGH YH\D PXWDEÕN NDOÕQDQ úHNLOGH JHUoHNOHúWLULOLS JHUoHNOHúWLULOPHGL÷LQLQ GHQHWOHQPHVL DQFDN EX NRQXGD X]PDQ RODQ ELU ELULPLQ DOWÕQGDQ NDONDELOHFH÷L ELU Lú KDOLQH JHOPLú E|\OHFH \DVDPD DGÕQD \UWPH\L GHQHWOHPH LúL ED÷ÕPVÕ] WDUDIVÕ] ELULPOHU RODQ 6D\ÕúWD\ODUD YHULOPLúWLU ù(.ø/ 6D\ÕúWD\ 'HQHWLPLQLQ *HQHO *|UQP 723/80 6HoLP %h52.5$6ø .D\QDN 2IILFH RI WKH $XGLWRU *HQHUDO RI &DQDGD $XGLWLQJ IRU 3DUOLDPHQW 2WWDZD V KWWSZZZRDJJFFDGRPLQRRIILFHQVIKWPOERG\HKWPO 0(&/ø6 0HFOLV KNPHWH KDUFDPD \DSPD JHOLU WRSODPD NÕVDFD KL]PHW VXQPD \HWNLVL YHULU +NPHW \DSWÕ÷Õ JLGHU YH WRSODGÕ÷Õ JHOLULQ \DQL VXQGX÷X KL]PHWOHULQ KHVDEÕQÕ YHULU 6D\ÕúWD\ GHQHWLP VRQXoODUÕQÕ PHFOLVH UDSRUODU 6$<,ù7$< 6D\ÕúWD\ +NPHW IDDOL\HWOHULQL GHQHWOHU +h.h0(7 6D\ÕúWD\ODU +DNNÕQGD *HQHO %LOJLOHU 'RPLQJR / &UX] ,1726$, ¶QLQ 2WX] <ÕOÕ dHY 6HPLUDPLV 6HULQ 7& 6D\ÕúWD\ .XUXOXú <ÕOG|QP <D\ÕQODUÕ 1R $QNDUD V 6D\ÕúWD\ODU +DNNÕQGD *HQHO %LOJLOHU GHQH\LPOHULQ SD\ODúÕOPDVÕ VRUXQODUÕQ WDUWÕúÕOPDVÕ YH oHúLWOL |QHUL YH WDYVL\HOHUGH EXOXQXOPDVÕQÕ VD÷ODPDNWDGÕU %LUOHúPLú 0LOOHWOHU 'Q\D <DVDPD DGÕQD GHQHWLP \DSPD PLV\RQXQX VWOHQHQ 6D\ÕúWD\ODU ONHOHULQ LGDUv VLVWHPOHUL LoLQGH IDUNOÕ NRQXPGD EXOXQPDNWDGÕUODU 6D\ÕúWD\ODUÕQ IDUNOÕ NRQXPODUÕ VWOHQGLNOHUL PLV\RQX HQJHOOHPHPHNWH 6D\ÕúWD\ODU ED÷ÕPVÕ] ELU úHNLOGH \DVDPD DGÕQD GHQHWLP \DSDUDN KNPHW IDDOL\HWOHUL KDNNÕQGD WDUDIVÕ] ELOJL VD÷ODPDNWDGÕUODU 'ROD\ÕVÕ\OD 6D\ÕúWD\ODUÕQ VWDWOHULQL LGDUv \DSÕODQPD LoLQGHNL NRQXPODUÕQÕ EHOLUWHQ úHNOv VWDWOHUL YH \DSWÕNODUÕ GHQHWLPOHUGHQ ND\QDNODQDQ DVOv VWDWOHUL úHNOLQGH LQFHOHQPHN PPNQGU

Kamu bütçesi alanında son yıllara kadar yaygın görüş, genel kabul gören bütçe ilke ve tekniklerine gerektiği gibi uyulması halinde bütçe fonksiyonlarının düzgün işleyeceği üzerinedir. Hatta günümüzde bile birçok ders kitabında bütçe ilkesi ve bütçe tekniği kavramları bu çerçevede tanımlanmaktadır. Bununla birlikte yapılan araştırmalar, söz konusu ilke ve tekniklerin harcama kontrolünü, kaynak tahsisinde ve hizmet sunumunda etkinliği ve diğer bütçe fonksiyonlarının etkin çalışmasını garanti edemeyeceğini göstermiştir. Makale bu sorun üzerine odaklanmakta ve bütçeleme sürecinde bütçe fonksiyonlarının etkin işlemesini engelleyebilen ve kâğıt üzerinde olmayan kuralların diğer bir ifadeyle sınırlamaların varlığına ve önemine dikkat çekmektedir. Bütçelemenin davranışsal boyutu olarak da gösterilen bu kurallar, bütçeleme sürecinin yenilenmesinde ya da yeniden şekillendirilmesinde hayati önem taşımaktadırlar. Bu nedenle makalede söz konusu kurallar hesaba katılarak yapılan bütçe reform öğelerinin neler olduğu da gösterilmektedir. Anahtar Kelimeler: Kamu bütçeleme süreci, bütçe reformları, bütçelemede kurumsal yapı, bütçelemede yazılı olmayan kurallar, bütçe fonksiyonları. Abstract Until today, general accepted approach in the public budgeting area is that the budgeting functions will properly works if the budget principles and techniques are properly implemented. At the present, therefore, the concepts of budget principles and budget techniques are described in line with this approach in many textbook. However, some studies have presented that the principle and techniques mentioned above can not guarantee the * Bu makale, yazarın Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalında hazırlayıp savunduğu "Kamu Harcama Yönetimi Bağlamında Orta Vadeli Harcama Sistemi ve Türkiye Açısından Değerlendirilmesi" adlı doktora tezine dayanmaktadır. Bütçe Dünyası Dergisi • Sayı 33 • 2010 / 1

Devlet üniversitelerine ödenek dağıtımında kullanılan geleneksel yöntemler, ödenekleri "ihtiyaç" esaslı bir şekilde dağıtmaktadır. 1980'lerden bu yana yükseköğretime olan talebin kamu kaynaklarından daha hızlı bir şekilde artması, devlet üniversitelerinde verimlilik ve etkinlik arayışlarına yol açmıştır. Bunun bir sonucu olarak devlet üniversitelerine ödenek tahsisinde "performans" kavramı merkezi öğe haline gelmiştir. Bu makale devlet üniversitelerine ödenek tahsisini girdi odaklılıktan çıkararak, kurumsal performansa sıkıca bağlamayı öngören performansa bağlı ödenek tahsisi yöntemini incelemektedir. Performans bütçenin bir uzantısı olarak gösterilen yöntem günümüzde ABD, İngiltere, Danimarka, Avustralya gibi birçok ülkede uygulanmaktadır. Yöntemin diğer ülkeler arasında da yayılacağı tahmin edilmektedir. Temel hedefi, devlet üniversitelerinin mevcut kaynaklarını daha verimli ve etkin kullanmalarını teşvik etmek olan yöntemin, ülke örneklerine bakıldığında beklentileri karşılayamadığı hatta üniversitelerin mevcut hizmet kapasitesini olumsuz etkileyebilen bir yapıda olduğu görülmektedir.

Mali kurallar, 1990'lı yıllarla birlikte büyük bir ilgi odağı haline gelmiştir. Özellikle birçok ülkede meydana gelen bütçe açıkları, mali disiplini yeniden sağlamak için ulusal düzeyde mali kuralların benimsenmesine yol açmıştır. Günümüzde mali kurallar, kamu kesiminde genel yönetimin bir parçası olan mahalli idareler için de oldukça önemli bir araçtır. Mahalli idareler ayrı tüzel kişiliğe sahip aktörler olarak çoğu ülkede kamu hizmetlerinin önemli bir kısmını üstlenmektedirler. Ayrıca söz konusu idarelere son yıllarda yerelleşme reformlarıyla daha çok yetki, kaynak ve sorumluluk devredilmektedir. Mali yönetim içinde ağırlıkları artan mahalli idarelerin mali disiplin içinde kaynaklarını etkin kullanması için özellikle merkezi idare tarafından konulan mali kurallarla yönlendirildiği göze çarpmaktadır. Ulusal düzeyde mali kurallarla ilgili çok sayıda araştırmaya karşın mahalli düzeyde mali kuralları inceleyen çalışmalar sınırlıdır. Bu nedenle makale, mahalli idarelerde uygulanan mali kural türlerini incelemekte ve Türkiye'deki mevcut durumu değerlendirmektedir.

State universities in Turkey have been implementing performance-based budgeting system for about ten years. The system aims to improve the effectiveness of service delivery by enabling universities to allocate their resources according to their own specific objectives taking into account the views of their stakeholders. This system, which is based on outputs and results, requires state universities to disclose their performance level to the public through annual reports. The evidence on the accountability level of state universities in Turkey is very scarce. Therefore, this study aims to demonstrate to what extent the state universities in Turkey can account for their stakeholders through the annual reports they published. The authors conducted a content analysis of performance audit reports on 59 state universities published by the Turkish Court of Accounts, the external audit body, to achieve this goal.

Bir belediyenin yeterli kalitede hizmet sunabilmesi; yeterli gelirlere sahip olmasının yanı sıra öz gelirlerinin yüksek olması ile doğrudan ilişkilidir. Bu nedenle günümüzde devletler, "mali yerelleşmeyi" ilke edinerek belediyelerin öz gelirlerini artırmaya yönelik reformlar yapmaktadırlar. Bu makale Türkiye'deki belediyelerin gelirlerini gerek teorik gerekse son on yıllık verilere dayalı olarak incelemekte ve çeşitli ülkelerle karşılaştırarak mali özerkliklerini ortaya koymaktadır. Sayıca fazla gelir kaynağına sahip görünen belediyelerin diğer ülkelerle karşılaştırıldığında oldukça az öz gelire sahip olduğu görülmektedir. Yerel halkın yönetime katılması, hesap verme sorumluluğu ve şeffaflığın geliştirilmesi için belediyelere motorlu taşıtlar vergisi gibi yeni öz gelirler tahsis edilmesi ve mevcut öz gelirlerin daha verimli hale getirilmesi gerekmektedir. Anahtar Kelimeler: Belediye gelirleri, belediye öz gelirleri, belediye vergileri, mali özerlik ve mali yerelleşme.

Regional development agencies (RDAs) are governance-based institutions that aim to help a specific region to socioeconomically develop by ensuring cooperation among the public sector, the private sector, and nongovernmental organizations within that specific geographical region. In Turkey, which was not able to eliminate the regional differences via centralized policies, development agencies (DAs) were established as “the new-type organizations of public management” in the early 2000s. Taking part in regional development that is a vital area and not having a usual organization have increased the expectations from these agencies. Today, there is a great pressure on DAs concerning their accountability. The best way to understand the level of accountability of DAs that have an approximately 10-year history is to analyze the annual reports they have to announce to the public. This chapter carries out a content analysis on disclosure items in the annual reports of 25 DAs in Turkey and ex...

E-taxation is one of the most popular e-government services. Most countries are focused on implementing an e-taxation system. The success of an e-taxation system depends on the taxpayers' acceptance of it. The taxpayers' intention to use an e-taxation system is determined by various factors. This chapter, based on empirical data collected from a survey of 505 respondents in Turkey, seeks to identify the factors that influence the taxpayers' acceptance of e-taxation system. It test various constructs of the UTAUT model-performance expectancy, trust perception, perceived risk, effort expectancy and facilitating conditions-on Turkish taxpayers' intention to use the e-taxation system. Structural equation modeling is used to analyze the effects of these variables on intention to use. The results indicate that performance expectancy and perceived risk have a significant impact on behavioral intention and that effort expectancy and facilitating conditions have a significant impact on intention to use.

The "power of the purse" is one of the fundamental powers of the parliament. This power is defined as a parliament's authority to determine the amount of public expenditures to be made and the category and amount of taxes to be collected from citizens. To exercise this power, parliaments must debate and review the budget drawn up by the government to ensure that it reflects the preferences of citizens. Nevertheless, it is quite apparent that parliaments today do not sufficiently debate government budgets and do not completely exercise their existing authority. This development weakens the political function of the budget process and sometimes leads to non-optimal budget outcomes. Information and communication technologies (ICTs), particularly websites, are significant tools that parliaments have at their disposal to address this problem. When they are effectively designed, parliamentary websites can contribute to more efficient outcomes to the budget process by enabling the members of a parliament and the citizens they represent to involve themselves in that process. This chapter addresses the potential contributions of parliamentary websites to the budget process. These contributions promise to make budget information more transparent and understandable. This chapter engages in this task by using a content-analysis methodology to examine the website of the Turkish parliament.

State universities in Turkey have been implementing performance-based budgeting system for about ten years. The system aims to improve the effectiveness of service delivery by enabling universities to allocate their resources according to their own specific objectives taking into account the views of their stakeholders. This system, which is based on outputs and results, requires state universities to disclose their performance level to the public through annual reports. The evidence on the accountability level of state universities in Turkey is very scarce. Therefore, this study aims to demonstrate to what extent the state universities in Turkey can account for their stakeholders through the annual reports they published. The authors conducted a content analysis of performance audit reports on 59 state universities published by the Turkish Court of Accounts, the external audit body, to achieve this goal.

Belediyelerin mali saydamlığına ilişkin literatürdeki ampirik çalışmalarda genel olarak belediyelerin web siteleri üzerinden kamuoyuna açıkladığı mali bilgi ve belgeler analiz edilmektedir. Bir diğer ifadeyle belediyelerin mali saydamlık düzeyi ölçülmekte ve bu düzeyi belirleyen faktörler araştırılmaktadır. Dolayısıyla belediyelerde mali saydamlığın arz yönüne odaklanıldığı ifade edilebilir. Bu çalışmada ise mali saydamlığın talep yönü bir başka deyişle mali bilgilerin alıcısı konumunda olan "vatandaş" boyutu ele alınmaktadır. Bu çalışmada vatandaşların Türkiye'deki belediyelerin mali saydamlığına ilişkin tutumu araştırılmıştır. Araştırma kapsamında Çanakkale Merkez'de ikamet eden vatandaşlara anket uygulanmıştır. Anketlerden elde edilen veriler kullanılarak güvenirlik analizi, açımlayıcı faktör analizi, grup fark testi ve korelasyon analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda katılımcıların belediyelere ilişkin mali saydamlık talebinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada mali saydamlık tutumu üzerindeki etkisi test edilen bağımsız değişkenler sosyo-demografik, ekonomik-mali ve siyasal olmak üzere üç kategori altında toplanmıştır. Bu değişkenlerden gelir düzeyi, mesleki durum, kentsel aidiyet, vergi ahlakı, belediyelerin hesap verme durumu, yolsuzluk algısı ve belediye yöneticilerine güven durumunun mali saydamlık tutumu üzerinde etkili olduğu tespit edilmiştir.

ÖZ Bu çalışmanın amacı Türkiye'de 2015 yılında gündeme gelen ancak henüz yasalaşmamış olan Rant Vergisi'ni değerlendirmektir. Bu amaçla konunun teorik temelleri araştırılmış ve İsviçre ile Avusturya örnekleri incelenmiştir. Ülke örneklerinde gayrimenkul değer artışlarının vergilendirilmesi eğilimleri öne çıkmaktadır. Türkiye açısından yapılan değerlendirmede, yapılması gündemde olan düzenleme ile hedeflenen amacın gerçekleştirilmesinin zor olduğu görülmektedir. Bununla beraber gayrimenkul rantlarının vergilendirilmesinde dar kapsamlı bir Rant Vergisi uygulaması yetersiz gözükmektedir. Gayrimenkul değer artışlarının vergilendirilmesinde kapsamın genişletilmesi ve yerel bir vergi olarak şerefiye uygulamalarının yürürlüğe konulması gerekmektedir. Emsal artışlarında kayırmacılığın azaltılması amacıyla uygulanacak bir Rant Vergisi yeterli olmayabilecektir. Bu nedenle yapılacak düzenlemenin şerefiye olarak kapsamlı bir biçimde uygulanması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. ABSTRACT The objective of this study is evaluating the Increment Tax, which came to agenda in Turkey in the year 2015 but did not become law as of yet. Towards that objective, the theoretical grounds of the subject were studied and the examples and Switzerland and Austria were examined. Inclinations towards taxing real estate value increases are seen to be prominent in country examples. In the evaluation conducted in terms of Turkey, it is observed that the aimed objective would be difficult to achieve with the regulations considered to be made. In addition, a narrow-context Increment Tax implementation is observed to be insufficient for the taxing of real estate increment incomes. Regarding taxing of real estate value increases, the context has to be expanded and betterment applications as a local tax have to be effectuated. An Increment Tax to be implemented for the purpose of reducing favouritism pertaining to floor area ratio increases may not be adequate. For this reason, it has been achieved that the regulation be applied in a comprehensive manner as betterment tax.