Papers by Agnieszka Szplit

WPROWADZENIE Celem prezentowanego artykułu jest scharakteryzowanie regulacji i okre-ślenie stopni... more WPROWADZENIE Celem prezentowanego artykułu jest scharakteryzowanie regulacji i okre-ślenie stopnia sformalizowania oceny okresowej nauczyciela akademickiego. Przedstawiamy w nim wyniki kolejnych analiz realizowanych w ramach badań nad kryteriami i warunkami oceny okresowej nauczyciela w polskich uniwersy-tetach prowadzących kierunki pedagogiczne. W pierwszym etapie 2 analizie pod-dane zostały arkusze oceny okresowej. Jako instrument są one podporządkowa-ne nadrzędnym dokumentom, co oznacza, że charakterystyka arkuszy dostarcza też informacji o tych dokumentach. Z tego powodu uzyskane rezultaty stanowiły jedno ze źródeł problemów formułowanych w prezentowanym tu drugim etapie badań. Nastawiony był on przede wszystkim na rozpoznanie elementów wystę-pujących w dokumentacji regulującej zakres, przebieg i treść okresowej oceny nauczyciela akademickiego na kierunku pedagogika. 1 Badania powstały z inicjatywy prof. dr hab. Marii Dudzikowej. Ich konstrukcja i realizacja przebiegały w ramach prac Zespołu Samokształceniowego i Samopomocy Koleżeńskiej objęte-go patronatem Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN. 2 K. Marszałek, S. Pasikowski, Kryteria i warunki ewaluacji nauczycieli akademickich w świetle arkuszy okresowej oceny na kierunkach pedagogicznych w polskich uniwersytetach, Rocznik Pedagogiczny nr 37, 2014.
Tekst przedstawia standardy ewaluacji pracy lektorów języków obcych opracowane w prywatnej szkole... more Tekst przedstawia standardy ewaluacji pracy lektorów języków obcych opracowane w prywatnej szkole językowej w oparciu o zasady inspekcji wybranych organizacji akredytujących w Europie i Polsce. Autorka charakteryzuje przykładowy system nadzoru metodycznego w aspekcie oceny warsztatu pracy nauczyciela. Opisuje w jaki sposób dokonano ewaluacji i pomiaru jakości pracy lektorów w celu podjęcia działań wspierających.
The EDUCARE project is the outcome of a search for an optimal model of education/training for car... more The EDUCARE project is the outcome of a search for an optimal model of education/training for carers of older people. The main objective of the EDUCARE project was to transfer knowledge to carers and develop their skills and social competences in order to change the negative
15 New Caregivers For New Elderly People
perception of carers by older people, build awareness and develop the role of carers for themselves, change of the perception of this role, develop the skills of carers and enrich them with new methods and strategies of action involving older people and expanding and optimising their individual functioning as well as functioning in society and family.
Celem tekstu jest analiza kategorii samodzielności objawiającej się w codziennej pracy nauczyciel... more Celem tekstu jest analiza kategorii samodzielności objawiającej się w codziennej pracy nauczycieli i ich rozwoju zawodowym. Autorka uznaje rozwój zawodowy nauczycieli za proces sterowany wewnętrznie i analizuje go w dwóch zakresach: samodzielności motywu i samodzielności działania. Badania przeprowadzono wśród 100 nauczycieli języków obcych. Określono w nich trzy wskaźniki samodzielności: źródła motywacji do pracy, formy doskonalenia wybierane przez nauczycieli oraz źródła środków dydaktycznych wykorzystywanych w pracy. Analiza wyników badań pozwoliła na odnalezienia obszarów samodzielności, które od- czuwane są przez samych nauczycieli podczas ich rozwoju zawodowego.
Tekst opisuje podstawowe założenia projektu EduCare, którego celem jest stworzenie modelu kształc... more Tekst opisuje podstawowe założenia projektu EduCare, którego celem jest stworzenie modelu kształcenia nowoczesnego opiekuna osoby starszej. Autorki przedstawiają model szkolenia przeprowadzonego z wykorzystaniem nowoczesnych metod, takich jak coaching, metoda projektowa i e-learning.

Two of the important factors influencing the lack of effectiveness of language learning are the m... more Two of the important factors influencing the lack of effectiveness of language learning are the mental barriers and limitations that students subconsciously create on their language production resulting in poorer performance. Understanding the nature of their learning limitations and knowledge of how to overcome them in everyday teacher work seem to be significant elements of the professional knowledge of teachers gained during the process of education, and which they have developed through reflection and practice. The research sought to explore what barriers and limitations influence language learning and what teaching strategies would help to overcome them. This chapter presents the results of research in which learners and teachers were sources of knowledge. It concludes that teachers should be well-equipped in knowledge of the barriers to improve the teaching process and to facilitate their learners' personal development.
In modem societies the notion of “being a good teacher” has an increasingly complex meaning refer... more In modem societies the notion of “being a good teacher” has an increasingly complex meaning referring to a stable domain of expertise and a continuously changing texture of concepts and skilled performance. That is why production of a complete framework describing general teacher competency at school, at any education level, is a challenge. Professional standards for teachers receive more and more attention in Europe and all over the world. The text present some chosen approaches to national standards for the teaching profession.

Koncepcja kształcenia w zakresie języka obcego w szkole podstawowej opiera się na założeniu, że r... more Koncepcja kształcenia w zakresie języka obcego w szkole podstawowej opiera się na założeniu, że rozwój dziecięcej mowy ma silny związek z pragmatycznymi aspektami funkcjonowania języka. Od wczesnego dzieciństwa potrzeba komunikowania się z najbliższym otoczeniem jest silnym bodźcem do rozwoju mowy.W celu symulowania autentycznej sytuacji komunikacyjnej w klasie szkolnej wprowadza się ćwiczenia wykorzystujące istnienie tzw. luki informacyjnej.Wprowadzenie luki informacyjnej jest w szczególności niezbędne w procesie edukacji językowej dzieci, ponieważ one same nie odczuwają potrzeby wykonywania żmudnych i „nudnych” ćwiczeń w celu nabrania umiejętności prowadzenia rozmowy w języku obcym. Stosowanie nudnych dryli w celu zapamiętania określonej formy może spowodować utratę zainteresowania lekcją, a w konsekwencji utratę motywacji do nauki języka obcego.W umyśle dziecka pojawia się zawsze pytanie „po co?/dlaczego?” Trzeba więc dostarczyć mu powodów do rozmowy, nawet jeśli są to rzeczywiście pseudo-powody. Stąd konieczność nadania sensu ćwiczeniom komunikacyjnym prowadzonym na zajęciach języka obcego.
Tekst wskazuje na różnorodne korzyści dydaktyczne i wychowawcze wykorzystania ćwiczeń z luką informacyjną i zawiera przykładowe ćwiczenia komunikacyjne.

Nauczanie języka angielskiego w edukacji wczesnoszkolnej ma na celu przede wszystkim motywowanie,... more Nauczanie języka angielskiego w edukacji wczesnoszkolnej ma na celu przede wszystkim motywowanie, zachęcanie, stwarzanie sytuacji sprzyjających odkrywaniu świata, jak i wykorzystywanie naturalnych predyspozycji dziecka do rozwijania umiejętności językowych. Rozpoczęcie nauki języka obcego we wczesnym wieku szkolnym jest możliwe dzięki wykorzystaniu psychicznych i fizycznych predyspozycji dziecka, takich jak choćby ciekawość, chęć poznania świata i żądza wiedzy. Edukacja językowa jest ułatwiona dzięki naturalnej potrzebie komunikacji oraz dużym zdolnościom artykulacyjnym i naśladowczym dzieci. Celem rozwijania umiejętności językowych jest również kształtowanie osobowości, tolerancji i kultury dziecka, pogłębianie jego wiedzy o otaczającym go świecie oraz wspieranie rozwoju poznawczego i emocjonalnego. Proces edukacji dzieci ma zatem charakter holistyczny, a zintegrowanie odbywa się w wielu płaszczyznach. W metodyce języków obcych pojawia się pojęcie holistycznego nauczania języka (Whole language teaching), jako jednego ze sposobów rozwoju umiejętności językowych uczniów, który kładzie nacisk na funkcję rozwojowo-wychowawczą szkoły i doskonalenie kompetencji społecznych uczniów.

Demographic changes in many European countries show a strong process of ageing societies. The sit... more Demographic changes in many European countries show a strong process of ageing societies. The situation proves the urgent
need for action to the elderly population, the effect of which would be to improve the senior citizens’ quality of life not only by
creating a framework for a medical care and support but also through the emotional support and promotion of active ageing. The concept goes beyond the purpose of preventing the disease in the elderly population; it seeks instead to mobilizing and
optimizing the functioning of the social group in the physical, psychological and social, as well as technological spheres. Hence,
the development of a professional caregiver of an elderly person is one of the challenges of a modern world. The paper is based
on the research conducted by the EduCare Project team in several focus groups from Italy, Poland, Romania and Spain, in order
to identify the main competencies, skills and experiences expected from a caregiver and consequently to create a profile of a new carer for a new millennium. The method chosen for the research was focus groups with 6 to 12 participants. The qualitative analysis was conducted on the data gained from about 132 people, put in three groups of interest: trainers of elderly caregivers, elderly caregivers and elderly people. The focus groups interviews were conducted with use of a set of open-ended questions that explored the perception of all the groups in relation to research objectives. The paper defines and exemplifies what is expected from the “new carer”, describes main difficulties in taking up and performing the role of a carer and presents a strategy of creating a proper relation on the “new carer” - “new senior citizen” level. The authors describe the favourable competences and skills needed for the carer’s role. The research revealed the need of creating professional courses for “new carers”, and also creating and using community forms of caregivers’ support.

Niniejszy artykuł jest próbą stworzenia modelu kompetencji nauczyciela języków obcych w edukacji ... more Niniejszy artykuł jest próbą stworzenia modelu kompetencji nauczyciela języków obcych w edukacji wczesnoszkolnej. Jako model bazowy i punkt odniesienia wybrany został model stworzony przez jedną z Europejskich organizacji językowych EAQUALS (Europejskie Stowarzyszenie na Rzecz Jakości w Nauczaniu Języków Obcych pod auspicjami Rady Europy) — dokument zwany Siatką Kompetencji (Profiling Grid). Jest to opis kwalifikacji i kompetencji praktycznych nauczycieli języków obcych. Dokument ten stworzony został w celu opisu kolejnych etapów rozwoju zawodowego nauczycieli języków obcych i dostarcza wskaźników ich opisu w postaci ustalonych kategorii, które mogą być wykorzystywane jako kryteria oceny kompetencji nauczycieli przez inspektorów w szkołach, audytorów, metodyków czy dyrektorów. Dla pedagogów i praktyków może on stanowić również podstawę analizy zadań i wyzwań, z którymi spotykają się nauczyciele języków, i oczekiwanych przez nich sposobów i strategii skutecznego organizowania procesu dydaktycznego.

Tekst przedstawia wybrane modele kompetencji nauczycieli języków obcych, obowiązujące przy ocenie... more Tekst przedstawia wybrane modele kompetencji nauczycieli języków obcych, obowiązujące przy ocenie nauczycieli w Polsce i Europie.
Jednym z najważniejszych dokumentów stanowiący zarys wymagań dotyczących kompetencji i wykształcenia nauczycieli języka angielskiego nauczanego jako obcego jest zbiór Teachers of English to Speakers of Other Languages (TESOL) Guidelines [TESOL Position Statement on Teacher Quality]. Dokument
ten stwierdza, że nauczanie języka angielskiego jest dyscypliną wymagającą profesjonalizmu i specjalistycznego przygotowania. Jest on w wielu krajach świata podstawą do tworzenia programów kształcenia nauczycieli.Kolejnym dokumentem opisującym kompetencje nauczycieli języków obcych, które są niezbędnymi cechami dobrego nauczyciela jest Europejski profil kształcenia nauczycieli języków (European Profile for Language Teacher Education - A Frame of Reference). Jest on wynikiem 6-miesięcznych badań Komisji Europejskiej. Praca ta charakteryzuje 40 kompetencji szczegółowych zebranych w 4 sekcje.Jedna z najnowszych propozycji to przygotowywany przez EAQUALS (Europejskie Stowarzyszenie na Rzecz Jakości w Nauczaniu Języków Obcych pod auspicjami Rady Europy) [tamże] dokument, zwany roboczo „Siatką Kompetencji" (Profiling Grid). Jest to opis kwalifikacji i kompetencji praktycznych nauczycieli języków obcych. Twórcy mają na celu określenie poziomów tych kompetencji, na podobieństwo utworzonego już przed laty i obowiązującego
Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego określającego poziomy biegłości językowej w skali A-C (CEFR - The Common European Framework of References). Dokument ten opisuje etapy rozwoju zawodowego nauczycieli języków obcych i dostarcza wskaźniki dla wszystkich etapów i wszystkich ustalonych
kategorii.

An observation should primarily serve the purpose of enhancing professional development of teache... more An observation should primarily serve the purpose of enhancing professional development of teachers. Classroom observation is an important form of feedback for teachers developing their own practice and planning their development goals. It allows teachers to receive feedback and information about their weak areas and deficiencies but also hones their skills thorough affirming them of the impact they have on their students. Observations result in creating a balanced view of strong and weak points of teacher performance, informing teachers of their strengths and needs. It encourages self-reflection on one's current practices and motivates teachers to search for better solutions. The information gained from the observer or peers regarding specific aspects of the teaching process focuses teachers' attention on the methods and effects of teaching, prompting them to pursue self-development. The elements that call for improvement set course of development of a particular teacher and can suggest literature and training. Observations, therefore, are a necessary measure that prompt teachers towards further development and pursuit of better ideas.

The chapter examines how the individual strategies of effectiveness are built in practice of teac... more The chapter examines how the individual strategies of effectiveness are built in practice of teaching, and how teachers employ their university-based knowledge into their practice in the lessons. The aim is to gain deep understanding of teachers’ individual strategies of effective teaching as a complement to teacher education. The author describes some chosen teacher competency standards and uses a study of primary teachers of English in Poland to understand the relation between teacher education and its influence on their practice. She tries to find the way university teaching prepares teachers to develop their own practice and modify it in their own workplace. The author claims teacher education should benefit more from the observation of teaching practice and support teacher competence development for better learning outcomes.
Key words: primary education, in-job teacher professional development, reflective practitioner.
Books by Agnieszka Szplit
Jest to publikacja o charakterze metodycznym, stanowiąca połączenie teorii i praktyki nauczania j... more Jest to publikacja o charakterze metodycznym, stanowiąca połączenie teorii i praktyki nauczania języka angielskiego w przedszkolu i klasach 1–3. Wnosi szerokie ujęcie tematyki i nowoczesne spojrzenie na pracę nauczyciela. Książka zawiera gotowe pomysły, które nie tylko uatrakcyjnią lekcje, ale i pomogą nauczycielowi w efektywnym nauczaniu języka angielskiego. Jej konstrukcja pozwala na swobodny wybór tych materiałów, które w danej chwili są potrzebne w pracy. Warto zaznaczyć, że jest to publikacja warta zainteresowania zarówno ze strony doświadczonych praktyków, którzy pragną rozwijać swoją wiedzę i umiejętności, jak też i początkujących nauczycieli, potrzebujących wsparcia i inspiracji.

Współczesne starzenie się społeczeństw zaczyna mieć ogromne
konsekwencje dla codziennego funkcjo... more Współczesne starzenie się społeczeństw zaczyna mieć ogromne
konsekwencje dla codziennego funkcjonowania rodzin i podstaw ekonomicznych gospodarstw domowych, rynku pracy oraz finansów publicznych. Wraz wydłużaniem się wieku emerytalnego i kurczeniem się liczby miejsc pracy coraz więcej seniorów bywa zostawionych samych sobie, a nawet wręcz wykluczanych
z życia społecznego. Stąd przed rządami państw i przed całymi społecznościami pojawia się konieczność stworzenia warunków mających na celu społeczną integrację ludzi starych, zapewnienie im możliwie szerokiej oferty atrakcyjnych możliwości spędzania czasu wolnego i samorealizacji, ale też zapewnienia godnych świadczeń emerytalnych i dostępu do profesjonalnej opieki
zdrowotnej. Potrzeby ludzi starych, ich podejście do codzienności, relacje z otoczeniem, wykluczenie, formy aktywizacji, sytuacja życiowa, zdrowotna i ekonomiczna stały się więc w ostatnim czasie niezwykle aktualnym problemem badawczym dla badaczy z wielu dyscyplin naukowych. Zagadnieniu starości i starzenia poświęca się coraz więcej miejsca. Niniejsza publikacja wpisuje się w te trendy. Stanowi ona zbiór refleksji i wyników badań naukowych historyków, gerontologów, socjologów, pedagogów i psychologów.
Publikację zamyka tekst poświęcony międzynarodowemu projektowi Edu.Care, którego głównym celem było stworzenie nowego, mobilnego modelu dokształcania/ kształcenia opiekunów współczesnych seniorów.

The concept of meaningful ageing goes beyond the goal of preventing diseases among the eld... more The concept of meaningful ageing goes beyond the goal of preventing diseases among the elderly. It pursues the objective of activating and facilitating the life of this social group in its physical, psychological, social and cultural aspect.
It is generally believed that high level ofactivity in old age and the optimal model of support in different fields of life allows the elderly to achieve their priorities: being independent and self-sufficient as long as possible which inuences their opinion on their quality of life. This means that being active is the core element of the model of meaningful ageing.
The title of this publication reflects the premises and dictates the order of chapters and articles. Presented texts are mainly praxeological and in major part consist of the authors’
studies and research. The remainder are theoretical inquiries built around recent scientic findings. They are all bound together by the final chapter which includes the description of good practices in the field of activating senior citizens. The object of the authors’ inquiries were the issues associated with social gerontology. Their aim was to recognise or describe the spectrum of social reality already known to us which can contribute to meaningful and active ageing, which both constitute the elderly’s quality oflife.
Uploads
Papers by Agnieszka Szplit
15 New Caregivers For New Elderly People
perception of carers by older people, build awareness and develop the role of carers for themselves, change of the perception of this role, develop the skills of carers and enrich them with new methods and strategies of action involving older people and expanding and optimising their individual functioning as well as functioning in society and family.
Tekst wskazuje na różnorodne korzyści dydaktyczne i wychowawcze wykorzystania ćwiczeń z luką informacyjną i zawiera przykładowe ćwiczenia komunikacyjne.
need for action to the elderly population, the effect of which would be to improve the senior citizens’ quality of life not only by
creating a framework for a medical care and support but also through the emotional support and promotion of active ageing. The concept goes beyond the purpose of preventing the disease in the elderly population; it seeks instead to mobilizing and
optimizing the functioning of the social group in the physical, psychological and social, as well as technological spheres. Hence,
the development of a professional caregiver of an elderly person is one of the challenges of a modern world. The paper is based
on the research conducted by the EduCare Project team in several focus groups from Italy, Poland, Romania and Spain, in order
to identify the main competencies, skills and experiences expected from a caregiver and consequently to create a profile of a new carer for a new millennium. The method chosen for the research was focus groups with 6 to 12 participants. The qualitative analysis was conducted on the data gained from about 132 people, put in three groups of interest: trainers of elderly caregivers, elderly caregivers and elderly people. The focus groups interviews were conducted with use of a set of open-ended questions that explored the perception of all the groups in relation to research objectives. The paper defines and exemplifies what is expected from the “new carer”, describes main difficulties in taking up and performing the role of a carer and presents a strategy of creating a proper relation on the “new carer” - “new senior citizen” level. The authors describe the favourable competences and skills needed for the carer’s role. The research revealed the need of creating professional courses for “new carers”, and also creating and using community forms of caregivers’ support.
Jednym z najważniejszych dokumentów stanowiący zarys wymagań dotyczących kompetencji i wykształcenia nauczycieli języka angielskiego nauczanego jako obcego jest zbiór Teachers of English to Speakers of Other Languages (TESOL) Guidelines [TESOL Position Statement on Teacher Quality]. Dokument
ten stwierdza, że nauczanie języka angielskiego jest dyscypliną wymagającą profesjonalizmu i specjalistycznego przygotowania. Jest on w wielu krajach świata podstawą do tworzenia programów kształcenia nauczycieli.Kolejnym dokumentem opisującym kompetencje nauczycieli języków obcych, które są niezbędnymi cechami dobrego nauczyciela jest Europejski profil kształcenia nauczycieli języków (European Profile for Language Teacher Education - A Frame of Reference). Jest on wynikiem 6-miesięcznych badań Komisji Europejskiej. Praca ta charakteryzuje 40 kompetencji szczegółowych zebranych w 4 sekcje.Jedna z najnowszych propozycji to przygotowywany przez EAQUALS (Europejskie Stowarzyszenie na Rzecz Jakości w Nauczaniu Języków Obcych pod auspicjami Rady Europy) [tamże] dokument, zwany roboczo „Siatką Kompetencji" (Profiling Grid). Jest to opis kwalifikacji i kompetencji praktycznych nauczycieli języków obcych. Twórcy mają na celu określenie poziomów tych kompetencji, na podobieństwo utworzonego już przed laty i obowiązującego
Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego określającego poziomy biegłości językowej w skali A-C (CEFR - The Common European Framework of References). Dokument ten opisuje etapy rozwoju zawodowego nauczycieli języków obcych i dostarcza wskaźniki dla wszystkich etapów i wszystkich ustalonych
kategorii.
Key words: primary education, in-job teacher professional development, reflective practitioner.
Books by Agnieszka Szplit
konsekwencje dla codziennego funkcjonowania rodzin i podstaw ekonomicznych gospodarstw domowych, rynku pracy oraz finansów publicznych. Wraz wydłużaniem się wieku emerytalnego i kurczeniem się liczby miejsc pracy coraz więcej seniorów bywa zostawionych samych sobie, a nawet wręcz wykluczanych
z życia społecznego. Stąd przed rządami państw i przed całymi społecznościami pojawia się konieczność stworzenia warunków mających na celu społeczną integrację ludzi starych, zapewnienie im możliwie szerokiej oferty atrakcyjnych możliwości spędzania czasu wolnego i samorealizacji, ale też zapewnienia godnych świadczeń emerytalnych i dostępu do profesjonalnej opieki
zdrowotnej. Potrzeby ludzi starych, ich podejście do codzienności, relacje z otoczeniem, wykluczenie, formy aktywizacji, sytuacja życiowa, zdrowotna i ekonomiczna stały się więc w ostatnim czasie niezwykle aktualnym problemem badawczym dla badaczy z wielu dyscyplin naukowych. Zagadnieniu starości i starzenia poświęca się coraz więcej miejsca. Niniejsza publikacja wpisuje się w te trendy. Stanowi ona zbiór refleksji i wyników badań naukowych historyków, gerontologów, socjologów, pedagogów i psychologów.
Publikację zamyka tekst poświęcony międzynarodowemu projektowi Edu.Care, którego głównym celem było stworzenie nowego, mobilnego modelu dokształcania/ kształcenia opiekunów współczesnych seniorów.
It is generally believed that high level ofactivity in old age and the optimal model of support in different fields of life allows the elderly to achieve their priorities: being independent and self-sufficient as long as possible which inuences their opinion on their quality of life. This means that being active is the core element of the model of meaningful ageing.
The title of this publication reflects the premises and dictates the order of chapters and articles. Presented texts are mainly praxeological and in major part consist of the authors’
studies and research. The remainder are theoretical inquiries built around recent scientic findings. They are all bound together by the final chapter which includes the description of good practices in the field of activating senior citizens. The object of the authors’ inquiries were the issues associated with social gerontology. Their aim was to recognise or describe the spectrum of social reality already known to us which can contribute to meaningful and active ageing, which both constitute the elderly’s quality oflife.
15 New Caregivers For New Elderly People
perception of carers by older people, build awareness and develop the role of carers for themselves, change of the perception of this role, develop the skills of carers and enrich them with new methods and strategies of action involving older people and expanding and optimising their individual functioning as well as functioning in society and family.
Tekst wskazuje na różnorodne korzyści dydaktyczne i wychowawcze wykorzystania ćwiczeń z luką informacyjną i zawiera przykładowe ćwiczenia komunikacyjne.
need for action to the elderly population, the effect of which would be to improve the senior citizens’ quality of life not only by
creating a framework for a medical care and support but also through the emotional support and promotion of active ageing. The concept goes beyond the purpose of preventing the disease in the elderly population; it seeks instead to mobilizing and
optimizing the functioning of the social group in the physical, psychological and social, as well as technological spheres. Hence,
the development of a professional caregiver of an elderly person is one of the challenges of a modern world. The paper is based
on the research conducted by the EduCare Project team in several focus groups from Italy, Poland, Romania and Spain, in order
to identify the main competencies, skills and experiences expected from a caregiver and consequently to create a profile of a new carer for a new millennium. The method chosen for the research was focus groups with 6 to 12 participants. The qualitative analysis was conducted on the data gained from about 132 people, put in three groups of interest: trainers of elderly caregivers, elderly caregivers and elderly people. The focus groups interviews were conducted with use of a set of open-ended questions that explored the perception of all the groups in relation to research objectives. The paper defines and exemplifies what is expected from the “new carer”, describes main difficulties in taking up and performing the role of a carer and presents a strategy of creating a proper relation on the “new carer” - “new senior citizen” level. The authors describe the favourable competences and skills needed for the carer’s role. The research revealed the need of creating professional courses for “new carers”, and also creating and using community forms of caregivers’ support.
Jednym z najważniejszych dokumentów stanowiący zarys wymagań dotyczących kompetencji i wykształcenia nauczycieli języka angielskiego nauczanego jako obcego jest zbiór Teachers of English to Speakers of Other Languages (TESOL) Guidelines [TESOL Position Statement on Teacher Quality]. Dokument
ten stwierdza, że nauczanie języka angielskiego jest dyscypliną wymagającą profesjonalizmu i specjalistycznego przygotowania. Jest on w wielu krajach świata podstawą do tworzenia programów kształcenia nauczycieli.Kolejnym dokumentem opisującym kompetencje nauczycieli języków obcych, które są niezbędnymi cechami dobrego nauczyciela jest Europejski profil kształcenia nauczycieli języków (European Profile for Language Teacher Education - A Frame of Reference). Jest on wynikiem 6-miesięcznych badań Komisji Europejskiej. Praca ta charakteryzuje 40 kompetencji szczegółowych zebranych w 4 sekcje.Jedna z najnowszych propozycji to przygotowywany przez EAQUALS (Europejskie Stowarzyszenie na Rzecz Jakości w Nauczaniu Języków Obcych pod auspicjami Rady Europy) [tamże] dokument, zwany roboczo „Siatką Kompetencji" (Profiling Grid). Jest to opis kwalifikacji i kompetencji praktycznych nauczycieli języków obcych. Twórcy mają na celu określenie poziomów tych kompetencji, na podobieństwo utworzonego już przed laty i obowiązującego
Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego określającego poziomy biegłości językowej w skali A-C (CEFR - The Common European Framework of References). Dokument ten opisuje etapy rozwoju zawodowego nauczycieli języków obcych i dostarcza wskaźniki dla wszystkich etapów i wszystkich ustalonych
kategorii.
Key words: primary education, in-job teacher professional development, reflective practitioner.
konsekwencje dla codziennego funkcjonowania rodzin i podstaw ekonomicznych gospodarstw domowych, rynku pracy oraz finansów publicznych. Wraz wydłużaniem się wieku emerytalnego i kurczeniem się liczby miejsc pracy coraz więcej seniorów bywa zostawionych samych sobie, a nawet wręcz wykluczanych
z życia społecznego. Stąd przed rządami państw i przed całymi społecznościami pojawia się konieczność stworzenia warunków mających na celu społeczną integrację ludzi starych, zapewnienie im możliwie szerokiej oferty atrakcyjnych możliwości spędzania czasu wolnego i samorealizacji, ale też zapewnienia godnych świadczeń emerytalnych i dostępu do profesjonalnej opieki
zdrowotnej. Potrzeby ludzi starych, ich podejście do codzienności, relacje z otoczeniem, wykluczenie, formy aktywizacji, sytuacja życiowa, zdrowotna i ekonomiczna stały się więc w ostatnim czasie niezwykle aktualnym problemem badawczym dla badaczy z wielu dyscyplin naukowych. Zagadnieniu starości i starzenia poświęca się coraz więcej miejsca. Niniejsza publikacja wpisuje się w te trendy. Stanowi ona zbiór refleksji i wyników badań naukowych historyków, gerontologów, socjologów, pedagogów i psychologów.
Publikację zamyka tekst poświęcony międzynarodowemu projektowi Edu.Care, którego głównym celem było stworzenie nowego, mobilnego modelu dokształcania/ kształcenia opiekunów współczesnych seniorów.
It is generally believed that high level ofactivity in old age and the optimal model of support in different fields of life allows the elderly to achieve their priorities: being independent and self-sufficient as long as possible which inuences their opinion on their quality of life. This means that being active is the core element of the model of meaningful ageing.
The title of this publication reflects the premises and dictates the order of chapters and articles. Presented texts are mainly praxeological and in major part consist of the authors’
studies and research. The remainder are theoretical inquiries built around recent scientic findings. They are all bound together by the final chapter which includes the description of good practices in the field of activating senior citizens. The object of the authors’ inquiries were the issues associated with social gerontology. Their aim was to recognise or describe the spectrum of social reality already known to us which can contribute to meaningful and active ageing, which both constitute the elderly’s quality oflife.