Book Reviews by Ertuğrul Alemdar
Selçuklu devrinin nüfuzlu kişilerinden Abdullah Çelebi'nin kızıdır. Kadı, doğduktan kısa bir süre... more Selçuklu devrinin nüfuzlu kişilerinden Abdullah Çelebi'nin kızıdır. Kadı, doğduktan kısa bir süre sonra annesini kaybetmiş, yetişmesinde babası önemli rol oynamıştır. Dört yaşında öğrenime başlamış; Arapça, Farsça öğrenmiştir. 1356'da Kayseri'de çıkan karışıklık sonucu Şam'a gitmiş, karışıklık sonlandıktan sonra tekrar Kayseri'ye dönmüştür. On dört yaşındayken babası ile birlikte Mısır'a gitmiş, devrin ilimlerini öğrenmiştir. On dokuz yaşında hac dönüşünde babasını kaybedince Halep'e gidip öğrenimine devam etmiştir. Kayseri'ye döndükten sonra kadılık yapmıştır. Yaşamı siyasi ve askerî mücadeleler ile geçmiş, kadılıktan sonra vezirlik, naiplik yapmış ve en sonunda kendi adıyla anılan devletine bey olmuştur (Yücel, 1987: 1-2). Kadı, bu maceralı hayatın içinde dinî ve edebi eserler de vermiştir. İksîru's-Saâdât fî Esrâri'l-İbâdât ve Tercihu't-Tavzîh adlı iki dinî eseri vardır. Arapça ve Farsça şiirler yazdığı bilinmekteyse de Farsça şiirleri tespit edilememiş, Arapça şiirlerinden yalnız üçü İksîru's-Saâdât fî * Bu yazı TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı tarafından desteklenmiştir.
Papers by Ertuğrul Alemdar
Yalın Ayak Başı Kabak Üzerine başlıklı çalışmada bu deyimin Eski Oğuz Türkçesi ile başlayan Batı ... more Yalın Ayak Başı Kabak Üzerine başlıklı çalışmada bu deyimin Eski Oğuz Türkçesi ile başlayan Batı Türkçesindeki gelişimini, değişkelerini, kullanıldıkları bağlamları ve bu bağlamlardaki anlamlarını incelemek amaçlanmıştır. Çalışmanın malzemesi olarak Eski Oğuz Türkçesinin ve Osmanlı Türkçesinin tarihî metinleri taranarak Türkiye Türkçesinde yalın ayak başı kabak şeklinde sözlükleşen deyimin bundan başka yalın ayak, baş açuk yalın ayak, yalın ayag u ser-bâz, yalın ayak baş aç-, yalın yalıncak yalın ayak, yalın başı açuk tonı yıprak, yalın ayak başı kaba gibi değişkeleri de belirlenmiştir. Bu değişkelerin sekiz farklı anlamı dönem eserlerinden tanıklatılarak saptanmıştır: 1. bütünüyle çıplak 2. ihrama girmek 3. yoksul, fakir, muhtaç 4. üzgün, kederli, perişan 5. âşık, kendini feda eden, perişan 6. Tanrı'ya yakaran, dua eden 7. hizmetçi 8. abdal, eren, âşık.
Modern Türklük Araştırmaları Dergisi , 2021
Türklerde "üst" kavramı taşıdığı temel anlamının dışında olumlu mecaz anlamlarda da kullanılmıştı... more Türklerde "üst" kavramı taşıdığı temel anlamının dışında olumlu mecaz anlamlarda da kullanılmıştır. "yükselme", "üstte olma" kavramının toplumun düşünce ve duyuş sistemine bağlı olarak kazandığı olumlu anlamlar farklı dil kullanımlarına da yansımış ve sözcüğün hem kavram alanını hem de kullanım alanlarını genişletmiştir. Bu çalışmada, Eski Türklerde görülen cülus törenlerinde kağan olacak kişinin kaldırılmasına, yükseltilmesine "üstün üstünlüğü" açısından değinilmiştir. Türklerde "üst" kavramı Eski Türkçede karşımıza çıkan *kö-ve *yü-fiilleri çerçevesinde ele alınmıştır. *yü-fiilinin sözcük ağacı ve sözcük ailesi tespit edilmiş, fiil üzerinde detaylı bir inceleme yapmak amaçlanmıştır. ANAHTAR SÖZCÜKLER Eski Türkçe, üst kavramı, *kö-fiili, *yü-fiili, sözcük yapımı, köken bilgisi, kavram alanı, anlam genişlemesi.
Thesis Chapters by Ertuğrul Alemdar
In this research conducted as a master's thesis; the pages 51a-100b of the literary work "Acâyib ... more In this research conducted as a master's thesis; the pages 51a-100b of the literary work "Acâyib al-Maĥlûqât ve Ġarâyib al-Mevcûdât, which can be found in the records of Uppsala University Library as record number 588, has been studied on in terms of its translation into written language, language analysis, translation into modern Turkish and the vocabulary used in the literary work. The work has a total number of 249 pages. It has been translated into Eastern Turkish from Ahmet et-Tûsî's work, "Acâyib al-Maĥlûqât ve Ġarâyib al-Mevcûdât, which was written in Farsi. The name of the translator, where it was translated, and the date of translation is not exactly known. "The astonishment felt towards God's creations" is the main topic of the literary work. The work consists of ten main titles, and there are various information and narratives about sun, moon, star, lightning, rainbow, wind, rivers, seas, mountains, masjids, various sanctuaries, cities, countries, giants, fairies, jinns, elephants, camels, horses and fishes. As the result of the language analysis that has been conducted in this study on this literary work, features of Eastern Turkish's post-classical era has been detected. The literary work has been translated into modern Turkish for the benefit of researchers from various fields. The prepared index shows the vocabulary used in the literary work.
Conference Presentations by Ertuğrul Alemdar
Kadı Burhaneddin Divanı'nın söz varlığı asker, ordu, savaş kavram alanları açısından taranmıştır.... more Kadı Burhaneddin Divanı'nın söz varlığı asker, ordu, savaş kavram alanları açısından taranmıştır. Tespit edilen sözcükler beş ana başlıkta değerlendirilmiştir:
Uploads
Book Reviews by Ertuğrul Alemdar
Papers by Ertuğrul Alemdar
Thesis Chapters by Ertuğrul Alemdar
Conference Presentations by Ertuğrul Alemdar