Papers by Krzysztof Grudnik
Olsztyn 2009 2 Aleister Crowley: między modernizmem a postmodernizmem Przyjęło się powszechnie po... more Olsztyn 2009 2 Aleister Crowley: między modernizmem a postmodernizmem Przyjęło się powszechnie powtarzać opinię, jakoby Aleister Crowley był "dzieckiem swojej epoki". I rzeczywiście: seksualna rozwiązłość, krytyka skostniałej chrześcijańskiej moralności, skłonność do używek, towarzyskie skandale, obracanie się w środowisku lokalnej i zagranicznej bohemy artystycznej et cetera stawiają tego angielskiego poetę i okultystę w szeregu takich artystów, jak Charles Baudelaire, Oscar Wilde czy Stanisław Przybyszewski. Edward Aleksander Crowley budując osobowość Aleistera Crowleya, wydaje się świadomie o konsekwentnie czerpać z wzorców współczesnego mu dandyzmu, odnajdując się doskonale w kulturowym klimacie początku XX wieku.
Uniwersytet Śląski) Poe-tyka kryminału. Kryminalne wycieczki Edgara Allana Poe (Zabójstwo przy ru... more Uniwersytet Śląski) Poe-tyka kryminału. Kryminalne wycieczki Edgara Allana Poe (Zabójstwo przy rue Morgue) i Stanisława Grabińskiego (Na tropie) Edgar Allan Poe znany jest dziś głównie jako autor krótkich form prozatorskich utrzymanych w konwencji grozy. W dalszej kolejności postrzega się go jako poetę, choć rzadko ktoś, kto nie jest pasjonatem literackich gotycyzmów, wymienia wiersz inny od mistrzowskiego Kruka.
The article discusses roots of thelema - Aleister Crowley's philosophy - in 19th century's pragma... more The article discusses roots of thelema - Aleister Crowley's philosophy - in 19th century's pragmatism. Author locates Crowley in a line next to those, who he believes are contributors of pragmatism: William James and Friedrich Nietzsche. First part of the text searches for similarities between those two and Crowley's writing and also present heritor of James' tradition, Richard Rorthy's neopragmatism. Secondly author fix his glance on the reading of truth inside thelema. That lead to linguistic state of the truth, deconstruct relativism of any fact, which allows to produce non-metaphysical conception of magick. Magick, understand in that way, is a collection of actions that leads to change not material world per se, but (linguistic) way of construct „world’s truth”, a way that reality seems to be. Finally, as thelema questions also the truth of identity, magick became a tool to build self, which is one of consequences of Crowley’s „do thy Wilt”.
Ocalić od wyrażenia Symulakry i pop w Kup kota w worku I Wyjdźmy od oczywistości. Doświadczenie w... more Ocalić od wyrażenia Symulakry i pop w Kup kota w worku I Wyjdźmy od oczywistości. Doświadczenie wojny miało decydujący wpływ na twórczość i światopogląd Tadeusza Różewicza. Cała działalność artystyczna autora Kup kota w worku stała się poszukiwaniem odpowiedzi na to, jaka poezja możliwa jest po Oświęcimiu. Trauma obozów koncentracyjnych, zagłady i wojny zaowocowała nie tylko koniecznością rekonfiguracji postaw etycznych, lecz również wieloma przeobrażeniami zachodniej kultury i filozofii, między innymi rozwojem refleksji na temat śmierci Boga 1 , zaniku prawdy, upadku języka. Poezja musiała wyjść na przeciw tym przemianom i odnaleźć pośród nich swoje miejsce. W szczególnym przypadku twórczości Różewicza strategie poetyckie zmieniały się od nazywania rzeczy na nowo, ponownego ich tworzenia, ocalania poprzez odnajdywanie właściwych im słów, po -jak spróbuję udowadnić w mojej pracy -zupełną rezygnację z językowej ekwiwalencji, jaka ma miejsce właśnie w tomie Kup kota w worku.
Stanisław Lem znany jest powszechnie jako autor powieści i opowiadań z gatunku sciencefiction lub... more Stanisław Lem znany jest powszechnie jako autor powieści i opowiadań z gatunku sciencefiction lub -jak sam częściej mówił -fantastyki naukowej. Gdy sięga po motyw smoka, czerpie z tradycji pisarstwa nieco innego, bliższego Tolkienowskim światom fantasy, pełnym elfów, orków i magów. A jednak sam autor w swym teoretycznym namyśle zrywa z takim konwencjonalnym podziałem i zastępuje go innym. W posłowiu do wyboru nowel Stefana Grabińskiego, Lem pisał:
Czytanie Śląska i Zagłębia (red. E. Dutka, Katowice 2009, s. 70-79), 2009
Conference Presentations by Krzysztof Grudnik
Niesamowitość lokuje się na obrzeżach kategorii psychoanalitycznej i estetycznej. Jako taka pojaw... more Niesamowitość lokuje się na obrzeżach kategorii psychoanalitycznej i estetycznej. Jako taka pojawia się już w eseju Freuda Niesamowite. Gdy w tej postaci weszła w obręb badań literackich, spotkała się z zainteresowaniem na tyle dużym, że z czasem zaczęła funkcjonować jako nieformalne określenie gatunku.
Próba potraktowania literatury niesamowitej jako samodzielnego typu rodzi dwa zasadnicze problemy, rozważane w niniejszym artykule. Po pierwsze: jakie cechy dystynktywne przejawiać miałby taki gatunek? Czy w jego obrębie znajdują się tylko teksty prozaiczne, czy też możemy mówić o niesamowitej poezji, tworzonej często przez tych samych pisarzy (np. Edgara Allana Poego czy H.P. Lovecrafta)? Jakie cechy dodatkowe wykształca literatura niesamowita i w jaki sposób służą one eksponowaniu niesamowitości rozumianej jako kategoria estetyczna?
Drugi problem polega na zakreśleniu granic literatury niesamowitej, czyli jej odróżnieniu od literatury fantastycznej, fantastyczno-naukowej, horroru, weird fiction, literatury gotyckiej i innych gatunków pokrewnych, w obrębie których motywy niesamowite, lub powierzchownie uchodzące za niesamowite, mogą się pojawiać.
Ustosunkowanie się do obu tych kwestii warunkuje możliwość nakreślenia historii literatury niesamowitej, której bardzo ogólny zarys zamyka esej.
Chcąc ujmować okultyzm jako przedmiot badań, trzeba chyba wyjść od jego zdefiniowania. Ta bazowa ... more Chcąc ujmować okultyzm jako przedmiot badań, trzeba chyba wyjść od jego zdefiniowania. Ta bazowa kwestia nie jest jednak tak prosta, jak mogłoby się wydawać. Nie udało się bowiem wypracować jednej i spójnej definicji okultyzmu. Co więcej: różne próby takich definicji podkreślają rozmaite zależności i opozycje, w które wikła się okultyzm, ilustrując tym samym -świadomie lub nie -zarówno złożoność zjawiska jak i jego systemowość.
W 1942 roku Jarosław Iwaszkiewicz sięgnął po temat głośnego opętania zakonnic, jakie miało miejsc... more W 1942 roku Jarosław Iwaszkiewicz sięgnął po temat głośnego opętania zakonnic, jakie miało miejsce we Francji w latach 30. XVII wieku. W miejscowości Loudun grupa
Gdy Stefan Grabiński rozpoczął publikowanie swych opowieści, w drugiej dekadzie XX wieku, fantast... more Gdy Stefan Grabiński rozpoczął publikowanie swych opowieści, w drugiej dekadzie XX wieku, fantastyka była już w Polsce znana. 1 Rozkwit jej przypadł na wiek XIX i wiązał się z zainicjowaniem przez Annę Mostowską gotyckiego nurtu w polskim romantyzmie. Tradycja rodzimych romantyków: Mostowskiej, Krasińskiego i Goszczyńskiego, wpierana przez analogiczne prądy z zagranicy, sprawiła, że modernistyczna publiczność literacka przyzwyczajona była do obrazów fantastycznych. Jednak tłumaczone przez Bolesława Leśmiana opowiadania Edgara Allana Poe stały się przyczynkiem rewolucji w tym gatunku. Rewolucji, która dokonała się w dziełach Stefana Grabińskiego. Aby właściwie zrozumieć innowacyjność twórczości Grabińskiego, trzeba prześledzić specyficzne pęknięcie w obrębie sztuki fantastycznej. Sam twórca dokonał tego w teoretycznym artykule O twórczości fantastycznej. Opisuje w nim dwa typy fantastyki, wykorzystując opozycję wnętrza i zewnętrza. Typ fantastyki zewnętrznej, zwanej też bezpośrednią, uzyskuje zamierzony efekt poprzez zastosowanie (często dość konwencjonalnych) elementów świata przedstawionego. W praktyce chodzi o włączenie w świat fikcji literackiej postaci fantastycznych, zwykle negatywnych i grośnych: demonów, diabłów, gnomów, duchów, upiorów, żywiołaków i tym podobnych. 2 Inaczej rzecz ma się w przypadku drugiego typu, fantastyki wewnętrznej, którą Grabiński nazywał także metafantastyką i psychofantastyką. W jej przypadku poruszamy się w obrębie zjawisk psychicznych, które stanowią centralne zagadnienie utworu oraz czynnik modyfikujący, zakłócający czy nawet przekształcający świat przedstawiony. Grabiński nie dostrzegał w polskiej literaturze przykładów fantastyki wewnętrznej i postanowił stworzyć ten podgatunek, przyjmując za swego mentora Edgara Allana Poe.
Tłumaczenia (Translations) by Krzysztof Grudnik
Books by Krzysztof Grudnik
https://wydawnictwoix.pl/produkt/okultyzm_i_nowoczesnosc/
http://sklep.black-antlers.com/produkt/okultyzm-i-nowoczesnosc-studium-literaturoznawcze/
Uploads
Papers by Krzysztof Grudnik
Conference Presentations by Krzysztof Grudnik
Próba potraktowania literatury niesamowitej jako samodzielnego typu rodzi dwa zasadnicze problemy, rozważane w niniejszym artykule. Po pierwsze: jakie cechy dystynktywne przejawiać miałby taki gatunek? Czy w jego obrębie znajdują się tylko teksty prozaiczne, czy też możemy mówić o niesamowitej poezji, tworzonej często przez tych samych pisarzy (np. Edgara Allana Poego czy H.P. Lovecrafta)? Jakie cechy dodatkowe wykształca literatura niesamowita i w jaki sposób służą one eksponowaniu niesamowitości rozumianej jako kategoria estetyczna?
Drugi problem polega na zakreśleniu granic literatury niesamowitej, czyli jej odróżnieniu od literatury fantastycznej, fantastyczno-naukowej, horroru, weird fiction, literatury gotyckiej i innych gatunków pokrewnych, w obrębie których motywy niesamowite, lub powierzchownie uchodzące za niesamowite, mogą się pojawiać.
Ustosunkowanie się do obu tych kwestii warunkuje możliwość nakreślenia historii literatury niesamowitej, której bardzo ogólny zarys zamyka esej.
Tłumaczenia (Translations) by Krzysztof Grudnik
Books by Krzysztof Grudnik
Próba potraktowania literatury niesamowitej jako samodzielnego typu rodzi dwa zasadnicze problemy, rozważane w niniejszym artykule. Po pierwsze: jakie cechy dystynktywne przejawiać miałby taki gatunek? Czy w jego obrębie znajdują się tylko teksty prozaiczne, czy też możemy mówić o niesamowitej poezji, tworzonej często przez tych samych pisarzy (np. Edgara Allana Poego czy H.P. Lovecrafta)? Jakie cechy dodatkowe wykształca literatura niesamowita i w jaki sposób służą one eksponowaniu niesamowitości rozumianej jako kategoria estetyczna?
Drugi problem polega na zakreśleniu granic literatury niesamowitej, czyli jej odróżnieniu od literatury fantastycznej, fantastyczno-naukowej, horroru, weird fiction, literatury gotyckiej i innych gatunków pokrewnych, w obrębie których motywy niesamowite, lub powierzchownie uchodzące za niesamowite, mogą się pojawiać.
Ustosunkowanie się do obu tych kwestii warunkuje możliwość nakreślenia historii literatury niesamowitej, której bardzo ogólny zarys zamyka esej.