The etymology of cyberpunk as a phenomenon that flourishes in the substrata of life is born from ... more The etymology of cyberpunk as a phenomenon that flourishes in the substrata of life is born from the notion of 'cybernetics' and the ethos of 'punk'. Thus, it transforms the shock of the future into works of art that break away from the banality of everyday life. This study focuses on Electroma, a film with cyberpunk themes and motifs in which Thomas Bangalter and Guy-Manuel de Homem-Christo, the iconic robot-members of the French electronic music formation Daft Punk, turn into directors and screenwriters. A sociological analysis is conducted of this film and the notion of robots. In this sense, it is aimed to analyze the work from the perspectives of ethics, esthetics and social movements. Throughout this study, in the context of cybernetic esthetics, the work's narrative is explained within the framework of the concepts of entropy and redundancy in "Information Theory" proposed by Shannon. It has been observed that Electroma, which does not include any verbal dialog in its narrative, reflects a universe in which the real and the simulated are intertwined, as in other cyberpunk works based on high technology and robots.
Punk kültürü, tarihsel olarak toplumsal normlara meydan okumanın yanı sıra, müziğin ötesine geçer... more Punk kültürü, tarihsel olarak toplumsal normlara meydan okumanın yanı sıra, müziğin ötesine geçerek sosyal ve politik bağlamda gençlerin karşılaştığı sorunları ifade etme yolu sunan bir altkültürdür. Gençler arasında geleneksel değerleri ve kuralları sorgulama arzusuyla dikkat çeken sosyo-müzikal fenomen olarak punk, araştırmaya katılan bireylerin kimlik inşası süreçleri üzerinde derin etkiler bırakmakta ve toplumsal dışlanmaya karşı bir direniş biçimi olarak işlev görmektedir. Bu bağlamda, bu araştırma, nitel bir çalışma yoluyla punk altkültürünün Avrupa’daki sosyo-kültürel etkileşimlerini ve kimlik inşası süreçlerini derinlemesine incelemektedir. Makalenin kavramsal ve kuramsal çerçevesini göçmen punk olgusu oluşturmaktadır. Bu çalışma, Türkiye’den Avrupa’ya göç eden on bireyden oluşan bir örneklem grubuyla, kartopu örneklem yöntemine dayalı olarak yarı yapılandırılmış sorularla gerçekleştirilmiştir. Punk kültürüne dair özgün bakış açıları ve deneyimler, katılımcıların anlatıları üzerinden derinlemesine incelenmiştir. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemi kullanılarak temalar ve motifler doğrultusunda kategorilere ayrılmış, ardından derinlemesine inceleme, tema belirleme ve kodlama işlemleriyle anlamlı bir şekilde analiz edilerek yazılı bulgulara dönüştürülmüştür. Bulgular, punk altkültürünün göçmen kimliği, toplumsal dışlanma ve alternatif iletişim üzerindeki dönüştürücü etkilerini ortaya koymaktadır. Ayrıca, bu karşı-kültürel hareketin sunduğu olanakların toplumsal adaletsizliklere karşı farkındalık geliştirebileceğini göstermektedir.
Teknolojik gelişmeler ve dijital dönüşümlerin yaşandığı postmodernizm çağında, geleneksel medyada... more Teknolojik gelişmeler ve dijital dönüşümlerin yaşandığı postmodernizm çağında, geleneksel medyadan ayrılan yeni medya kavramı sayesinde enformasyon akışı çoklu boyutlarla aktarılmaktadır. Bu enformasyon yoğunluğu içerisinde öne çıkan sosyal medya platformları, bireylere kendi içeriklerini oluşturma fırsatı sunmaktadır. Günümüzde gençlerin sıklıkla tercih ettiği sosyal ağlardan Instagram, kullanıcılara sahip oldukları benliklerini ya da daha fazlasını aktarma imkânı sağlamaktadır. Bu çalışmada, Baudrillard'ın post modern medya yaklaşımı Simülasyon Kuramı temele alınarak bireylerin dijital kimlik inşa sürecinde eğitim, cinsiyet ve yaş bağlamında gösterdiği farklılıkların ölçülmesi amaçlanmaktadır. Bu eksende, önceden belirlenen üç farklı yaş grubundan oluşturulan 30 kişilik örneklem grubuna nitel araştırma yöntemlerinden derinlemesine görüşme tekniği uygulanmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre, bireylerin dijital kimlik inşa süreçlerinde yaygın kullanıma sahip platformlarından biri olan Instagram, önemli bir yere sahiptir. Katılımcılardan elde edilen bulgular cinsiyet bağlamında ele alındığında, kadınların benlik sunumlarına önemli ölçüde değer verdikleri görülürken başkalarına örnek olma ve davranışlarla model olmanın kadınların görece daha çok önemsediği bir konu olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Elde edilen bulgular ışığında, genç bireylerin Instagram platformunu yaygın bir şekilde kullanarak kültürel aktarımlarda bulundukları gözlemlenmiştir. Ayrıca, sonuçlar, bireylerin sahip olduğu kimliklerin ötesinde bir kişilik sunumu gerçekleştirdiklerini ortaya koymaktadır.
06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun... more 06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır.Sosyal medya çağı olarak adlandırılan bu zaman diliminde, bireylerin yaşamını şekillendiren ve kullanıcıların karşılıklı etkileşimde bulunmalarına imkan tanıyan çevrimiçi platformlar oldukça popüler hale gelmektedir. Sosyal platformlar, haber ya da bilgi kaynağı olarak bireyler üzerinde büyük bir etkiye sahipken, bunun yanı sıra eğlence, sosyal paylaşım ve içerik oluşturma bağlamında da pazarlama stratejilerini bir dönüşüme uğratmaktadırlar. Bu bağlamda, bu çalışma, bireylerin günlük hayatlarının vazgeçilmez bir parçası haline gelen sosyal medya platformlarını ele alarak, tüketicilerin satın alma süreçlerindeki davranış değişikliklerini birçok yolla ölçme...
Her haftasonu tekrarlanan bir eğlencenin sadece küçük bir parçası olarak sergilenen taraftarlık o... more Her haftasonu tekrarlanan bir eğlencenin sadece küçük bir parçası olarak sergilenen taraftarlık olgusu, birçok bileşenden oluşan büyük bir altkültürel ortamı oluşturur. Bu çalışmada, bu altkültürel alanda kazılar yaparak yaptığım geniş araştırmanın alan notlarına değinmeyi amaçlıyorum. Emerson, Fretz ve Shaw'ın açıkladığı üzere, etnografik yazım konusunda (bu yazım işinin başlıca aracı olan) alan notları yazma ihmal edilerek gözlemcinin/araştırmacının yaşadığı tecrübelerin bir parçasını anlayabilmek gibi kilit önemdeki husus gözden kaçmaktadır (2008: x). Bu gözlem raporu, kültürel antropologların üzerinde durduğu notların gücüne yaslanarak oluşturduğum araştırmanın satırarası notlarını içerir.
Gündelik hayatta eylem ve kavrayışlarımızda ne kadar özgürüz? Bauman’a sözü bırakırsak, “topluluk... more Gündelik hayatta eylem ve kavrayışlarımızda ne kadar özgürüz? Bauman’a sözü bırakırsak, “topluluklar ve örgütler çoğu kez, pratikleri beklentilerine uygun düşmese bile üyeleri içinde sanki özgürlük varsayılı bir şeymiş gibi hareket ederler” (2020: 92). Goffman’ın “tam gözetim kurumları” olarak belirttiği toplulukların mecburi sakinleriyiz. Ve sakinler olarak, arzulanan davranışlarımızdan yoksunuz. İstediğimiz araştırmaları ve soruşturmaları yapabilme keşfi içimizde dursa da, Pierre Bourdieu’nun dediği gibi, “kapitalizmin gösterilenlerinden kopmuş bir gösterenler akışında çözülüp gitmediğine, dünyanın cyborg’larla dolmadığına ve tahakküm bilişimi [informatics of domination] çağına girmiş olduğumuza inanmamak mümkün mü?” (Bourdieu, 2019: 57). Yine de bu keşif arzusunu ve yazabilme umudunu sürdürmeyi düşünüyoruz. Prekarya Dergi, böyle bir çabanın ürünü.
Kolektif emeğin devam eden ‘öğrencilik’ hissi olarak tanımladığımız bu alan, bize “dünyanın gürültüsü”nden uzak bir tartışma mecrası oluşturuyor. Önceki sayımızda belirttiğimiz gibi, ‘öğrenci’ kalacaklar için bir évolué etme; geliştirme ve olgunlaştırma sürecini kapsar. ‘Okur’unu ‘yazar’a dönüştürmeyi denemeyi sürdüren dergimiz, yedi soruşturma metni ile düşünceye katkı sunmayı amaçlar. Heidegger’e yaslanarak günümüz akademisini “dünyanın tablolaşması” şeklinde açıklayan Hasan Ünal Nalbantoğlu, bu dünyanın dışında kalmak için düşünür, araştırmacı ya da felsefeciye, yoğun çalışmasının, titizliğinin sonuçlarını kalıcılaştırmak konusunda acele etmemesini önerir (Taburoğlu, 2014: 107). Bu nedenle, bu sayıda acele etmemeyi tercih ettik. Üzerine düşündüğümüz yazınsal çabaları, (Nalbantoğlu’nun jargonuyla) peşine hırsla düşmeden, “düşünceyi serbest bırakarak” buraya aldık.
Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2021
Futbol taraftarlığı altkültürü üzerine odaklanan bu çalışma, 'Ağ Toplumu Teorisi' çerçevesinde de... more Futbol taraftarlığı altkültürü üzerine odaklanan bu çalışma, 'Ağ Toplumu Teorisi' çerçevesinde değerlendirilmiştir. Nitel araştırma yaklaşımı deseninde, taraftar gruplarının bağımsız yayınları olarak değerlendirilen tribün fanzinlerindeki metinleri odağa alarak söylem çözümlemesi gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamında yer alan metinler, stadyumlarda konuşlanmış taraftar gruplarındaki çeşitli yaş gruplarında yer alan bireylerin çözümlemesini içerir. Çalışmada yer alan fanzinlerin karşı-kamusal alanlar oluşturduğu görülmüştür. Kitle toplumu ve ağ toplumu tipolojisindeki unsurlar karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırmada metinlerde yer alan çalışmanın kuramsal çerçevesindeki kodlar aracılığıyla bölümler halinde temalar oluşturulmuştur. Bu temalar tartışılmış ve yorumlanmıştır. Elde edilen sonuçlar, futbolun daha çok piyasalaşmasıyla birlikte, taraftar gruplarının kitle toplumundan ağ toplumuna doğru yön değiştirdiğini açığa çıkarmaktadır. Bu durum, sosyal medya örgütlenmelerinin iletişim kanallarını artırıcı bir güç oluşturmasına rağmen tribün kültürüne bütüncül zarar verdiğini ortaya koymaktadır. Taraftarlar, yeni medya teknolojilerinin hem olumlu yanlarına hem de karanlık yanlarına dikkat çekmektedir. Metinler bağlamında yapılan değerlendirme, tribünlerdeki modernite uygulamalarının üretim, paylaşım ve sahiplenme konularında olumsuz duygular meydana getirdiğini göstermektedir.
Contrary to the popular perception generated by the mainstream media, the notion of 'football fir... more Contrary to the popular perception generated by the mainstream media, the notion of 'football firm' has a large subcultural milieu. When this subcultural universe is carefully investigated, an enduring legacy of punk attitude is detected. The center of the punk ethos, which provides a snapshot of the political and cultural landscape, is shaped by some aesthetic codes. This paper attempts to bring together the legacy of punk with the supporter subculture. The study, framed from the perspective of Marxist theory, aims to understand the symbols of resistance of youth subcultures with a micro-sociological perspective by focusing on fanzines within the scope of qualitative research design. With the critical discourse analysis carried out in this context, the modern football phenomenon, which destroys the subjectivity of the fans, is investigated. The findings reveal that Punk's aggressive, rhetorical and satirical aesthetic codes exist in the stands. The discovery of Punk, which offers a subcultural capital against commodification, alienation and commercialized football, may regenerate the praxis of pleasure, poetry, art, imagination, love and revolution on the football terraces.
Teknolojik gelismeler ve dijital donusumlerin yasandigi postmodernizm caginda, geleneksel medyada... more Teknolojik gelismeler ve dijital donusumlerin yasandigi postmodernizm caginda, geleneksel medyadan ayrilan yeni medya kavrami sayesinde enformasyon akisi coklu boyutlarla aktarilmaktadir. Bu enformasyon yogunlugu icerisinde one cikan sosyal medya platformlari, bireylere kendi iceriklerini olusturma firsati sunmaktadir. Gunumuz- de genclerin siklikla tercih ettigi sosyal aglardan Instagram, kullanicilara sahip olduklari benliklerini ya da daha fazlasini aktarma imkani saglamaktadir. Bu calismada, Baudrillard’in post modern medya yaklasimi Simulasyon Kurami temele alinarak bireylerin dijital kimlik insa surecinde egitim, cinsiyet ve yas baglaminda gosterdigi farkliliklarin olculmesi amaclanmaktadir. Bu eksende, onceden belirlenen uc farkli yas grubundan olusturulan 30 kisilik orneklem grubuna nitel arastirma yontemlerinden derinlemesine gorusme teknigi uygulanmistir. Calismadan elde edilen bulgulara gore, bireylerin dijital kimlik insa sureclerinde yaygin kullanima sahip platformlarin...
The concept of alternative publishing has emerged as a result of the cultural and ideological pow... more The concept of alternative publishing has emerged as a result of the cultural and ideological power of the dominant classes in the present day when mass media are shaped by the dyna-mics of the current market conditions and the profit goal has become the primary target. In this context, this study focuses on the situation of youth subcultures. In addition, together with examples of fanzines, which as an alternative to professional publications, in Turkey are discussed in the position of the mainstream media. In the study, a typological study proposed by Alternative and Radical Media Theory (Atton, 2014) was conducted. Within the scope of the study, it was investigated whether the fanzines, which are the products of youth subcul-ture, could develop counter-hegemonia towards the dominant ideologies in terms of theore-tical foundations. In the light of the findings, it was seen that fanzines with Punk aesthetics constitute a proletarian-public sphere and want to refrain commodification...
Ana akım sosyoloji geleneğine karşı eleştirel bir çıkış sergileyen gündelik hayatın sosyolojik ye... more Ana akım sosyoloji geleneğine karşı eleştirel bir çıkış sergileyen gündelik hayatın sosyolojik yelpazesi, rutinleşmiş hayat pratiklerini incelerken “algıladığımız dünyayı” gözler önüne serer. Ancak, Merleau-Ponty’den de biliyoruz ki, bize duyularımızla ve gündelik yaşamdaki tutumuzla açılan dünya, ilk bakışta en iyi bildiğimiz dünya gibi gelse de algının dünyasını açıklığa kavuşturmak zaman, çaba ve kültür istemektedir. Prekarya Dergi, bir sonraki sayısında gündelik hayattaki eylem ve kavrayışları tartışmaya açan metinlere yer verecektir. Gündelik hayat ya da güncelin ritmi, farklı disiplinlerle düşünmeyi gerekli kılar. Braudel'in tespitiyle, yalnızca gürültü çıkartan oyuncuların gerçekliğine inanmak yanlış olur; sessiz olana kulak vermek gerekir, sessiz olan başkaları da vardır (Braudel, 1992: 70). Alman akademik dünyasındaki yabancı konumuna rağmen çalışmalarının kırıntıları dahi sosyolojik düşünce okulunu etkilemiş olan Simmel'in çalışmalarında marjinalliğin özgürleştirici ruhu yer alır. Buradan hareketle, gündelik hayattaki eylem ve kavrayışlara düşünce gücü veren özgün tartışma metinlerinizi bekliyoruz.
Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2021
Futbol taraftarlığı altkültürü üzerine odaklanan bu çalışma, 'Ağ Toplumu Teorisi' çerçevesinde de... more Futbol taraftarlığı altkültürü üzerine odaklanan bu çalışma, 'Ağ Toplumu Teorisi' çerçevesinde değerlendirilmiştir. Nitel araştırma yaklaşımı deseninde, taraftar gruplarının bağımsız yayınları olarak değerlendirilen tribün fanzinlerindeki metinleri odağa alarak söylem çözümlemesi gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamında yer alan metinler, stadyumlarda konuşlanmış taraftar gruplarındaki çeşitli yaş gruplarında yer alan bireylerin çözümlemesini içerir. Çalışmada yer alan fanzinlerin karşı-kamusal alanlar oluşturduğu görülmüştür. Kitle toplumu ve ağ toplumu tipolojisindeki unsurlar karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırmada metinlerde yer alan çalışmanın kuramsal çerçevesindeki kodlar aracılığıyla bölümler halinde temalar oluşturulmuştur. Bu temalar tartışılmış ve yorumlanmıştır. Elde edilen sonuçlar, futbolun daha çok piyasalaşmasıyla birlikte, taraftar gruplarının kitle toplumundan ağ toplumuna doğru yön değiştirdiğini açığa çıkarmaktadır. Bu durum, sosyal medya örgütlenmelerinin iletişim kanallarını artırıcı bir güç oluşturmasına rağmen tribün kültürüne bütüncül zarar verdiğini ortaya koymaktadır. Taraftarlar, yeni medya teknolojilerinin hem olumlu yanlarına hem de karanlık yanlarına dikkat çekmektedir. Metinler bağlamında yapılan değerlendirme, tribünlerdeki modernite uygulamalarının üretim, paylaşım ve sahiplenme konularında olumsuz duygular meydana getirdiğini göstermektedir.
Bu deneme, sanatsal avangardın bir mecrası olan fanzinlere fenomenolojik bir bakış açısı sunmakta... more Bu deneme, sanatsal avangardın bir mecrası olan fanzinlere fenomenolojik bir bakış açısı sunmaktadır. Fanzin miti, bilimkurguya merak salmış kişilerce yirminci yüzyılın başlarında ortaya çıkmış bir yayın türünü temsil etmektedir. Hektograf tekniği ile 1940’lı yıllarda ABD’de, bir bilimkurgu meraklısı olan Louis Russell Chauvenet tarafından üretilen Detours, fanzin kavramını kullanan ilk yayın olarak göze çarpar. ‘Zin’ [zine] olarak da kısaltılan bu akış, fotokopili, zımbalanmış, profesyonel ya da ticari anlamda birer ürün olarak görülemeyecek kadar değerlidir. Buradan hareketle, fanzin evrenine entelektüel bir bakış açısı ortaya konulması amaçlanmaktadır.
Goffman’ın “total kuruma dönüşmüş bir hayat” olarak tanımladığı günümüzde, varoluşsal tanımı otor... more Goffman’ın “total kuruma dönüşmüş bir hayat” olarak tanımladığı günümüzde, varoluşsal tanımı otorite tarafından belirlenen modern insan, ancak “total kurum”un dışında özne olabilme şansına erişir. Bu nedenle, Goffman’ın ‘Tımarhaneler’ adlı çalışmasından hareketle, Prekarya [bir denemeler dergisi olarak] kurum içerisinde “hasta” olarak nitelenen bireyin, tımarhane dışındaki özne haliyle üretimini destekler. “Total kurum” içerisinde kaldığımızda Bourdieu’nun tabiriyle (2016), “felsefi zihinlerimiz” bir akademik alan tarafından şekillendirilmiş ‘homo academicus’tan öteye geçemez. Düşüncesinin zenginliği ele alındığında, Donna Haraway’in yapıtlarında öğrencilerinin önemli yer tuttuğunu, çalışmalarında onlara sıklıkla referans verdiğini hatırlarsak bu dergi [yayın], ‘öğrenci’ kalacaklar için bir évolué etme; geliştirme ve olgunlaştırma sürecini kapsamaktadır. Bu nedenle, önümüzdeki sayılarda biraz daha kolektif gayretlerle edinilmiş yazılara yer açılacaktır. Prekarya, bütüncül [totalizing] söylemlere karşı, ‘öteki’ye yer açma amacı taşırken Eagleton’a göre (1987), bir yapıtın ‘meta’ biçimini arsızca kucaklayarak tepki göstermesi ve kültürel geleneğe karşı derinliğin altını oyması bakımından tipik postmodernist bir ürünün özelliğine de sahiptir (aktaran Harvey, 2019: 21). Bu sayısında altkültürel mercek [subcultural lens] konu başlığı ile alana katkı sunmayı amaçlayan Prekarya, makale, tez ve araştırmaların bir başka yönünü ele alan değerlendirme yazıları ile ‘okur’unu ‘yazar’a dönüştürmeyi deneyecektir. 2020’nin iki sayısı, bir ‘başlangıç’ niteliği taşımaktadır. İlerleyen sayfalarda altkültürün dünyasına dair metinler yer almaktadır, ilk başta bildiğimiz şeyden, “algıladığımız dünyadan” yola koyulduk. Ancak, Merleau-Ponty’den de biliyoruz ki, bize duyularımızla ve gündelik yaşamdaki tutumuzla açılan dünya, ilk bakışta en iyi bildiğimiz dünya gibi gelse de algının dünyasını açıklığa kavuşturmak zaman, çaba ve kültür istemektedir.
Öz Kitle iletişim araçlarının mevcut piyasa koşullarının dinamikleriyle şekillendiği ve kâr amacı... more Öz Kitle iletişim araçlarının mevcut piyasa koşullarının dinamikleriyle şekillendiği ve kâr amacının birincil hedef hâline geldiği günümüzde, hâkim sınıfların kültürel ve ideolojik gücünün başatlığının bir sonucu olarak ortaya çıkan alternatif yayıncılık kavramı üzerinden gençlik altkültürlerinin durumuna odaklanan bu çalışmada, profesyonel yayın ve baskı tekniklerine alternatif olarak şekillenen disiplinler arası olguları kendilerine has bir kolajla harmanlayan fanzinlerin, Türkiye'deki örnekleriyle beraber ana akım medya içerisindeki konumu ele alınmıştır. Araştırmada, Alternatif ve Radikal Medya Kuramının (Atton, 2014) öne sürdüğü tipolojik çalışma uygulanmıştır. Çalışma kapsamında, birer gençlik altkültür ürünleri olan fanzinlerin, hâkim ideolojilere yönelik karşı-hegemonya geliştirip geliştiremediği teorik temeller doğrultusunda araştırılmıştır. Elde edilen bulgular eşliğinde, Punk estetiğine sahip fanzinlerin karşıt-kamusal alan oluşturduğu ve anonimleşerek metalaşmanın önüne geçmek istedikleri görülmüştür. Ayrıca, sonuçlar, çeşitli nitelikte ve nicelikteki fanzinlerin post dijital kültürler çağında fotokopiyi özgürleştirici birer araç olarak kullanmaya devam ettiklerini ortaya koymaktadır.
The etymology of cyberpunk as a phenomenon that flourishes in the substrata of life is born from ... more The etymology of cyberpunk as a phenomenon that flourishes in the substrata of life is born from the notion of 'cybernetics' and the ethos of 'punk'. Thus, it transforms the shock of the future into works of art that break away from the banality of everyday life. This study focuses on Electroma, a film with cyberpunk themes and motifs in which Thomas Bangalter and Guy-Manuel de Homem-Christo, the iconic robot-members of the French electronic music formation Daft Punk, turn into directors and screenwriters. A sociological analysis is conducted of this film and the notion of robots. In this sense, it is aimed to analyze the work from the perspectives of ethics, esthetics and social movements. Throughout this study, in the context of cybernetic esthetics, the work's narrative is explained within the framework of the concepts of entropy and redundancy in "Information Theory" proposed by Shannon. It has been observed that Electroma, which does not include any verbal dialog in its narrative, reflects a universe in which the real and the simulated are intertwined, as in other cyberpunk works based on high technology and robots.
Punk kültürü, tarihsel olarak toplumsal normlara meydan okumanın yanı sıra, müziğin ötesine geçer... more Punk kültürü, tarihsel olarak toplumsal normlara meydan okumanın yanı sıra, müziğin ötesine geçerek sosyal ve politik bağlamda gençlerin karşılaştığı sorunları ifade etme yolu sunan bir altkültürdür. Gençler arasında geleneksel değerleri ve kuralları sorgulama arzusuyla dikkat çeken sosyo-müzikal fenomen olarak punk, araştırmaya katılan bireylerin kimlik inşası süreçleri üzerinde derin etkiler bırakmakta ve toplumsal dışlanmaya karşı bir direniş biçimi olarak işlev görmektedir. Bu bağlamda, bu araştırma, nitel bir çalışma yoluyla punk altkültürünün Avrupa’daki sosyo-kültürel etkileşimlerini ve kimlik inşası süreçlerini derinlemesine incelemektedir. Makalenin kavramsal ve kuramsal çerçevesini göçmen punk olgusu oluşturmaktadır. Bu çalışma, Türkiye’den Avrupa’ya göç eden on bireyden oluşan bir örneklem grubuyla, kartopu örneklem yöntemine dayalı olarak yarı yapılandırılmış sorularla gerçekleştirilmiştir. Punk kültürüne dair özgün bakış açıları ve deneyimler, katılımcıların anlatıları üzerinden derinlemesine incelenmiştir. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemi kullanılarak temalar ve motifler doğrultusunda kategorilere ayrılmış, ardından derinlemesine inceleme, tema belirleme ve kodlama işlemleriyle anlamlı bir şekilde analiz edilerek yazılı bulgulara dönüştürülmüştür. Bulgular, punk altkültürünün göçmen kimliği, toplumsal dışlanma ve alternatif iletişim üzerindeki dönüştürücü etkilerini ortaya koymaktadır. Ayrıca, bu karşı-kültürel hareketin sunduğu olanakların toplumsal adaletsizliklere karşı farkındalık geliştirebileceğini göstermektedir.
Teknolojik gelişmeler ve dijital dönüşümlerin yaşandığı postmodernizm çağında, geleneksel medyada... more Teknolojik gelişmeler ve dijital dönüşümlerin yaşandığı postmodernizm çağında, geleneksel medyadan ayrılan yeni medya kavramı sayesinde enformasyon akışı çoklu boyutlarla aktarılmaktadır. Bu enformasyon yoğunluğu içerisinde öne çıkan sosyal medya platformları, bireylere kendi içeriklerini oluşturma fırsatı sunmaktadır. Günümüzde gençlerin sıklıkla tercih ettiği sosyal ağlardan Instagram, kullanıcılara sahip oldukları benliklerini ya da daha fazlasını aktarma imkânı sağlamaktadır. Bu çalışmada, Baudrillard'ın post modern medya yaklaşımı Simülasyon Kuramı temele alınarak bireylerin dijital kimlik inşa sürecinde eğitim, cinsiyet ve yaş bağlamında gösterdiği farklılıkların ölçülmesi amaçlanmaktadır. Bu eksende, önceden belirlenen üç farklı yaş grubundan oluşturulan 30 kişilik örneklem grubuna nitel araştırma yöntemlerinden derinlemesine görüşme tekniği uygulanmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre, bireylerin dijital kimlik inşa süreçlerinde yaygın kullanıma sahip platformlarından biri olan Instagram, önemli bir yere sahiptir. Katılımcılardan elde edilen bulgular cinsiyet bağlamında ele alındığında, kadınların benlik sunumlarına önemli ölçüde değer verdikleri görülürken başkalarına örnek olma ve davranışlarla model olmanın kadınların görece daha çok önemsediği bir konu olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Elde edilen bulgular ışığında, genç bireylerin Instagram platformunu yaygın bir şekilde kullanarak kültürel aktarımlarda bulundukları gözlemlenmiştir. Ayrıca, sonuçlar, bireylerin sahip olduğu kimliklerin ötesinde bir kişilik sunumu gerçekleştirdiklerini ortaya koymaktadır.
06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun... more 06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır.Sosyal medya çağı olarak adlandırılan bu zaman diliminde, bireylerin yaşamını şekillendiren ve kullanıcıların karşılıklı etkileşimde bulunmalarına imkan tanıyan çevrimiçi platformlar oldukça popüler hale gelmektedir. Sosyal platformlar, haber ya da bilgi kaynağı olarak bireyler üzerinde büyük bir etkiye sahipken, bunun yanı sıra eğlence, sosyal paylaşım ve içerik oluşturma bağlamında da pazarlama stratejilerini bir dönüşüme uğratmaktadırlar. Bu bağlamda, bu çalışma, bireylerin günlük hayatlarının vazgeçilmez bir parçası haline gelen sosyal medya platformlarını ele alarak, tüketicilerin satın alma süreçlerindeki davranış değişikliklerini birçok yolla ölçme...
Her haftasonu tekrarlanan bir eğlencenin sadece küçük bir parçası olarak sergilenen taraftarlık o... more Her haftasonu tekrarlanan bir eğlencenin sadece küçük bir parçası olarak sergilenen taraftarlık olgusu, birçok bileşenden oluşan büyük bir altkültürel ortamı oluşturur. Bu çalışmada, bu altkültürel alanda kazılar yaparak yaptığım geniş araştırmanın alan notlarına değinmeyi amaçlıyorum. Emerson, Fretz ve Shaw'ın açıkladığı üzere, etnografik yazım konusunda (bu yazım işinin başlıca aracı olan) alan notları yazma ihmal edilerek gözlemcinin/araştırmacının yaşadığı tecrübelerin bir parçasını anlayabilmek gibi kilit önemdeki husus gözden kaçmaktadır (2008: x). Bu gözlem raporu, kültürel antropologların üzerinde durduğu notların gücüne yaslanarak oluşturduğum araştırmanın satırarası notlarını içerir.
Gündelik hayatta eylem ve kavrayışlarımızda ne kadar özgürüz? Bauman’a sözü bırakırsak, “topluluk... more Gündelik hayatta eylem ve kavrayışlarımızda ne kadar özgürüz? Bauman’a sözü bırakırsak, “topluluklar ve örgütler çoğu kez, pratikleri beklentilerine uygun düşmese bile üyeleri içinde sanki özgürlük varsayılı bir şeymiş gibi hareket ederler” (2020: 92). Goffman’ın “tam gözetim kurumları” olarak belirttiği toplulukların mecburi sakinleriyiz. Ve sakinler olarak, arzulanan davranışlarımızdan yoksunuz. İstediğimiz araştırmaları ve soruşturmaları yapabilme keşfi içimizde dursa da, Pierre Bourdieu’nun dediği gibi, “kapitalizmin gösterilenlerinden kopmuş bir gösterenler akışında çözülüp gitmediğine, dünyanın cyborg’larla dolmadığına ve tahakküm bilişimi [informatics of domination] çağına girmiş olduğumuza inanmamak mümkün mü?” (Bourdieu, 2019: 57). Yine de bu keşif arzusunu ve yazabilme umudunu sürdürmeyi düşünüyoruz. Prekarya Dergi, böyle bir çabanın ürünü.
Kolektif emeğin devam eden ‘öğrencilik’ hissi olarak tanımladığımız bu alan, bize “dünyanın gürültüsü”nden uzak bir tartışma mecrası oluşturuyor. Önceki sayımızda belirttiğimiz gibi, ‘öğrenci’ kalacaklar için bir évolué etme; geliştirme ve olgunlaştırma sürecini kapsar. ‘Okur’unu ‘yazar’a dönüştürmeyi denemeyi sürdüren dergimiz, yedi soruşturma metni ile düşünceye katkı sunmayı amaçlar. Heidegger’e yaslanarak günümüz akademisini “dünyanın tablolaşması” şeklinde açıklayan Hasan Ünal Nalbantoğlu, bu dünyanın dışında kalmak için düşünür, araştırmacı ya da felsefeciye, yoğun çalışmasının, titizliğinin sonuçlarını kalıcılaştırmak konusunda acele etmemesini önerir (Taburoğlu, 2014: 107). Bu nedenle, bu sayıda acele etmemeyi tercih ettik. Üzerine düşündüğümüz yazınsal çabaları, (Nalbantoğlu’nun jargonuyla) peşine hırsla düşmeden, “düşünceyi serbest bırakarak” buraya aldık.
Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2021
Futbol taraftarlığı altkültürü üzerine odaklanan bu çalışma, 'Ağ Toplumu Teorisi' çerçevesinde de... more Futbol taraftarlığı altkültürü üzerine odaklanan bu çalışma, 'Ağ Toplumu Teorisi' çerçevesinde değerlendirilmiştir. Nitel araştırma yaklaşımı deseninde, taraftar gruplarının bağımsız yayınları olarak değerlendirilen tribün fanzinlerindeki metinleri odağa alarak söylem çözümlemesi gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamında yer alan metinler, stadyumlarda konuşlanmış taraftar gruplarındaki çeşitli yaş gruplarında yer alan bireylerin çözümlemesini içerir. Çalışmada yer alan fanzinlerin karşı-kamusal alanlar oluşturduğu görülmüştür. Kitle toplumu ve ağ toplumu tipolojisindeki unsurlar karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırmada metinlerde yer alan çalışmanın kuramsal çerçevesindeki kodlar aracılığıyla bölümler halinde temalar oluşturulmuştur. Bu temalar tartışılmış ve yorumlanmıştır. Elde edilen sonuçlar, futbolun daha çok piyasalaşmasıyla birlikte, taraftar gruplarının kitle toplumundan ağ toplumuna doğru yön değiştirdiğini açığa çıkarmaktadır. Bu durum, sosyal medya örgütlenmelerinin iletişim kanallarını artırıcı bir güç oluşturmasına rağmen tribün kültürüne bütüncül zarar verdiğini ortaya koymaktadır. Taraftarlar, yeni medya teknolojilerinin hem olumlu yanlarına hem de karanlık yanlarına dikkat çekmektedir. Metinler bağlamında yapılan değerlendirme, tribünlerdeki modernite uygulamalarının üretim, paylaşım ve sahiplenme konularında olumsuz duygular meydana getirdiğini göstermektedir.
Contrary to the popular perception generated by the mainstream media, the notion of 'football fir... more Contrary to the popular perception generated by the mainstream media, the notion of 'football firm' has a large subcultural milieu. When this subcultural universe is carefully investigated, an enduring legacy of punk attitude is detected. The center of the punk ethos, which provides a snapshot of the political and cultural landscape, is shaped by some aesthetic codes. This paper attempts to bring together the legacy of punk with the supporter subculture. The study, framed from the perspective of Marxist theory, aims to understand the symbols of resistance of youth subcultures with a micro-sociological perspective by focusing on fanzines within the scope of qualitative research design. With the critical discourse analysis carried out in this context, the modern football phenomenon, which destroys the subjectivity of the fans, is investigated. The findings reveal that Punk's aggressive, rhetorical and satirical aesthetic codes exist in the stands. The discovery of Punk, which offers a subcultural capital against commodification, alienation and commercialized football, may regenerate the praxis of pleasure, poetry, art, imagination, love and revolution on the football terraces.
Teknolojik gelismeler ve dijital donusumlerin yasandigi postmodernizm caginda, geleneksel medyada... more Teknolojik gelismeler ve dijital donusumlerin yasandigi postmodernizm caginda, geleneksel medyadan ayrilan yeni medya kavrami sayesinde enformasyon akisi coklu boyutlarla aktarilmaktadir. Bu enformasyon yogunlugu icerisinde one cikan sosyal medya platformlari, bireylere kendi iceriklerini olusturma firsati sunmaktadir. Gunumuz- de genclerin siklikla tercih ettigi sosyal aglardan Instagram, kullanicilara sahip olduklari benliklerini ya da daha fazlasini aktarma imkani saglamaktadir. Bu calismada, Baudrillard’in post modern medya yaklasimi Simulasyon Kurami temele alinarak bireylerin dijital kimlik insa surecinde egitim, cinsiyet ve yas baglaminda gosterdigi farkliliklarin olculmesi amaclanmaktadir. Bu eksende, onceden belirlenen uc farkli yas grubundan olusturulan 30 kisilik orneklem grubuna nitel arastirma yontemlerinden derinlemesine gorusme teknigi uygulanmistir. Calismadan elde edilen bulgulara gore, bireylerin dijital kimlik insa sureclerinde yaygin kullanima sahip platformlarin...
The concept of alternative publishing has emerged as a result of the cultural and ideological pow... more The concept of alternative publishing has emerged as a result of the cultural and ideological power of the dominant classes in the present day when mass media are shaped by the dyna-mics of the current market conditions and the profit goal has become the primary target. In this context, this study focuses on the situation of youth subcultures. In addition, together with examples of fanzines, which as an alternative to professional publications, in Turkey are discussed in the position of the mainstream media. In the study, a typological study proposed by Alternative and Radical Media Theory (Atton, 2014) was conducted. Within the scope of the study, it was investigated whether the fanzines, which are the products of youth subcul-ture, could develop counter-hegemonia towards the dominant ideologies in terms of theore-tical foundations. In the light of the findings, it was seen that fanzines with Punk aesthetics constitute a proletarian-public sphere and want to refrain commodification...
Ana akım sosyoloji geleneğine karşı eleştirel bir çıkış sergileyen gündelik hayatın sosyolojik ye... more Ana akım sosyoloji geleneğine karşı eleştirel bir çıkış sergileyen gündelik hayatın sosyolojik yelpazesi, rutinleşmiş hayat pratiklerini incelerken “algıladığımız dünyayı” gözler önüne serer. Ancak, Merleau-Ponty’den de biliyoruz ki, bize duyularımızla ve gündelik yaşamdaki tutumuzla açılan dünya, ilk bakışta en iyi bildiğimiz dünya gibi gelse de algının dünyasını açıklığa kavuşturmak zaman, çaba ve kültür istemektedir. Prekarya Dergi, bir sonraki sayısında gündelik hayattaki eylem ve kavrayışları tartışmaya açan metinlere yer verecektir. Gündelik hayat ya da güncelin ritmi, farklı disiplinlerle düşünmeyi gerekli kılar. Braudel'in tespitiyle, yalnızca gürültü çıkartan oyuncuların gerçekliğine inanmak yanlış olur; sessiz olana kulak vermek gerekir, sessiz olan başkaları da vardır (Braudel, 1992: 70). Alman akademik dünyasındaki yabancı konumuna rağmen çalışmalarının kırıntıları dahi sosyolojik düşünce okulunu etkilemiş olan Simmel'in çalışmalarında marjinalliğin özgürleştirici ruhu yer alır. Buradan hareketle, gündelik hayattaki eylem ve kavrayışlara düşünce gücü veren özgün tartışma metinlerinizi bekliyoruz.
Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2021
Futbol taraftarlığı altkültürü üzerine odaklanan bu çalışma, 'Ağ Toplumu Teorisi' çerçevesinde de... more Futbol taraftarlığı altkültürü üzerine odaklanan bu çalışma, 'Ağ Toplumu Teorisi' çerçevesinde değerlendirilmiştir. Nitel araştırma yaklaşımı deseninde, taraftar gruplarının bağımsız yayınları olarak değerlendirilen tribün fanzinlerindeki metinleri odağa alarak söylem çözümlemesi gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamında yer alan metinler, stadyumlarda konuşlanmış taraftar gruplarındaki çeşitli yaş gruplarında yer alan bireylerin çözümlemesini içerir. Çalışmada yer alan fanzinlerin karşı-kamusal alanlar oluşturduğu görülmüştür. Kitle toplumu ve ağ toplumu tipolojisindeki unsurlar karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırmada metinlerde yer alan çalışmanın kuramsal çerçevesindeki kodlar aracılığıyla bölümler halinde temalar oluşturulmuştur. Bu temalar tartışılmış ve yorumlanmıştır. Elde edilen sonuçlar, futbolun daha çok piyasalaşmasıyla birlikte, taraftar gruplarının kitle toplumundan ağ toplumuna doğru yön değiştirdiğini açığa çıkarmaktadır. Bu durum, sosyal medya örgütlenmelerinin iletişim kanallarını artırıcı bir güç oluşturmasına rağmen tribün kültürüne bütüncül zarar verdiğini ortaya koymaktadır. Taraftarlar, yeni medya teknolojilerinin hem olumlu yanlarına hem de karanlık yanlarına dikkat çekmektedir. Metinler bağlamında yapılan değerlendirme, tribünlerdeki modernite uygulamalarının üretim, paylaşım ve sahiplenme konularında olumsuz duygular meydana getirdiğini göstermektedir.
Bu deneme, sanatsal avangardın bir mecrası olan fanzinlere fenomenolojik bir bakış açısı sunmakta... more Bu deneme, sanatsal avangardın bir mecrası olan fanzinlere fenomenolojik bir bakış açısı sunmaktadır. Fanzin miti, bilimkurguya merak salmış kişilerce yirminci yüzyılın başlarında ortaya çıkmış bir yayın türünü temsil etmektedir. Hektograf tekniği ile 1940’lı yıllarda ABD’de, bir bilimkurgu meraklısı olan Louis Russell Chauvenet tarafından üretilen Detours, fanzin kavramını kullanan ilk yayın olarak göze çarpar. ‘Zin’ [zine] olarak da kısaltılan bu akış, fotokopili, zımbalanmış, profesyonel ya da ticari anlamda birer ürün olarak görülemeyecek kadar değerlidir. Buradan hareketle, fanzin evrenine entelektüel bir bakış açısı ortaya konulması amaçlanmaktadır.
Goffman’ın “total kuruma dönüşmüş bir hayat” olarak tanımladığı günümüzde, varoluşsal tanımı otor... more Goffman’ın “total kuruma dönüşmüş bir hayat” olarak tanımladığı günümüzde, varoluşsal tanımı otorite tarafından belirlenen modern insan, ancak “total kurum”un dışında özne olabilme şansına erişir. Bu nedenle, Goffman’ın ‘Tımarhaneler’ adlı çalışmasından hareketle, Prekarya [bir denemeler dergisi olarak] kurum içerisinde “hasta” olarak nitelenen bireyin, tımarhane dışındaki özne haliyle üretimini destekler. “Total kurum” içerisinde kaldığımızda Bourdieu’nun tabiriyle (2016), “felsefi zihinlerimiz” bir akademik alan tarafından şekillendirilmiş ‘homo academicus’tan öteye geçemez. Düşüncesinin zenginliği ele alındığında, Donna Haraway’in yapıtlarında öğrencilerinin önemli yer tuttuğunu, çalışmalarında onlara sıklıkla referans verdiğini hatırlarsak bu dergi [yayın], ‘öğrenci’ kalacaklar için bir évolué etme; geliştirme ve olgunlaştırma sürecini kapsamaktadır. Bu nedenle, önümüzdeki sayılarda biraz daha kolektif gayretlerle edinilmiş yazılara yer açılacaktır. Prekarya, bütüncül [totalizing] söylemlere karşı, ‘öteki’ye yer açma amacı taşırken Eagleton’a göre (1987), bir yapıtın ‘meta’ biçimini arsızca kucaklayarak tepki göstermesi ve kültürel geleneğe karşı derinliğin altını oyması bakımından tipik postmodernist bir ürünün özelliğine de sahiptir (aktaran Harvey, 2019: 21). Bu sayısında altkültürel mercek [subcultural lens] konu başlığı ile alana katkı sunmayı amaçlayan Prekarya, makale, tez ve araştırmaların bir başka yönünü ele alan değerlendirme yazıları ile ‘okur’unu ‘yazar’a dönüştürmeyi deneyecektir. 2020’nin iki sayısı, bir ‘başlangıç’ niteliği taşımaktadır. İlerleyen sayfalarda altkültürün dünyasına dair metinler yer almaktadır, ilk başta bildiğimiz şeyden, “algıladığımız dünyadan” yola koyulduk. Ancak, Merleau-Ponty’den de biliyoruz ki, bize duyularımızla ve gündelik yaşamdaki tutumuzla açılan dünya, ilk bakışta en iyi bildiğimiz dünya gibi gelse de algının dünyasını açıklığa kavuşturmak zaman, çaba ve kültür istemektedir.
Öz Kitle iletişim araçlarının mevcut piyasa koşullarının dinamikleriyle şekillendiği ve kâr amacı... more Öz Kitle iletişim araçlarının mevcut piyasa koşullarının dinamikleriyle şekillendiği ve kâr amacının birincil hedef hâline geldiği günümüzde, hâkim sınıfların kültürel ve ideolojik gücünün başatlığının bir sonucu olarak ortaya çıkan alternatif yayıncılık kavramı üzerinden gençlik altkültürlerinin durumuna odaklanan bu çalışmada, profesyonel yayın ve baskı tekniklerine alternatif olarak şekillenen disiplinler arası olguları kendilerine has bir kolajla harmanlayan fanzinlerin, Türkiye'deki örnekleriyle beraber ana akım medya içerisindeki konumu ele alınmıştır. Araştırmada, Alternatif ve Radikal Medya Kuramının (Atton, 2014) öne sürdüğü tipolojik çalışma uygulanmıştır. Çalışma kapsamında, birer gençlik altkültür ürünleri olan fanzinlerin, hâkim ideolojilere yönelik karşı-hegemonya geliştirip geliştiremediği teorik temeller doğrultusunda araştırılmıştır. Elde edilen bulgular eşliğinde, Punk estetiğine sahip fanzinlerin karşıt-kamusal alan oluşturduğu ve anonimleşerek metalaşmanın önüne geçmek istedikleri görülmüştür. Ayrıca, sonuçlar, çeşitli nitelikte ve nicelikteki fanzinlerin post dijital kültürler çağında fotokopiyi özgürleştirici birer araç olarak kullanmaya devam ettiklerini ortaya koymaktadır.
Veriler, kadınların kuantum bilimindeki mevcudiyetinin birçok olumsuzluktan etkilendiğini ve üst ... more Veriler, kadınların kuantum bilimindeki mevcudiyetinin birçok olumsuzluktan etkilendiğini ve üst pozisyonlara çıkıldıkça oranlarının daha da azaldığını göstermektedir. Verilerin dışında, kadın kuantum fiziği profesörleri olarak paylaştığımız kişisel deneyimlere dayanarak, halihazırdaki bilimsel liderlik, finansman ve otorite modelinin birçoğumuzu temsil etmekte başarısız olduğuna inanmaktayız. Farklı türden bir güç ve herkesin katılımını gerektiren gerçek bir değişimin zamanı gelmiştir. Kuantum için Kadınlar, bu girişimle birlikte ortak bir çaba çağırısında bulunuyor ve böyle bir dönüşüme katkıda bulunmayı amaçlıyor.
Bu çalışma, punk kültürü ve fanzinlerin tüketim toplumu içindeki estetik ve kültürel d... more Bu çalışma, punk kültürü ve fanzinlerin tüketim toplumu içindeki estetik ve kültürel dönüşümünü özdüşünümsel bir bakış açısıyla derinlemesine ele alır. Gençlik hareketlerinin bir parçası olarak toplumsal normlara karşı bir duruş sergileyen punk altkültürü, kimlik ve temsil konularına odaklanarak dönemin ruhunu yansıtan sosyo-müzikal bir fenomen olarak öne çıkmaktadır. Diken saçlı gençler, altmışların ütopik havasının ardından yetmişlerin şiddet ve bunalım dolu ortamında müziği bir isyan aracı olarak kullanmışlardır. Bu öfkeli müzik, sanat okullarına gidemeyen veya pahalı ekipmanlara ulaşamayan gençleri basit bir üç akor yapısıyla bir araya getirmiştir. Fanzinler ise bu gençlerin iletişim enstrümanıdır. Fotokopi ile çoğaltılan, el yazısı, daktilo ve bilgisayar gibi unsurlarla düzenli ve titiz dergi görünümlerin aksine kaotik bir tasarımın hâkim olduğu yayınlardır. Ne var ki tüketim toplumunun sıradanlaştırdığı ve gizeminin yitirilmesine neden olduğu gelişmelerden bu gençlik altkültürleri de etkilenmiştir. Batı’da doğan radikal ve eleştirel müzik birikimleri Türkiye’ye sıçradığında gençlik kültürlerindeki anlam arayışı sürmektedir. Özellikle yurtdışına giderek plak, kaset ya da fanzinlerin dolaşımını sağlayan ve bu yolla Türkiye’de bir altkültürel hareket oluşturan sanatçılar ile görüşme yoluna gidildiği bu araştırmada söz konusu gençlik kültürlerinin politik bağlamda tavır ve bilinçlerinin değişimleri gözlemlenmiştir. Çalışma boyunca, sosyal bilimler çatısı altında bu altkültürel alanın kendi perspektifinden değerlendirilmesi amacıyla modernliğin enkazından asi ve şık bir zaferle çıkan punk fenomeni öne çıkarılmıştır. Kuzu kılığındaki kurt bağımsız plak şirketlerinden kendilerine yabancılaşma sürecine giden bu yolda içeriden bir düşünmenin gerçekleştirilmesinin hedeflendiği bu çalışma, altkültürlerin geçirdiği dönüşümü tartışmaya açmayı amaçlamaktadır. Bu anlamda çalışma, iletişim çalışmaları içerisinde ilke ve sınırları yeniden düşünmeye teşvik ederek toplumsal normların ve tüketim kültürünün etkisi altında geçirilen dönüşümü anlamayı çabalar. Bu çalışmada nitel, keşfedici ve eleştirel bir yöntem tercih edilmiş; Baudrillard’ın estetik deneyimlerin kitle iletişim araçları, tüketim kültürü ve kapitalist sistem tarafından dönüştürülmesi sonucu ortaya çıkan “estetik travma” kavramı temel alınarak punk ve fanzin sanatçılarının üretim süreçlerinde yaşanan önemli dönüşümler incelenmiştir. Özellikle, kendin-yap (DIY) etiğine sıkı sıkıya bağlı olan punk kültürünün zamanla ticari sistemin etkisi altında kaldığı, bu süreçte üretilen eserlerin metalaştığı ve geniş kitlelerce tüketilen birer ürüne dönüştüğü vurgulanmaktadır. Araştırmanın amacı, punk ve fanzinlerin toplumsal eleştirileri ve alternatif duruşlarının ekonomik, siyasi, kültürel ve teknolojik gelişmelere karşı nasıl değiştiğini incelemek, bu sürecin estetik ve kültürel boyutlarını derinlemesine irdelemektir. Böylece, punk altkültürünün tüketim toplumunda geçirdiği dönüşümün önemi ve etkileri ortaya konarak literatüre özgün bir katkı sunulması hedeflenmektedir. Bu çalışma, Türkiye’deki punk ve fanzin altkültürünü kapsamaktadır. Yapılan derinlemesine görüşmeler ve içerik analizi, her ne kadar literatürle ilişkilendirilse de, punk fanzinlerinin aperiyodik, sayfa numarasız ve tarihsiz olmaları nedeniyle sınırlı bir bilgi sunmaktadır. Bu sınırlamaların üstesinden gelebilmek için içeriden bir araştırma yürütülmüştür; böylece punk ve fanzinlerin kültürel bağlamı ve dinamikleri daha derinlemesine incelenmiştir. Bu bağlamda, araştırma yalnızca mevcut literatürü değil, aynı zamanda sanatçılar ve fanzin üreticileriyle yapılan görüşmeler yoluyla elde edilen verileri de dikkate alarak punk kültürünün evrimi ve toplumsal etkileri üzerine kapsamlı bir analiz sunmayı amaçlamaktadır. Bulgular, başlangıçta alternatif ve isyankâr karakterleri ile öne çıkan bu fenomenlerin popülerleşme sürecinde estetik değerlerinin nasıl değiştiğini ve ticarileştiğini gösteriyor. Literatüre özgün bir katkı sunmayı amaçlayan bu çalışma, dramatik değişimleri kendi özneleriyle düşünmeyi teşvik ederek yeni düşüncelere yol açabilir. Anahtar Kelimeler: punk, fanzin, kimlik, temsil, yabancılaşma
Uploads
Papers by Hüseyin Serbes
uygun düşmese bile üyeleri içinde sanki özgürlük varsayılı bir şeymiş gibi hareket ederler” (2020: 92). Goffman’ın “tam gözetim kurumları” olarak
belirttiği toplulukların mecburi sakinleriyiz. Ve sakinler olarak, arzulanan
davranışlarımızdan yoksunuz. İstediğimiz araştırmaları ve soruşturmaları
yapabilme keşfi içimizde dursa da, Pierre Bourdieu’nun dediği gibi, “kapitalizmin gösterilenlerinden kopmuş bir gösterenler akışında çözülüp gitmediğine, dünyanın cyborg’larla dolmadığına ve tahakküm bilişimi [informatics of domination] çağına girmiş olduğumuza inanmamak mümkün mü?” (Bourdieu, 2019: 57). Yine de bu keşif arzusunu
ve yazabilme umudunu sürdürmeyi düşünüyoruz. Prekarya Dergi, böyle bir çabanın ürünü.
Kolektif emeğin devam eden ‘öğrencilik’ hissi olarak tanımladığımız bu alan, bize “dünyanın gürültüsü”nden uzak bir tartışma mecrası oluşturuyor. Önceki sayımızda belirttiğimiz gibi, ‘öğrenci’ kalacaklar için bir évolué etme; geliştirme ve olgunlaştırma sürecini kapsar. ‘Okur’unu ‘yazar’a dönüştürmeyi denemeyi sürdüren dergimiz, yedi soruşturma metni ile düşünceye katkı sunmayı amaçlar. Heidegger’e yaslanarak günümüz akademisini “dünyanın tablolaşması” şeklinde açıklayan Hasan Ünal Nalbantoğlu, bu dünyanın dışında kalmak için düşünür, araştırmacı ya da felsefeciye, yoğun çalışmasının, titizliğinin sonuçlarını kalıcılaştırmak konusunda acele etmemesini önerir (Taburoğlu, 2014: 107). Bu nedenle, bu sayıda acele etmemeyi tercih ettik. Üzerine düşündüğümüz yazınsal çabaları, (Nalbantoğlu’nun jargonuyla) peşine hırsla düşmeden, “düşünceyi serbest bırakarak” buraya aldık.
uygun düşmese bile üyeleri içinde sanki özgürlük varsayılı bir şeymiş gibi hareket ederler” (2020: 92). Goffman’ın “tam gözetim kurumları” olarak
belirttiği toplulukların mecburi sakinleriyiz. Ve sakinler olarak, arzulanan
davranışlarımızdan yoksunuz. İstediğimiz araştırmaları ve soruşturmaları
yapabilme keşfi içimizde dursa da, Pierre Bourdieu’nun dediği gibi, “kapitalizmin gösterilenlerinden kopmuş bir gösterenler akışında çözülüp gitmediğine, dünyanın cyborg’larla dolmadığına ve tahakküm bilişimi [informatics of domination] çağına girmiş olduğumuza inanmamak mümkün mü?” (Bourdieu, 2019: 57). Yine de bu keşif arzusunu
ve yazabilme umudunu sürdürmeyi düşünüyoruz. Prekarya Dergi, böyle bir çabanın ürünü.
Kolektif emeğin devam eden ‘öğrencilik’ hissi olarak tanımladığımız bu alan, bize “dünyanın gürültüsü”nden uzak bir tartışma mecrası oluşturuyor. Önceki sayımızda belirttiğimiz gibi, ‘öğrenci’ kalacaklar için bir évolué etme; geliştirme ve olgunlaştırma sürecini kapsar. ‘Okur’unu ‘yazar’a dönüştürmeyi denemeyi sürdüren dergimiz, yedi soruşturma metni ile düşünceye katkı sunmayı amaçlar. Heidegger’e yaslanarak günümüz akademisini “dünyanın tablolaşması” şeklinde açıklayan Hasan Ünal Nalbantoğlu, bu dünyanın dışında kalmak için düşünür, araştırmacı ya da felsefeciye, yoğun çalışmasının, titizliğinin sonuçlarını kalıcılaştırmak konusunda acele etmemesini önerir (Taburoğlu, 2014: 107). Bu nedenle, bu sayıda acele etmemeyi tercih ettik. Üzerine düşündüğümüz yazınsal çabaları, (Nalbantoğlu’nun jargonuyla) peşine hırsla düşmeden, “düşünceyi serbest bırakarak” buraya aldık.
Anahtar Kelimeler: punk, fanzin, kimlik, temsil, yabancılaşma