Thesis Chapters by Anna Tejszerska
Architektura Miast XI. Zbiór studiów. Architektura obiektów administracji państwowej i samorządowej w XIX I XX wieku, 2024
Budowa II Rzeczypospolitej po 123 latach niewoli wiązała się zarówno z kształtowaniem struktur ad... more Budowa II Rzeczypospolitej po 123 latach niewoli wiązała się zarówno z kształtowaniem struktur administracji państwowej i samorządowej jak i odbudową bądź budową nowych obiektów mieszczących jej organy. Budowle te, poza swą podstawową funkcją, pełniły rolę symboliczną, miały wyrażać prestiż odradzającego się państwa. Jednocześnie, zwłaszcza w mniejszych miejscowościach stanowić miały swoisty wzorzec dla mniejszych indywidualnych inwestycji odbudowującej swe siedziby ludności. Jako obiekty o uprzywilejowanym usytuowaniu miały znaczący udział w budowaniu rodzimego krajobrazu miast. O ile w większych metropoliach siedziby władz otrzymywały formy monumentalne, nowoczesne, funkcjonalistyczne, o tyle w mniejszych miejscowościach, zwłaszcza w pierwszym dziesięcioleciu okresu międzywojennego, formy nadawane ratuszom i starostwom stanowić miały twórczą kontynuację architektury historycznej, wpisującą się w nurt rodzimego romantyzmu. Artykuł poświęcony jest przebudowanym, odbudowanym i nowowzniesionym w latach 1918-1939 ratuszom, których formy stanowiły realizację założeń polskiego „stylu narodowego”. Przytoczono w nim szereg publikowanych w branżowych wydawnictwach wypowiedzi przedstawicieli ówczesnego środowiska architektonicznego świadczących o roli jaką przypisywano swojskiej formie architektonicznej w budowie odrodzonej Ojczyzny. Przedstawiono statystyki dotyczące wzrostu zurbanizowania kraju w okresie międzywojennym. Zaprezentowano szereg zaprojektowanych w latach 1918-1939 budynków magistrackich realizujących w swej formie założenia „stylu narodowego”. Omówiono zarówno obiekty kształtowane zupełnie od podstaw, jak i przebudowywane i odbudowywane w nowej szacie po wojennych zniszczeniach, a także projekty, które nie doczekały się realizacji. Badania oparto przede wszystkim na materiałach archiwalnych pochodzących z przedmiotowego okresu.
/Abstract
National style in architecture of city halls of the Second Polish Republic
Creation of the Second Republic, after 123 years of partitions, involved both the shaping of state and local government administration structures, as well as the rebuilding after war damage or the construction of new buildings housing its organs. These buildings, in addition to their primary function, played a symbolic role and were intended to express the prestige of the reborn state. Hence, many times, especially in larger metropolises, the seats of the authorities were given monumental, modern and functionalist forms. However, in smaller towns and cities, especially in the first decade of the Second Republic, the forms given to town halls and county offices were often part of the current of the 'national style' and had a significant contribution to make to the native townscape. The article is devoted to the town halls rebuilt, reconstructed and newly erected between 1918 and 1939, the forms of which realised the assumptions of the Polish 'national style'. It quotes a number of statements published in professional publications by representatives of the architectural community of the time, attesting to the role attributed to the national architectural form in the construction of the reborn Republic. It presents statistics on the development of urban planning in the interwar period. The author presents a number of magistrate buildings designed in the years 1918-1939, which realised the assumptions of the 'national style' in their form. The author discusses both buildings which were designed completely from scratch, as well as those which were reconstructed and rebuilt in a new form after having been destroyed in the war, as well as projects which were not realised. The research is based on archival material from the period in question.
W obliczu przemian i nowej rzeczywistości. Sztuka lat 1919-1939, 2021
The goal of the article is to present the variety and evolution of creative attitudes of architec... more The goal of the article is to present the variety and evolution of creative attitudes of architects of interwar Lviv – a milieu strongly associated with and significantly shaped by the influence of the local polytechnic, actively participating in the formulation of theoretical foundations of the "national style," and at the same time, implementing assumptions of the modern avant-garde. The review is based on projects of five sacred buildings in Lviv created in the course of almost the entire interwar period – between 1920 and 1938 – by representatives of all generations of architects, obtained through competitions or direct commissions. Stylistic differences of the presented objects, undoubtedly originating both from the time of creation of the projects and education and formation of individual creative attitudes of their authors, seem to reveal the diversity of the artistic environment and indicate inevitable clash of opinions and ideas accompanying particular trends.
Historia – Konserwacja – Rewitalizacja. Funkcjonowanie rezydencji regionu łódzkiego w kontekście doświadczeń europejskich, red. T. Bernatowicz, P. Gryglewski, K. Stefański, 2016
Artykuł poświęcony jest czterem obiektom podworskim leżącym w obrębie miasta Lublina i będącym ob... more Artykuł poświęcony jest czterem obiektom podworskim leżącym w obrębie miasta Lublina i będącym obecnie w posiadaniu lubelskich uczelni. Nieliczna grupa wybranych obiektów prezentuje różnorodność funkcji do jakiej zostały przystosowane. W artykule przedstawiono pokrótce historię każdego z dworskich założeń, koncentrując się przede wszystkim na ich losach współczesnych i przekształceniach związanych z przystosowaniem do nowej funkcji. Materiały stanowiące podstawę niniejszego opracowania pochodzą ze zbiorów Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków, Państwowego Archiwum w Lublinie oraz działów administracyjnych poszczególnych uczelni gromadzących dokumentację związaną zarówno z historią jak i bieżącymi modernizacjami i adaptacjami obiektów.
Przedmiot, architektura, miasto. Perspektywa architektoniczna, red. M. Berlińska, A. Kurkowska, 2017
Celem artykułu jest pochylenie się nad zagadnieniem współczesnych tendencji dotyczących definiowa... more Celem artykułu jest pochylenie się nad zagadnieniem współczesnych tendencji dotyczących definiowania i rozumienia pojęcia miasta jako struktury materialnej i społecznej, ze wskazaniem na znaczne przeciążenie w kierunku aspektu społecznego; zatrzymanie się nad problemami relacji twórca - odbiorca w budowaniu i kreowaniu przestrzeni miejskiej, a także rozumienia roli profesjonalistów w procesie projektowania form oraz kształtowania, rozwijania, poznawania i definiowania społecznych potrzeb i oczekiwań. Szczególną uwagę poświęcono aspektowi kulturowemu w kształtowaniu i utrzymywaniu tożsamości miasta. Pytanie o zasadnicze rozumienie istoty miasta oraz tożsamość zawodową urbanisty i jego misję dotyczy szczególnie pokolenia pobierającego obecnie nauki, czyli przyszłych projektantów miast. W praktyce dydaktycznej autorka spotyka się z nadinterpretacją treści wykładów i publikacji Jana Gehla oraz tez stawianych przez organizację ‘Project for Public Spaces’. Interpretacja polegająca na zawężeniu roli zarówno projektu architektonicznego jak i urbanistycznego do pojęcia „ram” miejsca publicznych wydarzeń prowadzi do degradacji ich znaczenia, do pomijania aspektu piękna na rzecz aktywności, komfortu, dostępności i funkcjonalności oraz wypierania atrybutu trwałości przez zmienność i tymczasowość. Autorka doszukuje się przyczyn niedoceniania roli architektury jako zasadniczego tworzywa urbanistycznego w identyfikowaniu jej z wielkogabarytowymi formami niewpisanymi w kontekst otoczenia. Zwraca uwagę na wartość trwałych form budujących i podtrzymujących kulturowy charakter miasta, a jednocześnie odpowiadających na wyzwanie „tworzenia miejsca”.
The main purpose of this article is to investigate on modern trends concerning defining and recognizing the city as a material and social structure, the problem of overemphasising the social aspect, a creator – recipient relationship in the creation of an urban space; the role of a professional in a design process; and on shaping, developing, recognizing and defining social needs and expectations. The special attention was focused on a cultural aspect of creating and maintaining urban identity. The problem with a fundamental understanding the city and professional identity of an urban planner especially concerns a new generation of students - future urban planners. The author, due to her teaching experience, was able to observe more than one case of an overinterpretation of Jan Gehl’s lectures and publications, and of the thesis put forward by New York foundation “Project for Public Spaces”. Interpretations that limit the role of architectural and urban design to a plan of an area of public events lead to the degradation of the importance of architecture and urban planning, the replacement of beauty by such factors as activeness, comfort, accessibility and functionality; and permanence by the factors of unsteadiness and temporality. The author suggests that the role of architecture as an urban planning instrument is underrated, as it is commonly identified with colossal forms that does not tone in with the surroundings. She underlines the value of non-temporal, permanent forms that create and maintain a cultural character of a city, simultaneously rising to the challenge of “creating a space”.
Rewitalizacja a kultura przestrzeni. Sytuacje i wzorce, 2014
The paper analyzes different examples and diverse ways and methods of planned intervention for th... more The paper analyzes different examples and diverse ways and methods of planned intervention for the regeneration of distres sed city areas in connection with the social and eco nomic problems. Author points up the value of care about archi tectural and cultural heri tage and primarily about the tow nspe ople, who should be the main bene ficiary of all interventions; shows off that basing on lessons learned from the preceding ex pe rien ces of our European neighbors we can make our own projects.
Dwór. Ponowoczesne przygody idei i formy, 2016
The article concerns the question of the use and interpretation of forms connoted with Polish man... more The article concerns the question of the use and interpretation of forms connoted with Polish manor house in the early XX and XXI century architecture. Firstly, the author discusses residential buildings whose form refers to the Polish cottage style. Secondly, the article presents some examples and points at the ideological sources of drawing inspiration from this type of historical style in the interwar period. Finally, the author attempts to analyse contemporary projects inspired by the archetype of the Polish manor house, and juxtaposes them with the architecture of a century ago.
Węgiel, polityka, stal, ludzie… Studia z dziejów kolei na Śląsku, red. Michał Kapias, Dawid Keller, 2018
Przedmiotem artykułu jest forma architektoniczna dworców kolejowych wzniesionych w pierwszych lat... more Przedmiotem artykułu jest forma architektoniczna dworców kolejowych wzniesionych w pierwszych latach po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, w związku z budową największej inwestycji kolejowej okresu międzywojennego - magistrali węglowej, łączącej górnicze zakłady na Śląsku z portami morskimi w Gdańsku i Gdyni. Omawiane w opracowaniu obiekty stanowią w zasadniczej mierze realizację kilku, przygotowanych w ramach inwestycji, projektów typowych, aczkolwiek są pośród nich także projekty indywidualne. W artykule poruszono także zagadnienie roli konkursów architektonicznych i zaangażowania zawodowych architektów przy projektowaniu obiektów kolejowych. Czas przełomu lat 20. i 30. jest okresem schyłkowym stylistyki narodowej w architekturze, w której coraz mocniej do głosu dochodzą modernistyczne tendencje funkcjonalistyczne, co wyraźnie uwidacznia się w kolejnych etapach przedmiotowej inwestycji.
Piękne, użyteczne, zbędne… Obiekty kolejowe w Polsce, red. M. Kapias, D. Keller, 2016
W artykule poruszono zagadnienie odbudowy i przebudowy budynków dworcowych po zniszczeniach dokon... more W artykule poruszono zagadnienie odbudowy i przebudowy budynków dworcowych po zniszczeniach dokonanych podczas I wojny światowej. Przedstawiono także stan linii i obiektów kolejowych, odziedziczonych przez Rzeczpospolitą po latach zaborów i zbrojnych konfliktów. Bazując na publikacjach z okresu międzywojennego, szczególny nacisk położono na ideowe podłoże kształtowania formy architektonicznej odbudowywanych obiektów zgodnie z założeniami polskiego stylu narodowego. Ilustrację tematu stanowi charakterystyka licznych przykładów odbudowanych, przebudowanych i nowo wzniesionych dworców z terenów objętych administracją wileńskiej i warszawskiej dyrekcji kolei. Wyboru obszaru badań dokonano na podstawie analizy wielkości zniszczeń i zakresu odbudowy.
Państwo wobec kolei żelaznych w Polsce, 2017
The interwar period in Poland witnessed increased building investments connected with the reconst... more The interwar period in Poland witnessed increased building investments connected with the reconstruction of the country after the Great War and over a hundred year period of partitions. In particular, this reconstruction concerned strategic railway facilities. Enthusiasm for a long-waited independence and the possibility – forced by the necessity of restoration – to rearrange the homeland’s landscape full of occupant-built objects resulted in projects emphasizing their Polishness. The desire to underline the fact that the new objects are based on Polish traditions is reflected in the so called ‘national style’ of architecture visible in numerous railway stations of the 1920s. Public sentiments were expressed by an intensified use of national motives and other elements of decoration symbolizing Poland. The main topic of the present article is artistic and architectural decoration of railway objects of 1920s ideologically referring to national symbols. The article offers a review of railway stations that were built, rebuilt or reconstructed after the First World War and whose decorative elements reflect diverse interpretations of the national symbol. Moreover, in order to provide a broader background, several examples from earlier and subsequent periods are presented. As a result, the article forms a part of a wider discourse on the relations between art and the state, and art at the service of the state and the society. Also, the article is a continuation of the last year’s publication ‘Piękne, użyteczne, zbędne…obiekty kolejowe w Polsce’ on the national style in the architecture of the 1920s railway stations. Dwudziestolecie międzywojenne jest okresem wzmożonych inwestycji budowlanych związanych z odbudową kraju po Wielkiej Wojnie i ponad stuletnim okresie zaborów. Dotyczy to w szczególny sposób strategicznych obiektów kolejowych. Entuzjazm związany długo oczekiwanym odzyskaniem niepodległości oraz, wymuszona koniecznością odbudowy, możliwość przekształcenia krajobrazu ojczyzny naznaczonego licznymi obiektami wzniesionymi przez zaborców, zaowocowały realizacjami podkreślającymi przynależność do kraju. Pragnienie zaznaczenia „polskości” budowanych obiektów wyrażało się w wyborze formy podporządkowanej zasadom tzw. „stylu narodowego”, kształtującego architekturę wielu dworców kolejowych pierwszego dziesięciolecia międzywojnia. Wyrazem społecznych nastrojów było także zintensyfikowane stosowanie znaków narodowych i innych elementów dekoracji, w przeróżny sposób symbolizujących nasz kraj. Przedmiotem artykułu jest plastyczno-architektoniczny wystrój obiektów kolejowych dwudziestolecia międzywojennego, nawiązujący ideowo do symboliki narodowej. Dokonano w nim przeglądu wzniesionych, odbudowanych i przebudowanych po I wojnie budynków dworcowych, które w swoim nowym wystroju artystyczno-architektonicznym otrzymały szczególne znaki przynależności do państwa w postaci różnorodnych interpretacji polskiego symbolu narodowego. W ramach pewnego uzupełnienia i określenia szerszego tła, uwzględniono także kilka przykładów wcześniejszych i późniejszych. Artykuł wpisuje się tym samym w wielopłaszczyznowy dyskurs dotyczący relacji sztuka a państwo, sztuka w służbie państwa i narodu. Stanowi także ideową kontynuację publikacji zamieszczonej w ubiegłorocznym tomie „Piękne, użyteczne, zbędne…obiekty kolejowe w Polsce”, traktującej o stylu narodowym w architekturze dworców dwudziestolecia.
Reconstructions and Modernizations of Historic Towns in Europe in the First Half of the Twentieth Century: Nation, Politics, Society, 2016
This article attempts to show how ideas of an emerging Polish national style in architecture were... more This article attempts to show how ideas of an emerging Polish national style in architecture were developed through the creativity of architects who were concerned with the direction that reconstruction would take after years of occupation and the First World War. It presents the efforts that were made through publications and architectural plans in forming the new landscape of a country devastated by wartime. It shows unanimity amongst architects in their ideology, while at the same time variety in their creative interpretations. It presents different approaches to the creation of a national style, in the decade very significant for the Polish culture and architecture, a period following the World War I in the realities of the reborn Second Polish Republic.
Papers by Anna Tejszerska
Architectus, 2024
The article presents the entire creative activity of Julian Lisiecki, a graduate of the Faculty o... more The article presents the entire creative activity of Julian Lisiecki, a graduate of the Faculty of Architecture of the Technical University of Karlsruhe, committed to the protection and restoration of national heritage, a member of the Society for the Protection of Monuments of the Past [Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Przeszłości], and an architect involved in the design of state construction investments of the Second Polish Republic. The text is based on archival material, the architect’s diaries made available to the author, and a careful study of professional journals from the period of Julian Lisiecki’s professional activity. Due to the scope of the text, emphasis was placed on presenting all aspects of the architect’s activity – from design and conservation projects, through journalistic activity, to involvement in professional associations, participation in competitions and service in the Ministry of Public Works and Military Affairs, omitting a detailed analysis of individual works.
Wiadomości Konserwatorskie • Journal of Heritage Conservation, Jun 15, 2023
Przedmiotem artykułu jest rozbudowa drewnianego, zabytkowego kościoła w Domachowie dokonana na pr... more Przedmiotem artykułu jest rozbudowa drewnianego, zabytkowego kościoła w Domachowie dokonana na przełomie lat dwudziestych i trzydziestych XX wieku
pod kierunkiem poznańskiego architekta Lucjana Michałowskiego i nadzorem konserwatorskim Nikodema Pajzderskiego. Badania oparto na analizie dokumentacji archiwalnej pozyskanej z państwowych i niepublicznych zbiorów, z których najistotniejszy jest udostępniony autorowi dorobek architekta przechowany przez jego
potomków. Poza techniczną dokumentacją projektową i budowlaną interesujące źródło stanowi korespondencja architekta z proboszczem domachowskiej parafii.
Badania prowadzą do rozstrzygnięcia kwestii spornych, weryfikacji niedoprecyzowanych bądź rozbieżnych opinii, stanowią przyczynek do poznania historii przekształceń obiektu. Ważnym elementem opracowania jest prezentacja rozbudowy kościoła w Domachowie na tle kształtowania się polskiej teorii konserwatorskiej w dwudziestoleciu międzywojennym.
The subject of this article is the extension of the wooden historical church in Domachowo carried out in the late 1920s and early 1930s under the direction of
Poznań architect Lucjan Michałowski and the conservation supervision of Nikodem Pajzderski. The research was based on an analysis of archival documentation obtained from state and non-state collections, the most significant of which is the architect’s legacy made available to the author and stored by his descendants. In addition to the technical design and construction documentation, the correspondence between the architect and the parish priest of the Domachowo parish is an interesting source. The research leads to the settlement of disputed issues, the verification
of vague or divergent opinions, and contributes to the knowledge of the history of the building’s transformation. An important element of the study is the presentation of the extension of the church in Domachowo on the background of the formation of Polish
conservation theory in the interwar period.
Journal Biuletyn of Polish Society for Geometry and Engineering Graphics, 2009
Despite its long practical history landscape architecture is still young as an academic disciplin... more Despite its long practical history landscape architecture is still young as an academic discipline. In Poland the interest in landscape architecture began to grow in the last quarter of the 20th century and only recently became really vivid. The studies cover a wide range of subjects connected mainly with natural science. Students also get the chance to develop their artistic skills through the medium of art classes. Students of landscape architecture obtain a Master of Science degree, therefore technical subjects such as geometry or engineering graphics remain particularly significant. Teaching methods which make the taught subject relevant to the future occupations of the students, or are closely related to the faculty, draw a favourable response from the students. The article presents the whole range of examples of tasks, which are relevant to the profession connected with the landscape architecture and outlines the issues which are taught in descriptive and engineering geometry ...
Journal Biuletyn of Polish Society for Geometry and Engineering Graphics, 2001
Journal Biuletyn of Polish Society for Geometry and Engineering Graphics, 2012
The paper presents an extract of forming the princ iples of perspective construction, constructio... more The paper presents an extract of forming the princ iples of perspective construction, construction which had formidable influence on the d velopment and course of shaping European painting. It deals with Albrecht Dürer, hi s output as an art theorist and one of the greatest artists of the north.
Artykuł poświęcony jest czterem obiektom podworskim leżącym w obrębie Lublina i będącym w posiada... more Artykuł poświęcony jest czterem obiektom podworskim leżącym w obrębie Lublina i będącym w posiadaniu miejscowych uczelni. Ta nieliczna grupa zbliżonych skalą, ale odmiennych w formie budynków, prezentuje zarówno różnorodność funkcji, do jakich w ramach potrzeb poszczególnych uniwersytetów zostały przystosowane, jak i metod adaptacji. Materiały stanowiące podstawę opracowania pochodzą ze zbiorów Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków, Państwowego Archiwum w Lublinie oraz działów administracyjnych poszczególnych uczelni, gromadzących dokumentację związaną zarówno z historią, jak i bieżącymi modernizacjami oraz adaptacjami dworów. Określenie dwór, de niowane najczęściej jako ziemiańska siedziba szlachecka, kojarzone jest z otaczającym go obszarem ziemskiego majątku, którego centrum zarządzania stanowił. Tym niemniej obiekty tego typu powstawały także w bardziej znaczących miastach. Lublin -miasto królewskie -mianowany w 1417 roku stolicą województwa, będący od 1532 roku miejscem obrad sejmiku wojewódzkiego,
The paper raises the question of the role of sacred art and architecture in the work of culture c... more The paper raises the question of the role of sacred art and architecture in the work of culture creation; which revolves around the problem of relationship and interplay between culture tendency and course of sacral architecture development. The emphasis is put on contemporary art, architecture and culture.
TECHNE. Seria Nowa, 2018
Kościół żyje dzięki Eucharystii,[która] jest źródłem i zarazem szczytem całego życia chrześcijańs... more Kościół żyje dzięki Eucharystii,[która] jest źródłem i zarazem szczytem całego życia chrześcijańskiego 1 .
The exhibition “Village and Small Town” and the “Borderland Town” in Biłgoraj. Rescuing memory or... more The exhibition “Village and Small Town” and the “Borderland Town” in Biłgoraj. Rescuing memory or falsifying the history of an image of a Polish traditional landscape The aim of the article is the presentation and critical assessment of a development called “The town on the trail of cultures” or “Borderland Town” currently created in Biłgoraj. The main subject of the research is a contemporary composition, which is a free interpretation of historical architecture, in many respects far from factual credibility, but aspiring to be a tourist and cultural destination. The idea of building these houses and commercial properties was to replicate the traditional wooden small-town architecture of the region. Alongside them, of great interest to tourists, are replicas or copies of historic public buildings and places of worship, characteristic of the ethnic diversity of the eastern areas of the First and Second Polish Republic. The emerging district was evaluated in the context of the role o...
Nadzieja na odzyskanie niepodleglości po dlugim okresie zaborow i świadomośc konieczności odbudow... more Nadzieja na odzyskanie niepodleglości po dlugim okresie zaborow i świadomośc konieczności odbudowy panstwa Polskiego w zakresie materialnym, gospodarczym, strukturalnym i duchowym towarzyszyla Polakom jeszcze przed wybuchem I wojny światowej. Liczne zapiski świadczą o snutych wizjach i konkretnych planach odbudowy kreślonych juz od początku XX stulecia, a ukonkretnianych zaraz po zakonczeniu dzialan wojennych - na wielu obszarach jeszcze przed ostatecznym odzyskaniem niepodleglości. Dostepne źrodla pisane, artykuly, publikowane odczyty (m.in. Stefana Szyllera, Adolfa Szyszko-Bohusza, Jozefa Piotrowskiego, Jozefa Dziekonskiego) świadczą o glebokim przeświadczeniu owczesnego środowiska architektonicznego o roli polskiej architektury w odbudowie tozsamości narodowej spoleczenstwa, przez lata poddawanego probom wynarodowienia. Poczucie tejze misji wybrzmiewa szczegolnie w środowiskach uczelnianych: „Naszym obowiązkiem przynajmniej w tej jedynej politechnice polskiej – mowi Adolf Szyszko...
Uploads
Thesis Chapters by Anna Tejszerska
/Abstract
National style in architecture of city halls of the Second Polish Republic
Creation of the Second Republic, after 123 years of partitions, involved both the shaping of state and local government administration structures, as well as the rebuilding after war damage or the construction of new buildings housing its organs. These buildings, in addition to their primary function, played a symbolic role and were intended to express the prestige of the reborn state. Hence, many times, especially in larger metropolises, the seats of the authorities were given monumental, modern and functionalist forms. However, in smaller towns and cities, especially in the first decade of the Second Republic, the forms given to town halls and county offices were often part of the current of the 'national style' and had a significant contribution to make to the native townscape. The article is devoted to the town halls rebuilt, reconstructed and newly erected between 1918 and 1939, the forms of which realised the assumptions of the Polish 'national style'. It quotes a number of statements published in professional publications by representatives of the architectural community of the time, attesting to the role attributed to the national architectural form in the construction of the reborn Republic. It presents statistics on the development of urban planning in the interwar period. The author presents a number of magistrate buildings designed in the years 1918-1939, which realised the assumptions of the 'national style' in their form. The author discusses both buildings which were designed completely from scratch, as well as those which were reconstructed and rebuilt in a new form after having been destroyed in the war, as well as projects which were not realised. The research is based on archival material from the period in question.
The main purpose of this article is to investigate on modern trends concerning defining and recognizing the city as a material and social structure, the problem of overemphasising the social aspect, a creator – recipient relationship in the creation of an urban space; the role of a professional in a design process; and on shaping, developing, recognizing and defining social needs and expectations. The special attention was focused on a cultural aspect of creating and maintaining urban identity. The problem with a fundamental understanding the city and professional identity of an urban planner especially concerns a new generation of students - future urban planners. The author, due to her teaching experience, was able to observe more than one case of an overinterpretation of Jan Gehl’s lectures and publications, and of the thesis put forward by New York foundation “Project for Public Spaces”. Interpretations that limit the role of architectural and urban design to a plan of an area of public events lead to the degradation of the importance of architecture and urban planning, the replacement of beauty by such factors as activeness, comfort, accessibility and functionality; and permanence by the factors of unsteadiness and temporality. The author suggests that the role of architecture as an urban planning instrument is underrated, as it is commonly identified with colossal forms that does not tone in with the surroundings. She underlines the value of non-temporal, permanent forms that create and maintain a cultural character of a city, simultaneously rising to the challenge of “creating a space”.
Papers by Anna Tejszerska
pod kierunkiem poznańskiego architekta Lucjana Michałowskiego i nadzorem konserwatorskim Nikodema Pajzderskiego. Badania oparto na analizie dokumentacji archiwalnej pozyskanej z państwowych i niepublicznych zbiorów, z których najistotniejszy jest udostępniony autorowi dorobek architekta przechowany przez jego
potomków. Poza techniczną dokumentacją projektową i budowlaną interesujące źródło stanowi korespondencja architekta z proboszczem domachowskiej parafii.
Badania prowadzą do rozstrzygnięcia kwestii spornych, weryfikacji niedoprecyzowanych bądź rozbieżnych opinii, stanowią przyczynek do poznania historii przekształceń obiektu. Ważnym elementem opracowania jest prezentacja rozbudowy kościoła w Domachowie na tle kształtowania się polskiej teorii konserwatorskiej w dwudziestoleciu międzywojennym.
The subject of this article is the extension of the wooden historical church in Domachowo carried out in the late 1920s and early 1930s under the direction of
Poznań architect Lucjan Michałowski and the conservation supervision of Nikodem Pajzderski. The research was based on an analysis of archival documentation obtained from state and non-state collections, the most significant of which is the architect’s legacy made available to the author and stored by his descendants. In addition to the technical design and construction documentation, the correspondence between the architect and the parish priest of the Domachowo parish is an interesting source. The research leads to the settlement of disputed issues, the verification
of vague or divergent opinions, and contributes to the knowledge of the history of the building’s transformation. An important element of the study is the presentation of the extension of the church in Domachowo on the background of the formation of Polish
conservation theory in the interwar period.
/Abstract
National style in architecture of city halls of the Second Polish Republic
Creation of the Second Republic, after 123 years of partitions, involved both the shaping of state and local government administration structures, as well as the rebuilding after war damage or the construction of new buildings housing its organs. These buildings, in addition to their primary function, played a symbolic role and were intended to express the prestige of the reborn state. Hence, many times, especially in larger metropolises, the seats of the authorities were given monumental, modern and functionalist forms. However, in smaller towns and cities, especially in the first decade of the Second Republic, the forms given to town halls and county offices were often part of the current of the 'national style' and had a significant contribution to make to the native townscape. The article is devoted to the town halls rebuilt, reconstructed and newly erected between 1918 and 1939, the forms of which realised the assumptions of the Polish 'national style'. It quotes a number of statements published in professional publications by representatives of the architectural community of the time, attesting to the role attributed to the national architectural form in the construction of the reborn Republic. It presents statistics on the development of urban planning in the interwar period. The author presents a number of magistrate buildings designed in the years 1918-1939, which realised the assumptions of the 'national style' in their form. The author discusses both buildings which were designed completely from scratch, as well as those which were reconstructed and rebuilt in a new form after having been destroyed in the war, as well as projects which were not realised. The research is based on archival material from the period in question.
The main purpose of this article is to investigate on modern trends concerning defining and recognizing the city as a material and social structure, the problem of overemphasising the social aspect, a creator – recipient relationship in the creation of an urban space; the role of a professional in a design process; and on shaping, developing, recognizing and defining social needs and expectations. The special attention was focused on a cultural aspect of creating and maintaining urban identity. The problem with a fundamental understanding the city and professional identity of an urban planner especially concerns a new generation of students - future urban planners. The author, due to her teaching experience, was able to observe more than one case of an overinterpretation of Jan Gehl’s lectures and publications, and of the thesis put forward by New York foundation “Project for Public Spaces”. Interpretations that limit the role of architectural and urban design to a plan of an area of public events lead to the degradation of the importance of architecture and urban planning, the replacement of beauty by such factors as activeness, comfort, accessibility and functionality; and permanence by the factors of unsteadiness and temporality. The author suggests that the role of architecture as an urban planning instrument is underrated, as it is commonly identified with colossal forms that does not tone in with the surroundings. She underlines the value of non-temporal, permanent forms that create and maintain a cultural character of a city, simultaneously rising to the challenge of “creating a space”.
pod kierunkiem poznańskiego architekta Lucjana Michałowskiego i nadzorem konserwatorskim Nikodema Pajzderskiego. Badania oparto na analizie dokumentacji archiwalnej pozyskanej z państwowych i niepublicznych zbiorów, z których najistotniejszy jest udostępniony autorowi dorobek architekta przechowany przez jego
potomków. Poza techniczną dokumentacją projektową i budowlaną interesujące źródło stanowi korespondencja architekta z proboszczem domachowskiej parafii.
Badania prowadzą do rozstrzygnięcia kwestii spornych, weryfikacji niedoprecyzowanych bądź rozbieżnych opinii, stanowią przyczynek do poznania historii przekształceń obiektu. Ważnym elementem opracowania jest prezentacja rozbudowy kościoła w Domachowie na tle kształtowania się polskiej teorii konserwatorskiej w dwudziestoleciu międzywojennym.
The subject of this article is the extension of the wooden historical church in Domachowo carried out in the late 1920s and early 1930s under the direction of
Poznań architect Lucjan Michałowski and the conservation supervision of Nikodem Pajzderski. The research was based on an analysis of archival documentation obtained from state and non-state collections, the most significant of which is the architect’s legacy made available to the author and stored by his descendants. In addition to the technical design and construction documentation, the correspondence between the architect and the parish priest of the Domachowo parish is an interesting source. The research leads to the settlement of disputed issues, the verification
of vague or divergent opinions, and contributes to the knowledge of the history of the building’s transformation. An important element of the study is the presentation of the extension of the church in Domachowo on the background of the formation of Polish
conservation theory in the interwar period.
The aim of the article is the presentation and critical assessment of a development called “The town on the trail of cultures” or “Borderland Town” currently created in Bilgoraj. The main subject of the research is a contemporary composition, which is a free interpretation of historical architecture, in many respects far from factual credibility, but aspiring to be a tourist and cultural destination. The idea of building these houses and commercial properties was to replicate the traditional wooden small-town architecture of the region. Alongside them, of great interest to tourists, are replicas or copies of historic public buildings and places of worship, characteristic of the ethnic diversity of the eastern areas of the First and Second Polish Republic. The emerging district was evaluated in the context of the role of architecture in building local and national identity and the danger, from an educational point of view, of falsifying history. The architectural form and urban layout of the project, as well as its ideational premises was analysed. Special attention was paid to the noble objectives that accompanied the creation of the complex, and their convergence with the intentions of the architects who a century ago shaped the forms of the Polish national style. At the same time, the negative consequences of creating a peculiar hybrid of a historicizing but still contemporary composition and a kind of open-air museum, which should be characterized by reliable compliance with the facts, were shown. This type of procedure has led to creating an illusion of an authentic historic settlement, its falsification and popularisation of a distorted image of an historic town. The work was based on in-situ studies as well as analyses of archival illustrations and textual material and research into the authentic, historical architecture of the region, which was to serve as a model for the designed complex.
Abstract: The essay deals with the borrowing of forms in sacred architecture in the Second Polish Republic. The focus of the study is on small places of worship in the Eastern Borderlands and central regions of the Second Polish Republic. A comparative analysis was carried out of churches built in remote locations (Diocese of Pinsk and Łódź), attributed to various architects (B. Nielubowicz and J. Kaban), but showing significant formal similarity. The essay is an attempt to determine the actual provenance of the buildings. It also briefly introduces the prevailing notion during construction work of a search for a "national style" in which the churches were built, and shows similar examples of duplication of forms. The analysis was based on archival iconographic material – photographs from the years of construction and designs and records helpful in the reconstruction of the artists’ professional biographies. An important aid in the establishment of the facts were the memoirs of the little-known Brest architect B. Nielubowicz’s relatives.