ERKEN YAŞTA EVLİLİK DENEYİMİ OLAN KADINLAR: MUĞLA ÖRNEĞİ, 2024
Bu çalışmada, dünyada birçok ülkede deneyimlenen ve uluslararası kuruluşlarca da istatistiklerle,... more Bu çalışmada, dünyada birçok ülkede deneyimlenen ve uluslararası kuruluşlarca da istatistiklerle, saha çalışmaları ile tespit edilen çocuk yaşta evlilikler konusu ele alınmaktadır. Dünyanın özellikle azgelişmiş ülkelerinde gözlemlenen, Türkiye'de de karşılaşılan ve önemli bir sosyal sorun olan çocuk evliliklere dair farkındalığın attırılması, kamuoyu ilgisinin oluşması, politika yapıcıların soruna yönelmeleri önem arz etmektedir. Çalışmanın temel amacı, erken yaşta evlendirilen kadınların yaşamış oldukları zorlukları, bu zorluklar ile nasıl başa çıkmaya çalıştıklarını anlamaktır. Ayrıca henüz çocuk yaşta evlendirilen, toplumsal bir kurumun işleyişinde sorumluluk yüklenen çocukların evlilik sürecinde yaşamış oldukları psikolojik zorluklar, karşılaşmış oldukları fiziksel şiddet vb. durumları anlatmaları istenmiştir. Böylece, kadınların aktarmış oldukları deneyimler aracılığı ile evliliklerini anlayabilmek, sorunun çözümü ile ilgili ülke genelinde farkındalığı yükseltmek önemlidir. Çalışma ile böylesi bir sosyal sorunun farklı yönleriyle anlaşılmasına yönelik bilimsel katkıda bulunularak çözümüne yönelik çeşitli önerilerde bulunmak da bir diğer hedeftir. Türkiye kurumsal ve sistemsel özelliklerinin de bir sonucu olarak sorunlarının çözümünde siyaset mekanizması anahtar bir ülkedir. Bu nedenle de siyasal alanın tüm oyun kurucu ve oyuncularının da soruna eğilmelerini sağlayarak erken yaşta yapılan evlilikleri engellemek ya da olabilecek en alt düzeye indirgemek hedeflenmektedir. Erken evliliklere dair sorunların tespiti sosyolojik olarak çözüm önerilerinin de oluşmasına katkı sağlayacaktırBu makalenin saha verileri, Muğla ilinin Kafaca ve Yeşilyurt mahallelerinden alınan 17 örneklem ile yapılan görüşmelere dayanmaktadır. Araştırma evrenini bu iki mahalle oluşturmaktadır, niteliksel araştırma yöntemi ve derinlemesine mülakat tekniği kullanılarak, 17 kadın katılımcı ile görüşülmüştür. Evren olarak bu mahallelerin seçilmesinde merkeze yakınlık nüfus açısından birbirine benzer olması ve diğer Menteşe kırsal mahallelerine yakın özellikler göstermesidir. Görüşme yapılan kadınlardan evlilik deneyimlerini anlatmaları istenmiştir. Çalışma verileri çocuk evliliklerde eğitim durumu, aile yapısı, toplumsal çevre, arkadaş çevresi, geleneksel kültür gibi değişkenlerin önemli olduğunu ortaya çıkarmıştır.
Ahlak ve Milli İktisat Bağlamında Ziya Gökalp, 2024
Ziya Gökalp, konumu, kişiliği, çalışmaları ile Türkiye'de pek çok bakımdan öncüdür. Yaşadığı döne... more Ziya Gökalp, konumu, kişiliği, çalışmaları ile Türkiye'de pek çok bakımdan öncüdür. Yaşadığı dönemde ülkenin siyasal, toplumsal ve ekonomik sorunlarını görebilmiş, ayrıca bu sorunlara sosyoloji bilimi aracılığıyla çözüm üretebileceğine inanmış, bu amaçla eserler kaleme almıştır. Gökalp, bu amaçlar doğrultusunda Fransız sosyolog Emile Durkheim'in sosyolojisini kendisine model almış, ancak sadece Durkheim ile sınırlı olmayan analizler geliştirmiştir. Gökalp, sosyolojisinde öncelikle sorunları tespit eder ve çağdaş Batı uygarlığı gibi bizim de milletleşmemiz gerektiğini düşünür. Türk kimliği etrafında yenilenmiş bir toplumsal yapı kurma düşüncesi onun sosyolojisinde baskındır. Gökalp yalnızca siyaset üzerine yazmamış, iktisadi alan ile ilgili de fikirler geliştirmiştir. Batı uygarlığının gücünün burjuvazi olduğunu ve sanayileşmenin önemini gören Gökalp, milli bir burjuvazi arayışındadır. Gökalp için Batı'daki gibi devrimci, sınıfsal çıkarlarının peşinden giden bir burjuvazi bize uygun değildir. O halde milli bir kimlik etrafında birleşmiş, milli ahlakla donanmış bir burjuvaya ihtiyaç vardır. Gökalp milli burjuvayı inşa ettikten sonra solidarizm temelli korporatist, devlete bağlı ancak kapitalist bir milli iktisadın bize uygun olacağını düşünür. Gökalp'in ahlak ve dayanışma merkezli sosyolojisi ve iktisadi inkılap yolundaki görüşleri de göstermektedir ki Türkiye'de de milli bir sanayiye ihtiyaç vardır. Bu amaçla 1908 sonrasından itibaren hem İttihat Terakki'cililer hem de Cumhuriyet'in kurucu kadrosu Türk ve Müslüman bir milli burjuva inşa etmeyi hedeflemiş, ancak bu burjuvanın devletle çatışmayan bir konumda olmasını hedeflemiştir.
Democracy maintains its power with its characteristics dating back to ancient Greece, renewed wit... more Democracy maintains its power with its characteristics dating back to ancient Greece, renewed with the emergence of modern industrial societies, and still remaining the most legitimate system of government. Discussions on democracy and new pursuits are also affected by changes in the world. The 3rd industrial revolution, which was based on information-communication technologies, rapidly impacted all areas of life through computers, the internet and new communication technologies. The fact that the concept of the 4th industrial revolution started to be used in the 2010s shows that a new stage based on artificial intelligence has been reached. This study focuses on the political sphere in a rapidly digitalizing world. How does digitalization affect the political sphere? Can digital democracy overcome the loss of legitimacy in citizens' belief in classical democracy? Is digital democracy a form of direct democracy or does digitalization dominate the world through new technologies? Digital democracy claims to be an interactive, fast, potentially open, transparent, auditable, inexpensive democratic alternative that can function online and offline, made possible through media and digital tools. On the one hand, digital democracy is egalitarian, libertarian, and a transfer of power towards citizens, a system where the public can directly access decision-making mechanisms. However, it has risks such as digital divide and digital monitoring, as well as difficulties in establishing its legitimacy in the minds of the public. This study argues that digital democracy or public participation in the political system can be realized through digital tools and devices. However, in order for digital democracy to transfer power and authority to the people, it needs to overcome obstacles such as a secure cryptographic system, the legitimacy of digital voting in social life, widespread access to technology, and the reduction of economic inequalities. This study discusses the possible new situations that democracy will encounter in a digitalized world and the advantages and disadvantages of digital democracy versus representative democracy.
Cumhuriyet’in Sosyolojisini Kurmak: Ziya Gökalp’te Modernleşme ve Kimlik, 2023
Öz Bilim olarak 19. yüzyılda Fransa'da ortaya çıkan sosyoloji kısa süre içerisinde önce Batı Avru... more Öz Bilim olarak 19. yüzyılda Fransa'da ortaya çıkan sosyoloji kısa süre içerisinde önce Batı Avrupa'ya, daha sonraki süreçte de tüm dünyaya yayılmıştır. Türkiye'de de sosyolojinin düşünce dünyasına, aydınların gündemine girmesi 19. yüzyılın sonları ile 20. yüzyılın başlarına denk gelir. Bu anlamda Türkiye'de sosyolojinin kurumsallaşmasına öncülük eden, bir sosyoloji sistemi kuran ve yerlileştiren ilk sosyoloğumuz Ziya Gökalp'tir. Durkheim sosyolojisinin ve pozitivist geleneğin temsilcisi olarak Gökalp, öncelikle Osmanlı son döneminde yaşanan kötü gidişatın durdurulması, devletin çöküşten kurtarılması gibi büyük sorunlara çözüm aramıştır. Sosyoloji bilimini kullanarak devleti ve toplumu bir arada tutacak, yeni bir kimlik ve yeni bir dayanışma sistemi ile bütünleşmeyi sağlayacak formülü arayan Gökalp millî bir kimlik inşası ile yola çıkmıştır. Bu yolun ana hatları ise modernleşme ile tarif edilebilir. Gökalp, modernleşme için Batı uygarlığını rol model alır. Modernleşmek demek Batı'yı taklit etmek değildir; modernleşmek demek Batı'nın üstün yönü olan teknik ve bilimdeki gelişmeleri takip etmek ve benimsemektir. Modernleşirken kendi kültürümüz ve değerlerimizden de vazgeçmemeliyiz ifadesi ile bir tür senteze ulaşmayı hedefleyen Gökalp, "Türkleşmek, İslamlaşmak ve Muasırlaşmak" metninde söz konusu hedefini tarif eder. Ziya Gökalp, modernleşmenin gerekliliğini ifade etmiş, özellikle zamanının gençlerine seslenmiştir. Onun tespitlerine göre modernleşirken yeni bir kimlik de inşa edilmeliydi. Bu kimlik millî bir kimlik olmalıydı. Milliyetçi düşüncenin önemli öncülerinden de olan Gökalp, fikirleri ile hedefleriyle Cumhuriyet'e ve Mustafa Kemal Atatürk'e de etki etmiştir. Cumhuriyet'in modernleşme çizgisinin tümü olmasa bile pek çok yönünde Gökalp'in izleri mevcuttur. Sosyoloji bilimi aracılığıyla çok kimlikli, bütünleşme becerisini kaybetmiş bir toplumu, yeni dünyanın yeni değerlerine sahip, modern bir ulus hâline getirebilmenin çabası onun modernleşme ve kimlik anlayışında keskin bir biçimde vardır.
The Journal of International Social Research, Dec 30, 2018
Öz Siyasal kültür kavramı bir siyasal sistemde halkın siyasal sisteme dair inanç, tutum, davranış... more Öz Siyasal kültür kavramı bir siyasal sistemde halkın siyasal sisteme dair inanç, tutum, davranış ve yönelimlerini gösterir. Bir toplum hangi tarz bir devlet modeli ya da yönetim biçimi ile yönetiliyor olursa olsun eğer sisteme inanıyor ve güveniyorsa o sistem meşrudur, yasaldır. Siyasal kültür ile ilgili çalışmaların öncüsü G.Almond ile S. Verba'nın beş farklı ülkede karşılaştırmalı saha çalışması yaparak gerçekleştirdiği "Yurttaşlık Kültürü" (The Civic Culture) adlı araştırmadır. Bu çalışmada üç tip siyasal kültürden bahsedilir: Mahalli siyasi kültür, Uyrukluk kültürü ve Katılımcı siyasi kültür. Üç tip siyasal kültür içerisinde modern toplumlar için en ideal olanı katılımcı siyasal kültürdür. Bu siyasal kültür demokratik sistemlerde görülür ve yurttaşın aktif bir özne olmasına işaret eder. Katılımcı siyasi kültür tipi ile modern devlet arasında yakın bir ilişki mevcuttur. Modern devlet, ulus-devlettir. Ulus-devlet modelinde meşruluğun kaynağı halktan geldiği için devlet ile toplum arasında yatay siyasal ilişkiler kurulması gerekir. Yatay siyasal ilişkiler demokratik bir siyasal kültürün yerleştiği toplumlarda mümkün hale gelir. Ancak modern zamanlarda da bu tip siyasal kültürün toplumsal zemin bulması önünde engeller söz konusudur. Bu nedenle radikal demokrasi kuramları geliştirilmiş, böylece demokrasinin demokratikleştirilmesi hedeflenmiştir.
Modern zamanlardan beri siyasal alan için ulaşılması gereken en yüksek hedef demokrasidir. Demokr... more Modern zamanlardan beri siyasal alan için ulaşılması gereken en yüksek hedef demokrasidir. Demokrasi adeta sihirli bir sözcüktür ve tüm toplumlar için adeta bir ideal tiptir. Modern demokrasinin iki biçimi olan liberal ve sosyal demokrasi modelleri 1950'lerden itibaren eleştirilere maruz kalmıştır. Bu eleştirilerin ardından yeni demokrasi arayışları da ortaya çıkmıştır. Radikal demokrasi kuramları olarak da ifade edilen bu arayışlar modern demokrasinin krizini aşmayı hedeflemektedirler. Türkiye, özellikle cumhuriyetin kuruluşundan itibaren demokratik, Batı tipi bir siyasal alan inşa etmeyi hedeflemiştir. Ancak doksan yılı aşkın bir süre geçmesine rağmen siyasal sistemde ciddi sorunları vardır. Bu sorunların aşılabilmesi için radikal demokrasi kuramlarının birey temelli, katılmacı, aşağıdan yukarıya biçimlenen örgütlenme tarzı ciddi katkı sağlayacaktır.
The Journal of International Social Research, Jun 30, 2016
Öz Bu çalışmada, dünyanın birçok ülkesinde olduğu gibi Türkiye'de de karşılaşılan önemli bir soru... more Öz Bu çalışmada, dünyanın birçok ülkesinde olduğu gibi Türkiye'de de karşılaşılan önemli bir sorun olan çocuk evlilikler ele alınmaktadır. Çalışmanın temel amacı erken yaşta evlendirilen kadınların aktardıkları deneyimler aracılığı ile sorunu anlayabilmek, sorunun çözümü ile ilgili kamuoyu farkındalığını yükseltmektir. Ayrıca siyaset mekanizmasında olan politikacılarında soruna eğilmelerini sağlayabilmek hedeflenmektedir. Çalışmada erken yaşta evlendirilen çocuk gelinlerin incelenmesi Türkiye üzerinden yapılmış olup, örneklem olarak Mersin ili seçilmiştir. Çalışmada niteliksel araştırma yöntemi ve bu yöntemin derinlemesine mülakat tekniği kullanılmış, kadınlardan evlilik deneyimlerini anlatmaları istenmiştir. Çalışma verileri çocuk evliliklerde eğitim durumu, aile yapısı, toplumsal çevre, geleneksel kültür gibi değişkenlerin önemli olduğunu ortaya çıkarmıştır.
Amaç: Günümüzde fotoğraf tabanlı sosyal medya araçlarının kullanımı yaşamın merkezi bir parçası h... more Amaç: Günümüzde fotoğraf tabanlı sosyal medya araçlarının kullanımı yaşamın merkezi bir parçası haline gelmeye başlamıştır. Gençler, fiziksel görünümü ön plana çıkaran sosyal medya sitelerini, fotoğraflarını herhangi bir zamanda akranlarından oluşan bir izleyici kitlesine yayınlamak amacıyla kullanabilmekte ve sosyal medyadaki fiziksel çekiciliklerini en üst düzeye çıkarmayı amaçlayan davranışlarda bulunabilmektedirler. Görünümle İlişkili Sosyal Medya Bilinç Ölçeği (GİSMBÖ) bireylerin düşünce ve davranışlarının sosyal medya izleyicileri için çekici görünüp görünmeyeceğine dair süregelen farkındalığı ne ölçüde yansıttığını ölçmek için geliştirilmiştir. Bu çalışmada üniversite öğrencilerinde GİSMBÖ'nün Türkçe uyarlamasını yapmak, geçerlik ve güvenirliğini ölçmek amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmaya iki fakülte ve bir yüksekokuldan olmak üzere 197 üniversite öğrencisi dahil edilmiştir. Tüm katılımcılara sosyodemografik soru formu, GİSMBÖ ve Bedeni Beğenme Ölçeği (BBÖ) uygulanmıştır. GİSMBÖ orijinal dili olan İngilizce'den Türkçe'ye çevrilmiş ve kültürel adaptasyonu yapılmıştır. Ölçeğin kültürler arası adaptasyonu çeviri, geri çeviri, uzman görüşü ve ön test adımları kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Güvenirlik için iç tutarlılık analizi yapılmıştır. Yapı geçerliği açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi ile, ölçeğin kriter geçerliği ise BBÖ ile korelasyonu incelenerek yapılmıştır. Bulgular: Çalışmaya gönüllü olarak katılan üniversite öğrencilerinin yaş ortalaması 20.82±1.63 yıl, 158'i kız ve 39'u erkektir. Ölçeğin Cronbach alfa değerinin 0.935, madde toplam puan korelasyon katsayılarının 0.469 ve 0.761 arasında olduğu saptanmıştır. Açıklayıcı faktör analizinde ölçeğin tek faktörlü yapıda olduğu ve varyansın %68.139'unu açıkladığı görülmüştür. GİSMBÖ ile BBÖ arasında istatistiksel olarak anlamlı negatif yönlü ilişki saptanmıştır. (p<0.001; r=-0.465). Sonuç: Orijinal dilinden başka bir dilde adaptasyon çalışması yapılmamış olan GİSMBÖ'nün Türkçe versiyonunun üniversite öğrencilerinin sosyal medya bilincini ölçmede kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğu sonucuna varılmıştır.
Çokkültürcülük politikaları II. Dünya Savaşı sonrası Batı dünyasında ortaya çıkmıştır. moderniten... more Çokkültürcülük politikaları II. Dünya Savaşı sonrası Batı dünyasında ortaya çıkmıştır. modernitenin inşa ettiği sistemin en büyük aktörü olan ulus-devletin tek kültür, tek dil, ortak vatan, ortak idealler, ortak tarih gibi monist inşası homojen bir toplum hedefi gütmüştür. Ancak 1960'lardan itibaren modernitenin eleştirileri ile birlikte monist politikalar da tartışılmaya başlanmıştır. Uluslararası göçlerin etkileri, farklı etnik ve dinsel grupların kendi geleneklerini, kültürlerini yaşatma yönünde hak talepleri ulus-devleti zorlamaya başlamıştır. İşte çokkültürcülük böyle bir arka plandan hareketle ortaya çıkan ve farklı kimliklerin barış içinde bir arada yaşamasına imkan tanıyan adeta sihirli bir değnek gibi takdim edildi. 1980'lerle birlikte başladığı öne sürülen, 1990'larda da literatürde hakim hale gelen küreselleşme kavramı da çokkültürcü politikaları beslemiştir. Küreselleşmenin evrensellik, tek bir dünya, ortak Pazar gibi söylemleri çokkültürcülükle paraleldir. Her iki kavram da vaat ettikleri birlikte barış içinde yaşamı başarma konusunda sorunlar yaşamakta olup, toplumsal bütünleşmeyi tehdit eden riskleri arttırmıştır. Yaşadıkları toplumlarda azınlık konumunda olan etnik ve dinsel grupların tanınma talepleri demokratik ilkelerin de bir gereği gibi görünmekle birlikte, çokkültürcülük demokratik bir arada yaşamayı garanti etmekten uzaktır. Örneğin, Alman düşünür J. Habermas bu gerekçelerle anayasal yurttaşlık alternatifini daha doğru bulmaktadır. Küreselleşme bir yandan bütünleşmeye dair mesajlar ve imkanlar sunmakla birlikte farklı toplumsal kesimleri aynı zamanda parçalamakta, bölmekte, yereli küresel karşısında zaafa uğratmaktadır. Çokkültürcülük politikalarının da bu zaman sürecinin bir ürünü olduğu düşünüldüğünde modern devletin demokratik ilkelerinin boşluklarından sızdığı, politikada, eğitimde, kültürel birlikte, bütünleşmede birçok sorun odağı ortaya çıkardığı görülmektedir.
Zafer DURDU 1940'lı Yıllar Türkiye'sinde Behice Boran'ın Sosyoloji Anlayışında Toplumsal Yapı v... more Zafer DURDU 1940'lı Yıllar Türkiye'sinde Behice Boran'ın Sosyoloji Anlayışında Toplumsal Yapı ve Değişme Behice Boran's Social Structure and Change in Sociology 1940's years in Turkey ÖZET Türkiye'de 1940'lı yıllar Batı dünyasına hem siyasal hem de ekonomik olarak katılmanın, yakınlaşmanın netleştiği yıllardır. Ülke içerisinde siyasal kutuplaşmalar yüksektir. Bu kutuplaşmanın yüksekliği üniversiteleri de etkilemiştir. Bu dönemdeki sosyoloji araştırmaları ise oldukça zengin bir çeşitliliktedir. İstanbul ekolü ve Ankara ekolü iki sosyoloji geleneği olarak çalışmalarını gerçekleştirmektedirler. İstanbul ekolü Comte-Durkheim geleneğini takip ederken, Ankara ekolü Amerikan sosyolojisinin saha çalışmaları ile Marxist sosyoloji geleneğini birleştiren çalışmalar yapmıştır. Behice Boran, DTCF (Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi) öğretim üyelerinden birisi olarak toplumsal yapı kavramına büyük önem vermiştir. 1945 yılında yayımlanan Toplumsal Yapı Araştırmaları çalışması saha verilerine dayalı bir toplumsal yapı analizi çabasıdır. Boran'ın sosyolojisi pozitivizmin metodolojisine dayanarak yapılmış olmakla birlikte, yapı kavramına teorik bakışı Marx'a yakındır. Boran, Türkiye üzerine bilimsel temelli çalışmalar yaparak yapı ve değişme kalıplarını, süreçlerini açıklamak istemiş, kendisinden sonra gelen sosyologlara bu alanda öncülük etmiştir.
The Welfare State concept where welfare conditions are equally shared among citizens, full employ... more The Welfare State concept where welfare conditions are equally shared among citizens, full employment is ensured and state plays the part of a sole protector against all potential social risks has created great reaction for the whole world. After 1945-1980, accepted as the golden era of welfare state, it is observed that these practices have entered into a process of crisis. Therefore, this case study has been prepared believing that it will contribute to the issues of increasing crisis of Welfare state and social security specific to Turkey example and private pension. In this case study which is founded on an interdisciplinary approach, as a result of conceptual studies on social state and its specific historical process, it is observed, there are two different basic approaches on that the Welfare state concept has gone through crisis. While, the approach that the welfare state continues its existence by evolving outweighs, on the other hand it is suggested that liberal state has left the social state phase which was a response to a specific historical era. This case study which is mainly established on private pension system, defends the second approach among two different ones and tries to bring it into view specific for Turkey example through participants of private pension system. Although, all practices related with social state have not been completely disappeared yet, it is suggested that there is a great crisis as a result of policies especially enforced by neo-liberal institutions. The main purpose of this case study is to understand the crisis dynamics come up related with welfare state model specific to Turkey and reveal the potential of private pension practice put into force for overcoming the crisis. The main purpose of this case study is to clarify the potential of private pension system come up as a precautionary policy for providing social security
Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, Nov 4, 2015
Bu calisma, degisen sosyal devlet ve sosyal guvenlik sistemi konularina emeklilik guvencesi bagla... more Bu calisma, degisen sosyal devlet ve sosyal guvenlik sistemi konularina emeklilik guvencesi baglaminda bir aciklik getirmek amacindadir. Gunumuzde kuresellesme olgusu ve diger faktorlerle birlikte asinmaya baslayan sosyal devletin ve sosyal guvenlik sisteminin konumu, bireysel emeklilik sistemi uzerinden cozumlenmeye calisilmaktadir. Ulus devletin bir uzantisi olarak var olan sosyal devlet anlayisi degisime ugramistir. Ortaya cikan bu degisim, sosyal devlet sistemini temelden etkilemis, sosyal devlet kavraminin ve sosyal politikalarin gozden dusmesine neden olmustur. Sosyal Devletin Krizi olarak adlandirilan bu donem ile birlikte sosyal guvenlik sistemlerinin de degisimi gundeme gelmistir. Sosyal guvenlik sisteminde yeni bir alternatif ve devlet uzerindeki kamu harcamalarinin ozel tesebbuse aktarilmasi amaci ile ortaya cikan bireysel emeklilik sistemi de bu donusumun en buyuk gostergelerinden birisidir. Anahtar kelimeler: Refah Devleti, Refah Devletinin Krizi, Sosyal Guvenlik Sistemi, Bireysel Emeklilik Sistemi, Refah Devletinin Yapisal Donusumu.
Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Dec 1, 2009
Bir kavram ve kurum olarak devletin nitelikleri, kokeni, bicimi, sinirlari vs. tartisilagelmistir... more Bir kavram ve kurum olarak devletin nitelikleri, kokeni, bicimi, sinirlari vs. tartisilagelmistir. Bu tartismalara devletin tanimi da dahildir ve farkli tarihsel donemlerde farkli devlet tanimlari da bu nedenlerle kabul edilmistir. Devlet bicimleri arasinda 20. yuzyilda en fazla uzerinde tartismalar olan Sosyal refah devleti olmustur. Modern devletin donusumunde onemli bir evre olarak 1945-1975 arasi gelismis Bati toplumlarinda hakim olan refah devleti, kapitalizmin esitsizliklerini azaltmis, sosyal guvenlik sistemini yerlestirmis, vatandaslarina koruyucu bir semsiye gorevi gormustur. Ancak 1970’li yillarla birlikte dunya ekonomisindeki krizler ve siyasal degismeler refah devleti politikalarinin da terk edilmeye baslanmasina neden olmustur.
Her hakkı saklıdır. Yazarından ve yayınevinden yazılı izin alınmaksızın bu kitabın fotokopi veya ... more Her hakkı saklıdır. Yazarından ve yayınevinden yazılı izin alınmaksızın bu kitabın fotokopi veya diğer yollarla kısmen veya tamamen çoğaltılması, basılması ve yayınlanması yasaktır. Aksine davranış, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu gereğince, 5 yıla kadar hapis ve adli para cezaları ile fotokopi ve basım aletlerine el konulmasını gerektirir.
In this study, Weber’s approach to ethnic groups and A. Smith's categorization of ethnic identity... more In this study, Weber’s approach to ethnic groups and A. Smith's categorization of ethnic identity are the starting point, but F. Barth's understanding of the boundaries between ethnic identities has also been used. According to the claim of the current study, the expression “communities with subjective beliefs about common ancestry”, which was put in the centre of the concept of ethnic identity by M. Weber, coincides with the identity perceptions of Armenians in Turkey. In the in-depth interviews conducted with the participants of the study, common values regarding the “we” consciousness were determined and indicators such as similarities in daily life and in the food culture were found close to the Weberian perspective.
NOSYON: Uluslararası Toplum ve Kültür Çalışmaları Dergisi, Dec 30, 2020
Çokkültürcülük politikaları II. Dünya Savaşı sonrası Batı dünyasında ortaya çıkmıştır. moderniten... more Çokkültürcülük politikaları II. Dünya Savaşı sonrası Batı dünyasında ortaya çıkmıştır. modernitenin inşa ettiği sistemin en büyük aktörü olan ulus-devletin tek kültür, tek dil, ortak vatan, ortak idealler, ortak tarih gibi monist inşası homojen bir toplum hedefi gütmüştür. Ancak 1960’lardan itibaren modernitenin eleştirileri ile birlikte monist politikalar da tartışılmaya başlanmıştır. Uluslararası göçlerin etkileri, farklı etnik ve dinsel grupların kendi geleneklerini, kültürlerini yaşatma yönünde hak talepleri ulus-devleti zorlamaya başlamıştır. İşte çokkültürcülük böyle bir arka plandan hareketle ortaya çıkan ve farklı kimliklerin barış içinde bir arada yaşamasına imkan tanıyan adeta sihirli bir değnek gibi takdim edildi. 1980’lerle birlikte başladığı öne sürülen, 1990’larda da literatürde hakim hale gelen küreselleşme kavramı da çokkültürcü politikaları beslemiştir. Küreselleşmenin evrensellik, tek bir dünya, ortak Pazar gibi söylemleri çokkültürcülükle paraleldir. Her iki kavram da vaat ettikleri birlikte barış içinde yaşamı başarma konusunda sorunlar yaşamakta olup, toplumsal bütünleşmeyi tehdit eden riskleri arttırmıştır. Yaşadıkları toplumlarda azınlık konumunda olan etnik ve dinsel grupların tanınma talepleri demokratik ilkelerin de bir gereği gibi görünmekle birlikte, çokkültürcülük demokratik bir arada yaşamayı garanti etmekten uzaktır. Örneğin, Alman düşünür J. Habermas bu gerekçelerle anayasal yurttaşlık alternatifini daha doğru bulmaktadır. Küreselleşme bir yandan bütünleşmeye dair mesajlar ve imkanlar sunmakla birlikte farklı toplumsal kesimleri aynı zamanda parçalamakta, bölmekte, yereli küresel karşısında zaafa uğratmaktadır. Çokkültürcülük politikalarının da bu zaman sürecinin bir ürünü olduğu düşünüldüğünde modern devletin demokratik ilkelerinin boşluklarından sızdığı, politikada, eğitimde, kültürel birlikte, bütünleşmede birçok sorun odağı ortaya çıkardığı görülmektedir.
ERKEN YAŞTA EVLİLİK DENEYİMİ OLAN KADINLAR: MUĞLA ÖRNEĞİ, 2024
Bu çalışmada, dünyada birçok ülkede deneyimlenen ve uluslararası kuruluşlarca da istatistiklerle,... more Bu çalışmada, dünyada birçok ülkede deneyimlenen ve uluslararası kuruluşlarca da istatistiklerle, saha çalışmaları ile tespit edilen çocuk yaşta evlilikler konusu ele alınmaktadır. Dünyanın özellikle azgelişmiş ülkelerinde gözlemlenen, Türkiye'de de karşılaşılan ve önemli bir sosyal sorun olan çocuk evliliklere dair farkındalığın attırılması, kamuoyu ilgisinin oluşması, politika yapıcıların soruna yönelmeleri önem arz etmektedir. Çalışmanın temel amacı, erken yaşta evlendirilen kadınların yaşamış oldukları zorlukları, bu zorluklar ile nasıl başa çıkmaya çalıştıklarını anlamaktır. Ayrıca henüz çocuk yaşta evlendirilen, toplumsal bir kurumun işleyişinde sorumluluk yüklenen çocukların evlilik sürecinde yaşamış oldukları psikolojik zorluklar, karşılaşmış oldukları fiziksel şiddet vb. durumları anlatmaları istenmiştir. Böylece, kadınların aktarmış oldukları deneyimler aracılığı ile evliliklerini anlayabilmek, sorunun çözümü ile ilgili ülke genelinde farkındalığı yükseltmek önemlidir. Çalışma ile böylesi bir sosyal sorunun farklı yönleriyle anlaşılmasına yönelik bilimsel katkıda bulunularak çözümüne yönelik çeşitli önerilerde bulunmak da bir diğer hedeftir. Türkiye kurumsal ve sistemsel özelliklerinin de bir sonucu olarak sorunlarının çözümünde siyaset mekanizması anahtar bir ülkedir. Bu nedenle de siyasal alanın tüm oyun kurucu ve oyuncularının da soruna eğilmelerini sağlayarak erken yaşta yapılan evlilikleri engellemek ya da olabilecek en alt düzeye indirgemek hedeflenmektedir. Erken evliliklere dair sorunların tespiti sosyolojik olarak çözüm önerilerinin de oluşmasına katkı sağlayacaktırBu makalenin saha verileri, Muğla ilinin Kafaca ve Yeşilyurt mahallelerinden alınan 17 örneklem ile yapılan görüşmelere dayanmaktadır. Araştırma evrenini bu iki mahalle oluşturmaktadır, niteliksel araştırma yöntemi ve derinlemesine mülakat tekniği kullanılarak, 17 kadın katılımcı ile görüşülmüştür. Evren olarak bu mahallelerin seçilmesinde merkeze yakınlık nüfus açısından birbirine benzer olması ve diğer Menteşe kırsal mahallelerine yakın özellikler göstermesidir. Görüşme yapılan kadınlardan evlilik deneyimlerini anlatmaları istenmiştir. Çalışma verileri çocuk evliliklerde eğitim durumu, aile yapısı, toplumsal çevre, arkadaş çevresi, geleneksel kültür gibi değişkenlerin önemli olduğunu ortaya çıkarmıştır.
Ahlak ve Milli İktisat Bağlamında Ziya Gökalp, 2024
Ziya Gökalp, konumu, kişiliği, çalışmaları ile Türkiye'de pek çok bakımdan öncüdür. Yaşadığı döne... more Ziya Gökalp, konumu, kişiliği, çalışmaları ile Türkiye'de pek çok bakımdan öncüdür. Yaşadığı dönemde ülkenin siyasal, toplumsal ve ekonomik sorunlarını görebilmiş, ayrıca bu sorunlara sosyoloji bilimi aracılığıyla çözüm üretebileceğine inanmış, bu amaçla eserler kaleme almıştır. Gökalp, bu amaçlar doğrultusunda Fransız sosyolog Emile Durkheim'in sosyolojisini kendisine model almış, ancak sadece Durkheim ile sınırlı olmayan analizler geliştirmiştir. Gökalp, sosyolojisinde öncelikle sorunları tespit eder ve çağdaş Batı uygarlığı gibi bizim de milletleşmemiz gerektiğini düşünür. Türk kimliği etrafında yenilenmiş bir toplumsal yapı kurma düşüncesi onun sosyolojisinde baskındır. Gökalp yalnızca siyaset üzerine yazmamış, iktisadi alan ile ilgili de fikirler geliştirmiştir. Batı uygarlığının gücünün burjuvazi olduğunu ve sanayileşmenin önemini gören Gökalp, milli bir burjuvazi arayışındadır. Gökalp için Batı'daki gibi devrimci, sınıfsal çıkarlarının peşinden giden bir burjuvazi bize uygun değildir. O halde milli bir kimlik etrafında birleşmiş, milli ahlakla donanmış bir burjuvaya ihtiyaç vardır. Gökalp milli burjuvayı inşa ettikten sonra solidarizm temelli korporatist, devlete bağlı ancak kapitalist bir milli iktisadın bize uygun olacağını düşünür. Gökalp'in ahlak ve dayanışma merkezli sosyolojisi ve iktisadi inkılap yolundaki görüşleri de göstermektedir ki Türkiye'de de milli bir sanayiye ihtiyaç vardır. Bu amaçla 1908 sonrasından itibaren hem İttihat Terakki'cililer hem de Cumhuriyet'in kurucu kadrosu Türk ve Müslüman bir milli burjuva inşa etmeyi hedeflemiş, ancak bu burjuvanın devletle çatışmayan bir konumda olmasını hedeflemiştir.
Democracy maintains its power with its characteristics dating back to ancient Greece, renewed wit... more Democracy maintains its power with its characteristics dating back to ancient Greece, renewed with the emergence of modern industrial societies, and still remaining the most legitimate system of government. Discussions on democracy and new pursuits are also affected by changes in the world. The 3rd industrial revolution, which was based on information-communication technologies, rapidly impacted all areas of life through computers, the internet and new communication technologies. The fact that the concept of the 4th industrial revolution started to be used in the 2010s shows that a new stage based on artificial intelligence has been reached. This study focuses on the political sphere in a rapidly digitalizing world. How does digitalization affect the political sphere? Can digital democracy overcome the loss of legitimacy in citizens' belief in classical democracy? Is digital democracy a form of direct democracy or does digitalization dominate the world through new technologies? Digital democracy claims to be an interactive, fast, potentially open, transparent, auditable, inexpensive democratic alternative that can function online and offline, made possible through media and digital tools. On the one hand, digital democracy is egalitarian, libertarian, and a transfer of power towards citizens, a system where the public can directly access decision-making mechanisms. However, it has risks such as digital divide and digital monitoring, as well as difficulties in establishing its legitimacy in the minds of the public. This study argues that digital democracy or public participation in the political system can be realized through digital tools and devices. However, in order for digital democracy to transfer power and authority to the people, it needs to overcome obstacles such as a secure cryptographic system, the legitimacy of digital voting in social life, widespread access to technology, and the reduction of economic inequalities. This study discusses the possible new situations that democracy will encounter in a digitalized world and the advantages and disadvantages of digital democracy versus representative democracy.
Cumhuriyet’in Sosyolojisini Kurmak: Ziya Gökalp’te Modernleşme ve Kimlik, 2023
Öz Bilim olarak 19. yüzyılda Fransa'da ortaya çıkan sosyoloji kısa süre içerisinde önce Batı Avru... more Öz Bilim olarak 19. yüzyılda Fransa'da ortaya çıkan sosyoloji kısa süre içerisinde önce Batı Avrupa'ya, daha sonraki süreçte de tüm dünyaya yayılmıştır. Türkiye'de de sosyolojinin düşünce dünyasına, aydınların gündemine girmesi 19. yüzyılın sonları ile 20. yüzyılın başlarına denk gelir. Bu anlamda Türkiye'de sosyolojinin kurumsallaşmasına öncülük eden, bir sosyoloji sistemi kuran ve yerlileştiren ilk sosyoloğumuz Ziya Gökalp'tir. Durkheim sosyolojisinin ve pozitivist geleneğin temsilcisi olarak Gökalp, öncelikle Osmanlı son döneminde yaşanan kötü gidişatın durdurulması, devletin çöküşten kurtarılması gibi büyük sorunlara çözüm aramıştır. Sosyoloji bilimini kullanarak devleti ve toplumu bir arada tutacak, yeni bir kimlik ve yeni bir dayanışma sistemi ile bütünleşmeyi sağlayacak formülü arayan Gökalp millî bir kimlik inşası ile yola çıkmıştır. Bu yolun ana hatları ise modernleşme ile tarif edilebilir. Gökalp, modernleşme için Batı uygarlığını rol model alır. Modernleşmek demek Batı'yı taklit etmek değildir; modernleşmek demek Batı'nın üstün yönü olan teknik ve bilimdeki gelişmeleri takip etmek ve benimsemektir. Modernleşirken kendi kültürümüz ve değerlerimizden de vazgeçmemeliyiz ifadesi ile bir tür senteze ulaşmayı hedefleyen Gökalp, "Türkleşmek, İslamlaşmak ve Muasırlaşmak" metninde söz konusu hedefini tarif eder. Ziya Gökalp, modernleşmenin gerekliliğini ifade etmiş, özellikle zamanının gençlerine seslenmiştir. Onun tespitlerine göre modernleşirken yeni bir kimlik de inşa edilmeliydi. Bu kimlik millî bir kimlik olmalıydı. Milliyetçi düşüncenin önemli öncülerinden de olan Gökalp, fikirleri ile hedefleriyle Cumhuriyet'e ve Mustafa Kemal Atatürk'e de etki etmiştir. Cumhuriyet'in modernleşme çizgisinin tümü olmasa bile pek çok yönünde Gökalp'in izleri mevcuttur. Sosyoloji bilimi aracılığıyla çok kimlikli, bütünleşme becerisini kaybetmiş bir toplumu, yeni dünyanın yeni değerlerine sahip, modern bir ulus hâline getirebilmenin çabası onun modernleşme ve kimlik anlayışında keskin bir biçimde vardır.
The Journal of International Social Research, Dec 30, 2018
Öz Siyasal kültür kavramı bir siyasal sistemde halkın siyasal sisteme dair inanç, tutum, davranış... more Öz Siyasal kültür kavramı bir siyasal sistemde halkın siyasal sisteme dair inanç, tutum, davranış ve yönelimlerini gösterir. Bir toplum hangi tarz bir devlet modeli ya da yönetim biçimi ile yönetiliyor olursa olsun eğer sisteme inanıyor ve güveniyorsa o sistem meşrudur, yasaldır. Siyasal kültür ile ilgili çalışmaların öncüsü G.Almond ile S. Verba'nın beş farklı ülkede karşılaştırmalı saha çalışması yaparak gerçekleştirdiği "Yurttaşlık Kültürü" (The Civic Culture) adlı araştırmadır. Bu çalışmada üç tip siyasal kültürden bahsedilir: Mahalli siyasi kültür, Uyrukluk kültürü ve Katılımcı siyasi kültür. Üç tip siyasal kültür içerisinde modern toplumlar için en ideal olanı katılımcı siyasal kültürdür. Bu siyasal kültür demokratik sistemlerde görülür ve yurttaşın aktif bir özne olmasına işaret eder. Katılımcı siyasi kültür tipi ile modern devlet arasında yakın bir ilişki mevcuttur. Modern devlet, ulus-devlettir. Ulus-devlet modelinde meşruluğun kaynağı halktan geldiği için devlet ile toplum arasında yatay siyasal ilişkiler kurulması gerekir. Yatay siyasal ilişkiler demokratik bir siyasal kültürün yerleştiği toplumlarda mümkün hale gelir. Ancak modern zamanlarda da bu tip siyasal kültürün toplumsal zemin bulması önünde engeller söz konusudur. Bu nedenle radikal demokrasi kuramları geliştirilmiş, böylece demokrasinin demokratikleştirilmesi hedeflenmiştir.
Modern zamanlardan beri siyasal alan için ulaşılması gereken en yüksek hedef demokrasidir. Demokr... more Modern zamanlardan beri siyasal alan için ulaşılması gereken en yüksek hedef demokrasidir. Demokrasi adeta sihirli bir sözcüktür ve tüm toplumlar için adeta bir ideal tiptir. Modern demokrasinin iki biçimi olan liberal ve sosyal demokrasi modelleri 1950'lerden itibaren eleştirilere maruz kalmıştır. Bu eleştirilerin ardından yeni demokrasi arayışları da ortaya çıkmıştır. Radikal demokrasi kuramları olarak da ifade edilen bu arayışlar modern demokrasinin krizini aşmayı hedeflemektedirler. Türkiye, özellikle cumhuriyetin kuruluşundan itibaren demokratik, Batı tipi bir siyasal alan inşa etmeyi hedeflemiştir. Ancak doksan yılı aşkın bir süre geçmesine rağmen siyasal sistemde ciddi sorunları vardır. Bu sorunların aşılabilmesi için radikal demokrasi kuramlarının birey temelli, katılmacı, aşağıdan yukarıya biçimlenen örgütlenme tarzı ciddi katkı sağlayacaktır.
The Journal of International Social Research, Jun 30, 2016
Öz Bu çalışmada, dünyanın birçok ülkesinde olduğu gibi Türkiye'de de karşılaşılan önemli bir soru... more Öz Bu çalışmada, dünyanın birçok ülkesinde olduğu gibi Türkiye'de de karşılaşılan önemli bir sorun olan çocuk evlilikler ele alınmaktadır. Çalışmanın temel amacı erken yaşta evlendirilen kadınların aktardıkları deneyimler aracılığı ile sorunu anlayabilmek, sorunun çözümü ile ilgili kamuoyu farkındalığını yükseltmektir. Ayrıca siyaset mekanizmasında olan politikacılarında soruna eğilmelerini sağlayabilmek hedeflenmektedir. Çalışmada erken yaşta evlendirilen çocuk gelinlerin incelenmesi Türkiye üzerinden yapılmış olup, örneklem olarak Mersin ili seçilmiştir. Çalışmada niteliksel araştırma yöntemi ve bu yöntemin derinlemesine mülakat tekniği kullanılmış, kadınlardan evlilik deneyimlerini anlatmaları istenmiştir. Çalışma verileri çocuk evliliklerde eğitim durumu, aile yapısı, toplumsal çevre, geleneksel kültür gibi değişkenlerin önemli olduğunu ortaya çıkarmıştır.
Amaç: Günümüzde fotoğraf tabanlı sosyal medya araçlarının kullanımı yaşamın merkezi bir parçası h... more Amaç: Günümüzde fotoğraf tabanlı sosyal medya araçlarının kullanımı yaşamın merkezi bir parçası haline gelmeye başlamıştır. Gençler, fiziksel görünümü ön plana çıkaran sosyal medya sitelerini, fotoğraflarını herhangi bir zamanda akranlarından oluşan bir izleyici kitlesine yayınlamak amacıyla kullanabilmekte ve sosyal medyadaki fiziksel çekiciliklerini en üst düzeye çıkarmayı amaçlayan davranışlarda bulunabilmektedirler. Görünümle İlişkili Sosyal Medya Bilinç Ölçeği (GİSMBÖ) bireylerin düşünce ve davranışlarının sosyal medya izleyicileri için çekici görünüp görünmeyeceğine dair süregelen farkındalığı ne ölçüde yansıttığını ölçmek için geliştirilmiştir. Bu çalışmada üniversite öğrencilerinde GİSMBÖ'nün Türkçe uyarlamasını yapmak, geçerlik ve güvenirliğini ölçmek amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmaya iki fakülte ve bir yüksekokuldan olmak üzere 197 üniversite öğrencisi dahil edilmiştir. Tüm katılımcılara sosyodemografik soru formu, GİSMBÖ ve Bedeni Beğenme Ölçeği (BBÖ) uygulanmıştır. GİSMBÖ orijinal dili olan İngilizce'den Türkçe'ye çevrilmiş ve kültürel adaptasyonu yapılmıştır. Ölçeğin kültürler arası adaptasyonu çeviri, geri çeviri, uzman görüşü ve ön test adımları kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Güvenirlik için iç tutarlılık analizi yapılmıştır. Yapı geçerliği açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi ile, ölçeğin kriter geçerliği ise BBÖ ile korelasyonu incelenerek yapılmıştır. Bulgular: Çalışmaya gönüllü olarak katılan üniversite öğrencilerinin yaş ortalaması 20.82±1.63 yıl, 158'i kız ve 39'u erkektir. Ölçeğin Cronbach alfa değerinin 0.935, madde toplam puan korelasyon katsayılarının 0.469 ve 0.761 arasında olduğu saptanmıştır. Açıklayıcı faktör analizinde ölçeğin tek faktörlü yapıda olduğu ve varyansın %68.139'unu açıkladığı görülmüştür. GİSMBÖ ile BBÖ arasında istatistiksel olarak anlamlı negatif yönlü ilişki saptanmıştır. (p<0.001; r=-0.465). Sonuç: Orijinal dilinden başka bir dilde adaptasyon çalışması yapılmamış olan GİSMBÖ'nün Türkçe versiyonunun üniversite öğrencilerinin sosyal medya bilincini ölçmede kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğu sonucuna varılmıştır.
Çokkültürcülük politikaları II. Dünya Savaşı sonrası Batı dünyasında ortaya çıkmıştır. moderniten... more Çokkültürcülük politikaları II. Dünya Savaşı sonrası Batı dünyasında ortaya çıkmıştır. modernitenin inşa ettiği sistemin en büyük aktörü olan ulus-devletin tek kültür, tek dil, ortak vatan, ortak idealler, ortak tarih gibi monist inşası homojen bir toplum hedefi gütmüştür. Ancak 1960'lardan itibaren modernitenin eleştirileri ile birlikte monist politikalar da tartışılmaya başlanmıştır. Uluslararası göçlerin etkileri, farklı etnik ve dinsel grupların kendi geleneklerini, kültürlerini yaşatma yönünde hak talepleri ulus-devleti zorlamaya başlamıştır. İşte çokkültürcülük böyle bir arka plandan hareketle ortaya çıkan ve farklı kimliklerin barış içinde bir arada yaşamasına imkan tanıyan adeta sihirli bir değnek gibi takdim edildi. 1980'lerle birlikte başladığı öne sürülen, 1990'larda da literatürde hakim hale gelen küreselleşme kavramı da çokkültürcü politikaları beslemiştir. Küreselleşmenin evrensellik, tek bir dünya, ortak Pazar gibi söylemleri çokkültürcülükle paraleldir. Her iki kavram da vaat ettikleri birlikte barış içinde yaşamı başarma konusunda sorunlar yaşamakta olup, toplumsal bütünleşmeyi tehdit eden riskleri arttırmıştır. Yaşadıkları toplumlarda azınlık konumunda olan etnik ve dinsel grupların tanınma talepleri demokratik ilkelerin de bir gereği gibi görünmekle birlikte, çokkültürcülük demokratik bir arada yaşamayı garanti etmekten uzaktır. Örneğin, Alman düşünür J. Habermas bu gerekçelerle anayasal yurttaşlık alternatifini daha doğru bulmaktadır. Küreselleşme bir yandan bütünleşmeye dair mesajlar ve imkanlar sunmakla birlikte farklı toplumsal kesimleri aynı zamanda parçalamakta, bölmekte, yereli küresel karşısında zaafa uğratmaktadır. Çokkültürcülük politikalarının da bu zaman sürecinin bir ürünü olduğu düşünüldüğünde modern devletin demokratik ilkelerinin boşluklarından sızdığı, politikada, eğitimde, kültürel birlikte, bütünleşmede birçok sorun odağı ortaya çıkardığı görülmektedir.
Zafer DURDU 1940'lı Yıllar Türkiye'sinde Behice Boran'ın Sosyoloji Anlayışında Toplumsal Yapı v... more Zafer DURDU 1940'lı Yıllar Türkiye'sinde Behice Boran'ın Sosyoloji Anlayışında Toplumsal Yapı ve Değişme Behice Boran's Social Structure and Change in Sociology 1940's years in Turkey ÖZET Türkiye'de 1940'lı yıllar Batı dünyasına hem siyasal hem de ekonomik olarak katılmanın, yakınlaşmanın netleştiği yıllardır. Ülke içerisinde siyasal kutuplaşmalar yüksektir. Bu kutuplaşmanın yüksekliği üniversiteleri de etkilemiştir. Bu dönemdeki sosyoloji araştırmaları ise oldukça zengin bir çeşitliliktedir. İstanbul ekolü ve Ankara ekolü iki sosyoloji geleneği olarak çalışmalarını gerçekleştirmektedirler. İstanbul ekolü Comte-Durkheim geleneğini takip ederken, Ankara ekolü Amerikan sosyolojisinin saha çalışmaları ile Marxist sosyoloji geleneğini birleştiren çalışmalar yapmıştır. Behice Boran, DTCF (Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi) öğretim üyelerinden birisi olarak toplumsal yapı kavramına büyük önem vermiştir. 1945 yılında yayımlanan Toplumsal Yapı Araştırmaları çalışması saha verilerine dayalı bir toplumsal yapı analizi çabasıdır. Boran'ın sosyolojisi pozitivizmin metodolojisine dayanarak yapılmış olmakla birlikte, yapı kavramına teorik bakışı Marx'a yakındır. Boran, Türkiye üzerine bilimsel temelli çalışmalar yaparak yapı ve değişme kalıplarını, süreçlerini açıklamak istemiş, kendisinden sonra gelen sosyologlara bu alanda öncülük etmiştir.
The Welfare State concept where welfare conditions are equally shared among citizens, full employ... more The Welfare State concept where welfare conditions are equally shared among citizens, full employment is ensured and state plays the part of a sole protector against all potential social risks has created great reaction for the whole world. After 1945-1980, accepted as the golden era of welfare state, it is observed that these practices have entered into a process of crisis. Therefore, this case study has been prepared believing that it will contribute to the issues of increasing crisis of Welfare state and social security specific to Turkey example and private pension. In this case study which is founded on an interdisciplinary approach, as a result of conceptual studies on social state and its specific historical process, it is observed, there are two different basic approaches on that the Welfare state concept has gone through crisis. While, the approach that the welfare state continues its existence by evolving outweighs, on the other hand it is suggested that liberal state has left the social state phase which was a response to a specific historical era. This case study which is mainly established on private pension system, defends the second approach among two different ones and tries to bring it into view specific for Turkey example through participants of private pension system. Although, all practices related with social state have not been completely disappeared yet, it is suggested that there is a great crisis as a result of policies especially enforced by neo-liberal institutions. The main purpose of this case study is to understand the crisis dynamics come up related with welfare state model specific to Turkey and reveal the potential of private pension practice put into force for overcoming the crisis. The main purpose of this case study is to clarify the potential of private pension system come up as a precautionary policy for providing social security
Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, Nov 4, 2015
Bu calisma, degisen sosyal devlet ve sosyal guvenlik sistemi konularina emeklilik guvencesi bagla... more Bu calisma, degisen sosyal devlet ve sosyal guvenlik sistemi konularina emeklilik guvencesi baglaminda bir aciklik getirmek amacindadir. Gunumuzde kuresellesme olgusu ve diger faktorlerle birlikte asinmaya baslayan sosyal devletin ve sosyal guvenlik sisteminin konumu, bireysel emeklilik sistemi uzerinden cozumlenmeye calisilmaktadir. Ulus devletin bir uzantisi olarak var olan sosyal devlet anlayisi degisime ugramistir. Ortaya cikan bu degisim, sosyal devlet sistemini temelden etkilemis, sosyal devlet kavraminin ve sosyal politikalarin gozden dusmesine neden olmustur. Sosyal Devletin Krizi olarak adlandirilan bu donem ile birlikte sosyal guvenlik sistemlerinin de degisimi gundeme gelmistir. Sosyal guvenlik sisteminde yeni bir alternatif ve devlet uzerindeki kamu harcamalarinin ozel tesebbuse aktarilmasi amaci ile ortaya cikan bireysel emeklilik sistemi de bu donusumun en buyuk gostergelerinden birisidir. Anahtar kelimeler: Refah Devleti, Refah Devletinin Krizi, Sosyal Guvenlik Sistemi, Bireysel Emeklilik Sistemi, Refah Devletinin Yapisal Donusumu.
Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Dec 1, 2009
Bir kavram ve kurum olarak devletin nitelikleri, kokeni, bicimi, sinirlari vs. tartisilagelmistir... more Bir kavram ve kurum olarak devletin nitelikleri, kokeni, bicimi, sinirlari vs. tartisilagelmistir. Bu tartismalara devletin tanimi da dahildir ve farkli tarihsel donemlerde farkli devlet tanimlari da bu nedenlerle kabul edilmistir. Devlet bicimleri arasinda 20. yuzyilda en fazla uzerinde tartismalar olan Sosyal refah devleti olmustur. Modern devletin donusumunde onemli bir evre olarak 1945-1975 arasi gelismis Bati toplumlarinda hakim olan refah devleti, kapitalizmin esitsizliklerini azaltmis, sosyal guvenlik sistemini yerlestirmis, vatandaslarina koruyucu bir semsiye gorevi gormustur. Ancak 1970’li yillarla birlikte dunya ekonomisindeki krizler ve siyasal degismeler refah devleti politikalarinin da terk edilmeye baslanmasina neden olmustur.
Her hakkı saklıdır. Yazarından ve yayınevinden yazılı izin alınmaksızın bu kitabın fotokopi veya ... more Her hakkı saklıdır. Yazarından ve yayınevinden yazılı izin alınmaksızın bu kitabın fotokopi veya diğer yollarla kısmen veya tamamen çoğaltılması, basılması ve yayınlanması yasaktır. Aksine davranış, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu gereğince, 5 yıla kadar hapis ve adli para cezaları ile fotokopi ve basım aletlerine el konulmasını gerektirir.
In this study, Weber’s approach to ethnic groups and A. Smith's categorization of ethnic identity... more In this study, Weber’s approach to ethnic groups and A. Smith's categorization of ethnic identity are the starting point, but F. Barth's understanding of the boundaries between ethnic identities has also been used. According to the claim of the current study, the expression “communities with subjective beliefs about common ancestry”, which was put in the centre of the concept of ethnic identity by M. Weber, coincides with the identity perceptions of Armenians in Turkey. In the in-depth interviews conducted with the participants of the study, common values regarding the “we” consciousness were determined and indicators such as similarities in daily life and in the food culture were found close to the Weberian perspective.
NOSYON: Uluslararası Toplum ve Kültür Çalışmaları Dergisi, Dec 30, 2020
Çokkültürcülük politikaları II. Dünya Savaşı sonrası Batı dünyasında ortaya çıkmıştır. moderniten... more Çokkültürcülük politikaları II. Dünya Savaşı sonrası Batı dünyasında ortaya çıkmıştır. modernitenin inşa ettiği sistemin en büyük aktörü olan ulus-devletin tek kültür, tek dil, ortak vatan, ortak idealler, ortak tarih gibi monist inşası homojen bir toplum hedefi gütmüştür. Ancak 1960’lardan itibaren modernitenin eleştirileri ile birlikte monist politikalar da tartışılmaya başlanmıştır. Uluslararası göçlerin etkileri, farklı etnik ve dinsel grupların kendi geleneklerini, kültürlerini yaşatma yönünde hak talepleri ulus-devleti zorlamaya başlamıştır. İşte çokkültürcülük böyle bir arka plandan hareketle ortaya çıkan ve farklı kimliklerin barış içinde bir arada yaşamasına imkan tanıyan adeta sihirli bir değnek gibi takdim edildi. 1980’lerle birlikte başladığı öne sürülen, 1990’larda da literatürde hakim hale gelen küreselleşme kavramı da çokkültürcü politikaları beslemiştir. Küreselleşmenin evrensellik, tek bir dünya, ortak Pazar gibi söylemleri çokkültürcülükle paraleldir. Her iki kavram da vaat ettikleri birlikte barış içinde yaşamı başarma konusunda sorunlar yaşamakta olup, toplumsal bütünleşmeyi tehdit eden riskleri arttırmıştır. Yaşadıkları toplumlarda azınlık konumunda olan etnik ve dinsel grupların tanınma talepleri demokratik ilkelerin de bir gereği gibi görünmekle birlikte, çokkültürcülük demokratik bir arada yaşamayı garanti etmekten uzaktır. Örneğin, Alman düşünür J. Habermas bu gerekçelerle anayasal yurttaşlık alternatifini daha doğru bulmaktadır. Küreselleşme bir yandan bütünleşmeye dair mesajlar ve imkanlar sunmakla birlikte farklı toplumsal kesimleri aynı zamanda parçalamakta, bölmekte, yereli küresel karşısında zaafa uğratmaktadır. Çokkültürcülük politikalarının da bu zaman sürecinin bir ürünü olduğu düşünüldüğünde modern devletin demokratik ilkelerinin boşluklarından sızdığı, politikada, eğitimde, kültürel birlikte, bütünleşmede birçok sorun odağı ortaya çıkardığı görülmektedir.
Ulus-Devlet; sosyal, siyasal, demografik, ekonomik ve teknolojik gelişmelerin sonucu ve bir zorun... more Ulus-Devlet; sosyal, siyasal, demografik, ekonomik ve teknolojik gelişmelerin sonucu ve bir zorunluluk olarak ortaya çıkmış r. Benzer bir şekilde ulus-inşası da bu zorunluluğun üre ği başka bir zorunlu durumdur. Her süreç ve olgunun olumlu ve olumsuz yönleri ve örnekleri mevcu ur. Bununla birlikte bu çalışmada ulus-inşası olumlu veya olumsuz olarak değil, daha çok harici şartların üre ği bir gereklilik olarak bütün yönleriyle ele alınmış r. Ulus-inşası, günümüz ulus-devletlerinde yaşayan ve vatandaşlık bağıyla bu devletlere bağlı bulunan toplumların ayrı alt kültür ve mikro milliyet durumlarına bakılmaksızın ve yereldeki bu farklılıkları mahsurlu görülmeksizin bütün bu yerel ve sınıfsal farkların üzerinde oluşturulmaya çalışılan sosyo-poli k bir üst kimlik, ulus-devle n sınırlarıyla örtüşen geniş kapsamlı bir grup aidiye ve yüksek kültürdür. Kitaptaki on yedi bölümün başlıklarına bakıldığında kitabın ana teması ve geniş kapsamı daha iyi anlaşılabilecek r;
Uploads
Papers by Zafer Durdu