Papers by Mertkan Karaca
Toplumsal Tarih Akademi, 2024
MSGSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 2024
Bu çalışma, Osmanlı son döneminde başlamış ve Erken Cumhuriyet döneminde devam etmiş olan sosyolo... more Bu çalışma, Osmanlı son döneminde başlamış ve Erken Cumhuriyet döneminde devam etmiş olan sosyoloji temelli estetik anlayışının entelektüel arka planını açıklama girişimidir. Milliyetçi düşüncelerin, popülizmin ve ulus-devlet inşasının egemen olduğu dönemin estetik tartışmalarında öznellik kaygısı devam ederken paralel olarak sosyolojik estetik (içtimâi bediiyat) de tartışılmaya başlanmış; buna mukabil, özellikle Ömer Seyfeddin (1884-1920), Ali Canib (1887-1967), Ziya Gökalp (1876-1924) gibi yazarlardan oluşan Selanik menşeili Genç Kalemler (1910-1912) dergisi çevresinde gelişen ve zemininde sosyolojik bir kaygı barındıran eden estetik algısı Cumhuriyet'e de miras kalmıştır. Çalışmada, Ziya Gökalp'in formüle ettiği metodolojinin Erken Cumhuriyet döneminde Ziyaeddin Fahri (Fındıkoğlu) ve İsmail Hakkı (Baltacıoğlu) tarafından yeniden yorumlaması ile estetik anlayışa bağlam düşüncesinin yerleştiği fikri açımlanır. Dönemde yazılmış estetik ve sanat sosyolojisi eserleri üzerinden kavramsal bir takibin yapıldığı çalışma, bir entelektüel tarih ve kavram tarihi çalışması olarak görülebilir.
MSGSÜ Sosyal Bilimler, sayı 28, 2023
This study aims to examine how military painters' educational and intellectual backgrounds who gr... more This study aims to examine how military painters' educational and intellectual backgrounds who graduated from Mekteb-i Harbiye (the Imperial Military Academy, 1834) shaped their approach to painting. I am trying to explain the role of painting lessons, the sources they fed on, and Harbiye's view of the painting by questioning the factors that are effective in the preferences of the military painters, who mostly painted landscapes and still-lifes in the rich visual culture of the nineteenth century. I evaluate the specific courses related to modern painting from the curricula between 1845 to 1877 within the scope of science and functionality that prevailed after the Tanzimat (Reorganization) period (1839-1876). In this context, the study attempts to explain the dynamics in which the Ottoman Muslim population internalized modern painting and the realist attitude; on the other hand, it emphasizes that modern painting is seen as a tool in the modernization policy rather than an artistic activity by Harbiye.
MSGSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 2022
The Ottoman elite functionalized museums beyond being a signifier of the modern empire over time,... more The Ottoman elite functionalized museums beyond being a signifier of the modern empire over time, and museums’ role gradually ascended and diversified towards the late 19th century. The vein comprised of scholars such as Wendy Shaw and Zeynep Çelik, argues that Müze-i Hümâyun (the Ottoman Imperial Museum) had directly taken part in the image and identity politics of the Empire. To extend the borders of this argument, I would like to point out the educative and intellectual role of museums in Istanbul from the late 19th to the early 20th centuries. In the light of archival documents, I suggest an examination of the aims of local visitors, and the circulation of objects. This examination will indicate that, when the focus shifts from the museum as an institution to adventures of the objects displayed, museums draw a more dynamic panorama as active participants in the education process and intellectual activities.
From Istanbul to Byzantium: Paths to Rediscovery, 1800–1955, Pera Museum, 2021
tarihyazımı, 2021
This study aims to examine how military painters' educational and intellectual backgrounds who gr... more This study aims to examine how military painters' educational and intellectual backgrounds who graduated from Mekteb-i Harbiye (the Imperial Military Academy, 1834) shaped their approach to painting. I am trying to explain the role of painting lessons, the sources they fed on, and Harbiye's view of the painting by questioning the factors that are effective in the preferences of the military painters, who mostly painted landscapes and still-lifes in the rich visual culture of the nineteenth century. I evaluate the specific courses related to modern painting from the curricula between 1845 to 1877 within the scope of science and functionality that prevailed after the Tanzimat (Reorganization) period (1839-1876). In this context, the study attempts to explain the dynamics in which the Ottoman Muslim population internalized modern painting and the realist attitude; on the other hand, it emphasizes that modern painting is seen as a tool in the modernization policy rather than an artistic activity by Harbiye.
Conference Presentations by Mertkan Karaca
Siyasal Düşünceler Tarihinde Kanonlar Sempozyumu Bildiri Özetleri Kitapçığı, 2023
İstanbul Üniversitesi ile Samsun Üniversitesi işbirliğinde, 21-22 Aralık 2023 tarihinde düzenlene... more İstanbul Üniversitesi ile Samsun Üniversitesi işbirliğinde, 21-22 Aralık 2023 tarihinde düzenlenen Siyasal Düşünceler Tarihinde Kanonlar Sempozyumu’nda sunulan bildiri özetleri e-kitapçık olarak okurun ilgisine sunuldu.
Cumhuriyet'in 100. Yılında Sanat ve Edebiyat Kanonu, 23-24 Kasım, MSGSÜ, 2023
Cumhuriyet’in 100. Yılında Türkiye'de Sanat Tarihi Yazımı ve Eleştirisi, 2023
Global Ideas: The 4th Graduate Conference in Intellectual History (1-2 June), 2023
The Concept of Beauty (Hüsn) in the Late Ottoman Aesthetic Theories: Ottoman literature and paint... more The Concept of Beauty (Hüsn) in the Late Ottoman Aesthetic Theories: Ottoman literature and painting transformed into Europe-originated genres during the late 19 th century. Authors began to write novels and stories, as well as painters produced oilon-canvas artworks. In addition to this, aesthetic theories followed the transformation in the literary/artistic, and intellectual realms. The first theorists were these authors and painters themselves to form a philosophical ground for modern artistic production. This process was also accompanied by a significant change in Islamic/Ottoman aesthetics, consisting of different veins and schools. 19th-century discussions on aesthetics centered around questioning what beauty is. Turkish-speaking Ottomans defined the concept of beauty (hüsn) as the "splendorous grace of truth" (hakikatin şaşaa-i letafeti). Ottomans attributed this definition to Plato. Also, their description of this concept was based on positivist outcomes, such as "nature is the greatest teacher" (tabiat en büyük hocadır). This means that modern Ottoman aesthetics created a complex synthesis of modern science and classical intellectual backpack. This paper questions how this was possible and asks how the change in the circulating/ existing idea of beauty and aesthetics reflects conceptually, intellectually, and philosophically. The focal point is the Ottomans' fusion and interpretation of concepts in modern aesthetics' adaptation process, in which scientification/absolutization of aesthetics, reloading traditional concepts, borrowing recontextualizing new terms, and integration into the global intellectual network were the main issues. In the light of written sources, I aim to figure out the dynamics of modern aesthetics in its development years; pointing out a synthesis process of new and concurrent.
Osmanlı ve Cumhuriyet Türkiyesi’nde Bağlamsal Düşüncenin Doğuşu (1850-1960): Disiplinler, Yazarlar, Metinler Sempozyumu, 2022
Bu bildiri, Erken Cumhuriyet Dönemi'nde yaşanan estetik üzerine tartışmaların içinde, sosyolojik ... more Bu bildiri, Erken Cumhuriyet Dönemi'nde yaşanan estetik üzerine tartışmaların içinde, sosyolojik estetik olarak kavramsallaştırılmış olan anlayışın adaptasyon sürecini analiz eder ve bu yaklaşımın bir getirisi olarak bağlam fikrinin ortaya çıkışını sosyolojik estetikle ilişkilendirir. Bağlam fikrinin mekansallık ile ilişkisini ve estetik düşüncesi içindeki yerelglobal bağlam ayrımını Ziya Gökalp'in metodolojik ve kavramsal takipçileri olarak kabul ettiği Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu ile İsmail Hakkı Baltacıoğlu üzerinden izler. Sonuç olarak, bu tartışmanın estetiğe sosyolojik bir yaklaşımı benimsemiş zümrenin Gökalp'in harsmedeniyet ayrımından ve cemiyette büyük adamların tesirine dair görüşlerinden devraldıkları kavramsal ve metodolojik mirası sürdürdüklerini vurgularken, bağlam fikrinin de senkronizasyondan ziyade entegrasyon noktasında ortaya çıktığını imler.
The Second International NEHT Workshop: Environmental Histories of the Ottoman Empire and Turkey, 2019
In this paper, the transformation of Constantinople's landscape and its impact on Ottoman art in ... more In this paper, the transformation of Constantinople's landscape and its impact on Ottoman art in the 18th century, particularly, waterfront palaces, pavilions, and their reflections on painting and literature will be discussed. During the 18th century, the Ottoman palace began to reshape the landscape of Constantinople. Waterfront palaces, commissioned by members of the Ottoman central government and the royal family, became dominant elements of the panorama, as they placed
19. ve 20. Yüzyıllarda Türkiye’de ve Orta Doğu’da Gelenek Algısı, Geleneğin İcadı ve Siyasi Düşünce, Panel Sunumu, Türkiye Sosyal Bilimler Derneği 16. Ulusal Sosyal Bilimler Kongresi, 2019
Byzantium at Ankara, Graduate Students Forum, 2020
Decentering Realisms, 1750-Now, The Courtauld Institute of Art, 2021
While explicating Ottoman painting's transformation in the nineteenth century, current literature... more While explicating Ottoman painting's transformation in the nineteenth century, current literature on the history of art focuses only on artworks and neglects Ottoman intellectuals' comprehensive emphasis on science and reason. I offer an alternative explanation to extend the horizon of Ottoman art history towards a multidisciplinary approach by studying painting in the context of intellectual and education histories. In this paper, I argue that the realistic attitude in painterly practice resulted from painting's position in scientific knowledge production during the Ottoman period of modernization known as Tanzimat (1839-1876). Rather than being concerned with aesthetic precepts, Ottoman painting practices was an apparatus to disseminate and produce "beneficial and functional knowledge" for technological and educational development in the Empire. 19 th century's modern schools trained the post-1840 generation in natural and social sciences along with art classes to cultivate versatile technocrats. Hilaf-ı tabiat ve hakikat olmamak (not being contrary to nature and truth) began to determine the period's artistic frame in their hands. There are two main points in the paper; first, pioneer Ottoman realists were versatile intellectuals; therefore, the designations of painter or artist are limiting our understanding of these technocrats. By pointing out written sources related to artworks, art education, and their educational backgrounds, I indicate the complexity of the Ottoman intellectuals' mindset and the role of scientific thinking in their making. Secondly, the functionalization of art in the science-based integration into the European intellectual network. Focusing on art criticism and journal articles in popular publications on the role of art bear great potential to prove the service of art in the Ottoman Empire.
CONFERENCES by Mertkan Karaca
İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, 21-22 Aralık 2023, İÜ SBF Vakur Versan Toplantı Salonu, 2023
Son yıllarda genel olarak düşünce tarihçiliğinde, özel olarak da siyasal düşünce tarihçiliğinde k... more Son yıllarda genel olarak düşünce tarihçiliğinde, özel olarak da siyasal düşünce tarihçiliğinde kanon(lar)a, yerleşik düşünce, zihniyet ideolojik kategori ve varsayımlarına ciddi itirazlar yükseltilmiştir. Batı merkezci, erkek egemen yaklaşımınürünü olan “büyük entelektüel”, filozof ve sistem kurucu düşünürlerle ezeli/öncesiz (hatta tarih üstü) kabul edilen siyasal-felsefi düşünce, tartışma ve ideolojilere odaklanan klasik yaklaşım, yerini kanon karşıtı, çoğulcu, eşitlikçi, demokratik ve küresel siyasal düşünce tarihine bırakmaya başlamıştır. Klasik siyasal düşünce tarihçiliğinin yöntem ve varsayımlarına -kanonik temayüllere- disiplinin kendi içinden görece erken bir tarihte, 1930’larda başlayan başkaldırı, 1960’lardan sonra artan bir ivmeyle Quentin Skinner, J. G. A. Pocock, J. W. Burrow, John Dunn, Donald R. Kelley, Christopher Hill, Ellen M. Wood, Joan W. Scott, Stefan Collini, David A. Hollinger, Siep Stuurman ve Antonis Liakos gibi düşünce tarihçileri tarafından revizyona tabi tutularaksadece belirli “büyük” düşünürlerin metinlerini konu alarak bağlamlarından koparılmış “önemli” fikir, düşünce ve “-izm”leri asli konusu olarak benimseyen siyasal düşünceler tarihi kanonunun (corpus) aşılmasında önemli katkıları olmuştur.
Bu süreç/meydan okuma; kanonların doğalarından dolayı “Batı” dışında farklı bir yoldan ilerledi. Batı-merkezci düşünce ve zihinsel varsayım ve tahakkümler, farklı coğrafya ve düşünsel geleneklerden gelen Frantz Fanon, Edward W. Said, Sanjay Subrahmanyam, Prasenjit Duara, Dipesh Chakrabarty ve Andrew Sartori gibi yazarların öncülüğünde “taşralaştırılmaya” ve böylelikle Batı-dışı tarihsel farklılık ve siyasal düşünce ve fikirlerin yeni, eleştirel ve bağımsız tarihleri ile aşılmaya başlanmıştır. Bu disiplinlerdeki metodolojik ve epistemolojik değişim ile bu küresel değişimin ürünü olan revizyonist çalışmalar akademide ve akademi dışında geniş kitlelere ulaşmıştır.
Dünyadaki bu gelişmelerin aksine, Türkiye’de kanon üzerine yapılan tartışmaların edebiyat alanıyla sınırlı kaldığını, düşünce tarihçiliğinde kanon ve kanonlaşmanın, karşı-kanonun ve alternatif kanonların tespiti ve revizyonist bir değerlendirmeye tabi tutulması konusunda sessizliğin sürdüğünü söyleyebiliriz.
Bu sempozyum, kanon düşüncesi ve kanonlaşmanın, düşünce tarihi disiplinlerindekiyeri, önemi, doğası ve genel karakterlerini ortaya koymayı; kanonik figür, metin ve kanon(lar)ın oluşması, yaygınlaşması ve yeniden üretiminde etkili olan kurum, kuruluş,akademik önkabul, varsayım, düşünsel kalıp ve ezberlerini tarihselleştirmeyi, dolayısıyla da bu konudaki akademik durağanlığı sonlandırarak kanon(lar)ın süregelen etkisini ve düşünsel tortularının muhasebesini yapmayı amaçlamaktadır.
Uploads
Papers by Mertkan Karaca
Conference Presentations by Mertkan Karaca
CONFERENCES by Mertkan Karaca
Bu süreç/meydan okuma; kanonların doğalarından dolayı “Batı” dışında farklı bir yoldan ilerledi. Batı-merkezci düşünce ve zihinsel varsayım ve tahakkümler, farklı coğrafya ve düşünsel geleneklerden gelen Frantz Fanon, Edward W. Said, Sanjay Subrahmanyam, Prasenjit Duara, Dipesh Chakrabarty ve Andrew Sartori gibi yazarların öncülüğünde “taşralaştırılmaya” ve böylelikle Batı-dışı tarihsel farklılık ve siyasal düşünce ve fikirlerin yeni, eleştirel ve bağımsız tarihleri ile aşılmaya başlanmıştır. Bu disiplinlerdeki metodolojik ve epistemolojik değişim ile bu küresel değişimin ürünü olan revizyonist çalışmalar akademide ve akademi dışında geniş kitlelere ulaşmıştır.
Dünyadaki bu gelişmelerin aksine, Türkiye’de kanon üzerine yapılan tartışmaların edebiyat alanıyla sınırlı kaldığını, düşünce tarihçiliğinde kanon ve kanonlaşmanın, karşı-kanonun ve alternatif kanonların tespiti ve revizyonist bir değerlendirmeye tabi tutulması konusunda sessizliğin sürdüğünü söyleyebiliriz.
Bu sempozyum, kanon düşüncesi ve kanonlaşmanın, düşünce tarihi disiplinlerindekiyeri, önemi, doğası ve genel karakterlerini ortaya koymayı; kanonik figür, metin ve kanon(lar)ın oluşması, yaygınlaşması ve yeniden üretiminde etkili olan kurum, kuruluş,akademik önkabul, varsayım, düşünsel kalıp ve ezberlerini tarihselleştirmeyi, dolayısıyla da bu konudaki akademik durağanlığı sonlandırarak kanon(lar)ın süregelen etkisini ve düşünsel tortularının muhasebesini yapmayı amaçlamaktadır.
Bu süreç/meydan okuma; kanonların doğalarından dolayı “Batı” dışında farklı bir yoldan ilerledi. Batı-merkezci düşünce ve zihinsel varsayım ve tahakkümler, farklı coğrafya ve düşünsel geleneklerden gelen Frantz Fanon, Edward W. Said, Sanjay Subrahmanyam, Prasenjit Duara, Dipesh Chakrabarty ve Andrew Sartori gibi yazarların öncülüğünde “taşralaştırılmaya” ve böylelikle Batı-dışı tarihsel farklılık ve siyasal düşünce ve fikirlerin yeni, eleştirel ve bağımsız tarihleri ile aşılmaya başlanmıştır. Bu disiplinlerdeki metodolojik ve epistemolojik değişim ile bu küresel değişimin ürünü olan revizyonist çalışmalar akademide ve akademi dışında geniş kitlelere ulaşmıştır.
Dünyadaki bu gelişmelerin aksine, Türkiye’de kanon üzerine yapılan tartışmaların edebiyat alanıyla sınırlı kaldığını, düşünce tarihçiliğinde kanon ve kanonlaşmanın, karşı-kanonun ve alternatif kanonların tespiti ve revizyonist bir değerlendirmeye tabi tutulması konusunda sessizliğin sürdüğünü söyleyebiliriz.
Bu sempozyum, kanon düşüncesi ve kanonlaşmanın, düşünce tarihi disiplinlerindekiyeri, önemi, doğası ve genel karakterlerini ortaya koymayı; kanonik figür, metin ve kanon(lar)ın oluşması, yaygınlaşması ve yeniden üretiminde etkili olan kurum, kuruluş,akademik önkabul, varsayım, düşünsel kalıp ve ezberlerini tarihselleştirmeyi, dolayısıyla da bu konudaki akademik durağanlığı sonlandırarak kanon(lar)ın süregelen etkisini ve düşünsel tortularının muhasebesini yapmayı amaçlamaktadır.