Hangi ülkede olursa olsun, afet risklerini azaltmada başarı sağlansa
dahi, tamamen ortadan kaldır... more Hangi ülkede olursa olsun, afet risklerini azaltmada başarı sağlansa dahi, tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmamaktadır. Bu nedenle, afet sonrası iyileştirme safhasında yapılacaklara, güncellemelere ve yeni mevzuat düzenlemelerine her zaman ihtiyaç olacaktır. Bu konudaki ufkumuzu geliştirecek ve belki yeni fikirler oluşmasını sağlayacak bu kitap ve benzeri çalışmalar da bu düzenlemelere altlık oluşturacak kaynaklardır.
Afet tehlikeleri açısından hassas bir coğrafyada bulunan ülkemizde, yerleşim alanlarında afet teh... more Afet tehlikeleri açısından hassas bir coğrafyada bulunan ülkemizde, yerleşim alanlarında afet tehlikelerinin önlenmesi ve/veya afet risklerinin ve zararlarının azaltılmasında en akılcı ve etkin yöntemin, planlama ve uygulama sürecinin afet duyarlı planlama yaklaşımlarını ve risk yönetimini içerecek bir biçimde kurgulanması olduğu bilinmektedir. Bu yaklaşım, afet tehlikelerine maruz alanlarda her tür ve ölçekteki planlar hazırlanırken öncelikle, yerbilimsel çalışmalar kapsamında tüm tehlike ve risklerin belirlenmesini; planlama sürecinde ise, kademeli birliktelik esasından hareketle, üst ölçek planlarda farklı arazi kullanım türlerine ilişkin bölgeleme ve yer seçimi kararlarından başlayarak, alt ölçek planlarda yerleşme, yapılaşma ve yoğunluk kararlarına kadar, yerleşim alanlarının var olan tehlike ve risklerden etkilenmeyecek ya da en az etkilenecek şekilde planlanmasını gerektirmektedir. Afet duyarlı planlama yaklaşımı, alt ölçek planlamada yerbilimsel verilere ilave olarak, yerleşik alanlarda risk faktörlerini de dikkate alan zarar azaltma, risk yönetimi vb. çalışmalarının da planlama sürecine uyarlanmasını gerektirmektedir. Yerbilimsel Verilerin Planlamaya Entegrasyonu Projesi kapsamında hazırlanan El Kitabının ana amaçlarından birisi, afet tehlikelerinin ve risklerinin belirlenmesine yönelik yerbilimsel verilerin elde edilme yol ve yöntemlerini belirlemek ve bu verilerin farklı ölçeklerdeki mekansal planlara uyarlanmasına ilişkin ilke, esas ve yöntemleri sunmaktır.
El kitabı iki ana bölümden oluşmaktadır: Birinci bölüm; Ülkemizdeki olası afet tehlikelerinin türleri ve genel tanımları, planlamaya esas yerbilimsel çalışmalara ve yerbilimsel verilerin planlamada kullanımına ilişkin mevcut durumun ilgili mevzuat ve uygulamalar kapsamında irdelenmesi, sorunların ve ihtiyaçların saptanması, yerbilimsel çalışmalarda ve planlamada yeni yaklaşımların değerlendirilmesi, uluslararası örnek uygulamaların incelenmesi, vb. konuları ve önerileri içermektedir. İkinci bölümde ise, farklı ölçeklerdeki planlama çalışmalarına esas teşkil edecek yerbilimsel etütlerin rapor formatları verilmekte; plan kademeleri, yerbilimsel etüt türleri ve etütlerde uygulanacak format arasındaki ilişkiler tanımlanmakta ve yerbilimsel verilerin planlamada nasıl kullanılması gerektiği anlatılmaktadır.
One of main purposes of the “Manual for the Integration of Earth science data to the Spatial Plan... more One of main purposes of the “Manual for the Integration of Earth science data to the Spatial Planning” is to identify the ways and methods to obtain the earth science data for specifying disaster hazard and risks and present principles and methodologies to integrate such data with spatial plans at various scales. The Manual consists of two main chapters: First Chapter; general definitions of susceptible disaster hazards in our country and their types, assessment of planning based earth science studies and their current utilization in terms of relevant legislation and practices, problem identification and needs analysis, assessment of new approaches in earth science studies and planning, examination of international practices etc. are given in this chapter. Second Chapter; reporting formats for earth science surveys to be based of the planning studies at different scales, definitions of earth scientific survey types, relation between formats and application explanations and how such survey results will be applied to planning processes are addressed in this chapter.
Afetler, toplulukların tehdit altında olduğu, genellikle yerel imkânlarla müdahalenin yetersiz ka... more Afetler, toplulukların tehdit altında olduğu, genellikle yerel imkânlarla müdahalenin yetersiz kaldığı, ulusal kaynakların seferber edilmesi gerektiği, büyük can ve mal kayıplarına yol açan beklenmedik ve istenmedik durumlardır. Çoğunlukla, nerede, ne zaman, hangi büyüklükte, nasıl ve ne türde meydana geleceği genellikle baştan bilinemeyen ve tahmin edilemeyen bu olaylar, pek çok ülkede büyük kayıplara ve özellikle gelişmekte olan ülkelerde ekonomik gelişme sürecinin de yıllarca sürebilen kesintilere uğramasına neden olmaktadır.
Yanlış arazi kullanımı, kentsel ve kırsal planlama ve yapılaşmadaki çarpıklıklar, nüfusun tehlikeli alanlarda giderek daha fazla yoğunlaşması, mevzuat eksikliği ve / veya uygulamanın yetersizliği, toplumsal yoksulluk ve sosyal yapı, hazırlıksız toplum ve hazırlıksız kurumlar, kaynakların uygun olmayan biçimde kullanımı, iklim değişikliğinin etkileri, ormanların yok edilmesi, bio çeşitliliğin ve bu alandaki bilginin kaybı, artan su talebi ve çölleşme gibi özetlenen çevre tahribatının artmasıyla ortaya çıkan riskler ve dolayısıyla yanlış çevre yönetimi gibi faktörler birbirleri ile ilişkili olup, hep birlikte doğal afetlere karşı toplumsal hassasiyetleri - zarar görebilirliği artıran bir eğilim oluşturmaktadır.
Topraklarının hemen hemen tamamı farklı afet riskleri ile karşı karşıya bulunan, büyük çaplı afetlerin meydana gelme sıklığı açısından dünya ülkeleri içerisinde ilk sıralarda yer alan ülkemizde afet öncesi ve afet sonrasında gerçekleştirilmesi gereken faaliyetlerin bir bütün olarak yürütülmesi, koordine edilmesi ve yönetilmesini kapsayan afet yönetimi yaşamsal önem taşımaktadır.
Günümüzde afetler sonucunda ortaya çıkan zararların, insan hayatı, mal - mülk, sosyo - ekonomik yapı ve çevre açısından çok büyük boyutlarda olabildiği ortadadır. Bu noktada ortaya çıkan ‘Afet Yönetimi’ kavramı, her türlü tehlikeye karşı hazırlıklı olma, önleme ve zarar azaltma, müdahale etme ve iyileştirme amacıyla mevcut kaynakları organize eden, analiz, planlama, karar alma ve değerlendirme süreçlerinin tümünü kapsar. Bu nedenle, afet ve/veya risk yönetimi çalışmaları bir bütündür.
Bu kitapta, afet yönetimi ve özellikle de iyileştirme çalışmaları ile ilgili yer yer oldukça detaylı bilgiler verilerek, mevzuatta ve uygulamada halihazırda yapılanlar ve yapılması gerekenler anlatılmaya çalışılmıştır. Sonuç olarak; hangi ülkede olursa olsun, afet risklerini azaltmada başarı sağlansa dahi, tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmamaktadır. Bu nedenle, afet sonrası iyileştirme safhasında yapılacaklara, güncellemelere ve yeni mevzuat düzenlemelerine her zaman ihtiyaç olacaktır. Bu konudaki ufkumuzu geliştirecek ve belki yeni fikirler oluşmasını sağlayacak bu kitap ve benzeri çalışmalar da bu düzenlemelere altlık oluşturacak kaynaklardır.
Ülkemiz, jeolojik, jeomorfolojik yapısı ve sahip olduğu iklimsel özellikleri nedeni ile büyük can... more Ülkemiz, jeolojik, jeomorfolojik yapısı ve sahip olduğu iklimsel özellikleri nedeni ile büyük can ve mal kaybına yol açan doğal afetlerle sık karşılaşmaktadır. Son 60 yıllık istatistiklere bakıldığında; doğal afetlerin ülkemizde neden olduğu doğrudan ve dolaylı ekonomik kayıpların, Gayri Safi Milli Hasılamızın % 3-4’ü oranında olduğu görülmektedir (A.Đ.G.M. Eğitim-Haber, 2001). Sadece depremler yüzünden, 1950’den bu yana yaklaşık 32.000 vatandaşımız hayatını kaybetmiştir. Doğal afetler, son yıllarda sıklıkla söylendiği üzere bir kalkınma sorunudur. Çünkü genellikle uygun olmayan kalkınma politikalarının sonucudurlar, gelişmekte olan ülkeleri daha sert vururlar, yoksulluğun artmasına katkıda bulunurlar ve kalkınma kuruluşları için yüksek önceliğe sahiptirler. Dolayısıyla, afetlerin, sıklıklarını ve şiddetlerini ülkesel bazda tanımlamak, afetlerin zararlarını görmek ve anlamak, afetlerin sekteye uğrattığı kalkınmanın önündeki engellerden birini kaldırmaktır. Afet olarak nitelendirilen doğa olayları, öngörülmesi zor, çok nadir olarak gerçeklesen, gerçekleştikleri zaman da rutin döngüdeki insan hayatını ve doğal yasam alanlarını - unsurlarını kesintiye uğratan, büyük hasarlara ve birçok problemlere neden olan ve genellikle, bir coğrafik bölgeyi etkileyen büyük felaketlerdir. Doğal afet zararları, son yıllarda, bütün dünyada çeşitli nedenlerden dolayı oldukça artmıştır. Afetlerin ve hasarlarının artmasının arkasında, sadece deprem, sel, heyelan gibi doğa olayları değil, buna ek olarak, son yıllarda yüksek riskli alanlarda kentsel gelişmenin, diğer bir deyişle, nüfus artısının hızla devam etmesi yatmaktadır (Torre-Enciso ve ark., 2001). Türkiye’nin bugünkü büyük kentlerinin hemen hepsinin kentleşme açısından gelişimi, geçmişte kuruldukları bölgenin jeolojik özellikleri dikkate alınmaksızın olmuştur. Oysa herhangi bir bölgedeki yerleşme, ulaşım ve sanayileşme, o bölgedeki doğal çevre dengesini büyük ölçüde etkiler. Bu etkileşimden doğabilecek olası zararların önlenebilmesi için, bu tür bir gelişmenin doğal çevre üzerindeki etkilerinin denetim altına alınması zorunludur. Afet tehlikeleri açısından hassas bir coğrafyada bulunan ülkemizde, yerleşim alanlarında afet tehlikelerinin önlenmesi ve/veya afet risklerinin ve zararlarının azaltılmasında en akılcı ve etkin yöntemin, planlama ve uygulama sürecinin afet duyarlı planlama yaklaşımlarını ve risk yönetimini içerecek bir biçimde kurgulanması olduğu tartışılmaz bir gerçektir. Bu yaklaşım, afet tehlikelerine maruz alanlarda her tür ve ölçekteki planlar hazırlanırken öncelikle, yerbilimseL çalışmalarla tüm tehlike ve risklerin belirlenmesini gerektirmektedir. Bu kitap, neredeyse tamamı afete duyarlı planlama ve yapılaşmadan uzak olan ülkemiz yerleşim birimlerinin (belediyeler, beldeler, köyler ve mezralar) yaklaşık son 50 yıldaki afet serüvenini anlatmaktadır. Dolayısıyla da Afet İsleri Genel Müdürlüğü’nün yaptıklarını ve yapabildiklerini…
Bu çalışmanın temel amacı, yüzey faylanması tehlikesinin oluşumunu, yarattığı deformasyonları ve ... more Bu çalışmanın temel amacı, yüzey faylanması tehlikesinin oluşumunu, yarattığı deformasyonları ve potansiyel sonuçlarını, fay haritalarının kullanımına ilişkin hususları ortaya koymak ve bu tehlikenin arazi kullanımı, yerleşime uygunluk ve ilgili mevzuatta nasıl tanımlanacağı ve yönetileceğini tartışmaktır. Dolayısıyla, bu çalışma aktif fayların üzerinde ya da yakınında arazi kullanımı - yerleşime uygunluk için öneriler ve tavsiyeler içerir. Başta planlamadan sorumlu yerel yönetimler olmak üzere ilgili otoriteler için bir kılavuz niteliğinde hazırlanmaya çalışılan bu araştırma; plancılara, afet ve acil durum yöneticilerine, yer bilimcilere ve inşaat sektöründeki kişilere, yüzey faylanması tehlikesinden nasıl sakınacakları konusunda yardımcı olmayı amaçlamış bir bilimsel durum raporudur.
Hangi ülkede olursa olsun, afet risklerini azaltmada başarı sağlansa
dahi, tamamen ortadan kaldır... more Hangi ülkede olursa olsun, afet risklerini azaltmada başarı sağlansa dahi, tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmamaktadır. Bu nedenle, afet sonrası iyileştirme safhasında yapılacaklara, güncellemelere ve yeni mevzuat düzenlemelerine her zaman ihtiyaç olacaktır. Bu konudaki ufkumuzu geliştirecek ve belki yeni fikirler oluşmasını sağlayacak bu kitap ve benzeri çalışmalar da bu düzenlemelere altlık oluşturacak kaynaklardır.
Afet tehlikeleri açısından hassas bir coğrafyada bulunan ülkemizde, yerleşim alanlarında afet teh... more Afet tehlikeleri açısından hassas bir coğrafyada bulunan ülkemizde, yerleşim alanlarında afet tehlikelerinin önlenmesi ve/veya afet risklerinin ve zararlarının azaltılmasında en akılcı ve etkin yöntemin, planlama ve uygulama sürecinin afet duyarlı planlama yaklaşımlarını ve risk yönetimini içerecek bir biçimde kurgulanması olduğu bilinmektedir. Bu yaklaşım, afet tehlikelerine maruz alanlarda her tür ve ölçekteki planlar hazırlanırken öncelikle, yerbilimsel çalışmalar kapsamında tüm tehlike ve risklerin belirlenmesini; planlama sürecinde ise, kademeli birliktelik esasından hareketle, üst ölçek planlarda farklı arazi kullanım türlerine ilişkin bölgeleme ve yer seçimi kararlarından başlayarak, alt ölçek planlarda yerleşme, yapılaşma ve yoğunluk kararlarına kadar, yerleşim alanlarının var olan tehlike ve risklerden etkilenmeyecek ya da en az etkilenecek şekilde planlanmasını gerektirmektedir. Afet duyarlı planlama yaklaşımı, alt ölçek planlamada yerbilimsel verilere ilave olarak, yerleşik alanlarda risk faktörlerini de dikkate alan zarar azaltma, risk yönetimi vb. çalışmalarının da planlama sürecine uyarlanmasını gerektirmektedir. Yerbilimsel Verilerin Planlamaya Entegrasyonu Projesi kapsamında hazırlanan El Kitabının ana amaçlarından birisi, afet tehlikelerinin ve risklerinin belirlenmesine yönelik yerbilimsel verilerin elde edilme yol ve yöntemlerini belirlemek ve bu verilerin farklı ölçeklerdeki mekansal planlara uyarlanmasına ilişkin ilke, esas ve yöntemleri sunmaktır.
El kitabı iki ana bölümden oluşmaktadır: Birinci bölüm; Ülkemizdeki olası afet tehlikelerinin türleri ve genel tanımları, planlamaya esas yerbilimsel çalışmalara ve yerbilimsel verilerin planlamada kullanımına ilişkin mevcut durumun ilgili mevzuat ve uygulamalar kapsamında irdelenmesi, sorunların ve ihtiyaçların saptanması, yerbilimsel çalışmalarda ve planlamada yeni yaklaşımların değerlendirilmesi, uluslararası örnek uygulamaların incelenmesi, vb. konuları ve önerileri içermektedir. İkinci bölümde ise, farklı ölçeklerdeki planlama çalışmalarına esas teşkil edecek yerbilimsel etütlerin rapor formatları verilmekte; plan kademeleri, yerbilimsel etüt türleri ve etütlerde uygulanacak format arasındaki ilişkiler tanımlanmakta ve yerbilimsel verilerin planlamada nasıl kullanılması gerektiği anlatılmaktadır.
One of main purposes of the “Manual for the Integration of Earth science data to the Spatial Plan... more One of main purposes of the “Manual for the Integration of Earth science data to the Spatial Planning” is to identify the ways and methods to obtain the earth science data for specifying disaster hazard and risks and present principles and methodologies to integrate such data with spatial plans at various scales. The Manual consists of two main chapters: First Chapter; general definitions of susceptible disaster hazards in our country and their types, assessment of planning based earth science studies and their current utilization in terms of relevant legislation and practices, problem identification and needs analysis, assessment of new approaches in earth science studies and planning, examination of international practices etc. are given in this chapter. Second Chapter; reporting formats for earth science surveys to be based of the planning studies at different scales, definitions of earth scientific survey types, relation between formats and application explanations and how such survey results will be applied to planning processes are addressed in this chapter.
Afetler, toplulukların tehdit altında olduğu, genellikle yerel imkânlarla müdahalenin yetersiz ka... more Afetler, toplulukların tehdit altında olduğu, genellikle yerel imkânlarla müdahalenin yetersiz kaldığı, ulusal kaynakların seferber edilmesi gerektiği, büyük can ve mal kayıplarına yol açan beklenmedik ve istenmedik durumlardır. Çoğunlukla, nerede, ne zaman, hangi büyüklükte, nasıl ve ne türde meydana geleceği genellikle baştan bilinemeyen ve tahmin edilemeyen bu olaylar, pek çok ülkede büyük kayıplara ve özellikle gelişmekte olan ülkelerde ekonomik gelişme sürecinin de yıllarca sürebilen kesintilere uğramasına neden olmaktadır.
Yanlış arazi kullanımı, kentsel ve kırsal planlama ve yapılaşmadaki çarpıklıklar, nüfusun tehlikeli alanlarda giderek daha fazla yoğunlaşması, mevzuat eksikliği ve / veya uygulamanın yetersizliği, toplumsal yoksulluk ve sosyal yapı, hazırlıksız toplum ve hazırlıksız kurumlar, kaynakların uygun olmayan biçimde kullanımı, iklim değişikliğinin etkileri, ormanların yok edilmesi, bio çeşitliliğin ve bu alandaki bilginin kaybı, artan su talebi ve çölleşme gibi özetlenen çevre tahribatının artmasıyla ortaya çıkan riskler ve dolayısıyla yanlış çevre yönetimi gibi faktörler birbirleri ile ilişkili olup, hep birlikte doğal afetlere karşı toplumsal hassasiyetleri - zarar görebilirliği artıran bir eğilim oluşturmaktadır.
Topraklarının hemen hemen tamamı farklı afet riskleri ile karşı karşıya bulunan, büyük çaplı afetlerin meydana gelme sıklığı açısından dünya ülkeleri içerisinde ilk sıralarda yer alan ülkemizde afet öncesi ve afet sonrasında gerçekleştirilmesi gereken faaliyetlerin bir bütün olarak yürütülmesi, koordine edilmesi ve yönetilmesini kapsayan afet yönetimi yaşamsal önem taşımaktadır.
Günümüzde afetler sonucunda ortaya çıkan zararların, insan hayatı, mal - mülk, sosyo - ekonomik yapı ve çevre açısından çok büyük boyutlarda olabildiği ortadadır. Bu noktada ortaya çıkan ‘Afet Yönetimi’ kavramı, her türlü tehlikeye karşı hazırlıklı olma, önleme ve zarar azaltma, müdahale etme ve iyileştirme amacıyla mevcut kaynakları organize eden, analiz, planlama, karar alma ve değerlendirme süreçlerinin tümünü kapsar. Bu nedenle, afet ve/veya risk yönetimi çalışmaları bir bütündür.
Bu kitapta, afet yönetimi ve özellikle de iyileştirme çalışmaları ile ilgili yer yer oldukça detaylı bilgiler verilerek, mevzuatta ve uygulamada halihazırda yapılanlar ve yapılması gerekenler anlatılmaya çalışılmıştır. Sonuç olarak; hangi ülkede olursa olsun, afet risklerini azaltmada başarı sağlansa dahi, tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmamaktadır. Bu nedenle, afet sonrası iyileştirme safhasında yapılacaklara, güncellemelere ve yeni mevzuat düzenlemelerine her zaman ihtiyaç olacaktır. Bu konudaki ufkumuzu geliştirecek ve belki yeni fikirler oluşmasını sağlayacak bu kitap ve benzeri çalışmalar da bu düzenlemelere altlık oluşturacak kaynaklardır.
Ülkemiz, jeolojik, jeomorfolojik yapısı ve sahip olduğu iklimsel özellikleri nedeni ile büyük can... more Ülkemiz, jeolojik, jeomorfolojik yapısı ve sahip olduğu iklimsel özellikleri nedeni ile büyük can ve mal kaybına yol açan doğal afetlerle sık karşılaşmaktadır. Son 60 yıllık istatistiklere bakıldığında; doğal afetlerin ülkemizde neden olduğu doğrudan ve dolaylı ekonomik kayıpların, Gayri Safi Milli Hasılamızın % 3-4’ü oranında olduğu görülmektedir (A.Đ.G.M. Eğitim-Haber, 2001). Sadece depremler yüzünden, 1950’den bu yana yaklaşık 32.000 vatandaşımız hayatını kaybetmiştir. Doğal afetler, son yıllarda sıklıkla söylendiği üzere bir kalkınma sorunudur. Çünkü genellikle uygun olmayan kalkınma politikalarının sonucudurlar, gelişmekte olan ülkeleri daha sert vururlar, yoksulluğun artmasına katkıda bulunurlar ve kalkınma kuruluşları için yüksek önceliğe sahiptirler. Dolayısıyla, afetlerin, sıklıklarını ve şiddetlerini ülkesel bazda tanımlamak, afetlerin zararlarını görmek ve anlamak, afetlerin sekteye uğrattığı kalkınmanın önündeki engellerden birini kaldırmaktır. Afet olarak nitelendirilen doğa olayları, öngörülmesi zor, çok nadir olarak gerçeklesen, gerçekleştikleri zaman da rutin döngüdeki insan hayatını ve doğal yasam alanlarını - unsurlarını kesintiye uğratan, büyük hasarlara ve birçok problemlere neden olan ve genellikle, bir coğrafik bölgeyi etkileyen büyük felaketlerdir. Doğal afet zararları, son yıllarda, bütün dünyada çeşitli nedenlerden dolayı oldukça artmıştır. Afetlerin ve hasarlarının artmasının arkasında, sadece deprem, sel, heyelan gibi doğa olayları değil, buna ek olarak, son yıllarda yüksek riskli alanlarda kentsel gelişmenin, diğer bir deyişle, nüfus artısının hızla devam etmesi yatmaktadır (Torre-Enciso ve ark., 2001). Türkiye’nin bugünkü büyük kentlerinin hemen hepsinin kentleşme açısından gelişimi, geçmişte kuruldukları bölgenin jeolojik özellikleri dikkate alınmaksızın olmuştur. Oysa herhangi bir bölgedeki yerleşme, ulaşım ve sanayileşme, o bölgedeki doğal çevre dengesini büyük ölçüde etkiler. Bu etkileşimden doğabilecek olası zararların önlenebilmesi için, bu tür bir gelişmenin doğal çevre üzerindeki etkilerinin denetim altına alınması zorunludur. Afet tehlikeleri açısından hassas bir coğrafyada bulunan ülkemizde, yerleşim alanlarında afet tehlikelerinin önlenmesi ve/veya afet risklerinin ve zararlarının azaltılmasında en akılcı ve etkin yöntemin, planlama ve uygulama sürecinin afet duyarlı planlama yaklaşımlarını ve risk yönetimini içerecek bir biçimde kurgulanması olduğu tartışılmaz bir gerçektir. Bu yaklaşım, afet tehlikelerine maruz alanlarda her tür ve ölçekteki planlar hazırlanırken öncelikle, yerbilimseL çalışmalarla tüm tehlike ve risklerin belirlenmesini gerektirmektedir. Bu kitap, neredeyse tamamı afete duyarlı planlama ve yapılaşmadan uzak olan ülkemiz yerleşim birimlerinin (belediyeler, beldeler, köyler ve mezralar) yaklaşık son 50 yıldaki afet serüvenini anlatmaktadır. Dolayısıyla da Afet İsleri Genel Müdürlüğü’nün yaptıklarını ve yapabildiklerini…
Bu çalışmanın temel amacı, yüzey faylanması tehlikesinin oluşumunu, yarattığı deformasyonları ve ... more Bu çalışmanın temel amacı, yüzey faylanması tehlikesinin oluşumunu, yarattığı deformasyonları ve potansiyel sonuçlarını, fay haritalarının kullanımına ilişkin hususları ortaya koymak ve bu tehlikenin arazi kullanımı, yerleşime uygunluk ve ilgili mevzuatta nasıl tanımlanacağı ve yönetileceğini tartışmaktır. Dolayısıyla, bu çalışma aktif fayların üzerinde ya da yakınında arazi kullanımı - yerleşime uygunluk için öneriler ve tavsiyeler içerir. Başta planlamadan sorumlu yerel yönetimler olmak üzere ilgili otoriteler için bir kılavuz niteliğinde hazırlanmaya çalışılan bu araştırma; plancılara, afet ve acil durum yöneticilerine, yer bilimcilere ve inşaat sektöründeki kişilere, yüzey faylanması tehlikesinden nasıl sakınacakları konusunda yardımcı olmayı amaçlamış bir bilimsel durum raporudur.
Uploads
Books by Oktay Gökçe
dahi, tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmamaktadır. Bu nedenle, afet sonrası iyileştirme safhasında yapılacaklara, güncellemelere ve yeni mevzuat düzenlemelerine her zaman ihtiyaç olacaktır. Bu konudaki ufkumuzu geliştirecek ve belki yeni fikirler oluşmasını sağlayacak bu kitap ve benzeri çalışmalar da bu düzenlemelere altlık oluşturacak kaynaklardır.
Bu yaklaşım, afet tehlikelerine maruz alanlarda her tür ve ölçekteki planlar hazırlanırken öncelikle, yerbilimsel çalışmalar kapsamında tüm tehlike ve risklerin belirlenmesini; planlama sürecinde ise, kademeli birliktelik esasından hareketle, üst ölçek planlarda farklı arazi kullanım türlerine ilişkin bölgeleme ve yer seçimi kararlarından başlayarak, alt ölçek planlarda yerleşme, yapılaşma ve yoğunluk kararlarına kadar, yerleşim alanlarının var olan tehlike ve risklerden etkilenmeyecek ya da en az etkilenecek şekilde planlanmasını gerektirmektedir. Afet duyarlı planlama yaklaşımı, alt ölçek planlamada yerbilimsel verilere ilave olarak, yerleşik alanlarda risk faktörlerini de dikkate alan zarar azaltma, risk yönetimi vb. çalışmalarının da planlama sürecine uyarlanmasını gerektirmektedir.
Yerbilimsel Verilerin Planlamaya Entegrasyonu Projesi kapsamında hazırlanan El Kitabının ana amaçlarından birisi, afet tehlikelerinin ve risklerinin belirlenmesine yönelik yerbilimsel verilerin elde edilme yol ve yöntemlerini belirlemek ve bu verilerin farklı ölçeklerdeki mekansal planlara uyarlanmasına ilişkin ilke, esas ve yöntemleri sunmaktır.
El kitabı iki ana bölümden oluşmaktadır:
Birinci bölüm; Ülkemizdeki olası afet tehlikelerinin türleri ve genel tanımları, planlamaya esas yerbilimsel çalışmalara ve yerbilimsel verilerin planlamada kullanımına ilişkin mevcut durumun ilgili mevzuat ve uygulamalar kapsamında irdelenmesi, sorunların ve ihtiyaçların saptanması, yerbilimsel çalışmalarda ve planlamada yeni yaklaşımların değerlendirilmesi, uluslararası örnek uygulamaların incelenmesi, vb. konuları ve önerileri içermektedir.
İkinci bölümde ise, farklı ölçeklerdeki planlama çalışmalarına esas teşkil edecek yerbilimsel etütlerin rapor formatları verilmekte; plan kademeleri, yerbilimsel etüt türleri ve etütlerde uygulanacak format arasındaki ilişkiler tanımlanmakta ve yerbilimsel verilerin planlamada nasıl kullanılması gerektiği anlatılmaktadır.
The Manual consists of two main chapters:
First Chapter; general definitions of susceptible disaster hazards in our country and their types, assessment of planning based earth science studies and their current utilization in terms of relevant legislation and practices, problem identification and needs analysis, assessment of new approaches in earth science studies and planning, examination of international practices etc. are given in this chapter.
Second Chapter; reporting formats for earth science surveys to be based of the planning studies at different scales, definitions of earth scientific survey types, relation between formats and
application explanations and how such survey results will be applied to planning processes are addressed in this chapter.
Yanlış arazi kullanımı, kentsel ve kırsal planlama ve yapılaşmadaki çarpıklıklar, nüfusun tehlikeli alanlarda giderek daha fazla yoğunlaşması, mevzuat eksikliği ve / veya uygulamanın yetersizliği, toplumsal yoksulluk ve sosyal yapı, hazırlıksız toplum ve hazırlıksız kurumlar, kaynakların uygun olmayan biçimde kullanımı, iklim değişikliğinin etkileri, ormanların yok edilmesi, bio çeşitliliğin ve bu alandaki bilginin kaybı, artan su talebi ve çölleşme gibi özetlenen çevre tahribatının artmasıyla ortaya çıkan riskler ve dolayısıyla yanlış çevre yönetimi gibi faktörler birbirleri ile ilişkili olup, hep birlikte doğal afetlere karşı toplumsal hassasiyetleri - zarar görebilirliği artıran bir eğilim oluşturmaktadır.
Topraklarının hemen hemen tamamı farklı afet riskleri ile karşı karşıya bulunan, büyük çaplı afetlerin meydana gelme sıklığı açısından dünya ülkeleri içerisinde ilk sıralarda yer alan ülkemizde afet öncesi ve afet sonrasında gerçekleştirilmesi gereken faaliyetlerin bir bütün olarak yürütülmesi, koordine edilmesi ve yönetilmesini kapsayan afet yönetimi yaşamsal önem taşımaktadır.
Günümüzde afetler sonucunda ortaya çıkan zararların, insan hayatı, mal - mülk, sosyo - ekonomik yapı ve çevre açısından çok büyük boyutlarda olabildiği ortadadır. Bu noktada ortaya çıkan ‘Afet Yönetimi’ kavramı, her türlü tehlikeye karşı hazırlıklı olma, önleme ve zarar azaltma, müdahale etme ve iyileştirme amacıyla mevcut kaynakları organize eden, analiz, planlama, karar alma ve değerlendirme süreçlerinin tümünü kapsar. Bu nedenle, afet ve/veya risk yönetimi çalışmaları bir bütündür.
Bu kitapta, afet yönetimi ve özellikle de iyileştirme çalışmaları ile ilgili yer yer oldukça detaylı bilgiler verilerek, mevzuatta ve uygulamada halihazırda yapılanlar ve yapılması gerekenler anlatılmaya çalışılmıştır.
Sonuç olarak; hangi ülkede olursa olsun, afet risklerini azaltmada başarı sağlansa dahi, tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmamaktadır. Bu nedenle, afet sonrası iyileştirme safhasında yapılacaklara, güncellemelere ve yeni mevzuat düzenlemelerine her zaman ihtiyaç olacaktır. Bu konudaki ufkumuzu geliştirecek ve belki yeni fikirler oluşmasını sağlayacak bu kitap ve benzeri çalışmalar da bu düzenlemelere altlık oluşturacak kaynaklardır.
Papers by Oktay Gökçe
dahi, tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmamaktadır. Bu nedenle, afet sonrası iyileştirme safhasında yapılacaklara, güncellemelere ve yeni mevzuat düzenlemelerine her zaman ihtiyaç olacaktır. Bu konudaki ufkumuzu geliştirecek ve belki yeni fikirler oluşmasını sağlayacak bu kitap ve benzeri çalışmalar da bu düzenlemelere altlık oluşturacak kaynaklardır.
Bu yaklaşım, afet tehlikelerine maruz alanlarda her tür ve ölçekteki planlar hazırlanırken öncelikle, yerbilimsel çalışmalar kapsamında tüm tehlike ve risklerin belirlenmesini; planlama sürecinde ise, kademeli birliktelik esasından hareketle, üst ölçek planlarda farklı arazi kullanım türlerine ilişkin bölgeleme ve yer seçimi kararlarından başlayarak, alt ölçek planlarda yerleşme, yapılaşma ve yoğunluk kararlarına kadar, yerleşim alanlarının var olan tehlike ve risklerden etkilenmeyecek ya da en az etkilenecek şekilde planlanmasını gerektirmektedir. Afet duyarlı planlama yaklaşımı, alt ölçek planlamada yerbilimsel verilere ilave olarak, yerleşik alanlarda risk faktörlerini de dikkate alan zarar azaltma, risk yönetimi vb. çalışmalarının da planlama sürecine uyarlanmasını gerektirmektedir.
Yerbilimsel Verilerin Planlamaya Entegrasyonu Projesi kapsamında hazırlanan El Kitabının ana amaçlarından birisi, afet tehlikelerinin ve risklerinin belirlenmesine yönelik yerbilimsel verilerin elde edilme yol ve yöntemlerini belirlemek ve bu verilerin farklı ölçeklerdeki mekansal planlara uyarlanmasına ilişkin ilke, esas ve yöntemleri sunmaktır.
El kitabı iki ana bölümden oluşmaktadır:
Birinci bölüm; Ülkemizdeki olası afet tehlikelerinin türleri ve genel tanımları, planlamaya esas yerbilimsel çalışmalara ve yerbilimsel verilerin planlamada kullanımına ilişkin mevcut durumun ilgili mevzuat ve uygulamalar kapsamında irdelenmesi, sorunların ve ihtiyaçların saptanması, yerbilimsel çalışmalarda ve planlamada yeni yaklaşımların değerlendirilmesi, uluslararası örnek uygulamaların incelenmesi, vb. konuları ve önerileri içermektedir.
İkinci bölümde ise, farklı ölçeklerdeki planlama çalışmalarına esas teşkil edecek yerbilimsel etütlerin rapor formatları verilmekte; plan kademeleri, yerbilimsel etüt türleri ve etütlerde uygulanacak format arasındaki ilişkiler tanımlanmakta ve yerbilimsel verilerin planlamada nasıl kullanılması gerektiği anlatılmaktadır.
The Manual consists of two main chapters:
First Chapter; general definitions of susceptible disaster hazards in our country and their types, assessment of planning based earth science studies and their current utilization in terms of relevant legislation and practices, problem identification and needs analysis, assessment of new approaches in earth science studies and planning, examination of international practices etc. are given in this chapter.
Second Chapter; reporting formats for earth science surveys to be based of the planning studies at different scales, definitions of earth scientific survey types, relation between formats and
application explanations and how such survey results will be applied to planning processes are addressed in this chapter.
Yanlış arazi kullanımı, kentsel ve kırsal planlama ve yapılaşmadaki çarpıklıklar, nüfusun tehlikeli alanlarda giderek daha fazla yoğunlaşması, mevzuat eksikliği ve / veya uygulamanın yetersizliği, toplumsal yoksulluk ve sosyal yapı, hazırlıksız toplum ve hazırlıksız kurumlar, kaynakların uygun olmayan biçimde kullanımı, iklim değişikliğinin etkileri, ormanların yok edilmesi, bio çeşitliliğin ve bu alandaki bilginin kaybı, artan su talebi ve çölleşme gibi özetlenen çevre tahribatının artmasıyla ortaya çıkan riskler ve dolayısıyla yanlış çevre yönetimi gibi faktörler birbirleri ile ilişkili olup, hep birlikte doğal afetlere karşı toplumsal hassasiyetleri - zarar görebilirliği artıran bir eğilim oluşturmaktadır.
Topraklarının hemen hemen tamamı farklı afet riskleri ile karşı karşıya bulunan, büyük çaplı afetlerin meydana gelme sıklığı açısından dünya ülkeleri içerisinde ilk sıralarda yer alan ülkemizde afet öncesi ve afet sonrasında gerçekleştirilmesi gereken faaliyetlerin bir bütün olarak yürütülmesi, koordine edilmesi ve yönetilmesini kapsayan afet yönetimi yaşamsal önem taşımaktadır.
Günümüzde afetler sonucunda ortaya çıkan zararların, insan hayatı, mal - mülk, sosyo - ekonomik yapı ve çevre açısından çok büyük boyutlarda olabildiği ortadadır. Bu noktada ortaya çıkan ‘Afet Yönetimi’ kavramı, her türlü tehlikeye karşı hazırlıklı olma, önleme ve zarar azaltma, müdahale etme ve iyileştirme amacıyla mevcut kaynakları organize eden, analiz, planlama, karar alma ve değerlendirme süreçlerinin tümünü kapsar. Bu nedenle, afet ve/veya risk yönetimi çalışmaları bir bütündür.
Bu kitapta, afet yönetimi ve özellikle de iyileştirme çalışmaları ile ilgili yer yer oldukça detaylı bilgiler verilerek, mevzuatta ve uygulamada halihazırda yapılanlar ve yapılması gerekenler anlatılmaya çalışılmıştır.
Sonuç olarak; hangi ülkede olursa olsun, afet risklerini azaltmada başarı sağlansa dahi, tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmamaktadır. Bu nedenle, afet sonrası iyileştirme safhasında yapılacaklara, güncellemelere ve yeni mevzuat düzenlemelerine her zaman ihtiyaç olacaktır. Bu konudaki ufkumuzu geliştirecek ve belki yeni fikirler oluşmasını sağlayacak bu kitap ve benzeri çalışmalar da bu düzenlemelere altlık oluşturacak kaynaklardır.