Papers by Zharkynbai (Carkınbay) Sebetov
Ош мамлекеттик университетинин Жарчысы, 2024
Укуктук катнаштын субъектиси болуп укуктук катнашка катышуу мүмкүнчүлүгүнө ээ жана юридикалык мил... more Укуктук катнаштын субъектиси болуп укуктук катнашка катышуу мүмкүнчүлүгүнө ээ жана юридикалык милдеттерди алып жүрүү мүмкүнчүлүгү бар жактар болуп эсептелет. Укуктук катнаштын субъектиси болуп эсептеле турган жак айрым жөндөмдөргө ээ болушу керек. Мына ошондо гана анда субъективдүү укуктарды жана юридикалык милдеттерди алып баруу мүмкүнчүлүгү жаралат. Негизги укук тутумдарынын (укук түркүмдөрүнүн) бири катары Ислам укук доктринасында да бул маселеге дыкат көңул бурулган. Бул макалада Ислам укук доктринасында адамдын укуктук катнаштын субъектиси болуп эсептелүүсүнүн шарттары, анын маани-маңызы, түрлөрү жана укуктук катнаштын субъектиси катары адамдын жашоосундагы юридикалык жүрүм-турумдарына тийгизген таасири изилденген.

ÖZETEL-FETÂVA’S-SİRACİYYE ADLI ESERİ ÇERÇEVESİNDE ALİ B. OSMAN EL-ÛŞÎ’NİN FIKIH İLMİNDEKİ YERİSir... more ÖZETEL-FETÂVA’S-SİRACİYYE ADLI ESERİ ÇERÇEVESİNDE ALİ B. OSMAN EL-ÛŞÎ’NİN FIKIH İLMİNDEKİ YERİSirâceddin Ali b. Osmân el-Ûşî 6/12. yüzyılda yaşamış Hanefî mezhebine mensup bir âlimdir. Farklı ilim dallarında eserler yazan Ûşî, Hanefî fürû-i fıkhına dair el-Fetâva’s-Sirâciyye adlı bir eser kaleme almıştır. Müellif eserini 569/1173’te günümüzde Kırgızistan toprakları içerisinde bulunan Oş şehrinde tamamlamıştır. Araştırmamız Sirâceddin Ali b. Osmân el-Ûşî’nin hayatı, ilmî kişiliği, eserleri ve el-Fetâva’s-Sirâciyye’deki görüşleri çerçevesinde onun fıkıh ilmindeki yerini konu edinmektedir.Çalışmamız bir giriş ve dört esas bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde araştırmamızın amacı, önemi, yöntemi ve kaynakları hakkında bilgi verilmiştir. İlk bölümde Sirâceddin el-Ûşî’nin hayatı, yaşadığı mekân ve dönem, hocaları, talebeleri, ilmî kişiliği ve eserleri üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde el-Fetâva’s-Sirâciyye’nin genel tanıtımı yapılmış ve Ûşî’nin eserinde atıfta bulunduğu âlimler ve es...
Orta Asya topraklarinda ozellikle Hanefi mezhebinin gelismesinde onemli katkilari bulunan cok say... more Orta Asya topraklarinda ozellikle Hanefi mezhebinin gelismesinde onemli katkilari bulunan cok sayida âlim yetismistir. Bunlardan biri Sirâceddin Ali b. Osmân el-Usi’dir. VI/XII. yuzyilda yasayan Usi, Mâturidiyye akaidine dair el-Emâli adli manzum bir risale yazmis ve daha cok kelâmci olarak taninmistir. Fikih ilmi sahasinda ise el-Fetâva’s-Sirâciyye isimli bir eser kaleme almistir. Bu calismada Sirâceddin el-Usi’nin hayati ve eseri el-Fetâva’s-Sirâciyye incelenerek onun bazi fikhi gorusleri degerlendirilecektir. Anahtar Kelimeler : Fikih, Hanefi mezhebi, Usi, el-Fetâva’s-Sirâciyye , Os.

As known, Hanafism has emerged in II/VIIIth century in Kufah city in Iraq. Later, it spreads
acro... more As known, Hanafism has emerged in II/VIIIth century in Kufah city in Iraq. Later, it spreads
across various regions by sceintific activities of the scholars of Hanafism. There is a large contribution
of Mavara al-Nahr region for development of Hanafism. And many scholars of Hanafism were raised
from Mavera al-Nahr. In the Karakhanids period, there were near 300 scholars of ilmal-fiqh and they
have written more than 350 works, so, it is sufficient as a demonstration of this scientific vitality. It
must be because of that, some researchers described the Mavera al-Nahr is the castle of Hanafism. The
scientific activities in Buhara have been attracting attention for centuries that carried out by the
students of Imam Muhammad, especially Abu Hafs al-Kabir. In later periods, Samarkand also gained
scientific importance and many scholars have grown here. In VI/XIIth century, Fergana region at the
extreme tip of Mavera al-Nahr became famous with names like Alauddin Abu Bakr Ibn Masud al-Kasani
(d. 587/1191), Hasan Ibn Mansur al-Ozkendi (d. 592/1196) known as Kadıhan and Burhanuddin Ali Ibn
Abu Bakr al-Marginani (d. 593/1197). In winning the classical form and content of Hanafī fiqh doctrine,
there is a great deal of contribution of these three scholars, who constitute the last ring of XIIth century
jurists. Sirāj al-Dīn Alī b. Uthmān al-Ūshī also lived in XIIth century and visited the centers of science in
the region and collected information from leading scholars of the period.
Аннотация Ислам дининин эрежелеринин негизинде түптөлгөн укук системасы ислам укугу деп аталат. И... more Аннотация Ислам дининин эрежелеринин негизинде түптөлгөн укук системасы ислам укугу деп аталат. Ислам укугу же жалпы аты менен айтканда фыкх Мухаммед пайгамбардын убагында түптөлүп, сахаба, табиун, атбаут-табиун жана кийинки муундардын доорун-да өнүгүп, илим катары калыптанган. Фыкх илими мусулмандардын жашоосунун бар-дык тармактары менен алектенет. Жашоонун бир тармагы катары үй-бүлө маселеси-не да көңүл буруп, бул багытта жөнгө салуучу көптөгөн эрежелерди белгилеген. Бул чакан макалада ислам укугунда үй-бүлө маселесинин каралышына кыскача токтолуп, анын негизги өзгөчөлүктөрү каралат.
Orta Asya topraklarında özellikle Hanefî mezhebinin gelişmesinde önemli katkıları bulunan çok say... more Orta Asya topraklarında özellikle Hanefî mezhebinin gelişmesinde önemli katkıları bulunan çok sayıda âlim yetişmiştir. Bunlardan biri Sirâceddin Ali b. Osmân el-Ûşî'dir. VI/XII. yüzyılda yaşayan Ûşî, Mâtüridiyye akaidine dair el-Emâlî adlı manzum bir risale yazmış ve daha çok kelâmcı olarak tanınmıştır. Fıkıh ilmi sahasında ise el-Fetâva's-Sirâciyye isimli bir eser kaleme almıştır. Bu çalışmada Sirâceddin el-Ûşî‟nin hayatı ve eseri el-
Fetâva's-Sirâciyye incelenerek onun bazı fıkhî görüşleri değerlendirilecektir.
Uploads
Papers by Zharkynbai (Carkınbay) Sebetov
across various regions by sceintific activities of the scholars of Hanafism. There is a large contribution
of Mavara al-Nahr region for development of Hanafism. And many scholars of Hanafism were raised
from Mavera al-Nahr. In the Karakhanids period, there were near 300 scholars of ilmal-fiqh and they
have written more than 350 works, so, it is sufficient as a demonstration of this scientific vitality. It
must be because of that, some researchers described the Mavera al-Nahr is the castle of Hanafism. The
scientific activities in Buhara have been attracting attention for centuries that carried out by the
students of Imam Muhammad, especially Abu Hafs al-Kabir. In later periods, Samarkand also gained
scientific importance and many scholars have grown here. In VI/XIIth century, Fergana region at the
extreme tip of Mavera al-Nahr became famous with names like Alauddin Abu Bakr Ibn Masud al-Kasani
(d. 587/1191), Hasan Ibn Mansur al-Ozkendi (d. 592/1196) known as Kadıhan and Burhanuddin Ali Ibn
Abu Bakr al-Marginani (d. 593/1197). In winning the classical form and content of Hanafī fiqh doctrine,
there is a great deal of contribution of these three scholars, who constitute the last ring of XIIth century
jurists. Sirāj al-Dīn Alī b. Uthmān al-Ūshī also lived in XIIth century and visited the centers of science in
the region and collected information from leading scholars of the period.
Fetâva's-Sirâciyye incelenerek onun bazı fıkhî görüşleri değerlendirilecektir.
across various regions by sceintific activities of the scholars of Hanafism. There is a large contribution
of Mavara al-Nahr region for development of Hanafism. And many scholars of Hanafism were raised
from Mavera al-Nahr. In the Karakhanids period, there were near 300 scholars of ilmal-fiqh and they
have written more than 350 works, so, it is sufficient as a demonstration of this scientific vitality. It
must be because of that, some researchers described the Mavera al-Nahr is the castle of Hanafism. The
scientific activities in Buhara have been attracting attention for centuries that carried out by the
students of Imam Muhammad, especially Abu Hafs al-Kabir. In later periods, Samarkand also gained
scientific importance and many scholars have grown here. In VI/XIIth century, Fergana region at the
extreme tip of Mavera al-Nahr became famous with names like Alauddin Abu Bakr Ibn Masud al-Kasani
(d. 587/1191), Hasan Ibn Mansur al-Ozkendi (d. 592/1196) known as Kadıhan and Burhanuddin Ali Ibn
Abu Bakr al-Marginani (d. 593/1197). In winning the classical form and content of Hanafī fiqh doctrine,
there is a great deal of contribution of these three scholars, who constitute the last ring of XIIth century
jurists. Sirāj al-Dīn Alī b. Uthmān al-Ūshī also lived in XIIth century and visited the centers of science in
the region and collected information from leading scholars of the period.
Fetâva's-Sirâciyye incelenerek onun bazı fıkhî görüşleri değerlendirilecektir.