Argentina er eit land som ligg i Sør-Amerika. Landet grensar til Chile, Paraguay, Bolivia, Brasil og Uruguay. Hovudstaden heiter Buenos Aires.
Argentina
Faktaboks
- Hovudstad
- Buenos Aires
- Innbyggjartal
- 46,2 millionar
- Storleik
- 2 736 690 km²
- Statsform
- republikk
- Statsoverhovud
- president Javier Milei
- Språk
- spansk
- Nasjonaldag
- 25. mai
- Valuta
- argentinsk peso
Argentina (mørkegrønt) ligg i Sør-Amerika (lysegrønt).
Natur og klima
Argentina og nabolanda
Argentina har ein lang kyst mot Atlanterhavet i aust. Landet er det nest største landet i Sør-Amerika, etter Brasil.
Store delar av landet er flate sletter, med gode forhold for jordbruk. Det er òg fjellområde, skog, isbrear, elvar og store fossefall i landet. Aconcagua i Argentina er det høgaste fjellet i heile Sør-Amerika, 6962 meter over havet.
Nasjonaldyr er ein liten fugl som heiter haciendaomnfugl. Det lever òg jaguar, hjort, kjempemaurslukar, papegøyar og aper i landet.
Rundt 65 prosent av straumen i landet kjem frå fossile energikjelder. 25 prosent kjem frå vasskraftverk.
Argentina har eit variert klima med varmt vêr i nord, medan det er kaldare i sør.
Folk og kultur
Dei aller fleste argentinarar bur i byar. Berre 8 prosent bur på landsbygda. I Noreg bur 16 prosent på landsbygda.
Mange europearar innvandra til Argentina på slutten av 1800-talet. Offisielt språk er spansk. Over 80 prosent av menneska er katolikkar.
Alle barn må gå på skule frå dei er 5 til 14 år. Skulen er gratis, og dei fleste elevane held fram på vidaregåande etter grunnskulen.
Fotball er den mest populære sporten for barn og ungdom. Argentina har vunne VM i fotball for menn tre gonger. Fotballspelarane Lionel Messi og Diego Maradona er frå Argentina.
Politikk og økonomi
Argentina er ein republikk med president som statsoverhovud. Landet er eit demokrati, og det er val kvart fjerde år.
Argentina har i fleire periodar vore i konflikt med Storbritannia om øygruppa Falklandsøyane.
Mange menneske i landet jobbar med utdanning og helse. Landet tener pengar på mellom anna å selje mat til andre land.
Argentina er medlem av FN, Verdshandelsorganisasjonen og Verdsbanken.
Historie
Spania koloniserte Argentina på 1500-talet. Då døydde mange urfolk av tvangsarbeid og sjukdommar spanjolane hadde med seg frå Europa.
Argentina blei sjølvstendig i 1816. På 1800-talet trong landet arbeidarar i landbruket. Dette førte til stor innvandring frå Europa.
Militæret har teke makta i Argentina fleire gonger. Sist gong dei militære sat med makta var fra 1976 til 1983. Mange blei drepne eller forsvann under denne perioden.
Sidan 1970-talet har det vore fleire økonomiske kriser i landet. Det vil seie periodar med fattigdom og stor arbeidsløyse. I 2007 blei Cristina Fernández de Kirchner den første valde kvinnelege presidenten i Argentina.
