Papers by Anna Palusińska
Grzegorz Palamas, Triada trzecia, 2022
Pojęcie filozofii chrześcijańskiej na przykładzie nauczania św. Grzegorza Palamasa jako syntezy p... more Pojęcie filozofii chrześcijańskiej na przykładzie nauczania św. Grzegorza Palamasa jako syntezy patrystyki.
Człowiek w Kulturze 33 (2023), cz. 2, 2023
The Neptic Fathers’ Spirituality
in the Area of Greek Language Culture in the Middle Ages
SUMMARY... more The Neptic Fathers’ Spirituality
in the Area of Greek Language Culture in the Middle Ages
SUMMARY
Hesychasm is an important element of medieval culture in the area of
the Greek language, which inspires Christian art as well as Christian
theology and philosophy. The ideas of hesychasm: deification, the
vision of divine light, and spiritual exercises (hesychia, nepsis, apatheia,
prayer) become an inspiration for religious art in Byzantium, as well
as Christian philosophy. Hesychasm expresses the deep roots of
Byzantine culture in Christianity. Religious paintings that can be
called hesychastic icons, encouraging the viewer to religious contemplation,
depict anchorite saints and mystics who shine with divine,
uncreated light. Christian philosophy was engaged in the defense of
hesychastic mysticism by St. Gregory Palamas. The central concepts
developed by Palamas are: the essence and energies of God, the
Triune God, deification, communion with God and knowledge of God.
Keywords: St. Gregory Palamas, hesychasm, Christian philosophy,
Philokalia
Rocznik Tomistyczny, Dec 30, 2020
Sięgając po książkę Filozofia i retoryka filmu. Perspektywa realizmu filozoficznego Artura Mamcar... more Sięgając po książkę Filozofia i retoryka filmu. Perspektywa realizmu filozoficznego Artura Mamcarza-Plisieckiego, czytelnik ma nadzieję na przedstawienie stanowisk z teorii filmu wraz z ich filozoficznymi (i estetycznymi) fundamentami i zarazem oczekuje pewnych rozstrzygnięć na poziomie teoretycznym, które uporządkują namysł nad filmem w perspektywie metafizyki realizmu. Może budzić zdziwienie tajemnicza "retoryka filmu" umieszczona w tytule tuż obok "filozofii", ponieważ retoryka tradycyjnie związana z oratorstwem tutaj pojawia się w kontekście dzieła filmowego. Zamierzeniem Autora są więc także, obok refleksji filozoficznej, analiza i interpretacja filmu przy zastosowaniu kategorii zaczerpniętych z klasycznej retoryki. Czy lektura tej książki zaspokoi zarówno dociekliwego filozofa, jak i surowego retora? Przyjrzyjmy się bliżej najważniejszym zagadnieniom filozofii filmu. Znakowy charakter filmu Film jest jednym z dzieł wytwórczych człowieka, rodzajem zestawionych po sobie fotografii, tworzących iluzję ruchu. Ten fałszywy ruch jest głównym środkiem ekspresji i oddziaływania na widza, gatunkową własnością filmu i narzę
"Ethos” 29(2016) nr 2(114) 29-43, 2016
Two theories of representation were formulated during the iconoclastic controversy in Byzantine E... more Two theories of representation were formulated during the iconoclastic controversy in Byzantine Empire. John of Damascus is the author of Apologetic Treatises against those Decrying the Holy Images. He creates the defence of icons and the theory of holy images. Christian Neoplatonism is a philosophical base for his conception of hierarchic beings and hierarchic images. The other theory of icon is a scholastic theory created by two authors: Theodore of Studion and Nikephoros. They use Aristotelian metaphysics and define the image as relation pros ti. Two theories of representation are the source of XX century theology and philosophy of icon.
Obraz między sacrum a profanum, red. M.T. Kociuba, Lublin 2020, 2020
Ikony Kościoła prawosławnego są wyrazem apofatycznej teologii, która bierze swoje korzenie z chrz... more Ikony Kościoła prawosławnego są wyrazem apofatycznej teologii, która bierze swoje korzenie z chrześcijańskiego neoplatonizmu Dionizego Areopagity. Antynaturalistyczny język wizualny ikony podkreśla ponadkategorialny i pozapojeciowy charakter bytu Bożego, do poznania którego ikona chce prowadzić. Dionizjańska teologia apofatyczna zapożycza neoplatońskie odkrycie Jednego jako pierwszej przyczyny, absolutnie prostej i najwyższej jedności, transcendującej porządek poznawczy i porządek ontyczny tego, co od Jednego pochodzi. Bóg dla Dionizego pozostaje poza bytem i poza poznaniem, a więc najwłaściwszym sposobem mówienia o nim są negacje. Prawosławna ikona w swoisty sposób obrazuje to, co ze swej istoty nieobrazowalne. Nie tylko odrzuca naturalizm i dosłowność w oddawaniu świata przedstawionego, ale również odżegnuje się od prostego abstrakcjonizmu. Wybiera drogę teologii apofatycznej i „niepodobnych symboli”, aby pozwolić duszy wznieść się ku poznaniu nadsubstancjalnego Boga.
Hierarchiczność i partycypacja jako filozoficzne kategorie teorii ikony, Lublin 2017.
Rzeczywistość i jej obrazowe reprezentacje, 2018
Ikona hezychastyczna - mimesis i uobecnienie, w: Obrazy i poznanie, t. 2, red. M. T. Kociuba, A. ... more Ikona hezychastyczna - mimesis i uobecnienie, w: Obrazy i poznanie, t. 2, red. M. T. Kociuba, A. Sajur, Lublin 2018, s. 25-37.
Roczniki Kulturoznawcze, 2016
Obrazy i poznanie, red. M. T. Kociuba, Lublin 2015, s. 191-205., 2015
W średniowieczu ukształtowały się trzy paradygmaty obrazu chrześcijańskiego: teoria ikony ukuta p... more W średniowieczu ukształtowały się trzy paradygmaty obrazu chrześcijańskiego: teoria ikony ukuta przez Jana z Damaszku, Teodora Studytę i Nikefora, dydaktyzm Grzegorza Wielkiego oraz materialistyczna teoria Ksiąg Karolińskich. Nie pozostały one bez wpływu na sztukę religijną Kościoła, wyznaczając odmienne drogi rzeźby, malarstwa i architektury na Zachodzie i na Wschodzie Europy.
RECENZJE ROCZNIKI KULTUROZNAWCZE, Tom VII, nr 2, 2016, s. 65-68., 2016
Review
Podręcznik malarstwa ikonowego i ściennego A. Harta to współczesna wersja średniowiecznej ... more Review
Podręcznik malarstwa ikonowego i ściennego A. Harta to współczesna wersja średniowiecznej hermenei-wskazówek dla ikonografa. Trzymamy jednak w rękach kompendium wiedzy o ikonie wychodzące daleko poza tytuł, który mówi, że jest to podręcznik malarstwa. Pozycja ta wykracza swoim poziomem i zakresem daleko poza książki, które chcą być poradnikiem sztuki, zachętą do własnej twórczości albo albumem dzieł sztuki.
TEORIA PARTYCYPACJI W MYŚLI GRZEGORZA PALAMASA, w: Fenomen wieczności, Zeszyty Naukowe Edyty Stein,Nr 15 (2016), 2016
Gregory Palamas creates philosophical and theological synthesis, which originates from his own my... more Gregory Palamas creates philosophical and theological synthesis, which originates from his own mystical experience of hesychasm. Palamas claims that man can participate in non created, eternal energeiai of God, which are the external activities of God’s uosia – essence. Palamas says that all things participate in God, and they are constituted by this participation, they do not, however, participate in His nature, but in Hisactivity. A man participates in God’s eternal activities and in this way can achieve moral and ontic perfectness.
PRZEGLĄD KULTUROZNAWCZY NR 3 (25) 2015, s. 272–277 , 2015
Review:
Adriana Adamska, Metafizyczny wymiar piękna w malarstwie Jerzego Nowosielskiego, Kraków 20... more Review:
Adriana Adamska, Metafizyczny wymiar piękna w malarstwie Jerzego Nowosielskiego, Kraków 2012.
Hellenic Knowledge and Christian sofia. Experience of God in Discussion Between Gregory Palamas a... more Hellenic Knowledge and Christian sofia. Experience of God in Discussion Between Gregory Palamas and Barlaam of Calabria
Майстер Экхарт и св. Григорий Палама: актуальность духов-
ного опыта: Альманах / Под ред. О. Э. Д... more Майстер Экхарт и св. Григорий Палама: актуальность духов-
ного опыта: Альманах / Под ред. О. Э. Душина. — Издательство Псковского государственного университета, 2015. 248 с. (VERBUM. Вып. 17).
Около 1130 г. в Константинополь прибыл Варлаам из Калабрии с целью изучать комментарии к сочинени... more Около 1130 г. в Константинополь прибыл Варлаам из Калабрии с целью изучать комментарии к сочинениям Дионисия Ареопагита. Это дало начало паламитскому спору, который является последним большим догматическим спором в Византии. Варлаам в своем тексте «Против мессалиан» атаковал монахов-исихастов и подверг резкой критике их убеждение, что исихастский молитвенный метод позволяет собственными глазами увидеть Фаворский свет, то есть нетварные Божии энергии. В защиту исихастов выступил Григорий Палама, ответив Варлааму в своем произведении «Триады». Паламизм -это явление, имеющее огромное значение для восточного христианства. Он не только связан с духовностью исихазма, но также со всей мистической традицией греческой Церкви, с богословием Отцов, прежде всего Максима Исповедника. Наследие Григория Паламы значимо по нескольким причинам.
Uploads
Papers by Anna Palusińska
in the Area of Greek Language Culture in the Middle Ages
SUMMARY
Hesychasm is an important element of medieval culture in the area of
the Greek language, which inspires Christian art as well as Christian
theology and philosophy. The ideas of hesychasm: deification, the
vision of divine light, and spiritual exercises (hesychia, nepsis, apatheia,
prayer) become an inspiration for religious art in Byzantium, as well
as Christian philosophy. Hesychasm expresses the deep roots of
Byzantine culture in Christianity. Religious paintings that can be
called hesychastic icons, encouraging the viewer to religious contemplation,
depict anchorite saints and mystics who shine with divine,
uncreated light. Christian philosophy was engaged in the defense of
hesychastic mysticism by St. Gregory Palamas. The central concepts
developed by Palamas are: the essence and energies of God, the
Triune God, deification, communion with God and knowledge of God.
Keywords: St. Gregory Palamas, hesychasm, Christian philosophy,
Philokalia
Podręcznik malarstwa ikonowego i ściennego A. Harta to współczesna wersja średniowiecznej hermenei-wskazówek dla ikonografa. Trzymamy jednak w rękach kompendium wiedzy o ikonie wychodzące daleko poza tytuł, który mówi, że jest to podręcznik malarstwa. Pozycja ta wykracza swoim poziomem i zakresem daleko poza książki, które chcą być poradnikiem sztuki, zachętą do własnej twórczości albo albumem dzieł sztuki.
Adriana Adamska, Metafizyczny wymiar piękna w malarstwie Jerzego Nowosielskiego, Kraków 2012.
ного опыта: Альманах / Под ред. О. Э. Душина. — Издательство Псковского государственного университета, 2015. 248 с. (VERBUM. Вып. 17).
in the Area of Greek Language Culture in the Middle Ages
SUMMARY
Hesychasm is an important element of medieval culture in the area of
the Greek language, which inspires Christian art as well as Christian
theology and philosophy. The ideas of hesychasm: deification, the
vision of divine light, and spiritual exercises (hesychia, nepsis, apatheia,
prayer) become an inspiration for religious art in Byzantium, as well
as Christian philosophy. Hesychasm expresses the deep roots of
Byzantine culture in Christianity. Religious paintings that can be
called hesychastic icons, encouraging the viewer to religious contemplation,
depict anchorite saints and mystics who shine with divine,
uncreated light. Christian philosophy was engaged in the defense of
hesychastic mysticism by St. Gregory Palamas. The central concepts
developed by Palamas are: the essence and energies of God, the
Triune God, deification, communion with God and knowledge of God.
Keywords: St. Gregory Palamas, hesychasm, Christian philosophy,
Philokalia
Podręcznik malarstwa ikonowego i ściennego A. Harta to współczesna wersja średniowiecznej hermenei-wskazówek dla ikonografa. Trzymamy jednak w rękach kompendium wiedzy o ikonie wychodzące daleko poza tytuł, który mówi, że jest to podręcznik malarstwa. Pozycja ta wykracza swoim poziomem i zakresem daleko poza książki, które chcą być poradnikiem sztuki, zachętą do własnej twórczości albo albumem dzieł sztuki.
Adriana Adamska, Metafizyczny wymiar piękna w malarstwie Jerzego Nowosielskiego, Kraków 2012.
ного опыта: Альманах / Под ред. О. Э. Душина. — Издательство Псковского государственного университета, 2015. 248 с. (VERBUM. Вып. 17).
Grzegorz Palamas jest najwybitniejszym teologiem bizantyńskim i jednocześnie autorem wielkiej syntezy filozofii chrześcijańskiej, rozwijającej się od czasów Ojców Kościoła do końca średniowiecza. W Triadach porusza zagadnienia poznania Boga, autonomii filozofii, ponadnaturalnego przeznaczenia człowieka.