Özet: Kırgız edebiyatının tarihî roman denilince ilk akla gelen isimlerden olan Tölögön Kasımbeko... more Özet: Kırgız edebiyatının tarihî roman denilince ilk akla gelen isimlerden olan Tölögön Kasımbekov'un yazın hayatına başladığı öyküleri ve öykücü kişiliği onun romancı kişiliğinin gölgesinde kalmıştır. Ancak öyküleri üzerinde çıkarımlar yapıldığında ya-zarın bu yönünün de dikkat çekici olduğu görülür. Öykülerini daha çok gençlik dö-neminde yazarak yazarlığa ısınan Kasımbekov'un kendi deneyimsel belleğinin ürünü olan " İnsan Olmak İstiyorum " öyküsü bireyleşme anlamında önemli dersler veren bir yapıdadır. Kurgusal ve anlamsal bakımdan işlenmiş bir öykü olan " İnsan Olmak İsti-yorum " , zamanın ruhunu yansıtmada da ilgi çekicidir. Povest türünde kaleme alınan öykü, Asıl adlı gencin babasının ya da toplumun önüne koyduğu hayatı yaşama zorun-luluğunu, kendilik değerlerini keşfederek ötelemesi ve kendi doğrularının peşinden gitmesi üzerine kurgulanmıştır. Sovyetler Birliği dönemine de ışık tutan öykü, Kırgız gençlerinin gelecek algısını şekillendiren dış etkenleri yansıtıcı yönüyle de önemli-dir. " Yapı ve izlek " başlığı etrafında değerlendirecek olan öyküde, Asıl'ın farkındalık serüveni yanında dönemin zihniyeti de zaman, bakış açısı ve anlatıcı, mekân, olay örgüsü ve izleksel yönden irdelenmelere yer verilerek çalışma oluşturulmuştur. Anahtar kelimeler: Tölögön Kasımbekov, Kırgız edebiyatı, öykü, bireyleşme, yapı ve izlek.
Türk Dünyası Çağdaş Edebiyatları El Kitabı. Türk Dünyasının 20. yüzyıldaki genel panoraması, XX. ... more Türk Dünyası Çağdaş Edebiyatları El Kitabı. Türk Dünyasının 20. yüzyıldaki genel panoraması, XX. Yüzyıl Azerbaycan, Kazak, Kırgız, Özbek, Türkmen, Kazan Tatar Edebiyatları, Kesit Yayınları, İstanbul, Ocak 2018, 824 s.
Türk halkları, tarih boyunca ayak bastıkları her yerde izlerini bırakmış, öz değerlerine bağlı kalmış ve kimliğini korumuştur. Çarlık ve Sovyet Rusyası zamanında ise kendi öz kültüründen uzaklaştırılmış, dilinden, dininden ve geleneklerinden koparılmaya çalışılmıştır. İşgal altında geçen bu uzun dönemde “mankurtlaştırma/ötekileştirme” ve birçok siyasi, sosyal ve kültürel kırılmaların yaşandığı Türk dünyası coğrafyası acıların beşiği haline gelmiştir. Türk halkları, asırlardır yaşanan bu sancılı süreçleri kendini bilimin ışığında sağaltarak atlatmış, acılarından arınmış ve geleceğe daha büyük bir umutla bakmaya başlamıştır.
Kalem en etkili silahları bile gölgesinde bırakmış, hepsinden öncül bir vazifeyi yerine getirmiştir. Kalem sahibi pek çok Türk aydını Stalin’in baskılarına ve şiddetine kurban gitmiştir. Ucunda ölümün olduğunu bile bile Türk dünyası yazarları kendi doğrularını yazmaktan, mensubu oldukları halklarının varoluş mücadelesine katkıda bulunmaktan geri kalmamışlardır. Halkı uyandırmak, daima daha ileri ve daha yukarıya götürmek, eğitimlerini sağlamak için arkalarında edebiyatın her türünde ölmez eserler bırakmışlardır.
20. Yüzyıl Türk Dünyası Çağdaş Edebiyatlarına giden yolda size rehberlik edecek elinizdeki bu kitap da uzun ve titiz bir çalışmanın sonucu ortaya çıkmıştır. El kitabında; Azerbaycan, Kazak, Kırgız, Özbek, Türkmen ve Kazan Tatar halklarının günümüz edebiyatlarının yazarları, onların eserleri ve dönemleri hakkında öne çıkan bilgileri içermektedir. Bölümler alanın uzmanı akademisyenlerce kaleme alınmıştır. Türklük bilimi ve Türk dünyası edebiyatlarına çok önemli katkılarda bulunacağına inandığımız el kitabımızın hayırlı olması dileğiyle.
BULLETIN of the L.N. Gumilyov Eurasian National University. Historical sciences. Philosophy. Religion Series
The «serilik» tradition is of great importance in the history of the cultural heritage of nomads,... more The «serilik» tradition is of great importance in the history of the cultural heritage of nomads, including the culture of the Kazakh people. «Sal-seriler» is the spiritual image of the Kazakh Steppe, which adheres to the traditions, has a universal human value, is rich in educational and educational heritage. The article considers the work of the Kazakh «Sal-Seri», which combines a wide variety of Arts in the history of the culture of the nation, the art of speech, that is, the art of poetry, singing, composition, improvisation, eloquence and eloquence on the basis of historical, cultural and literary sources. The scientific and creative work of the Masters of the word in the history of national literature, the culture of language, the system of artistic thinking, the national spirit and consciousness, and the national and spiritual values are presented philosophically. Most of the spiritual culture of the Kazakh people was repressed, banned, and the names of many prominent figures...
Dün var olan bugün yoktur. Bu dünyada insanlar doğar ve ölür. Yalnız yıldızlar ölümsüzdür. En esk... more Dün var olan bugün yoktur. Bu dünyada insanlar doğar ve ölür. Yalnız yıldızlar ölümsüzdür. En eski zamanlardan beri doğudan doğan güneş ölümsüzdür. Ve, hiç yerini değiştirmeyen kara yer küre ölümsüzdür." Cengiz Aytmatov A-Neden Hala Her Şey Yok Olup Gitmedi? Küreselleşmeyle birlikte dünya hızlı bir oluş/devinim ve tükeniş evresine girmiştir. Aşırı nüfus artışı, doğal su kaynakların hızla tükenmesi, bitki ve hayvan türlerinin hızla azalması dünyayı yaşanılır bir yer olmaktan çıkarmış ve bu durum dünyayı cehenneme çeviren insanların yaşanılabilir yeni gezegenler aramaya kadar götürmüştür. Jean Baudrillard'ın kitabının başlığından ödünçlediğimiz "Neden Hala Her Şey Yok Olup Gitmedi?" başlığı her anlamda yaşanılan tükenişin/yok oluşun özeti gibidir. Baudrillard; "Zamandan söz ettiğim sırada onun varlığını hissedemiyorum. Bir yerden söz ettiğim sırada o yer ortadan kaybolup gitmiş oluyor. Bir insandan söz ettiğim sırada o insan ölmüş oluyor. Zamandan söz ettiğim sırada akıp geçmiş oluyor. Bu durumda insanın ortadan kaybolup gittiği bir dünyadan söz edebiliriz. Devrildiğinde'dir. Yazarın, Kar Parslarının yaşayışını avlanmalarını ve türlerinin yok edilişini merkeze alarak kurguladığı roman, ekolojik dengenin hayvan türünün yine insanlar tarafından nasıl yok edildiğini konu edinir. Postu değerli olduğu için bir şirket tarafından avlanan Kar parsının türünün diğer birçok hayvan gibi insanlar tarafından yok edilmesi yazarın üzerinde durduğu sorundur; "… Aynı çaresizlikle insanların Mergen av işine dört elle sarılmaları buna güzel bir örnek oluşturuyordu. Çünkü burada hem iş hem de iyi para vardı. Bu durum birçok insanın işine geliyordu. Yurt dışından zengin misafirlerin gelecek olmasına tüm köylüler seviniyordu." "Oysa çevre ve ekoloji hakkında konuşmayı ne de çok severiz…" "Ne zaman paranın kokusu gelse ne ekoloji kalıyor ne de çevre." 14 Aytmatov'un da belirtiği gibi para söz konusu olunca ne ekoloji ne de çevre kalıyor. İnsanlar çıkarı uğruna canlı hayatı ayakları altına almaktan çekinmiyor, tabiatı vahşice yok ediyor, her şeyi olduğu gibi doğayı da yitiriyor/kaybediyoruz. Asıl mesleği veteriner olan Cengiz Aytmatov hayvanların dünyasını oldukça başarılı anlatmış, hayvanların var olma savaşını metinleştirmiştir. Hemen hemen bütün anlatılarında doğaya ve canlı yaşamına yer veren Aytmatov doğal yaşamın yok edilmesiyle insan türünün de yok olacağının bilincindedir. Daha kapsamlı bir yazıda Aytmatov'un diğer anlatılarında da aynı sorunsalın ele alındığı açımlanabilir. Örneğin bu yazıda hiç değinilmeyen Kassandra Damgası romanında baykuş ve balina sürüsü, Gün Olur Asra Bedel de deve ve dönenbay kuşunun mesajı, Elveda Gülsarı'da yarış atı Gülsarı'nın birçok yarış kazandıktan sonra gözden düşmesiyle bir kenara atılması vs. çoğaltılabilir. Aytmatov, eserlerinde zamanın şahidi olarak insanlık duraksamalarımıza karşı bir bilinçlilik halinin görüngüsüdür. O, belleksel hafızayı canlı tutan evrensel bir yazar olarak dünya yok olmasın insanlık kendi sonunu hazırlamasın diye uyarısını yapmıştır. Gerisi çocuklarına daha iyi bir gelecek hazırlamayı sadece sözde bırakan insanoğluna kalmıştır… Kaynakça Cengiz Aytmatov, Beyaz Gemi, (Çev.
Ardahan Üniversitesi İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları ... more Ardahan Üniversitesi İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü Araştırma Görevlisi. özet Anlatıların çözümlenmesinde kullanılan birçok yöntemden biri olan arketipsel çözümleme özellikle son yıllarda bazı araştırmacılarca kullanılan bir metot haline gelmiştir. Carl Gustav Jung, Mircea Eliade, Erich Fromm ve Joseph Campbell ile bir çerçeveye oturan " arketip " kavramından yola çıkarak metin merkezli bir çözümleme yöntemi olan arketipsel çözümleme, metnin daha iyi alımlanmasına olanak sağlayacaktır. Bireyin kendilik değerleri ön plana çıkaran, toplumsal bilinç dışını oluşturan yapısal öğeler olan arketipler Yüce birey arketipi, anima-animus arketipi, gölge arketipi, iç benlik arketipi, yüce ana arketipi şeklinde karakterize edilebilir. Cengiz Aytmatov'un Dişi Kurdun Rüyaları anlatısı sözü edilen arketip şekilleri etrafında çözümlenmeye çalışılmış hem yeni bir metottun tanıtılması, hem de anlatının görünenin ötesine ulaşılmak hedeflenmiştir. Anahtar Kelimeler: Arketip, arketipsel çözümleme, anlatı çözümlemeleri, Cengiz Aytmatov, Dişi Kurdun Rüyaları. Abstract One of the many methods used to analyze archetypes analysis of narratives, especially in recent years has become a method used by some researchers. Carl Gustav Jung, Mircea Eliade, Erich Fromm and Joseph Campbell sitting "archetype" clearly with conceptual frame from the text-based analysis method that will allow a better text analysis. The individual's self-esteem scores than epileptic boys, social consciousness to the forefront of the values that make up the outside of the individual structural elements of archetype, anima, animus (m) of the Supreme ego archetype, inner shadow, can be characterized as the main archetype. In this study, we will try to analyze the novel Doomsday by Chingiz Aitmatov within the framework of archetypes.
Bayram kurbansız, kurban bayramsız olmaz" Ayaz İshaki Öz Tarihsel hafıza, bireyin varlık alanını ... more Bayram kurbansız, kurban bayramsız olmaz" Ayaz İshaki Öz Tarihsel hafıza, bireyin varlık alanını genişletmesini sağlayan bir depo gibidir. Geçmişte deneyimlenen her olay, bireyin hayatı daha farklı şekilde anlamlandırmasına olanak sağlarken edimsel bir kavrayışla yaşama tutunmasında da rol oynar. Ayaz İshaki, yaşadığı anlıksal kopuşlarda kendi hayatı yanında, millî hafızayı da canlı tutarak milletinin gelecek olgusunun şekillenmesine katkı sağlamıştır. "Yazar", "gazeteci" ve "devrimci lider" gibi çok yönlü tanımlamalarla adı anılan İshaki, bu farklı meziyetlerini tek potada eritmiş kişilerdendir. Çalışmada, gerek çıkardığı gazete yazıları gerekse roman hikâye ve piyesleriyle, millî ve dinî ruhun uyanışını sağlayan Ayaz İshaki'nin var oluş öyküsü yanında Üyge Taba (Eve Doğru) romanının birey(ler)in gelecek algısının şekillenmesindeki etkisi incelenecektir.
Toplumsal hayatın tezahürü olan edebiyat eserleri, deneyimsel tecrübenin yazarların muhayyelesind... more Toplumsal hayatın tezahürü olan edebiyat eserleri, deneyimsel tecrübenin yazarların muhayyelesinde şekillenmesiyle ortaya çıkar. Yazarlar içinde bulunduğu toplumun sesi olarak, ideolojinin ve toplumsal yaşantının izlerini eserleri vasıtasıyla anlatırlar. Türk dünyasında yazılan eserler de bu anlamda dönemin üstü kapatılmak istenen tarihsel gerçekliğin yansımalarına ulaşma yolunda önemlidir. Daha çok tarihsel romancı yönüyle tanınan Kırgız yazar Tölögön Kasımbekov, ideolojinin/rejimin toplumsal hayata etkilerini Cetilgen Kurak (Olgun Nesil) adlı eserinde tüm açıklığıyla anlatır. Romanın başkişisi Esen, Sovyetlerin yaratmak istediği "Sovyet tipi insan"ın temsilidir. Kurgunun merkezinde yer alan Esen, Kırgız gençlerinin gelecek idealinin yansıması olarak verilir. Sovyetlerin yaratmak istediği yeni insan tipinin dili Rusça, dini Hristiyanlık ya da ateizm, kültürü ise Rus kültürü olacaktır.
Öz: Metinlerarasılık, temelleri Julia Kristeva tarafından atılan, anlatıların çözümlenmesinde kul... more Öz: Metinlerarasılık, temelleri Julia Kristeva tarafından atılan, anlatıların çözümlenmesinde kullanılan bir yöntem olarak uygulanma alanı bulmuştur. Kristeva'nın metinlerarası tanımını ileriye taşıyan Roland Barthes S/Z adlı yapıtında, "kapalı" metin kavramı yerine "açık" metinden söz eder. Metnin, kendinden önce gelen, onun içerisinden geçen ya da onu aşan izlerden, parçalardan, düzgülerden oluştuğunu kabul eder. "Artık metnin bir kendilik olduğu düşüncesi değişmiştir." diyen Barthes, her metnin bir metinlerarasılık olduğunu, onda farklı düzeylerde az çok tanınabilecek biçimler altında öteki metinlerin yer aldığını belirterek, her metnin eski alıntıların yeni bir örgüsü olduğunu söyler. Barthes'ın bahsettiği düzgüler sırasıyla; yorumsal düzgü, simgesel düzgü, anlamsal düzgü, eylemsel düzgü ve kültürel düzgüdür. Ona göre bu düzgüler tüm metinlerde ortaktır. Barthes'ın metinlerarası kuramından yola çıkarak içinde "At" metaforunun geçtiği dört farklı anlatının izleksel açıdan metinlerarası olarak beş yolla incelenebilirliği sorgulanmaya çalışılmıştır. Bu çalışmanın amacı metinlerarasılıktaki yöntem sorununa farklı bir bakış açısı kazandırmak ve hikâye roman gibi anlatı türlerinde geçen bir kavramdan hareketle eserler arası göndermelere ulaşmaktır. Anahtar Kelimeler: Metinlerarasılık, Roland Barthes, S/Z, Düzgü, Metafor, At Metinlerarasılık (Diyalojizm) Nedir? Metinlerarasılık kabaca iki ya da daha fazla metin arasında ortak paylaşımlar, bir alışveriş ve çok sesli bir konuşmadır. Türk edebiyatında metinlerarasılık kavramının bilinmesinde öncü olan Kubilay Aktulum; Metinlerarası İlişkiler, Parçalılık/Metinlerarasılık, Kopuk Yazı/kopuk Yapıt adlı kitapları ve makaleleri ile yöntemin tanınmasında önemli çalışmaların altına imzasını atmıştır. Aktulum metinlerarasılığı her yazınsal çözümleme için artık zorunlu bir aşama olarak görmekle birlikte kavramın bir yeniden yazma işlemi olduğunun da altını çizer. (Aktulum, 2000, s. 17) Türkçeye metinlerarasılık olarak geçen; bu şekilde benimsenip kullanılagelen "Batı dünyasına özellikle de Fransa'da Julia Kristeva ve Tzvetan Todorov'un katkılarıyla tanıtılan, Mihail Mihailoviç Bahtin'e özgü Diyalojizm kavramının Fransızcadaki karşılığı intertextualite'dir.
Öz: Dilimizde yaygın kullanılan ancak kavramsal alanı, felsefî boyutu, kökensel kaynağı henüz açı... more Öz: Dilimizde yaygın kullanılan ancak kavramsal alanı, felsefî boyutu, kökensel kaynağı henüz açıklığa kavuşturulamamış gizemli kavramlar vardır. Bunlardan biri de " Manas " destanındaki kahraman Manas'ın başlıca özelliği için kullanılan ayköl kavramıdır. Çalışmamızda bu kavramın hem dilbilimsel boyutu hem de Kırgız edebiyatına yansımaları ele alınmıştır. Bu doğrultuda önce söz konusu kavramın yapısı ve kökeni incelenmiş, ardından da " Manas " destanındaki kullanım şekli, anlamı ve kavramsal alanları üzerinde durulmuştur. Burada destanın özellikle S. Karalayev'e ve S. Orozbakov'a ait olan varyantlarının baştan sona tarandığını ve elde edilen veriler üzerinden " ayköl " kavramının destandaki anlam dünyası, kavramsal alanları tespit edilmeye çalışıldığını belirtmek gerekir. Çalışmanın devamında ise, ayköl kavramının Kırgız yazılı edebiyatına yansıması Cengiz Aytmatov'un Gün Olur Asra Bedel romanındaki Yedigey'in karakteri üzerinden ayrıca irdelenmiştir. Konunun bu şekilde gerek dilbilimsel açıdan gerekse edebî boyuttan ele alınmasının sebebini, söz konusu kavramın kavramsal alanının genişliğine, bir destanı şekillendiren anlamsal derinliğine ve Kırgızcanın kendi iç kaynaklarından beslenen kelime yapımı yollarına göre kalıplaşan doğallığına bağlamak mümkündür. Abstract: There are mysterious concepts which are commonly used in our language but its conceptual field, philosophical dimension, primordial resource have not been enlightened yet. One of them is also the concept of ayköl used for the hero Manas' virtue in the epic of Manas. Both the linguistic dimension of this concept and the reflections to the Kirghiz literature are analyzed. So, firstly the structure and the origin of that concept are examined and then its usage, meaning and conceptual fields are emphasized in the epic of Manas. It is indicated that the variants of the epic especially belonging to the S. Karalayev and S. Orozbakov are investigated thoroughly and the meaning and the conceptual fields of ayköl concept in the epic are determined by means of the obtained data. The reflection of the concept of ayköl to Kirghiz written literature is also analyzed through Yedigey character in the novel of 'Gün Olur Asra Bedel " by Chyngyz Aitmatov in an ongoing study. It is possible to associate the reason of examination of the topic both linguistically and literally with that concept's conceptual filed's extent, the semantic depth of it forming an epic, and the naturality occurring through the ways of words formation strengthening with Kirghiz' own resources.
Geçmişine sağlam köklerle bağlı Türk ulusları arasında kurt motifi, farklı şekillere bürünerek ya... more Geçmişine sağlam köklerle bağlı Türk ulusları arasında kurt motifi, farklı şekillere bürünerek yaşatılmıştır. Oğuz Kağan'ın çadırına giren gök tüylü, gök yeleli erkek kurt, Göktürklere ait olan Bozkurt Destanı'nda Göktürk soyunun yeniden dirilip çoğalmasında anne kurt olarak karşımıza çıkarken, Uygurların Türeyiş efsanesinde Tanrı'nın tecelli ettiği bir erkek kurt şeklinde tasavvur edilmiştir.
Bir milletin tarih sahnesinde oynadığı rol onun gelecek algısını şekillenmesinde önemlidir. Tarih... more Bir milletin tarih sahnesinde oynadığı rol onun gelecek algısını şekillenmesinde önemlidir. Tarih boyunca Çarlık Rusyası döneminde yaşadığı işgal süreci ve Sovyetler Birliğinin kurulmasıyla yaşadığı mankurtlaştırma/ötekileştirme süreçlerini deneyimleyen Kırgızlar, kendilik değerlerinin oluşmasında Manas destanına çok şey borçludur. Kırgız tarihinde önemli bir farkındalık yaratan Manas'ın kahramanlıkları milli bilincin uyanmasında önemli bir destandır. Bu destandan çıkan "mankurt" kavramı Cengiz Aytmatov ile dünya literatüründe ses getirmiş ötekileşme, kimliksizleştirme, yabancılaştırma gibi terimlerle birlikte kullanılmaya başlanmıştır. Çalışmanın amacını teşkil eden "közkamanlık" da "mankurtlaştırma" gibi Manas destanından alınan bir kavramdır. Son yıllarda Türk Dünyası edebiyatlarında adı anılmaya başlanan közkamanlık hakkında bilgi eksikliği ve metin analizinin olmaması bu çalışmanın ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. Çalışmada öncelikle "közkaman" teriminin kökeni üzerinde durulmuş ve "közkamanlık"ın Manas destanında işleniş şekli ele alınmıştır. Daha sonra ihanet kavramı ile aynı düzlemde değerlendireceğimiz "közkamanlık" kavramı ve "közkaman karekter"in özellikleri belirtilmiştir. Son olarak ise, "közkamanlık" ile "mankurtlaştırma" arasındaki farklar ortaya konarak "Kuma Kadından Doğan Büyük Lider" öyküsünde "közkamanlık" "İhanet" ve "kimlik sorunsalı" arasındaki ilişki bağlamında örnek çözümleme yapılmıştır.
Özet: Kırgız edebiyatının tarihî roman denilince ilk akla gelen isimlerden olan Tölögön Kasımbeko... more Özet: Kırgız edebiyatının tarihî roman denilince ilk akla gelen isimlerden olan Tölögön Kasımbekov'un yazın hayatına başladığı öyküleri ve öykücü kişiliği onun romancı kişiliğinin gölgesinde kalmıştır. Ancak öyküleri üzerinde çıkarımlar yapıldığında ya-zarın bu yönünün de dikkat çekici olduğu görülür. Öykülerini daha çok gençlik dö-neminde yazarak yazarlığa ısınan Kasımbekov'un kendi deneyimsel belleğinin ürünü olan " İnsan Olmak İstiyorum " öyküsü bireyleşme anlamında önemli dersler veren bir yapıdadır. Kurgusal ve anlamsal bakımdan işlenmiş bir öykü olan " İnsan Olmak İsti-yorum " , zamanın ruhunu yansıtmada da ilgi çekicidir. Povest türünde kaleme alınan öykü, Asıl adlı gencin babasının ya da toplumun önüne koyduğu hayatı yaşama zorun-luluğunu, kendilik değerlerini keşfederek ötelemesi ve kendi doğrularının peşinden gitmesi üzerine kurgulanmıştır. Sovyetler Birliği dönemine de ışık tutan öykü, Kırgız gençlerinin gelecek algısını şekillendiren dış etkenleri yansıtıcı yönüyle de önemli-dir. " Yapı ve izlek " başlığı etrafında değerlendirecek olan öyküde, Asıl'ın farkındalık serüveni yanında dönemin zihniyeti de zaman, bakış açısı ve anlatıcı, mekân, olay örgüsü ve izleksel yönden irdelenmelere yer verilerek çalışma oluşturulmuştur. Anahtar kelimeler: Tölögön Kasımbekov, Kırgız edebiyatı, öykü, bireyleşme, yapı ve izlek.
Türk Dünyası Çağdaş Edebiyatları El Kitabı. Türk Dünyasının 20. yüzyıldaki genel panoraması, XX. ... more Türk Dünyası Çağdaş Edebiyatları El Kitabı. Türk Dünyasının 20. yüzyıldaki genel panoraması, XX. Yüzyıl Azerbaycan, Kazak, Kırgız, Özbek, Türkmen, Kazan Tatar Edebiyatları, Kesit Yayınları, İstanbul, Ocak 2018, 824 s.
Türk halkları, tarih boyunca ayak bastıkları her yerde izlerini bırakmış, öz değerlerine bağlı kalmış ve kimliğini korumuştur. Çarlık ve Sovyet Rusyası zamanında ise kendi öz kültüründen uzaklaştırılmış, dilinden, dininden ve geleneklerinden koparılmaya çalışılmıştır. İşgal altında geçen bu uzun dönemde “mankurtlaştırma/ötekileştirme” ve birçok siyasi, sosyal ve kültürel kırılmaların yaşandığı Türk dünyası coğrafyası acıların beşiği haline gelmiştir. Türk halkları, asırlardır yaşanan bu sancılı süreçleri kendini bilimin ışığında sağaltarak atlatmış, acılarından arınmış ve geleceğe daha büyük bir umutla bakmaya başlamıştır.
Kalem en etkili silahları bile gölgesinde bırakmış, hepsinden öncül bir vazifeyi yerine getirmiştir. Kalem sahibi pek çok Türk aydını Stalin’in baskılarına ve şiddetine kurban gitmiştir. Ucunda ölümün olduğunu bile bile Türk dünyası yazarları kendi doğrularını yazmaktan, mensubu oldukları halklarının varoluş mücadelesine katkıda bulunmaktan geri kalmamışlardır. Halkı uyandırmak, daima daha ileri ve daha yukarıya götürmek, eğitimlerini sağlamak için arkalarında edebiyatın her türünde ölmez eserler bırakmışlardır.
20. Yüzyıl Türk Dünyası Çağdaş Edebiyatlarına giden yolda size rehberlik edecek elinizdeki bu kitap da uzun ve titiz bir çalışmanın sonucu ortaya çıkmıştır. El kitabında; Azerbaycan, Kazak, Kırgız, Özbek, Türkmen ve Kazan Tatar halklarının günümüz edebiyatlarının yazarları, onların eserleri ve dönemleri hakkında öne çıkan bilgileri içermektedir. Bölümler alanın uzmanı akademisyenlerce kaleme alınmıştır. Türklük bilimi ve Türk dünyası edebiyatlarına çok önemli katkılarda bulunacağına inandığımız el kitabımızın hayırlı olması dileğiyle.
BULLETIN of the L.N. Gumilyov Eurasian National University. Historical sciences. Philosophy. Religion Series
The «serilik» tradition is of great importance in the history of the cultural heritage of nomads,... more The «serilik» tradition is of great importance in the history of the cultural heritage of nomads, including the culture of the Kazakh people. «Sal-seriler» is the spiritual image of the Kazakh Steppe, which adheres to the traditions, has a universal human value, is rich in educational and educational heritage. The article considers the work of the Kazakh «Sal-Seri», which combines a wide variety of Arts in the history of the culture of the nation, the art of speech, that is, the art of poetry, singing, composition, improvisation, eloquence and eloquence on the basis of historical, cultural and literary sources. The scientific and creative work of the Masters of the word in the history of national literature, the culture of language, the system of artistic thinking, the national spirit and consciousness, and the national and spiritual values are presented philosophically. Most of the spiritual culture of the Kazakh people was repressed, banned, and the names of many prominent figures...
Dün var olan bugün yoktur. Bu dünyada insanlar doğar ve ölür. Yalnız yıldızlar ölümsüzdür. En esk... more Dün var olan bugün yoktur. Bu dünyada insanlar doğar ve ölür. Yalnız yıldızlar ölümsüzdür. En eski zamanlardan beri doğudan doğan güneş ölümsüzdür. Ve, hiç yerini değiştirmeyen kara yer küre ölümsüzdür." Cengiz Aytmatov A-Neden Hala Her Şey Yok Olup Gitmedi? Küreselleşmeyle birlikte dünya hızlı bir oluş/devinim ve tükeniş evresine girmiştir. Aşırı nüfus artışı, doğal su kaynakların hızla tükenmesi, bitki ve hayvan türlerinin hızla azalması dünyayı yaşanılır bir yer olmaktan çıkarmış ve bu durum dünyayı cehenneme çeviren insanların yaşanılabilir yeni gezegenler aramaya kadar götürmüştür. Jean Baudrillard'ın kitabının başlığından ödünçlediğimiz "Neden Hala Her Şey Yok Olup Gitmedi?" başlığı her anlamda yaşanılan tükenişin/yok oluşun özeti gibidir. Baudrillard; "Zamandan söz ettiğim sırada onun varlığını hissedemiyorum. Bir yerden söz ettiğim sırada o yer ortadan kaybolup gitmiş oluyor. Bir insandan söz ettiğim sırada o insan ölmüş oluyor. Zamandan söz ettiğim sırada akıp geçmiş oluyor. Bu durumda insanın ortadan kaybolup gittiği bir dünyadan söz edebiliriz. Devrildiğinde'dir. Yazarın, Kar Parslarının yaşayışını avlanmalarını ve türlerinin yok edilişini merkeze alarak kurguladığı roman, ekolojik dengenin hayvan türünün yine insanlar tarafından nasıl yok edildiğini konu edinir. Postu değerli olduğu için bir şirket tarafından avlanan Kar parsının türünün diğer birçok hayvan gibi insanlar tarafından yok edilmesi yazarın üzerinde durduğu sorundur; "… Aynı çaresizlikle insanların Mergen av işine dört elle sarılmaları buna güzel bir örnek oluşturuyordu. Çünkü burada hem iş hem de iyi para vardı. Bu durum birçok insanın işine geliyordu. Yurt dışından zengin misafirlerin gelecek olmasına tüm köylüler seviniyordu." "Oysa çevre ve ekoloji hakkında konuşmayı ne de çok severiz…" "Ne zaman paranın kokusu gelse ne ekoloji kalıyor ne de çevre." 14 Aytmatov'un da belirtiği gibi para söz konusu olunca ne ekoloji ne de çevre kalıyor. İnsanlar çıkarı uğruna canlı hayatı ayakları altına almaktan çekinmiyor, tabiatı vahşice yok ediyor, her şeyi olduğu gibi doğayı da yitiriyor/kaybediyoruz. Asıl mesleği veteriner olan Cengiz Aytmatov hayvanların dünyasını oldukça başarılı anlatmış, hayvanların var olma savaşını metinleştirmiştir. Hemen hemen bütün anlatılarında doğaya ve canlı yaşamına yer veren Aytmatov doğal yaşamın yok edilmesiyle insan türünün de yok olacağının bilincindedir. Daha kapsamlı bir yazıda Aytmatov'un diğer anlatılarında da aynı sorunsalın ele alındığı açımlanabilir. Örneğin bu yazıda hiç değinilmeyen Kassandra Damgası romanında baykuş ve balina sürüsü, Gün Olur Asra Bedel de deve ve dönenbay kuşunun mesajı, Elveda Gülsarı'da yarış atı Gülsarı'nın birçok yarış kazandıktan sonra gözden düşmesiyle bir kenara atılması vs. çoğaltılabilir. Aytmatov, eserlerinde zamanın şahidi olarak insanlık duraksamalarımıza karşı bir bilinçlilik halinin görüngüsüdür. O, belleksel hafızayı canlı tutan evrensel bir yazar olarak dünya yok olmasın insanlık kendi sonunu hazırlamasın diye uyarısını yapmıştır. Gerisi çocuklarına daha iyi bir gelecek hazırlamayı sadece sözde bırakan insanoğluna kalmıştır… Kaynakça Cengiz Aytmatov, Beyaz Gemi, (Çev.
Ardahan Üniversitesi İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları ... more Ardahan Üniversitesi İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü Araştırma Görevlisi. özet Anlatıların çözümlenmesinde kullanılan birçok yöntemden biri olan arketipsel çözümleme özellikle son yıllarda bazı araştırmacılarca kullanılan bir metot haline gelmiştir. Carl Gustav Jung, Mircea Eliade, Erich Fromm ve Joseph Campbell ile bir çerçeveye oturan " arketip " kavramından yola çıkarak metin merkezli bir çözümleme yöntemi olan arketipsel çözümleme, metnin daha iyi alımlanmasına olanak sağlayacaktır. Bireyin kendilik değerleri ön plana çıkaran, toplumsal bilinç dışını oluşturan yapısal öğeler olan arketipler Yüce birey arketipi, anima-animus arketipi, gölge arketipi, iç benlik arketipi, yüce ana arketipi şeklinde karakterize edilebilir. Cengiz Aytmatov'un Dişi Kurdun Rüyaları anlatısı sözü edilen arketip şekilleri etrafında çözümlenmeye çalışılmış hem yeni bir metottun tanıtılması, hem de anlatının görünenin ötesine ulaşılmak hedeflenmiştir. Anahtar Kelimeler: Arketip, arketipsel çözümleme, anlatı çözümlemeleri, Cengiz Aytmatov, Dişi Kurdun Rüyaları. Abstract One of the many methods used to analyze archetypes analysis of narratives, especially in recent years has become a method used by some researchers. Carl Gustav Jung, Mircea Eliade, Erich Fromm and Joseph Campbell sitting "archetype" clearly with conceptual frame from the text-based analysis method that will allow a better text analysis. The individual's self-esteem scores than epileptic boys, social consciousness to the forefront of the values that make up the outside of the individual structural elements of archetype, anima, animus (m) of the Supreme ego archetype, inner shadow, can be characterized as the main archetype. In this study, we will try to analyze the novel Doomsday by Chingiz Aitmatov within the framework of archetypes.
Bayram kurbansız, kurban bayramsız olmaz" Ayaz İshaki Öz Tarihsel hafıza, bireyin varlık alanını ... more Bayram kurbansız, kurban bayramsız olmaz" Ayaz İshaki Öz Tarihsel hafıza, bireyin varlık alanını genişletmesini sağlayan bir depo gibidir. Geçmişte deneyimlenen her olay, bireyin hayatı daha farklı şekilde anlamlandırmasına olanak sağlarken edimsel bir kavrayışla yaşama tutunmasında da rol oynar. Ayaz İshaki, yaşadığı anlıksal kopuşlarda kendi hayatı yanında, millî hafızayı da canlı tutarak milletinin gelecek olgusunun şekillenmesine katkı sağlamıştır. "Yazar", "gazeteci" ve "devrimci lider" gibi çok yönlü tanımlamalarla adı anılan İshaki, bu farklı meziyetlerini tek potada eritmiş kişilerdendir. Çalışmada, gerek çıkardığı gazete yazıları gerekse roman hikâye ve piyesleriyle, millî ve dinî ruhun uyanışını sağlayan Ayaz İshaki'nin var oluş öyküsü yanında Üyge Taba (Eve Doğru) romanının birey(ler)in gelecek algısının şekillenmesindeki etkisi incelenecektir.
Toplumsal hayatın tezahürü olan edebiyat eserleri, deneyimsel tecrübenin yazarların muhayyelesind... more Toplumsal hayatın tezahürü olan edebiyat eserleri, deneyimsel tecrübenin yazarların muhayyelesinde şekillenmesiyle ortaya çıkar. Yazarlar içinde bulunduğu toplumun sesi olarak, ideolojinin ve toplumsal yaşantının izlerini eserleri vasıtasıyla anlatırlar. Türk dünyasında yazılan eserler de bu anlamda dönemin üstü kapatılmak istenen tarihsel gerçekliğin yansımalarına ulaşma yolunda önemlidir. Daha çok tarihsel romancı yönüyle tanınan Kırgız yazar Tölögön Kasımbekov, ideolojinin/rejimin toplumsal hayata etkilerini Cetilgen Kurak (Olgun Nesil) adlı eserinde tüm açıklığıyla anlatır. Romanın başkişisi Esen, Sovyetlerin yaratmak istediği "Sovyet tipi insan"ın temsilidir. Kurgunun merkezinde yer alan Esen, Kırgız gençlerinin gelecek idealinin yansıması olarak verilir. Sovyetlerin yaratmak istediği yeni insan tipinin dili Rusça, dini Hristiyanlık ya da ateizm, kültürü ise Rus kültürü olacaktır.
Öz: Metinlerarasılık, temelleri Julia Kristeva tarafından atılan, anlatıların çözümlenmesinde kul... more Öz: Metinlerarasılık, temelleri Julia Kristeva tarafından atılan, anlatıların çözümlenmesinde kullanılan bir yöntem olarak uygulanma alanı bulmuştur. Kristeva'nın metinlerarası tanımını ileriye taşıyan Roland Barthes S/Z adlı yapıtında, "kapalı" metin kavramı yerine "açık" metinden söz eder. Metnin, kendinden önce gelen, onun içerisinden geçen ya da onu aşan izlerden, parçalardan, düzgülerden oluştuğunu kabul eder. "Artık metnin bir kendilik olduğu düşüncesi değişmiştir." diyen Barthes, her metnin bir metinlerarasılık olduğunu, onda farklı düzeylerde az çok tanınabilecek biçimler altında öteki metinlerin yer aldığını belirterek, her metnin eski alıntıların yeni bir örgüsü olduğunu söyler. Barthes'ın bahsettiği düzgüler sırasıyla; yorumsal düzgü, simgesel düzgü, anlamsal düzgü, eylemsel düzgü ve kültürel düzgüdür. Ona göre bu düzgüler tüm metinlerde ortaktır. Barthes'ın metinlerarası kuramından yola çıkarak içinde "At" metaforunun geçtiği dört farklı anlatının izleksel açıdan metinlerarası olarak beş yolla incelenebilirliği sorgulanmaya çalışılmıştır. Bu çalışmanın amacı metinlerarasılıktaki yöntem sorununa farklı bir bakış açısı kazandırmak ve hikâye roman gibi anlatı türlerinde geçen bir kavramdan hareketle eserler arası göndermelere ulaşmaktır. Anahtar Kelimeler: Metinlerarasılık, Roland Barthes, S/Z, Düzgü, Metafor, At Metinlerarasılık (Diyalojizm) Nedir? Metinlerarasılık kabaca iki ya da daha fazla metin arasında ortak paylaşımlar, bir alışveriş ve çok sesli bir konuşmadır. Türk edebiyatında metinlerarasılık kavramının bilinmesinde öncü olan Kubilay Aktulum; Metinlerarası İlişkiler, Parçalılık/Metinlerarasılık, Kopuk Yazı/kopuk Yapıt adlı kitapları ve makaleleri ile yöntemin tanınmasında önemli çalışmaların altına imzasını atmıştır. Aktulum metinlerarasılığı her yazınsal çözümleme için artık zorunlu bir aşama olarak görmekle birlikte kavramın bir yeniden yazma işlemi olduğunun da altını çizer. (Aktulum, 2000, s. 17) Türkçeye metinlerarasılık olarak geçen; bu şekilde benimsenip kullanılagelen "Batı dünyasına özellikle de Fransa'da Julia Kristeva ve Tzvetan Todorov'un katkılarıyla tanıtılan, Mihail Mihailoviç Bahtin'e özgü Diyalojizm kavramının Fransızcadaki karşılığı intertextualite'dir.
Öz: Dilimizde yaygın kullanılan ancak kavramsal alanı, felsefî boyutu, kökensel kaynağı henüz açı... more Öz: Dilimizde yaygın kullanılan ancak kavramsal alanı, felsefî boyutu, kökensel kaynağı henüz açıklığa kavuşturulamamış gizemli kavramlar vardır. Bunlardan biri de " Manas " destanındaki kahraman Manas'ın başlıca özelliği için kullanılan ayköl kavramıdır. Çalışmamızda bu kavramın hem dilbilimsel boyutu hem de Kırgız edebiyatına yansımaları ele alınmıştır. Bu doğrultuda önce söz konusu kavramın yapısı ve kökeni incelenmiş, ardından da " Manas " destanındaki kullanım şekli, anlamı ve kavramsal alanları üzerinde durulmuştur. Burada destanın özellikle S. Karalayev'e ve S. Orozbakov'a ait olan varyantlarının baştan sona tarandığını ve elde edilen veriler üzerinden " ayköl " kavramının destandaki anlam dünyası, kavramsal alanları tespit edilmeye çalışıldığını belirtmek gerekir. Çalışmanın devamında ise, ayköl kavramının Kırgız yazılı edebiyatına yansıması Cengiz Aytmatov'un Gün Olur Asra Bedel romanındaki Yedigey'in karakteri üzerinden ayrıca irdelenmiştir. Konunun bu şekilde gerek dilbilimsel açıdan gerekse edebî boyuttan ele alınmasının sebebini, söz konusu kavramın kavramsal alanının genişliğine, bir destanı şekillendiren anlamsal derinliğine ve Kırgızcanın kendi iç kaynaklarından beslenen kelime yapımı yollarına göre kalıplaşan doğallığına bağlamak mümkündür. Abstract: There are mysterious concepts which are commonly used in our language but its conceptual field, philosophical dimension, primordial resource have not been enlightened yet. One of them is also the concept of ayköl used for the hero Manas' virtue in the epic of Manas. Both the linguistic dimension of this concept and the reflections to the Kirghiz literature are analyzed. So, firstly the structure and the origin of that concept are examined and then its usage, meaning and conceptual fields are emphasized in the epic of Manas. It is indicated that the variants of the epic especially belonging to the S. Karalayev and S. Orozbakov are investigated thoroughly and the meaning and the conceptual fields of ayköl concept in the epic are determined by means of the obtained data. The reflection of the concept of ayköl to Kirghiz written literature is also analyzed through Yedigey character in the novel of 'Gün Olur Asra Bedel " by Chyngyz Aitmatov in an ongoing study. It is possible to associate the reason of examination of the topic both linguistically and literally with that concept's conceptual filed's extent, the semantic depth of it forming an epic, and the naturality occurring through the ways of words formation strengthening with Kirghiz' own resources.
Geçmişine sağlam köklerle bağlı Türk ulusları arasında kurt motifi, farklı şekillere bürünerek ya... more Geçmişine sağlam köklerle bağlı Türk ulusları arasında kurt motifi, farklı şekillere bürünerek yaşatılmıştır. Oğuz Kağan'ın çadırına giren gök tüylü, gök yeleli erkek kurt, Göktürklere ait olan Bozkurt Destanı'nda Göktürk soyunun yeniden dirilip çoğalmasında anne kurt olarak karşımıza çıkarken, Uygurların Türeyiş efsanesinde Tanrı'nın tecelli ettiği bir erkek kurt şeklinde tasavvur edilmiştir.
Bir milletin tarih sahnesinde oynadığı rol onun gelecek algısını şekillenmesinde önemlidir. Tarih... more Bir milletin tarih sahnesinde oynadığı rol onun gelecek algısını şekillenmesinde önemlidir. Tarih boyunca Çarlık Rusyası döneminde yaşadığı işgal süreci ve Sovyetler Birliğinin kurulmasıyla yaşadığı mankurtlaştırma/ötekileştirme süreçlerini deneyimleyen Kırgızlar, kendilik değerlerinin oluşmasında Manas destanına çok şey borçludur. Kırgız tarihinde önemli bir farkındalık yaratan Manas'ın kahramanlıkları milli bilincin uyanmasında önemli bir destandır. Bu destandan çıkan "mankurt" kavramı Cengiz Aytmatov ile dünya literatüründe ses getirmiş ötekileşme, kimliksizleştirme, yabancılaştırma gibi terimlerle birlikte kullanılmaya başlanmıştır. Çalışmanın amacını teşkil eden "közkamanlık" da "mankurtlaştırma" gibi Manas destanından alınan bir kavramdır. Son yıllarda Türk Dünyası edebiyatlarında adı anılmaya başlanan közkamanlık hakkında bilgi eksikliği ve metin analizinin olmaması bu çalışmanın ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. Çalışmada öncelikle "közkaman" teriminin kökeni üzerinde durulmuş ve "közkamanlık"ın Manas destanında işleniş şekli ele alınmıştır. Daha sonra ihanet kavramı ile aynı düzlemde değerlendireceğimiz "közkamanlık" kavramı ve "közkaman karekter"in özellikleri belirtilmiştir. Son olarak ise, "közkamanlık" ile "mankurtlaştırma" arasındaki farklar ortaya konarak "Kuma Kadından Doğan Büyük Lider" öyküsünde "közkamanlık" "İhanet" ve "kimlik sorunsalı" arasındaki ilişki bağlamında örnek çözümleme yapılmıştır.
Uploads
Books by Samet Azap
Türk halkları, tarih boyunca ayak bastıkları her yerde izlerini bırakmış, öz değerlerine bağlı kalmış ve kimliğini korumuştur. Çarlık ve Sovyet Rusyası zamanında ise kendi öz kültüründen uzaklaştırılmış, dilinden, dininden ve geleneklerinden koparılmaya çalışılmıştır. İşgal altında geçen bu uzun dönemde “mankurtlaştırma/ötekileştirme” ve birçok siyasi, sosyal ve kültürel kırılmaların yaşandığı Türk dünyası coğrafyası acıların beşiği haline gelmiştir. Türk halkları, asırlardır yaşanan bu sancılı süreçleri kendini bilimin ışığında sağaltarak atlatmış, acılarından arınmış ve geleceğe daha büyük bir umutla bakmaya başlamıştır.
Kalem en etkili silahları bile gölgesinde bırakmış, hepsinden öncül bir vazifeyi yerine getirmiştir. Kalem sahibi pek çok Türk aydını Stalin’in baskılarına ve şiddetine kurban gitmiştir. Ucunda ölümün olduğunu bile bile Türk dünyası yazarları kendi doğrularını yazmaktan, mensubu oldukları halklarının varoluş mücadelesine katkıda bulunmaktan geri kalmamışlardır. Halkı uyandırmak, daima daha ileri ve daha yukarıya götürmek, eğitimlerini sağlamak için arkalarında edebiyatın her türünde ölmez eserler bırakmışlardır.
20. Yüzyıl Türk Dünyası Çağdaş Edebiyatlarına giden yolda size rehberlik edecek elinizdeki bu kitap da uzun ve titiz bir çalışmanın sonucu ortaya çıkmıştır. El kitabında; Azerbaycan, Kazak, Kırgız, Özbek, Türkmen ve Kazan Tatar halklarının günümüz edebiyatlarının yazarları, onların eserleri ve dönemleri hakkında öne çıkan bilgileri içermektedir. Bölümler alanın uzmanı akademisyenlerce kaleme alınmıştır. Türklük bilimi ve Türk dünyası edebiyatlarına çok önemli katkılarda bulunacağına inandığımız el kitabımızın hayırlı olması dileğiyle.
Papers by Samet Azap
Türk halkları, tarih boyunca ayak bastıkları her yerde izlerini bırakmış, öz değerlerine bağlı kalmış ve kimliğini korumuştur. Çarlık ve Sovyet Rusyası zamanında ise kendi öz kültüründen uzaklaştırılmış, dilinden, dininden ve geleneklerinden koparılmaya çalışılmıştır. İşgal altında geçen bu uzun dönemde “mankurtlaştırma/ötekileştirme” ve birçok siyasi, sosyal ve kültürel kırılmaların yaşandığı Türk dünyası coğrafyası acıların beşiği haline gelmiştir. Türk halkları, asırlardır yaşanan bu sancılı süreçleri kendini bilimin ışığında sağaltarak atlatmış, acılarından arınmış ve geleceğe daha büyük bir umutla bakmaya başlamıştır.
Kalem en etkili silahları bile gölgesinde bırakmış, hepsinden öncül bir vazifeyi yerine getirmiştir. Kalem sahibi pek çok Türk aydını Stalin’in baskılarına ve şiddetine kurban gitmiştir. Ucunda ölümün olduğunu bile bile Türk dünyası yazarları kendi doğrularını yazmaktan, mensubu oldukları halklarının varoluş mücadelesine katkıda bulunmaktan geri kalmamışlardır. Halkı uyandırmak, daima daha ileri ve daha yukarıya götürmek, eğitimlerini sağlamak için arkalarında edebiyatın her türünde ölmez eserler bırakmışlardır.
20. Yüzyıl Türk Dünyası Çağdaş Edebiyatlarına giden yolda size rehberlik edecek elinizdeki bu kitap da uzun ve titiz bir çalışmanın sonucu ortaya çıkmıştır. El kitabında; Azerbaycan, Kazak, Kırgız, Özbek, Türkmen ve Kazan Tatar halklarının günümüz edebiyatlarının yazarları, onların eserleri ve dönemleri hakkında öne çıkan bilgileri içermektedir. Bölümler alanın uzmanı akademisyenlerce kaleme alınmıştır. Türklük bilimi ve Türk dünyası edebiyatlarına çok önemli katkılarda bulunacağına inandığımız el kitabımızın hayırlı olması dileğiyle.