Papers by Tomasz Majewski
Prace Kulturoznawcze
Droga Ewo, najsampierw chcę Ci podziękować za rozmowę telefoniczną, którą ze mną odbyłaś, dorzecz... more Droga Ewo, najsampierw chcę Ci podziękować za rozmowę telefoniczną, którą ze mną odbyłaś, dorzecznie i serdecznie, mimo mojego oporu, a może i niechęci. Jak widać z tego, że piszę, a mam nadzieję, że i z dalszego ciągu, spełniła ona swoje zadanie, bo zmusiła mnie do myślenia o naszej dziedzinie, nas wszystkich i sobie samym również. Co za frazes: "chcę Ci podziękować", mówię wprost: szczerze i bardzo Ci dziękuję. Teraz, dla wstępnego wyjaśnienia-o korespondencji z organizatorami przyszłego zjazdu PTK, którą przerwałem rezygnacją z udziału w Komitecie Honorowym (mniejsza o nazwę). Otóż zwrócono się do mnie z propozycją takiego udziału, chyba na początku lipca (mam te daty w korespondencji, ale nie chodzi przecież o dochodzenie), a ja dość bezzwłocznie (bo taki mam zwyczaj) pozytywnie odpowiedziałem. Przedstawiłem też propozycję wykładowcy honorowego (Krzysztof Pomian) i motywu przewodniego zjazdu (historia kultury), po czym na kilka tygodni zapadło milczenie. Okazało się potem, że prof. Wolska miała poważną przypadłość zdrowotną, a prof. Majewski nie miał dostępu do korespondencji (przedziwne!). Rzecz jasna, odniosłem się do wyjaśnień prof. Wolskiej z pełnym zrozumieniem i podtrzymywałem nadal współpracę, chociaż nikt mi wprost nie 1 W październiku, listopadzie i grudniu 2020 roku, w okresie intensywnych przygotowań do kolejnego zjazdu Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego, ujawniły się rozliczne kontrowersje dotyczące zarówno kwestii fundamentalnych dla dyscypliny, jak i celowości niektórych procedur przyjętych przez aktualny Zarząd PTK. Ich skutkiem była między innymi decyzja prof. Andrzeja Mencwela, Prezesa Honorowego Towarzystwa, o rezygnacji z udziału w Komitecie Honorowym zjazdu. Informacja o tym znaczącym geście dotarła do prof. Ewy Kosowskiej. Jej telefoniczna rozmowa z prof. Mencwelem stała się zaczątkiem wymiany poglądów na temat aktualnej sytuacji kulturoznawstwa. Do korespondentów dołączył prezes PTK, prof. Tomasz Majewski i to on zgłosił projekt częściowego upublicznienia listów.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica-Aesthetica-Practica, 2021
Artykuł stanowi głos w sprawie współczesnej kondycji uniwersytetu oraz wprowadzanej od 2018 refor... more Artykuł stanowi głos w sprawie współczesnej kondycji uniwersytetu oraz wprowadzanej od 2018 reformy szkolnictwa wyższego (tzw. reformy 2.0). Narzucana przez reformę kultura zarządzania, nakierowana na „naukową produktywność” i bibliometrię, pozostaje w konflikcie z etosem uniwersytetu, na jaki składa się dążenie do prawdy i kultura otwartej dyskusji, konstytutywna dla wspólnoty uczących się i uczonych. Autor argumentuje, że przywiązanie do tych wartości jest nie tylko kwestią tradycji, ale szczególnym zadaniem uniwersytetu w ramach współczesnej sfery publicznej, targanej przez aksjologiczne konflikty i rozpadającej się na szereg cyfrowych „plemion”. Uniwersytet jako instytucja rozwinął się wraz z kulturą aksjologicznego pluralizmu i racjonalnego wątpienia, którą sam wspierał. Wartości tych nie da się jednak utrzymać, jeśli w ramach akademickiej doksy przyjmie się założenia radykalnego relatywizmu poznawczego. „Antyrelatywistyczne minimum poznawcze” (Steven Lukes) i założenie względn...
Ornamenty tworzone z ludzkich mas na stadionach i kabaretowej scenie, o których pisał w 1927 roku... more Ornamenty tworzone z ludzkich mas na stadionach i kabaretowej scenie, o których pisał w 1927 roku Siegfried Kracauer, są w jego tekście wieloznaczną metaforą spotkania nowoczesnego życia i technologicznego Ratio – miejscem ich wzajemnej próbnej transformacji, która ma zadecydować o tym, czy modernitas jako projekt ma przed sobą przyszłość. Choreografia Busby Berkeleya z okresu New Dealu jest intensyfikacją tego fenomenu. Obecna w Gold Diggers of 1933 i Footlight Parade estetyka fordowskiego funkcjonalizmu wyrastająca z praktyki "taśmy produkcyjnej" przemawia do odbiorcy językiem odnowionej pitagorejsko-neoplatońskiej "mistyki kosmosu", w którym Eros kosmologiczny staje się imieniem społecznej kooperacji. Ta demokratyczna "ekonomia libidinalna", jako podtekst choreografii Berkeleya, nie uszła uwagi Sherrie Levine, która stosując wobec jego oeuvre postmodernistyczną strategię zawłaszczenia, wykorzystała stworzoną przezeń estetykę do rozwinięcia własnego projektu – zakwestionowania wyobrażonej granicy między twórczą jednostką i zdyscyplinowaną społecznością, modernistyczną sztuką i zestandaryzowaną przemysłową produkcją.
"The article deals with large screen installation "Nothing is m... more "The article deals with large screen installation "Nothing is missing" by the Dutch theoretician Mieke Bal. The installation consists of a cycle of videos of immigrant mothers from Africa, Asia and Eastern Europe. The videos problematize the issue of the experience of cultural alienation/otherness. The positions of “exoticism” and “intimacy” of family meetings are media - ted and then abolished – they are shown to be falsely assumed opposites of the expected. The authors consider this installation in the phenomenological and aesthetic dimensions, and in the context of Mieke Bal’s theoretical assertions dealing with the issue of ethnic representations and post-structuralist narratology with its issue of the “embodied voice”. They point to the source of inspiration for the video series, that is the writings of Mikhail Bakhtin and Kaja Silverman and the categories of heteroglossia and heteropathic identification created in order to describe the situation of meeting with the Other."
Przestrzenie Teorii, Sep 15, 2007
Pozycja intencjonalna widza: projekcja ciała w pole obrazu ABSTRACT. Majewski Tomasz, Pozycja int... more Pozycja intencjonalna widza: projekcja ciała w pole obrazu ABSTRACT. Majewski Tomasz, Pozycja intencjonalna w idza: projekcja c ia ła w p o le obrazu [Intentional position of the spectator: projection of a body into the area of the image]. "Przestrze
Prace Kulturoznawcze, 2020
Manna Polonica (Glyceria flutans) to jedna z nazw dzikiego zboża zbieranego na podmokłych łąkach,... more Manna Polonica (Glyceria flutans) to jedna z nazw dzikiego zboża zbieranego na podmokłych łąkach, czego świadectwo zachowało się w zielnikach i podręcznikach agronomii publikowanych w języku polskim od XVI do końca XVIII wieku. Zbieractwo i handel słodkim ziarnem „manny polskiej” lub „manny Polaków” (Manna Polonorum) wybitny biolog Józef Rostafiński wiązał ze starą etnowiedzą i biotopem najbardziej pierwotnych siedzib Słowian. Ten relikt zbieractwa (znany tylko na terenach słowiańskich) zanika, jak twierdzą etnobotanicy, w XIX wieku wraz z intensywnym osuszaniem terenów podmokłych. Autor tekstu, opierając się na historii ustnej z kręgu rodziny, dotyczącej wsi leżącej na mokradłach nad Bzurą, przypuszcza, że zbieractwo manny było tam praktykowane nadal w latach trzydziestych XX wieku. Przypadek ten daje asumpt, by, odnosząc się do obecnych w tym samym biotopie synantropijnych roślin poprzemysłowych (marzana barwierskia, Rubia tinctorum), przedyskutować ponownie pojęcie „przeżytku kul...
pp 187-204 [in] "Migracje modernizmu. Nowoczesność i uchodźcy" ed. by. Tomasz Majewski, Agnieszk... more pp 187-204 [in] "Migracje modernizmu. Nowoczesność i uchodźcy" ed. by. Tomasz Majewski, Agnieszka Rejniak-Majewska, Wiktor Marzec, Lodz-Warszawa 2014
The article deals with large screen installation "Nothing is missing" by the Dutch theoretician M... more The article deals with large screen installation "Nothing is missing" by the Dutch theoretician Mieke Bal. The installation consists of a cycle of videos of immigrants' mothers from Africa, Asia and Eastern Europe. The videos problematize the issue of the experience of cultural otherness and personal loss and by giving voice to individual women's narratives. The authors consider this installation in the phenomenological and aesthetic dimensions, and in the context of Mieke Bal's theoretical assertions dealing with the issue of ethnic representations and poststructuralist narratology with its issue of the "embodied voice". They seek also for a larger theoretical framework of analysis in the writings of Mikhail Bakhtin and Kaja Silverman, and the categories of heteroglossia and heteropathic identification created in order to describe the situation of meeting with the Other.
Przeprowadzone w ostatnich latach kwerendy w archiwum Paul Sacher Stiftung w Bazylei ujawniły wie... more Przeprowadzone w ostatnich latach kwerendy w archiwum Paul Sacher Stiftung w Bazylei ujawniły wiele materiałów z wczesnych lat pobytu Strawińskiego w Hollywood, które rzucają światło na związki kompozytora z amerykańską kinematografią. Relacje te nie były, jak się może z pozoru wydawać, wyłącznie okazjonalne, nawet współpraca z Waltem Disneyem nawiązana przy okazji powstawania animowanej sekwencji Święta wiosny w Fantazji (1940) nie była do końca sprawą jednorazową, bo znalazła kontynuację w projektach kolejnych filmów muzycznych: Make Mine Music (1946) i przy Fantazji 2000, której realizacja doszła do skutku wiele lat po śmierci Strawińskiego. Zapowiedź skomplikowanych i niebezpiecznych związków kompozytora z przemysłem kinematograficznym można dopatrywać się w niezrealizowanych projektach europejskich z lat 20. i 30., które pokazują jak żywo ludzie filmu reagowali na twórczość Strawińskiego.
Uploads
Papers by Tomasz Majewski
Być może nawet w post-sekularnym, zde-mitologizowanym, zindustrializowanym świecie świętość istotnie już umarła, a jedynie nasze zegarki – jak w Schulzowskim Sanatorium pod Klepsydrą – spóźniają się „o pewien interwał, którego wielkości niepodobna określić"? W każdym razie ten „przeżytek", podtrzymanie jego widmowej egzystencji, wymaga intelektualnych wysiłków, ryzykownych technologii – mówiąc krótko – ma swoją cenę.
z recenzji dra hab. Wojciecha Michery
The word Vorbehaltsfilm describes Nazi propaganda films which were banned by the Allies after the war. Until today they are forbidden in regular theatrical exhibition and as commercial product in Germany and Austria. Since the advent of the internet and the growth of accessibility to movies on a variety of sites these forbidden films have now become visible.
The prohibited nature of these films in the past has added to their interest and enhanced their distribution. The attraction of gazing upon the forbidden only boosts their circulation and with this numerous myths growing around them. Locking them away had several side effects: There is neither a stable body of knowledge nor a debated and approved range of interpretations of these blacklisted films who have broken out of their archival cages. Films such as the Der ewige Jude / Eternal Jew disseminate their poisonous visual messages internationally on the internet. But this is only one example from the dark history of the poison cabinets of our archives. There is more toxic film material, and also from more recent times.
At the workshop I would like to discuss current practices of dealing with films considered toxic. Which films are singled out by whom as belonging into that special cupboard. How does censorship and memory inside film archives work? What is the status of the special storage system in different cultures. How were and are now toxic films catalogued and accessed, by whom exactly, who posts them on youtube, and why?