Papers by Mariusz Fornagiel
Prace Historyczne, 2024
INSECURITY, HARM AND REGRET: WAR AND DISCPLECEMENT IN MEMORY OF LEMKOS This article undertakes an... more INSECURITY, HARM AND REGRET: WAR AND DISCPLECEMENT IN MEMORY OF LEMKOS This article undertakes an analysis of a curated selection of Lemko memoirs with the objective of examining the portrayal of the First and Second World Wars, as well as the postwar displacement experiences documented within them. The emotive character inherent in these passages prompts contemplation on the intricate formation of the collective memory within the Lemko national group. Of particular significance is the persistent representation of narratives depicting unjust repression and the depiction of one's own community as a tool manipulated by following administrations' policies. Consequently, the memory of the injustices endured by the Lemko community during World War I and World War II, culminating in the postwar displacements, undergoes transgenerational transmission originating from individual recollections. The camps at Thalerhof and Jaworzno emerge as emblematic symbols of this narrative. By analysing the emotional dimension of these memoirs, the article seeks to elucidate the process of shaping the collective memory of a minority group contrasted against the prevailing narratives constructed by the majority groups.
Centra i peryferie Polski Ludowej, 2024
Artykuł bada rozwój koncepcji "Eksperymentu Sądeckiego", koncentrując się na wkładzie Włodzimierz... more Artykuł bada rozwój koncepcji "Eksperymentu Sądeckiego", koncentrując się na wkładzie Włodzimierza Godka, dziennikarza z Sądecczyzny, który pisał dla tygodnika "Po Prostu". Jego cykl artykułów "Sądecki tor przeszkód" wywołał lokalną dyskusję na temat stanu gospodarki i kultury regionu. Debata ta, początkowo o zasięgu ogólnopolskim, trafiła na łamy "Wiadomości Sądeckich", a następnie "Wiadomości Sądecko-Limanowskich". Prowadzona przez młodą inteligencję Sądecczyzny dyskusja nabrała rozmachu i objęła różne grupy społeczne. Analiza artykułów z tych czasopism oraz wspomnień uczestników debaty podkreśla kluczową rolę napięcia między centrum a peryferium w okresie polskiej odwilży w kształtowaniu i wdrażaniu "eksperymentu sądeckiego".
Studia z historii najnowszej Polski t. 6, 2024
Artykuł przedstawia zmiany własnościowe po II wojnie światowej w Polsce południowo-wschodniej jak... more Artykuł przedstawia zmiany własnościowe po II wojnie światowej w Polsce południowo-wschodniej jako element konfliktu narodowościowego. Wykorzystując źródła wytworzone przez administrację oraz pamiętniki, zarówno Łemków, jak i osadników, autor prezentuje wpływ walk polsko-ukraińskich na proces narastania nastrojów nacjonalistycznych, a przez to na przebieg wysiedleń i ponownego zasiedlania Łemkowszczyzny. Ukazuje też, jak postawy Polaków i polskiej administracji wobec Ukraińców przekładały się na ludność łemkowską, uznawaną za część narodu ukraińskiego. Analizie poddano również proces powrotów Łemków wysiedlonych w latach 1939–1941, którzy w należących do nich wcześniej gospodarstwach zastawali nowych mieszkańców. Podejmowali próby odzyskania swoich domostw albo osiedlali się w okolicy. Procesy te, zapoczątkowane już w latach 1945–1947, nasiliły się po 1956 r. i wpłynęły na umocnienie się stereotypów, które przez wiele lat oddziaływały na życie lokalnych społeczności.
Celem pracy jest przedstawienie przebiegu reformy rolnej na terenie jednej z gmin Sądecczyzny. Za... more Celem pracy jest przedstawienie przebiegu reformy rolnej na terenie jednej z gmin Sądecczyzny. Zaprezentowanie wydarzeń na tak ograniczonym obszarze pozwala na szczegółową analizę zmian, które zaszły w wyniku przeobrażeń struktury agrarnej w okresie powojennym. Takie ujęcie tematu pozwala również na ukazanie różnic i podobieństw w przebiegu reformy rolnej w skali ogólnopolskiej i województwa. Dzięki dotarciu do źródeł wytworzonych przez samych chłopów możliwa stała się również próba ocenienia postaw samych beneficjentów reformy rolnej wobec jej przebiegu. Praca składa się z pięciu rozdziałów i podsumowania. Rozdział pierwszy przedstawia kwestie definicyjne związane z reformą rolną, jej przebieg w okresie przedwojennym, poglądy środowisk politycznych okresu II wojny światowej na jej kształt oraz jej ostateczny przebieg w okresie powojennym. Przebudowę ustroju rolnego w województwie krakowskim przedstawiono w osobnym podrozdziale. Rozdział drugi poświęcony został zaprezentowaniu gminy...
![Research paper thumbnail of [Review of]: Kamil Ruszała. Galicyjski eksodus. Uchodźcy podczas I wojny światowej w monarchii Habsburgów. Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS. Kraków, 2020. 480 p. +17 illustrations+folding map](https://attachments.academia-assets.com/118466208/thumbnails/1.jpg)
From the history of Western Ukraine, 2022
Науковий щорічник розкриває економічно-соціальні, суспільно-політичні, інтелектуальні та релігійн... more Науковий щорічник розкриває економічно-соціальні, суспільно-політичні, інтелектуальні та релігійно-культурні аспекти історії Західноукраїнських земель від середньовіччя до міжвоєнного періоду ХХ ст., характеризує діяльність релігійних і парамілітарних інституцій, деякі комеморативні практики й питання з історії визвольних змагань 1918-1919 рр., ознайомлює читачів зі змістом сучасних польських історіографічних студій, присвячених подіям Першої світової війни на теренах Галичини. Започатковано рубрику «Науковий семінар», у якій опубліковано доповіді, виголошені на семінарі, що його проводить відділ нової історії України спільно з відділом літератури Інституту українознавства ім. І. Крип'якевича НАН України та Львівським музеєм історії релігії. Завершують збірник традиційні розділи «Документи» й «In memory». Для істориків, краєзнавців і всіх, хто цікавиться минулим України.
Koło Historii, 2021
The aim of this article is to analyse the process of collectivisation in Czechoslovakia, with re... more The aim of this article is to analyse the process of collectivisation in Czechoslovakia, with reference to its ideological and social aspect. The author discussed the process of formation the views of the main communist ideologists on the agrarian question. Particular implementation of this views in Soviet Russia and the Soviet Union is also presented. These events became a model for the activists of the Communist Party of Czechoslovakia, which took power in its country in the post-war years. The analysis of the collectivisation process was set in the political and economic history of the post-war Czechoslovak Republic. Attention was paid to the conditions of function- ing of the Czech and Slovak villages, as well as to the differences between them. The legal chang- es introduced by the new authorities to take control over rural cooperatives and private property of Czech and Slovak farmers were discussed. The author also analysed the process of peasant resistance against collectivisation practices. This became a contribution to the analysis of the social changes brought about by the implementation of „cooperativisation“ in Czechoslovakia. The analysis is concluded with a description of social and economic changes brought about by the process of re-privatisation and privatisation in the Czech Republic and Slovakia. The article uses Polish, Czech and Slovak studies, as well as published sources and archival materials of the Czechoslovak Ministry of Agriculture (Národní archiv v Praze).
Uploads
Papers by Mariusz Fornagiel