Papers by Elżbieta Tabakowska
Ksiegarnia Akademicka Publishing eBooks, 2019
Widzenie świata, przedstawianie świata i mówienie o świecie* 1 ' Dziękuję anonimowym Recenzentom ... more Widzenie świata, przedstawianie świata i mówienie o świecie* 1 ' Dziękuję anonimowym Recenzentom wcześniejszej wersji tego tekstu za cenne sugestie i komentarze. W patrzeniu już nic się nie zmieni, na patrzenie nie ma się wpływu, a domyślać można się wszystkiego, nie tylko tego, co się w końcu zobaczy. (Piotr Adamczyk, Dom tęsknot) Do zobaczenia świata potrzebny jest człowiek, który widzi. (Władysław Strzemiński, Teoria widzenia
Articles in translation: An exercise in cognitive linguistics
De Gruyter eBooks, Dec 31, 1993
(Cognitive) grammar in translation: Form as meaning
De Gruyter eBooks, Jun 17, 2013
Space and time in Polish
Amsterdam studies in the theory and history of linguistic science, 2003
The regime of the Other
John Benjamins Publishing Company eBooks, 2002
HAL (Le Centre pour la Communication Scientifique Directe), 2008
Voir n'est pas seulement une question de l'oeil Voir signifie connaître en profondeur.
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, 2017
The paper discusses some cognitive processes that underlie emergence, development and disappearan... more The paper discusses some cognitive processes that underlie emergence, development and disappearance of image ("one-shot") metaphors. It is claimed that expressions with a primarily literal meaning can function in a particular discourse so that they become elevated to the status of rich image metaphors. The first step on the way towards metaphorization involves the emergence of metonymic expressions, which are based on the speakers' choice of salient elements of events or situations. Two or more such metonymies can then coalesce via conceptual integration to create an image metaphor. The metaphor, in turn, can be transformed into an idiomatic expression, separated from its original non-verbal context. The discussion is illustrated with a slogan used in connection with recent social and political developments in Poland. el lenguaje es un conjunto de imágenes, comportando, si bien se mira, una metáfora cada vocablo Leopolde Lugones, Lunario sentimental, prologue, 1909 Attached to the issue of the daily Gazeta Wyborcza (henceforward GW) dated on the weekend of 8-9 October 2016, the readers find a sticker that they are encouraged to wear on their clothes: an opened black umbrella bearing the inscription NIE SKŁADAMY PARASOLEK 'We do not fold ladies' umbrellas'. Against the black background, the red letters make up a sentence that seems easy to process, especially that it appears in the (situational) context of rainy autumn. It can be taken to fulfill "the fundamental discourse function of describing an event or
Lexical markers of subjective modality and translation equivalence in English and Polish
Multilingua, 1989
This paper is based on the assumption that the notion of equivalence, crucial for translation the... more This paper is based on the assumption that the notion of equivalence, crucial for translation theory, should be deflned from a functional point of view. One of its etements is what I call attitudinal equivalence, i.e. rendering the original author's attitude towards the propositions that make up his text. Such epistemic commitment, or subjective modality, comes äs a result of the Interpretation of objective evidence, an appeal to the modal attitudes of other persons (including the real or potential recipient of the message) andt finally, the degree ofthe author's own personal involvement. Thus, while on the level of objective modality some lexical markers of modality might be regarded äs free variants, when seen äs expressions of subjective modality they willbefoundtooccurincomplementarydistribution. Hence difficulties in interlinguistic translation: items äquivalent' in one respect may differ in respect of other parameters. As an Illustration, four English modal qualiflers (perhaps, probably, apparently and surely) are analyzed and compared first with their Polish 'prototypical' dictionary equivalents and then with translation equivalents attested in a Polish translation of an English history book. The two lists are shown to differ: in each particular case equivalents are chosen according to the translator's evaluation of the original author's epistemic commitment, i.e. prevalence o föne out of the three main aspects of subjective modality.
Vìsnik Kiïvsʹkogo nacìonalʹnogo lìngvìstičnogo unìversitetu, Jul 3, 2020
Inspired by the Nobel Lecture of the 2018 Laureate in Literature, the Polish novelist Olga Tokarc... more Inspired by the Nobel Lecture of the 2018 Laureate in Literature, the Polish novelist Olga Tokarczuk, the paper discusses the keynote notion of Tokarczuk's text, rendered by the Polish word czułość, as a complex of principles that jointly constitute the commitment of the translator. The author claims that the tender translator should work on the premise that in translation "foreignness" is taken to imply difference, without implying lack of understanding or empathy.
Między Oryginałem a Przekładem, Jun 21, 2021
Okno na świat, okno na przekład Okno, tekst, który wybrałam do przedstawionej poniżej analizy, je... more Okno na świat, okno na przekład Okno, tekst, który wybrałam do przedstawionej poniżej analizy, jestw sensie dosłownym-zaledwie małym odłamkiem twórczości Olgi Tokarczuk. W porównaniu z liczącymi sobie po kilkaset stron powieściami ten tekst jest malutki-liczy niewiele ponad pięć tysięcy znaków. Nie jest jednak nieważny, o czym świadczą liczne odwołania i komentarze w mediach. Z punktu widzenia badacza przekładu taka dysproporcja między objętością i znaczeniem (rozumianym zarówno jako zawartość semantyczna, jak i waga problemu) jest korzystna: nie nużąc zbytnio czytelnika, można spełnić podstawowy przekładoznawczy postulat, który głosi, że tłumaczenie należy rozpatrywać, jedynie porównując kompletne teksty oryginału i przekładu. Jest to oczywiście także postulat językoznawstwa kognitywnego, które znaczenie wyrażeń językowych rozpatruje w możliwie pełnym kontekście ich użycia. Okno ma jednak jeszcze jedną istotną zaletę: kontekstem sytuacyjnym tekstu jest pandemia koronawirusa i jej psychologiczno-społeczne konsekwencje. Abstrahując od różnic wynikających z ograniczeń pandemicznych zarządzanych w różnych krajach, a także od odmiennych postaw społecznych i warunków społeczno-gospodarczych, jest to sytuacja porównywalna z punktu widzenia użytkowników języka polskiego, dla których Tokarczuk napisała swój tekst, z sytuacją odbiorców mówiących
Język - niezawodne zwierciadło
Teksty Drugie, 1990
Iconicity
John Benjamins Publishing Company eBooks, May 26, 2003
Cognitive linguistics and poetics of translation
Language in Performance Elzbieta Tabakowska Cognitive Linguistics and Poetics of Translation Gunt... more Language in Performance Elzbieta Tabakowska Cognitive Linguistics and Poetics of Translation Gunter Narr Verlag Tubingen ... Cognitive Linguistics and Poetics of Translation This On< 7Z6J-KE3-ZN3K ... [Language nn [Performance 9 Edited by Werner Hiillen and Rainer ...
Speaking of Emotions
De Gruyter eBooks, Mar 25, 1998
Cognitive Linguistics Explains What Happened to the Russian Tank
Lublin Studies in Modern Languages and Literature, Mar 17, 2023
Władysław Strzemiński’s theory of vision and Ronald Langacker’s theory of language
John Benjamins Publishing Company eBooks, Nov 10, 2022
O obecności tłumacza
Beyond language, 2018
The following text concentrates on the presence of the translator, who plays a multitude of roles... more The following text concentrates on the presence of the translator, who plays a multitude of roles in the life of translatology, e.g. “transparent glass” or “efficient interface,” depending on the perspective. The translator, currently seen as an object of analysis by theorists of translation, is treated as a person entitled to make decisions, conscious decisions, and who becomes a source whose translation may be interpreted. Due to the inevitability of the translator’s presence in the translated text, it is worth looking at the source text through the translator’s eyes and analyzing his or her decisions. The theoretical background of this article is Langacker’s model pertaining to the choice of linguistic means that convey the language-user’s intentions best; Lakoff’s theory of metaphors; and George Lüdi’s theory of marks left by the translator in the translated text. The analyzed texts have been taken from the different translations of the Bible such as: the Jakub Wujek Bible, New International Version, and the Millennium Bible. The analysis proves that the translator as a subject is a source of research whose direction has changed in the recent years.
The Notions of Competence and Performance in Language Teaching
Language Learning, 1969
Uploads
Papers by Elżbieta Tabakowska